Search the Community

Following the resounding success of the ASUS GeForce RTX 3070 and RTX 3080 Noctua Edition, the Noctua Edition of ASUS’ GeForce RTX 4080 is the third graphics card to feature Noctua fans and a heatsink that has been co-engineered by Noctua. By switching from the stock three slim 110mm fans to two of Noctua’s award-winning NF-A12x25 PWM 120mm units and to a more elaborate, tailored heatsink with vapour chamber and five instead of two 8mm diameter heatpipes, thermals and acoustics of ASUS’ original TUF Gaming GeForce RTX 4080 could be improved significantly for the Noctua Edition, making it the quietest card in its class. “Building on the success or our previous collaboration, we are delighted to present the ASUS GeForce RTX 4080 Noctua Edition. Once again, we have combined our expertise with Noctua’s mastery of low-noise cooling to create a graphics card that offers an unparalleled experience without compromising on noise levels, reflecting the strength and innovation of our collaboration.” said Kent Chien (Corporate Vice President and General Manager of the ASUS Multimedia Business Unit). “The first two Noctua Edition graphics cards were a resounding success, so we’re proud to continue our partnership with ASUS”, says Roland Mossig (Noctua CEO), “Like with the previous Noctua Edition cards, we’ve closely cooperated with ASUS to create the quietest card in its class, bringing our signature low noise levels to the GeForce RTX 4080 series.” While the heatsinks of the RTX 3070 and RTX 3080 Noctua Edition have already been tailored in aspects such as size and heatpipe layout in order to make the most out of the Noctua NF-A12x25 fans’ superior aerodynamic performance, the heatsink of the RTX 4080 Noctua Edition has been re-designed from the ground up to achieve maximum thermal efficiency: By adding a vapour chamber and using its superior heat-spreading capabilities to transfer the thermal energy to five instead of two 8mm heatpipes (plus three instead of six 6mm ones), the Noctua Edition provides significantly better cooling performance than the original TUF Gaming GeForce RTX 4080. This, in return, enables it to operate with slower fan speeds and, combined with the class-leading efficiency of the NF-A12x25 fans, to run quieter than any other air-cooled card in its class. When running the fans at their maximum speed, like it might be required in worst-case situations such as when fully stressing the card in poorly ventilated cases or with very high ambient temperatures, the reduction in noise levels is as big as 14.9 dB(A): At medium fan speeds (70% PWM), the Noctua Edition runs 16.8 dB(A) quieter while being fractionally hotter (0.8°C): The picture at low fan speeds (such as at typical auto settings with 23°C ambient temperature) is similar with near-identical temperatures and a reduction in noise levels of 4.8 dB(A), making the already quiet original ASUS TUF Gaming card even quieter: In sum, the Noctua Edition provides lower noise levels across the entire speed range with the most prominent improvement of ~15-17 dB(A) at medium to maximum fan speed and around 5 dB(A) at lower speeds: Like the previous Noctua Edition cards, the GeForce RTX 4080 model features a dual BIOS that enables customers to switch between a performance profile that provides the lowest GPU temperatures and a quiet profile that allows slightly higher temperatures in order to achieve the best possible acoustics. Catering to the demands of Noctua’s customers, the quiet profile is set as the default. For enthusiast users who want to take things one step further, the included ASUS GPU Tweak III software provides extra possibilities such as setting custom fan curves or undervolting. Reducing the thermal output of the card, undervolting can make it possible to let the card run even quieter. For example, reducing the GPU voltage by around 100mV can drop the GPU temperatures by several degrees and thereby widen the thermal margin to slow the fans down even further. The GeForce RTX 4080 Noctua Edition features a semi-passive fan control setup (ASUS 0dB technology) that can switch the fans off completely whenever the GPU temperature goes below 50°C. This means that in typical configurations with low to moderate ambient temperatures and well-ventilated cases, the card can run entirely passive at lower GPU loads such as during office productivity tasks, web browsing, or even light gaming. Even at high GPU loads such as during gaming or benchmarking, the fan speeds will stay extremely low as long as the ambient temperature inside the case isn’t excessive. In summary, the ASUS GeForce RTX 4080 Noctua Edition is the ideal card for quiet cooling enthusiasts who demand serious GPU performance without sacrificing quietness of operation.

Noctua today presented four CPU coolers and a separate mounting kit for Intel’s LGA4677 platform. The new NH-U14S DX-4677, NH-U12S DX-4677, NH-U9 DX-4677 and NH-D9 DX-4677 4U are ideal for creating whisper-quiet high-end workstations using Intel’s just-announced Sapphire Rapids based W-3400 and W-2400 series Xeon processors for LGA4677. In addition to the new DX-4677 coolers, the NM-i4677 mounting kit allows Noctua DX-4189, DX-3647 and TR4-SP3 series coolers to be installed on LGA4677. “Our DX line CPU coolers have become a default choice in premium grade quiet cooling solutions for Intel Xeon processors”, says Roland Mossig (Noctua CEO). “The latest revision for LGA4677 comprises 14, 12 and two 9cm models, covering anything from spacious workstation cases to 4U rack-mount servers.” The new NH-U14S DX-4677, NH-U12S DX-4677, NH-U9 DX-4677 and NH-D9 DX-4677 4U are dedicated, customised solutions for Intel’s professional LGA4677 platform (Sapphire Rapids), which makes them an ideal fit for both 4th generation Xeon Scalable CPUs (Platinum, Gold, Silver or Bronze) and W-3400 or W-2400 series Xeon processors for workstations such as the w9-3495X, w7-3465X or w7-2495X. Whereas the large 14cm NH-U14S DX-4677 and 12cm NH-U12S DX-4677 are an excellent choice for tower-style cases and thus lend themselves to use in high-performance quiet workstations, the smaller NH-D9 DX-4677 4U and NH-U9 DX-4677 fit 4U cases, which makes them perfect for more compact workstations as well as 4U class rack-mount servers that need to run as quietly as possible. While the NH-U9’s direction of airflow is perpendicular to the long axis of the LGA4677 socket, the NH-D9’s direction of airflow is parallel to the long axis of the LGA4677 socket. Depending on the orientation of the socket(s) on the motherboard, choosing either the NH-U9 or de NH-D9 enables system builders to align the airflow of the cooler(s) with the exhaust fans of the chassis and thereby ensure optimal system performance. Thanks to their compact footprint, both models are ideal for building dual socket setups with motherboards where larger coolers may interfere with each other. Integrating standard Intel parts such as the anti-tilt mechanism, Torx® T30 PEEK nuts and the CPU-specific carrier frames (included with boxed retail CPUs and available separately for tray CPUs), the coolers’ mounting system is fully compliant with Intel’s installation guidelines and provides a familiar mounting procedure for experienced LGA4677 users. A Torx® T30 mounting tool is included. In addition to the new DX-4677 coolers, the NM-i4677 mounting kit allows Noctua DX-4189, DX-3647 and TR4-SP3 series coolers to be installed on LGA4677. Links NH-U14S DX-4677 NH-U12S DX-4677 NH-U9 DX-4677 NH-D9 DX-4677 4U NM-i4677 Suggested retail prices The manufacturer’s suggested retail prices are as follows: NH-U14S DX-4677: EUR 139.90 / USD 129.90 NH-U12S DX-4677: EUR 139.90 / USD 129.90 NH-U9 DX-4677: EUR 129.90 / USD 119.90 NH-D9 DX-4677 4U: EUR 129.90 / USD 119.90 NM-i4677: EUR/USD 29.90 Availability All the new products are available from end of February via Noctua’s official Amazon stores: Buy NH-U14S DX-4677 Buy NH-U12S DX-4677 Buy NH-U9 DX-4677 Buy NH-D9 DX-4677 4U Buy NM-i4677

Noctua today announced its new NA-TPG1 thermal paste guard for AMD’s latest AM5 based Ryzen processors. When the mounting pressure of the cooling solution is applied, excess thermal paste will be squeezed outwards. With AM5 CPUs, this excess paste tends to accumulate in the cut-outs at the sides of the heat-spreader and may become difficult to remove. Simple and risk-free to apply, the NA-TPG1 prevents this undesired phenomenon. “While there’s no denying that AMD’s new Ryzen 7000 processors perform fantastic, we found that the cut-outs at the side of the heat-spreader tend to attract thermal paste that can be challenging to clean off” says Roland Mossig (Noctua CEO). “This is where our new thermal paste guard steps in: it’s a simple yet highly effective tool for keeping your new Ryzen 7000 series CPU nice and clean.” Made from highly heat-resistant polycarbonate and forming a tight seal around the edges of the CPU’s heat-spreader , the NA-TPG1 is simple and risk free to apply and remove. Despite its simplicity, it is highly efficient at preventing thermal paste from accumulating in the cut-outs at the sides of AM5 CPUs. The NA-TPG1 will be available in a separate set with ten NA-CW1 cleaning wipes (NA-STPG1) as well as with new AM5 editions of Noctua’s award-winning NT-H1 and NT-H2 thermal pastes. All three products are scheduled to become available in December. The manufacturer’s suggested retail price will be EUR/USD 7.90 for the NA-STPG1, EUR/USD 9.90 for the NT-H1 3.5g AM5 Edition and EUR/USD 13.90 for the NT-H2 3.5g AM5 Edition. Links NA-STPG1 thermal paste guard and cleaning set: https://noctua.at/en/na-stpg1 NT-H1 3.5g AM5 Edition: https://noctua.at/en/nt-h1-3-5g-am5-edition NT-H2 3.5g AM5 Edition: https://noctua.at/en/nt-h2-3-5g-am5-edition

Πωλείται η εν λόγω αερόψυκτρα. https://noctua.at/en/nh-d15 Οι ανεμιστήρες είναι πλήρως λειτουργικοί. Συνοδεύεται από τα παρελκόμενα της, χωρίς όμως το κουτί της. Λόγω όγκου έχει πεταχτεί. Μαζί με AM4 bracket. Τιμή 70€ (συζητήσιμη) Περιοχή: Μαρούσι (και γενικά Αθήνα).

Πρόλογος Το είχαμε δει στις αρχές του 2018 ( 2 Μαΐου) στη Βιένη, και είχαμε εντυπωσιαστεί! Αλλά άλλο να το βλέπεις στο video και άλλο να το έχεις ανά χείρας ! Ο λόγος για τη νέα σειρά των ανεμιστήρων της Noctua, που ακούει στο κωδικό NF-A12x25, για την οποία ακούσαμε και διαβάσαμε τόσα εντυπωσιακά, που -δε σας το κρύβω!- όταν ήρθε η κούτα με τα δείγματα, μια συγκίνηση, την έπαθα! Λογικό βεβαίως, καθώς αυτός ο ανεμιστήρας είναι αποτέλεσμα μιας αποκλειστικής διαδικασίας ανάπτυξης που κράτησε περισσότερα από τέσσερα χρόνια! Και ακόμα λογικότερο είναι ότι, ένας σοβαρός κατασκευαστής δεν ασχολείται με ένα συγκεκριμένο θέμα για τόσο καιρό, αν αυτό δεν είναι πραγματικά σημαντικό! Με τις πρώτες ενδείξεις να "μιλούν" για ένα ανεμιστήρα που μπορεί να κάνει την ίδια δουλειά που κάνουν δύο ανεμιστήρες και μάλιστα όχι όποιοι κι΄ όποιοι, αλλά οι ομόσταυλοι NF-F12 PWM, είναι φυσικό να θέλεις να δεις πόση πια διαφορά μπορεί να κάνει το γεγονός ότι τα πτερύγια του ανεμιστήρα αυτού στρέφονται μόλις μισό χιλιοστό από το πλαίσιό του! Για να φτάσει η Noctua στο αποτέλεσμα της φωτογραφίας, χρειάστηκε να κατασκευάσει ένα νέο πολυμερές (Liquid Polymer), το οποίο το βάφτισε Sterox εμπνεόμενη από μια δικιά μας λέξη που σημαίνει στιβαρός, άκαμπτος. Αυτή είναι και η βασική ιδιότητα του υλικού αυτού, το οποίο βασιζόμενο στην ιδιαίτερη διάταξη των μοριακών αλυσίδων του, είναι σε θέση να δώσει στην φτερωτή την απαραίτητη στιβαρότητα και ακαμψία που απαιτεί το πρωτόγνωρα μικρό διάκενο μεταξύ αυτής και του πλαισίου της! Φυσικά η όλη σχεδίαση είναι νέα και έχουν γίνει πάρα πολλές προσεγγιστικές δοκιμές και βελτιώσεις στο σχήμα της φτερωτής, προκειμένου ο ανεμιστήρας αυτός να θέσει νέα όρια στο τι σημαίνει αθόρυβη αποτελεσματικότητα! Στην σειρά περιλαμβάνονται για την ώρα τρία μοντέλα στην διάσταση των 120x25mm τα οποία έχουν τον ίδιο βασικό κωδικό και διαφοροποιούνται με βάση τον τρόπο ελέγχου τους και τις στροφές τους. Συγκεκριμένα είναι το NF-A12x25 PWM, το NF-A12x25 FLX και το NF-A12x25 ULN που θα τα δούμε στη σημερινή παρουσίασή μας. Για τα μοντέλα στα 140x25mm, οι πληροφορίες λένε ότι βρίσκονται κάπου στο μέσον της ανάπτυξής τους, οπότε μέσα στα επόμενα χρόνια θα έχουμε και από εκεί ευχάριστα νέα. Παράλληλα με αυτούς τους νέους ανεμιστήρες που μέλλεται να γίνουν η πρώτη επιλογή στις ακριβές λύσεις, η κατασκευάστρια ετοίμασε και μια νέα σειρά ανεμιστήρων με αρκετά οικονομικότερη κατασκευή προκειμένου να δώσει στους χρήστες που στρέφονται σε λύσεις χαμηλότερου κόστους, την δυνατότητα να αποκτήσουν με πολύ μικρή διαφορά, προϊόντα με την ποιοτική σφραγίδα της Noctua! Η σειρά αυτή είναι η έκδοση Redux της γνωστής και δοκιμασμένης σειράς NF-P12 και για την ώρα περιλαμβάνει τέσσερα μοντέλα, το NF-P12 Redux 1700 PWM, το NF-P12 Redux 1300 PWM, το NF-P12 Redux 1300 και το NF-P12 Redux 900. Όλα έχουν την ίδια γνωστή σχεδίαση και έρχονται με τις καλύτερες περγαμηνές όσον αφορά στην αθόρυβη και αποτελεσματική υποστήριξη τόσο αεροψυκτρών, όσο και υδροψύξεων. Η κουβέντα όμως είναι μεγάλη και καλό είναι να προχωρήσουμε στα επόμενα για να δούμε το τι και το πως! Τεχνικά χαρακτηριστικά Στους επόμενους πίνακες μπορείτε να βρείτε τα χαρακτηριστικά και των επτά ανεμιστήρων που θα παρουσιαστούν σήμερα, και μάλιστα -παρά το ότι μπήκαμε στον πειρασμό να συμπτύξουμε τα κοινά χαρακτηριστικά τους- για λόγους αυτοτέλειας της πληροφορίας δεν το κάναμε, έτσι ο κάθε πίνακας είναι ανεξάρτητος από τους άλλους και περιέχει όλη την πληροφορία που αφορά στο συγκεκριμένο μοντέλο. Όπως θα διαπιστώσετε παρατίθενται πολλά χαρακτηριστικά, εκ των οποίων αρκετά, δεν δίνονται από την κατασκευάστρια αλλά αποτελούν δικές μας προσθήκες. Να σημειώσουμε ότι τα χαρακτηριστικά που προσθέσαμε εμείς έχουν κίτρινους ορισμούς και μπλε τιμές. Επίσης με μπλε χαρακτήρες, δίπλα σε κάποιες "εργοστασιακές" τιμές, είναι σημειωμένες οι τιμές που μετρήσαμε εμείς κατά την διάρκεια των δοκιμών Πριν προχωρήσετε παρακάτω καλό είναι να πούμε ότι: Στον πίνακα έχουν προστεθεί τρία νέα στοιχεία, το ένα είναι ο συντελεστής ελευθερίας εισόδου του ανεμιστήρα που μας δίνει -σε ποσοστό επί της συνολικής διατομής εισόδου- την πραγματικά ελεύθερη διατομή που διατίθεται στο air flow του ανεμιστήρα. Το δεύτερο στοιχείο -χάρη στη Noctua ! - είναι το διάκενο φτερωτής / πλαισίου (Wing-tip Clearance) και το τρίτο είναι η απόσταση του "επιπέδου" της φτερωτής τόσο από το επίπεδο εισόδου του πλαισίου του ανεμιστήρα, όσο και από το αντίστοιχο, εξόδου. Αυτά τα νέα στοιχεία μας ενδιαφέρουν τόσο για να έχουμε επιπλέον παραμέτρους που κρίνουν την συμπεριφορά ενός ανεμιστήρα (air flow, noise) όσο και για να έχουμε πιο λεπτομερή στοιχεία για την σύγκρισή του με άλλους ανεμιστήρες. Noctua NF-A12x25 PWM Information Sheet (PDF), Noctua NF-A12x25 PWM Installation Manual (PDF)   Πρώτο είναι το PWM μοντέλο και όσον αφορά στον ίδιο τον ανεμιστήρα και τα παρελκόμενά του, δεν λείπει τίποτε! Αλλά γι' αυτά θα τα πούμε πιο κάτω, για την ώρα πάμε να δούμε και τα άλλα δύο μοντέλα της σειράς αυτής: Noctua NF-A12x25 FLX Information Sheet (PDF), Noctua NF-A12x25 FLX Installation Manual (PDF) Εδώ έχουμε την έκδοση με έλεγχο συνεχούς τάσης και τα ίδια υπόλοιπα χαρακτηριστικά. Βεβαίως με δεδομένο ότι ένας PWM ανεμιστήρας μπορεί να δουλέψει κάλλιστα και έλεγχο DC τάσης, κάνει την επιλογή του μοντέλου αυτού λίγο "περίεργη", αλλά αυτό αλλάζει μόλις προσέξεις ότι έρχεται με δυο προσαρμογείς στροφών (LNA, ULNA), οπότε γίνεται φανερή η στόχευσή του σε θέσεις όπου οι ανεμιστήρες δεν χρειάζεται να αλλάζουν συχνά στροφές! Noctua NF-A12x25 ULN Information Sheet (PDF), Noctua NF-A12x25 ULN Installation Manual (PDF) Εδώ ισχύουν επίσης τα όσα είπαμε ακριβώς πριν, με τη διαφορά ότι έχουμε αρκετά χαμηλότερες στροφές οι οποίες με τη χρήση του παρεχόμενου ULNA χαμηλώνουν κι' άλλο και -συνακόλουθο των προηγουμένων- μη ανιχνεύσιμο θόρυβο! Και συνεχίζουμε με τους χαμηλότερου κόστους ανεμιστήρες της σειράς NF-P12 Redux. Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM Information Sheet (PDF) Όπως βλέπετε, το χαμηλό κόστος δεν εμπόδισε την εξαετή εγγύηση καθώς, η κατασκευάστρια, προτίμησε να περικόψει οτιδήποτε δεν είναι ζωτικής σημασίας, προκειμένου να διατηρήσει την ποιότητα κατασκευής στα επίπεδα εκείνα που περιμένουν οι χρήστες από την Noctua! Έτσι δεν έχουμε ούτε αντικραδασμικά μαξιλαράκια, ούτε καλώδια για προσαρμογή στροφών! Ο ανεμιστήρας έρχεται "γυμνός" από παρελκόμενα, αλλά -όπως θα δούμε στις μετρήσεις- πλήρης δυνατοτήτων για να δώσει μαθήματα αποτελεσματικότητας και διακριτικότητας σε πολλούς άλλους ομόλογούς του! Noctua NF-P12 Redux 1300 PWM Information Sheet (PDF) Αυτό είναι το δεύτερο PWM μοντέλο, και προορίζεται για σημεία που έχουμε δυνατότητα ελέγχου των στροφών και θέλουμε τον ελάχιστο θόρυβο. Και ακολουθούν δύο μοντέλα, με έλεγχο συνεχούς τάσης (Voltage Controll), προσανατολισμένα σε εφαρμογές όπου δεν χρειαζόμαστε μεταβολή των στροφών. Η διαφοροποίησή τους βασικά γίνεται με το airflow και τον θόρυβο, με τον δεύτερο εξ αυτών να είναι ουσιαστικά dead silent! Noctua NF-P12 Redux 1300 Information Sheet (PDF) Noctua NF-P12 Redux 900 Information Sheet (PDF) Η σειρά αυτή αποτελεί μια εξαίρετη οικονομική επιλογή, αλλά αυτό θα φανεί πολύ καλύτερα στις μετρήσεις, για την ώρα σειρά έχει να δούμε από κοντά τους ανεμιστήρες. Οι τιμές: Ο προσδιορισμός τους αποδείχτηκε μια πολύ "ευμετάβλητη υπόθεση", υπάρχει όμως ένα καλό σε αυτήν, ότι γενικά οι τιμές στην Ελληνική αγορά είναι αρκετά καλές σε σύγκριση με αυτά που βλέπουμε αλλού ! Συγκεκριμένα τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx, θα τους βρείτε από 28,9 έως 33,6 € (συν 4 - 4,5 € λοιπά έξοδα), ενώ για την σειρά NF-P12 Redux xxx, θα πρέπει να διαθέσετε 16,0 - 17,5 € (συν 5 - 6,7 € λοιπά έξοδα). Και οι δύο σειρές συνοδεύονται από εξαετή εγγύηση από τον κατασκευαστή. Συσκευασία και παρελκόμενα των ανεμιστήρων NF-P12 Redux Η συσκευασία ανακλά την επιλογή της κατασκευάστριας για ακραία περιστολή του κόστους! Το κουτί περιέχει τα απολύτως απαραίτητα, τον ανεμιστήρα και τέσσερις απλές βίδες! Βεβαίως, αυτή η "φτήνια" είναι καλύτερη από το standard πολλών άλλων κατασκευαστών ! Στη συνέχεια μια σύντομη παράθεση των χαρακτηριστικών των ανεμιστήρων τόσο στο κουτί τους, όσο και στην πινακίδα τους: Α. Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM Η κατασκευή όλων των ανεμιστήρων είναι ταυτόσημη, με μοναδική διαφοροποίηση το θέμα των στροφών και του τρόπου οδήγησης. Εδώ οι στροφές είναι 1700, και η οδήγηση μέσω σήματος PWM. B. Noctua NF-P12 Redux 1300 PWM Εδώ παραμένει το PWM αλλά οι στροφές είναι μόνο 1300, με αντίστοιχη φυσικά μείωση στον θόρυβο που είναι και το ζητούμενο! Γ. Noctua NF-P12 Redux 1300 Οι στροφές και ο θόρυβος είναι ίδιος με το προηγούμενο μοντέλο, αλλά η οδήγηση είναι απλούστερη, μέσω μεταβολής της τάσης τροφοδότησης. Δ. Noctua NF-P12 Redux 900 Στο τελευταίο μοντέλο της σειράς, έχουμε σαφή μείωση των στροφών , αλλά και του θορύβου, και έλεγχο με DC τάση, αν και λόγω των χαμηλών στροφών και του "ανύπαρκτου" θορύβου, μάλλον είναι πολύ απίθανο να χρειαστεί να του μειώσουμε τις στροφές! Οι ανεμιστήρες της σειράς NF-P12 Redux από κοντά Ο σχεδιασμός τους είναι έντονα προσανατολισμένος στην ανάπτυξη "στατικής" πίεσης. Η σχεδόν κατά 89% κάλυψη της διατομής τους από την φτερωτή καθώς το αντιστοίχως μικρό διάκενο των πτερυγίων στην βάση τους, είναι τελείως χαρακτηριστική του προσανατολισμού αυτού. Για το Air flow η Noctua βασίζεται στην καλή εκμετάλλευση του hub της φτερωτής και στα μεγάλα ανοίγματα μεταξύ των πτερυγίων -όταν τα κοιτάμε υπό γωνία- από τα οποία περνά ο αέρας. Βοήθεια στο καλύτερο air flow αλλά και στο περιορισμό του θορύβου, δίνουν οι λοξές πλευρές των βραχιόνων στήριξης του κινητήρα, προς την πλευρά που δέχονται το ρεύμα αέρα που δημιουργεί η φτερωτή. Ο ανεμιστήρας αυτός από ότι έδειξαν οι μετρήσεις μας "αισθάνεται" μια χαρά πάνω σε radiator των 50mm, έχοντας πρακτικά πολύ καλές επιδόσεις που συνδυάζουν την υψηλή απόδοση με το χαμηλό θόρυβο! Η κατασκευή του είναι εξαιρετικά στιβαρή και μολονότι -για λόγους περιορισμού του κόστους- δεν συνοδεύεται από αντικραδασμικά "τακουνάκια" στις γωνίες του πλαισίου, αυτές διαθέτουν τις απαραίτητες υποδοχές για να τα δεχτούν. Το ίδιο το πλαίσιο, πέρα από τις χοάνες εισόδου και εξόδου, δεν ενσωματώνει άλλες τεχνολογίες περιορισμού του θορύβου. Το πολύ καλό sleeving του καλωδίου είναι εδώ και σαν εισαγωγή εις τα "ενδότερα" που ακολουθούν, να σημειώσουμε τα "περίεργα" τριγωνικά κοψίματα που έχουν τα πτερύγια της φτερωτής. Οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά Παρά το ότι είναι η οικονομικά ευπρόσιτη σειρά της Noctua, δεν παύει να είναι Noctua! Πράγμα που σημαίνει ότι, μπορεί να μην ενσωματώνει πολλές τεχνολογίες της κατασκευάστριας, αλλά δεν στερείται αυτών που είναι κρίσιμες στο θέμα απόδοσης και περιορισμός θορύβου. Η φτερωτή του μένει αισθητά χαμηλότερα από το επίπεδο εισόδου του πλαισίου (min ~2,9mm) με σκοπό να περιορίσει κατά το δυνατόν το θόρυβο (από το φαινόμενο της σειρήνας), στην περίπτωση που ο ανεμιστήρας μπει σε θέση Pull. Στην κλασική θέση Push τα 9,0mm που απέχει η κάτω πλευρά της φτερωτής του από το επίπεδο εξόδου του πλαισίου, είναι υπεραρκετά για να μηδενίσουν την επίδραση του φαινομένου αυτού. Στον περιορισμό του θορύβου, αλλά και στην ανάπτυξη υψηλότερης πίεσης συμβάλει και η πολύ μικρή γωνία του χείλους προσβολής των πτερυγίων, η οποία κοντά στα ακροπτερύγια μειώνεται σχεδόν στο "μηδέν"! Η αλληλοκάλυψη των πτερυγίων είναι πολύ "σφιχτή", μιας και πρακτικά, εκεί που τελειώνει το ένα πτερύγιο αρχίζει το άλλο . . . . . . ιδιαίτερα από την κάτω πλευρά της φτερωτής εύκολα βλέπουμε ότι η απόσταση τοποθέτησης των πτερυγίων κατά το άξονα του air flow είναι μόλις ~2mm. Η λοξές πλευρές των στηριγμάτων του κινητήρα βοηθούν στην ησυχότερη λειτουργία του ανεμιστήρα, αλλά αυτό που συμβάλει σημαντικά είναι αυτά τα "κοψίματα" στα άκρα των πτερυγίων. Παρατηρώντας προσεκτικά τις εγκοπές αυτές διακρίνεται ότι δεν είναι κατασκευασμένες ακριβώς στην ίδια θέση και καθώς δεν έχουμε αναφερθεί άλλη φορά στην τεχνολογία αυτή, πάμε να της ρίξουμε μια πιο αναλυτική ματιά ! Noctua Nine Blade Design with Vortex-Control Notches Ο σχεδιασμός της σειράς NF-P12 (Redux και μη), βασίζεται σε εννέα μεγάλα πτερύγια, τοποθετημένα σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, τα οποία έχουν σχετικά μικρή γωνία προσβολής (κλίση). Αυτό συμβάλει στην επίτευξη της υψηλότερης δυνατής στατικής πίεσης, χωρίς παράλληλα να αμελεί και το air flow. Έτσι π.χ. στις 1300rpm ο ανεμιστήρας αναπτύσσει πίεση που άλλοι ανεμιστήρες αναπτύσσουν στα 1600rpm! Αυτός ο σχεδιασμός καθιστά τη σειρά NF-P12 Redux μια άριστη επιλογή για εφαρμογές που παρουσιάζουν υψηλή αντίσταση, όπως είναι CPU Coolers, Water Cooling Radiators, PC Cases με πολύ πυκνά φίλτρα. Φυσικά η αύξηση του αριθμού των πτερυγίων και την «στατικής» πίεσης, συνδέονται με την σχετική αύξηση του θορύβου που παράγει η φτερωτή. Το πρόβλημα αυτό στην σειρά NF-P12 αντιμετωπίστηκε μες την προσθήκη Vortex-Control Notches στο χείλος εκβολής των πτερυγίων κοντά στο άκρο τους (ακροπτερύγιο), όπου δημιουργούνται οι ισχυρότεροι στροβιλισμοί. . Με τον τρόπο αυτό, δημιουργήθηκε μια μικρή περιοχή όπου το πτερύγιο παρουσιάζει «διαρροή» στην τυπική ροή του αέρα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλοί μικρότεροι στρόβιλοι οι οποίοι «σβήνουν» πολύ σύντομα και δεν δημιουργούν θόρυβο. Αντίθετα στο πτερύγιο χωρίς εγκοπές, οι στρόβιλοι είναι λίγοι και ισχυροί και αργούν να «σβήσουν», προκαλώντας ισχυρότερο θόρυβο. Αυτή η ελάττωση του θορύβου είναι σημαντική τόσο σε απόλυτη τιμή, όσο και κυρίως στη βελτίωση της ψυχοακουστικής υπογραφής του ανεμιστήρα. Για την επιπλέον βελτίωση της ψυχοακουστικής εικόνας του ανεμιστήρα, οι εγκοπές ελέγχου των στροβιλισμών, αλλάζουν ελαφρά θέση από πτερύγιο σε πτερύγιο, έτσι ώστε το κάθε πτερύγιο να παράγει μια διαφορετική ομάδα στροβίλων. Αυτό συμβάλει στην διασπορά του θορύβου του ανεμιστήρα σε μεγαλύτερο φάσμα συχνοτήτων και συνεπώς, στον δραστικό περιορισμό των ηχητικών εξάρσεων σε συγκεκριμένες συχνότητες, με τελικό αποτέλεσμα ο θόρυβος του να είναι πιο ευχάριστος (λιγότερο ενοχλητικός) στην ανθρώπινη ακοή! Στην αθόρυβη λειτουργία συμβάλουν και άλλοι παράγοντες όπως είναι τα αυτοσταθεροποιούμενα έδρανα SSO bearing και ο κινητήρας που διαθέτει οδήγηση με Smooth Commutation Drive system το οποίο περιορίζει δραστικά τον ηλεκτρονικό θόρυβο που προέρχεται από τα τυλίγματα του κινητήρα. Έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν γι' αυτά, οπότε -λόγω φόρτου της σημερινής παρουσίασης- θα περιοριστούμε στα link που βάλαμε και δεν θα επεκταθούμε. Το πρακτικό αποτέλεσμα όλων αυτών είναι ότι στις δοκιμές, οι ανεμιστήρες NF-P12 Redux "έβαλαν στην άκρη" αρκετούς επώνυμους και εξειδικευμένους ανεμιστήρες, υπερσκελίζοντάς τους με χαρακτηριστική άνεση! Συσκευασία και παρελκόμενα των ανεμιστήρων NF-Α12x25 Η συσκευασία είναι ανάλογη ενός κορυφαίου προϊόντος και απλά, δεν έχουμε δει κάτι πιο ολοκληρωμένο, τόσο σε παρελκόμενα, όσο και σε πληροφορία σχετικά με τον ανεμιστήρα που περιέχει. Η σειρά για την ώρα αριθμεί τρία μοντέλα, το NF-A12x25 PWM με PWM έλεγχο και 2000rpm, το NF-A12x25 FLX που έχει τις ίδιες στροφές αλλά ελέγχεται μέσω ρύθμισης της τάσης τροφοδοσίας (DC Voltage Control) και τέλος, υπάρχει και το μοντέλο NF-A12x25 ULN με DC Voltage Control και 1200rpm, το οποίο προσανατολίζεται σε λιγότερο μεταβλητές χρήσεις όσον αφορά στη μεταβολή των στροφών τους. Ας τα δούμε όμως ένα - ένα . . . Α. Noctua NF-A12x25 PWM Η ναυαρχίδα της σειράς έρχεται εξοπλισμένη με PWM έλεγχο του κινητήρα και μια σειρά άλλα καλούδια. Η πρόσοψη αναφέρει τα βασικά χαρακτηριστικά του σε επικεφαλίδες με ουσιαστικά νέα, το ειδικό υλικό Sterox που ανέπτυξε η Noctua για την κατασκευής της φτερωτής και την πολύ μικρή απόσταση που την χωρίζει από το πλαίσιο του ανεμιστήρα. Στην πίσω πλευρά βρίσκουμε τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά και μια πολύγλωσση (Τα Ελληνικά δεν συμπεριλαμβάνονται! ) περιγραφή των βασικών ιδιοτήτων του. Ανοίγοντας το πρόσθιο κάλυμμα του κουτιού έχουμε την πρώτη ευχάριστη "έκπληξη", καθώς διαπιστώνουμε ότι ο ανεμιστήρας έρχεται εξοπλισμένος "σαν αστακός" από παρελκόμενα, αλλά αυτό που τραβάει το μάτι είναι η αριστερή "σελίδα" που περιέχει ένα συγκριτικό γράφημα για την απόδοση του συγκεκριμένου ανεμιστήρα σε σχέση με δυο άλλους -επίσης Noctua- που διακρίνονται εδώ και πολλά χρόνια για τις επιδόσεις τους! Σε αυτό το γράφημα θα έχουμε ειδική αναφορά στη συνέχεια της παρουσίασης. Άλλη μια "έκπληξη" μας περιμένει ανοίγοντας το πίσω κάλυμμα του κουτιού, όπου ερχόμαστε με ένα ολόκληρο "δισέλιδο" που αναφέρει όλες τις τεχνολογίες που χρησιμοποιεί η συγκεκριμένη σειρά. Σε πολλές από αυτές έχουμε ήδη αναφερθεί και στο παρελθόν, αλλά υπάρχουν και πολλές νέες (Ulta-tigth tip clearance, Metal-reinforced motor hub, Sterrox liuid-crystal polymer compount) και θα έχουμε την ευκαιρία να τις δούμε πιο κάτω. Για την ώρα, αυτά που περιληπτικά αναφέρει η κατασκευάστρια είναι ήδη αρκετά! Εδώ σημειώνουμε τα έδρανα τύπου SSO2, τον Smooth Commutation Driver (SCD) του κινητήρα που περιορίζει τους ηλεκτρονικούς θορύβους, και φυσικά τα έξι χρόνια εργοστασιακής εγγύησης! Είναι όμως ώρα να ανοίξουμε το κουτί και να βγάλουμε έξω το περιεχόμενό του που φιλοξενείται σε μια πρόσθετη πλαστική διαφανή θήκη. Η οποία φιλοξενεί ότι θα μπορούσαμε να ζητήσουμε, αλλά και ότι δεν θα "τολμούσαμε" να απαιτήσουμε! Ξεκινώντας από αριστερά η Noctua εξοπλίζει τον ανεμιστήρα με τρία καλώδια, ένα προέκτασης (~30cm), ένα PWM Fan Splitter για την προσθήκη και δεύτερου ανεμιστήρα στο ίδιο καλώδιο και ένα προσαρμογέα στροφών (Low Noise Adapter, LNA) που περιορίζει τις μέγιστες στροφές (για σήμα PWM=100%) στις ~1700rpm. Το sleeving όλων των καλωδίων -ενσωματωμένου και παρελκομένων- είναι εξαιρετικής ποιότητας και πυκνότητας. Στο κέντρο δεσπόζει η προσαρμοζόμενη ελαστική φλάντζα σιλικόνης για την ελαχιστοποίηση των διαρροών αέρα από την περίμετρο στήριξης σε ένα ΑΙΟ radiator. Μέσα στην φλάντζα υπάρχουν οι τέσσερις silicone rubber screws για την αποκοπή έστω και των ελάχιστων κραδασμών που ενδέχεται να μεταφερθούν από τον ανεμιστήρα στο σημείο στήριξής του και από εκεί στο σασί του κουτιού μας! Τα παρελκόμενα κλείνουν με τέσσερις κοινές μεταλλικές επιχρωμιωμένες βίδες για την κλασική βιδωτή στήριξη του ανεμιστήρα. Το μόνο που λείπει για να μην λείπει τίποτε απολύτως (!) είναι και τέσσερις βίδες των 30mm με τις ροδέλες τους, για να έχουμε έτοιμο ότι χρειαζόμαστε για να εγκαταστήσουμε Push-Pull στο radiator μας! Σε συντομία θα δούμε τη συσκευασία και τα παρελκόμενα και των δύο άλλων ανεμιστήρων για να προχωρήσουμε στην παρουσίαση των κοινών σε όλους χαρακτηριστικών. Β. Noctua NF-A12x25 FLX Ο ανεμιστήρας αυτός είναι η "αναλογική" έκδοση του προηγούμενου, καθώς το μόνο που τους διακρίνει είναι ότι ο κινητήρας του ελέγχεται με μεταβαλλόμενη DC τάση. Η επιλογή αυτή προφανώς και τον κάνει κατάλληλο για θέσεις όπου δεν θέλουμε συχνά αλλαγή στροφών, αλλά μας ενδιαφέρει η σταθερή λειτουργία σε χαμηλότερες στροφές και εδώ -όπως βλέπουμε στη συνέχεια- ο ανεμιστήρας αυτός είναι ευέλικτος καθώς, διαθέτει τη δυνατότητα για τρία σταθερά επίπεδα στροφών (2000, 1700 και 1350 rpm). Το διαφορετικό χαρακτηριστικό που διαθέτει είναι ένας ειδικός driver του κινητήρα, ο οποίος βασιζόμενος στην "προοδευτική" μεταγωγή κατάστασης (ΟΝ - OFF) του κυκλώματος οδήγησης του κινητήρα, περιορίζει δραστικά τις έντονες μεταβολές της ροπής, και τον ηλεκτρονικό θόρυβο. Φυσικά και τα δύο μειώνουν στο ελάχιστο το θόρυβο που παράγει ακόμα και αν βρίσκεσαι πολύ κοντά του! Tα παρελκόμενα είναι πλούσια, καθώς πέρα από το καλώδιο επέκτασης, υπάρχουν και δύο προσαρμογείς στροφών, ένας για την μείωσή τους στις 1700rpm (LNA) και ένας για τις 1350rpm (ULNA). Επιπλέον αυτών, βλέπουμε ένα ακόμα καλώδιο που θα επιτρέψει την τροφοδότηση του ανεμιστήρα με έναν "κλέφτη" Mollex. Και ο εξολισμός του κλείνει με τις κλασικές βίδες στήριξης και τα ελαστικά παρεμβύσματα κατά του θορύβου και των διαρροών αέρα! Γ. Noctua NF-A12x25 ULN Αυτός είναι ο "μικρός" της ομάδας ! Ο θόρυβός του ξεκινά από τα μη ανιχνεύσιμα 12,1 dB(A) για να μειωθεί στα "ανύπαρκτα" 7,6 dB(A) ! Ο ανεμιστήρας αυτός θα είναι ο εξαιρετικά διακριτικός και αποτελεσματικός "εργάτης"των συστημάτων που απαιτούν "απόλυτη" ησυχία, η οποία πλέον, μπορεί να έχει και "ενεργή" λύση η οποία εκτός από πραγματικά ήσυχη, είναι πλέον και αποτελεσματική, καθώς, τα σχεδόν 33CFM με μόλις 12,1 dB(A), δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη επίδοση ! Στα χαρακτηριστικά του δεν έχουμε κάποια αλλαγή από τον προηγούμενο "αναλογικό" ανεμιστήρα με μόνη διαφορά τις χαμηλότερες στροφές που πλέον είναι μεγίστως 1200rpm και με τη χρήση του παρεχόμενου ULNA προσαρμογέα πέφτουν στις 900rpm. Τα υπόλοιπα παρελκόμενα είναι τα ίδια με αυτά της FLX έκδοσης. Οι ανεμιστήρες Noctua της σειράς NF-Α12x25 από κοντά Οι τρεις ανεμιστήρες -εξαιρουμένων των κινητήρων τους- έχουν τα ίδια κατασκευαστικά χαρακτηριστικά και έτσι θα δούμε αντιπροσωπευτικά τον Noctua NF-A12x25 PWM. Όπως και να έχει -από άποψη μορφολογίας- το παθαίνεις το . . . deja vu σου! Η Noctua αποφασίζει να περάσει στην επόμενη γενεά ανεμιστήρων χρησιμοποιώντας μια από καιρό δοκιμασμένη λύση, τα καμπύλα πτερύγια με μεγάλη προπορία του ακροπτερυγίου σε σχέση με τη βάση του. Αλλά οι ομοιότητες στη μορφή σταματούν εκεί! Έχοντας να "αντιμετωπίσει" μια εξαιρετικά επιτυχή λύση, δεν έχει άλλο δρόμο από το να την βελτιώσει και το κάνει όπως ξέρει καλύτερα, ανεβάζοντας τον πήχη πολύ ψηλά ! Πρώτη παρατήρηση -που πραγματικά εντυπωσιάζει- είναι τα πτερύγια που σχεδόν εφάπτονται στο πλαίσιο του ανεμιστήρα, δεύτερη, το ποσοστό κάλυψης της διατομής εισόδου από τα πτερύγια, είναι της τάξης του ~66% και μαρτυρά ότι η στόχευση της σχεδίασης είναι διπλή καθώς, πέρα από το θέμα της στατικής πίεσης έχει πάρει πολύ σοβαρά υπόψη της και το ζήτημα του air flow. Δεν μας διαφεύγει το πραγματικά μεγάλο motor hub με την μεταλλική κατασκευή και η περήφανη -βεβαίως βεβαίως (!)- προσκόλληση της κατασκευάστριας στα -δε μας χαλάνε καθόλου- χαρακτηριστικά της χρώματα! Διακρίνουμε τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής του αέρα στα ακροπτερύγια που αποτρέπουν την αποκόλληση του οριακού στρώματος του αέρα από αυτά, πράγμα που έχει ευεργετική επίδραση στην επιπλέον μείωση του θορύβου, καθώς και την κλιμακωτή περίμετρο του πλαισίου του ανεμιστήρα που φροντίζει για την δημιουργία ενός αντιθορυβικού "μαξιλαριού" αέρα μέσα στο οποίο κινούνται τα ακροπτερύγια της φτερωτής. Ο ανεμιστήρας έρχεται πλήρως εξοπλισμένος με αντικραδασμικά μέσα στήριξης, με επιπλέον δυνατότητα, να χρησιμοποιήσει και φλάντζα στεγανοποίησης / περιορισμού των διαρροών αέρα όταν τον χρησιμοποιούμε σε radiator. Τα εννέα πτερύγιά του, μεταξύ βάσης και άκρου τους παρουσιάζουν μέτρια αλλαγή κλίσης και μεταξύ τους δημιουργούνται μεγάλα "κανάλια" εισροής αέρα. Στην πίσω πλευρά έχουμε υπό κλίση τοποθετημένους ίσιους βραχίονες στήριξης του κινητήρα, χωρίς φόβο ανάπτυξης του φαινομένου της σειρήνας, καθώς τα πτερύγια είναι τόσο "λοξά" που οι ακμές τους σχηματίζουν σχεδόν ορθή γωνία με τους βραχίονες στήριξης. Πολύ προσεγμένη -και με ειδικό clip- η στερέωση των καλωδίων και φυσικά το -δεδομένο- ποιοτικό sleeving τους! Και ευκαιρία να δούμε και την φλάντζα στεγανοποίησης τοποθετημένη -πολύ εύκολα- στις πίσω πλευρά του ανεμιστήρα. Από ότι μετρήσαμε, έχει θετική επίδραση καθώς, πράγματι μειώνει το θόρυβο και αυξάνει το τελικό air flow δια μέσου του radiator. Αυτό που δεν φαίνεται στις φωτογραφίες, αλλά μας έκανε πολύ καλή εντύπωση είναι η αίσθηση στιβαρότητας που δίνει ο ανεμιστήρας! Το βάρος του -ανακλώντας προφανώς το διαφορετικό υλικό κατασκευής της φτερωτής- είναι αισθητά μεγαλύτερο, και πέρα από αυτό, η ίδια η κατασκευή του εδράνου είναι πολύ πιο στιβαρή και άκαμπτη. Αλλά με αυτά, ελπίζω να σας κίνησα την περιέργεια για το επόμενο κεφάλαιο, όπου θα δούμε τις νέες τεχνολογίες και λύσεις που εφαρμόζει η Noctua στους ανεμιστήρες αυτούς. Οι νέες τεχνολογίες και υλικά της σειράς Noctua NF-A12x25 Σαν μια μικρή εισαγωγή και "ανάσα" από το διάβασμα, παραθέτω ένα μικρό video της κατασκευάστριας . . . . . . και μια συνέντευξη που παραχώρησε ο Noctua CTO, που απαντά σε πολλά ερωτήματα: Interview with Lars Strömbäck (Noctua CTO) about the development of the NF-A12x25 fan Εμείς όμως επιστρέφουμε στην παρουσίασή μας, η οποία εδώ θα ασχοληθεί με ό,τι νέο έχει αυτή η σειρά των ανεμιστήρων της Noctua. Θέλοντας να αποδώσουμε έναν ελάχιστο σεβασμό στην προσπάθεια που έκανε η κατασκευάστρια για την ανάπτυξη του NF-A12x25, ας δούμε λίγο πιο διεξοδικά τις τεχνικές προκλήσεις που αντιμετώπισε και με ποιο τρόπο τις ξεπέρασε. NF-A12x25: Τεχνολογικό υπόβαθρο και κατασκευαστικές προκλήσεις Για την ανάπτυξη αυτού του ανεμιστήρα χρειάστηκαν πάνω από τεσσεράμισι χρόνια και η CNC κατασκευή, περισσότερων των 200 δοκιμαστικών πρωτοτύπων! Μια από τις κρίσιμες διαφορές που επιτρέπει στον NF-A12x25 να ξεπερνά τις επιδόσεις των «προκατόχων» του είναι η απόσταση μεταξύ του ακροπτερυγίου και της εσωτερικής επιφάνειας του πλαισίου. Σε αντίθεση με τους περισσότερους ανεμιστήρες των 120mm, όπου αυτή κυμαίνεται από το 1,5mm έως τα 3mm, ο NF-A12x25 θέτει νέα κατασκευαστικά όρια και την μειώνει στο 0,5mm ! Αυτό επιτρέπει στον ανεμιστήρα να δουλεύει πιο αποτελεσματικά στις περιπτώσεις όπου λειτουργεί έναντι σε αυξημένη αντίσταση ροής, όπως είναι οι αερόψυκτρες και τα radiator, και να ελαχιστοποιεί τις απώλειες αέρα που οφείλονται στην ανάστροφη πίεση (back pressure) που -αναπόφευκτα- αναπτύσσεται μεταξύ ανεμιστήρα και ψυχόμενου εξαρτήματος. Η κατασκευή ενός ανεμιστήρα με tip clearance μόνο 0,5mm δεν απαιτεί μόνο μεγαλύτερη ακρίβεια και αυστηρότερες κατασκευαστικές ανοχές, αλλά -και πρωτίστως- την αντιμετώπιση των φαινομένων ερπυσμού (Creep) του υλικού της φτερωτής, πράγματα τα οποία, δεν απασχολούν μια συμβατική κατασκευή όπου το διάκενο αυτό είναι μεγαλύτερο. Το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι σε βάθος χρόνου και κάτω από την επίδραση της φυγόκεντρης δύναμης, εμφανίζονται λόγω ερπυσμού του υλικού, ελαφρές μόνιμες παραμορφώσεις που αυξάνουν τη διάμετρο της φτερωτής! Για παράδειγμα, η τυπική φτερωτή ενός ανεμιστήρα 120mm κατασκευασμένη από PBT, μπορεί να αυξήσει τη διάμετρό της κατά ~0,2mm, πράγμα για το οποίο, ένας ανεμιστήρας με διάκενο 2mm, απλά, «αδιαφορεί»! Αν όμως ο στόχος είναι να έχεις διάκενο φτερωτής / πλαισίου της τάξης του 0,5mm τότε το θέμα αυτό αποκτά κρισιμότατη σημασία, καθώς, ακόμα και ερπυσμός της τάξης του 0,2mm μπορεί να αποβεί καταστροφικός αν συνυπάρχει ακόμα και το ελάχιστο πρόβλημα αστάθειας ή κραδασμών! Οι μηχανικές βελτιώσεις Με σκοπό να επιτευχθεί μια ριζικά στιβαρότερη κατασκευή, η Noctua πήρε μια σειρά μέτρα, τα οποία από κατασκευαστική σκοπιά καθιστούν τον NF-A12x25 τον πιο εξελιγμένης και σύνθετης κατασκευής ανεμιστήρα της, μέχρι σήμερα! Πρώτο βήμα, η κατασκευή του κελύφους του κινητήρα, εξολοκλήρου από χάλυβα με σκοπό την ενίσχυση της στιβαρότητας και ακαμψίας της πλαστικής κατασκευής της φτερωτής. Σε αυτό το χαλύβδινο κέλυφος, εμφυτεύτηκε ο άξονας του ανεμιστήρα με την βοήθεια ενός πρόσθετου εξαρτήματος από ορείχαλκο, με αποτέλεσμα την πολύ πιο στιβαρή σύνδεση άξονα και φτερωτής. Αυτά συνέβαλαν στην επιζητούμενη μείωση των ανοχών και στην ανάλογη αύξηση της σταθερότητας, στην κρίσιμη περιοχή του motor hub του ανεμιστήρα. Η συμβολή της τεχνολογίας των υλικών Η υπέρβαση ωστόσο των προβλημάτων του ερπυσμού της φτερωτής ήρθε μέσα από την ανάπτυξη ενός νέου πολυμερούς υγρών κρυστάλλων (Liquid Crystal Polymer, LCP), το οποίο σε σχέση με τα συμβατικά θερμοπλαστικά (όπως ABS, PA, PBT, PC), παρουσιάζει πολύ καλύτερη διαστασιολογική σταθερότητα, και μικρότερο ερπυσμό. Το όνομα που του δόθηκε είναι Sterrox και είναι εμπνευσμένο από την Ελληνική λέξη Στερρός, που σημαίνει σφιχτός, στιβαρός, σταθερός, στέρεος, σκληρός. Τα πολυμερή υγρών κρυστάλλων παρουσιάζουν εξαιρετικές χημικές και μηχανικές ιδιότητες. Έχουν υψηλή αντοχή σε εφελκυσμό και είναι περιβαλλοντικά αδρανή. Έτσι αποτελούν ιδανικά υλικά για ιατρικές και στρατιωτικές εφαρμογές, όπου οι αυστηρές απαιτήσεις μπορούν να υποστηρίξουν το αρκετά υψηλότερο κόστος τους (χονδρικά τέσσερις φορές υψηλότερο από το PBT). Το πιο γνωστό LCP υλικό είναι το Kevlar που χρησιμοποιείται στα αλεξίσφαιρα γιλέκα λόγω του πολύ υψηλού λόγου αντοχής προς βάρος που το χαρακτηρίζει. Η εξαιρετική μηχανική στιβαρότητα των υλικών LCP, βασίζεται στην μοναδική τους μοριακή δομή. Αντίθετα με τα συμβατικά πολυμερή, τα οποία τόσο σαν στερεά όσο για σαν τήγματα, χαρακτηρίζονται από την χαοτική διευθέτηση των μοριακών τους αλυσίδων, τα θερμοτροπικά πολυμερή από LCP όπως το Sterrox εμφανίζουν -ακόμα και σαν τήγματα- μια καλά τακτοποιημένη ευθυγράμμιση των ραβδόμορφων μορίων τους και στερεοποιούνται σε πολύ αυστηρά προσανατολισμένες και -ως εκ τούτου, σαν σύνολο- εξαιρετικά στιβαρές μοριακές αλυσίδες, οι οποίες τους χαρίζουν αυτές τις εξελιγμένες μηχανικές ιδιότητες. Το Sterrox είναι το σύνθετο υλικό που ανέπτυξε η Noctua από LCP ενισχυμένο με ίνες γυαλιού, ειδικά προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις των ανεμιστήρων της επόμενης γενεάς, όπως οι NF-A12x25. Παρουσιάζει πάρα πολύ υψηλή αντοχή στον εφελκυσμό, εξαιρετική διαστασιολογική σταθερότητα, και κατάστησε δυνατή την μείωση των φαινομένων ερπυσμού της φτερωτής, σε επίπεδα που με τα συμβατικά υλικά (PBT , PA), είναι απλά ανέφικτα! Η μείωση του θορύβου Το Sterrox όμως δεν προσέφερε μόνο στην ελαχιστοποίηση του Wing tip Clearance, αλλά -διαθέτοντας ελαστικότητα και υψηλή ικανότητα απόσβεσης δονήσεων- αποτέλεσε το υλικό «κλειδί» για την μείωση των φαινομένων συντονισμού και των εξ αυτών προκαλουμένων δονήσεων. Συγκεκριμένα, η χρήση του Sterrox επιτρέπει την καταστολή του φαινομένου blade surface mode vibration, το οποίο εξαρτάται από την ιδιοσυχνότητα συντονισμού της φτερωτής και συνίσταται στο ότι, η στροβιλώδης ροή του αέρα γύρω από τα πτερύγια της φτερωτής, προκαλεί μικροδονήσεις σε αυτά μεταφέρνοντάς τους αρκετή ενέργεια, πράγμα που τελικά οδηγεί σε αύξηση των δονήσεων λόγω συντονισμού. Αυτές οι επιφανειακές δονήσεις είναι μεν μικροσκοπικές για να είναι κρίσιμες από μηχανικής σκοπιάς (σε αντίθεση με τις δονήσεις από έλλειψη ζυγοστάθμισης π.χ.), αλλά μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον τομέα της ακουστικής συμπεριφοράς της συντονιζόμενης φτερωτής! Η διαφορά πίεσης που επικρατεί μεταξύ της άνω πλευράς των πτερυγίων (χαμηλή) και της κάτω (υψηλή), θέτει τα πτερύγια σε κίνηση παράλληλα με τον άξονα περιστροφής του κινητήρα. Από αεροακουστικής σκοπιάς η κατάσταση είναι ανάλογη με αυτό που συμβαίνει σε ένα σε ένα ηχείο μουσικής, όπου η διαφορά των πιέσεων μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού του ηχείου, μεταφέρει κινητική ενέργεια στα μεγάφωνα και συμβάλει στην κίνηση της μεμβράνης / κώνου τους. Φυσικά σε ένα ανεμιστήρα το φαινόμενο πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία, γιατί επηρεάζει δυσμενώς την ηχητική υπογραφή του ανεμιστήρα. Εδώ είναι λοιπόν, που η υψηλή στιβαρότητα και οι αυξημένες αποσβεστικές ιδιότητες του Sterrox LCP, κάνουν τη διαφορά! Σε σύγκρισή με μια φτερωτή κατασκευασμένη από PBT, με βάση τις μετρήσεις με contactless Doppler laser vibrometer, η φτερωτή από Sterrox LCP αποσβένει πολύ ταχύτερα την ίδια δονητική διέγερση. Σε πραγματική χρήση αυτό σημαίνει ότι, οι στροβιλισμοί του αέρα θα προκαλούν λιγότερους και ασθενέστερους κραδασμούς στα πτερύγια του ανεμιστήρα και συνεπώς, πολύ λιγότερες δονήσεις θα μεταφέρονται από αυτά στον αέρα σαν θόρυβος, πράγμα που σαφώς συμβάλει σημαντικά στο διακριτικό / «απαλό» ακουστικό προφίλ του Noctua NF-A12x25 ! Φυσικά όλα αυτά είναι απλά οι νέες τεχνολογίες που εφαρμόζονται στους ανεμιστήρες αυτούς, παράλληλα όμως με αυτές, αξιοποιούνται και μια σειρά ακόμα τεχνολογίες που από καιρό έχουν δείξει την αξία τους. Τις αναφέρω επιγραμματικά καθώς έχουμε αναφερθεί και πάλι σε αυτές, για να μπορέσει όποιος θέλει να τις "φρεσκάρει", να το κάνει εύκολα. 1. Το αυτοεπικεντρούμενο και αυτοσταθεροποιούμενο έδρανο SSO2 Bearing 2. Το σύστημα οδήγησης του κινητήρα με την ομαλή αλλαγή κατάστασης Smooth Commutation Drive (SCD) που περιορίζει τον ηλεκτρονικό θόρυβο που παράγει ο κινητήρας. 3. Το πλαίσιο με την βελτιωμένη ακουστική συμπεριφορά AAO frame που ενσωματώνει την κλιμακωτή περίμετρο του πλαισίου Stepped Inlet Design και τις μικροδομές ανάπτυξης παχύτερου οριακού στρώματος στην εσωτερική περίμετρο του πλαισίου Ιnner Surface Microstructures που αυξάνουν την επιτυγχανόμενη "στατική πίεση" και μειώνουν τον θόρυβο του ανεμιστήρα. 4. Το μεταλλικό περίβλημα του εδράνου Mettal Bearing Shell που αυξάνει την ακρίβεια της λειτουργίας και την ελαχιστοποίηση των κραδασμών Το τελικό αποτέλεσμα Η Noctua όπως είδαμε επένδυσε πολύ κόπο, χρόνο και χρήμα στην ανάπτυξη της νέας γενεάς ανεμιστήρων της και το μόνο σίγουρο είναι ότι έχει σκεφτεί πολύ, τόσο τη σχεδιαστική στόχευσή τους, όσο και τις εφαρμογές που είναι σε θέση να αντιμετωπίσει με επιτυχία. Για να δούμε τι μας λέει στην τεκμηρίωση του NF-A12x25. NF-A12x25: Performance comparison to NF-F12 and NF-S12A Στο γράφημα που ακολουθεί συγκρίνονται τρεις ανεμιστήρες με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Οι δύο, «καλύπτουν» τις ακραίες περιοχές του φάσματος λειτουργίας (ο NF-F12 έχει σχεδιαστεί για την επίτευξη υψηλής «στατικής» πίεσης, ενώ ο NF-S12A έχει σαν στόχο το υψηλό air flow σε περιβάλλον με χαμηλή αντίσταση στη ροή του αέρα), ενώ ο τρίτος (NF-A12x25) διαθέτει μια προσεκτικά σχεδιασμένη καμπύλη πίεσης ως προς air flow (P/Q) ώστε να επιτυγχάνει τα καλύτερα αποτελέσματα στην μέση περιοχή λειτουργίας, η οποία «καλύπτει» όλες τις κοινές εφαρμογές ψύξης. Οι καμπύλες P/Q μας δείχνουν πόσο αέρα κατορθώνει να προωθήσει ο κάθε ανεμιστήρες δια μέσου των τριών τυπικών αντιστάσεων (κουτί, αερόψυκτρα ,radiator) που συναντώνται στους προσωπικούς υπολογιστές. Όπως βλέπουμε -επάνω αριστερά- ο NF-F12 παράγει την υψηλότερη στατική πίεση και ο NF-S12A -κάτω δεξιά- παράγει το υψηλότερο air flow, αλλά εκτός αυτών των δύο ακραίων τμημάτων, σε όλη την υπόλοιπη περιοχή λειτουργίας, που αφορά στις συνθήκες που συνήθως συναντάμε στους υπολογιστές μας, οι καλύτερες επιδόσεις έρχονται από τον NF-A12x25 ! Με άλλα λόγια η Noctua έφτιαξε έναν all-rounder ανεμιστήρα, ο οποίος, όχι μόνο μπορεί να αντιμετωπίσει ολόκληρο το πρακτικό φάσμα εφαρμογής των ανεμιστήρων στους προσωπικούς υπολογιστές, αλλά να το κάνει και με χαρακτηριστική άνεση! Στο διάγραμμα που ακολουθεί φαίνεται πολύ καθαρά αυτό, καθώς ο NF-A12x25 έχει το ευρύτερο φάσμα εφαρμογών! Όλα αυτά μοιάζουν πολύ ωραία για να είναι αληθινά, αλλά -για μια φορά ακόμα- η Noctua έκανε αυτό που ξέρει καλύτερα, έσπρωξε τα όρια του τι είναι εφικτό, ακόμα πιο πέρα, χαράζοντας νέους δρόμους εξέλιξης και έδωσε σε εμάς έναν ανεμιστήρα, στον οποίο θα καταλήγουν -για πολύ καιρό- οι όποιες αναζητήσεις μας για την καλύτερη λύση! Φυσικά αυτή η "συμπαράταξή" μου με τα λεγόμενα της Noctua, έχει πολύ ισχυρές βάσεις, που προέκυψαν μετά από την κατασκευή νέου εξειδικευμένου εξοπλισμού μετρήσεων με τον οποίο έγιναν εκατοντάδες ωρών μετρήσεων τους τελευταίους δύο μήνες! Από πλευράς μου, οτιδήποτε λιγότερο, θα ήταν "ανάρμοστο", τόσο απέναντι στην εταιρία που μας τιμά με την προσοχή της και το μεράκι της, όσο και κυρίως, απέναντι στους φίλους του TheLab.gr ! Πριν όμως πάμε στο αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας, να ρίξουμε μια κοντινή ματιά στον NF-A12x25 PWM. Η σειρά ανεμιστήρων NF-A12x25 της Noctua από κοντά Με την πρώτη κοντινή ματιά τη προσοχή μας τραβάει το νέο υλικό, μοιάζει - και είναι- τελείως διαφορετικό από ότι έχουμε δει μέχρι τώρα σε ανεμιστήρα ! Ακόμα και μακροσκοπικά το υλικό φαίνεται σαν να είναι γεμάτο προσανατολισμένες "παράλληλα" δομές. Προφανώς και δεν είναι οι μοριακές αλυσίδες που το αποτελούν, αλλά δίνει την εντύπωση ότι είναι εξαιρετικά ενισχυμένο! Ευδιάκριτος το κέντρο του χαλύβδινου κελύφους του κινητήρα και ο μπρούτζινος δακτύλιος πρεσαρίσματος του άξονα πάνω σε αυτό. Στις άκρες των πτερυγίων υπάρχουν τα τριγωνικά ανάγλυφα μεταξύ των οποίων δημιουργούν τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής του αέρα, πράγμα που αποτρέπει, τόσο την αποκόλληση του οριακού στρώματος στην περιοχή αυτή, όσο και τον θόρυβο που τη συνοδεύει! Σε αυτή τη φωτογραφία ο φακός μας έκανε τη χάρη να αποτυπώσει πιο καλά το σύστημα στήριξης του άξονα στην φτερωτή, και πράγματι είναι πολύ στιβαρό. Αυτό που κάνει τη μεγαλύτερη εντύπωση και είναι και αυτό που έχει σημασία, είναι το πόσο κοντά βρίσκεται η φτερωτή στο πλαίσιο του ανεμιστήρα. Πρέπει να διαλέξεις πολύ προσεκτικά τη γωνία φωτογράφισης για να φανεί το κενό αυτό, διαφορετικά το πτερύγιο μοιάζει να εφάπτεται στο πλαίσιο. Σημαντικό είναι το ότι η κορυφή του πτερυγίου δεν είναι πλέον στρογγυλεμένη, αλλά τελείως οξεία, ακολουθώντας αυστηρά την καμπύλη του χείλους προσβολής του πτερυγίου. Η βαθμιδωτή περίμετρος του πλαισίου του ανεμιστήρα, φροντίζει για τη δημιουργία των μικρών μεταβατικών στροβίλων που είναι απαραίτητοι για να μειωθεί ο θόρυβος της απότομης επιτάχυνσης του ρεύματος αέρα από τη φτερωτή. Η φτερωτή περιστρέφεται ακριβώς μετά το τέλος της βαθμιδωτής περιμέτρου, και τα σχεδόν 5mm που βρίσκεται "μέσα" από το "πρόσωπο" του πλαισίου, αποτελούν μια καλή εγγύηση, ότι το φαινόμενο της σειρήνας δεν θα μας απασχολήσει ακόμα και αν τον βάλουμε σε θέση Pull. Στο σημείο αυτό εντοπίζουμε και ένα άλλο δείγμα του πραγματικού fine tuning που έχει υποστεί ο ανεμιστήρας αυτός. Το AAO Frame της Noctua χαρακτηρίζεται από μικροσκοπικές εσοχές στην περίμετρο του πλαισίου, οι οποίες εξασφαλίζουν ένα παχύτερο οριακό στρώμα αέρα που προσκολλάται στο πλαίσιο και λειτουργεί σαν αέρινη "φλάντζα" για τα ακροπτερύγια. 'Έτσι αυτά στρέφονται μέσα σε ένα "μαξιλάρι" "ακίνητου" αέρα, το οποίο "σφραγίζει" το διάκενο μεταξύ αυτών και του πλαισίου, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιείται η διαρροή αέρα από back pressure! Εδώ λοιπόν, όπου το tip clearance μειώθηκε στο 0,5mm, δεν χρειάζεται πια τόσο παχύ "μαξιλάρι αέρα" για τη σφράγιση του διακένου ακροπτερυγίου και πλαισίου. Το ιδανικό είναι ένα λεπτότερο στρώμα αέρα, οπότε οι μικροεσοχές που το δημιουργούν, έχουν γίνει αισθητά μικρότερες, σχεδόν αδιόρατες! Φυσικά για να πετύχει η συνταγή θα πρέπει η κατασκευή να είναι πολύ στιβαρή και από ότι φαίνεται η Noctua, δεν αρκέστηκε μόνο στις εξαιρετικές ιδιότητες του Sterrox LCP, σχεδίασε τη φτερωτή έτσι που . . . . . . που θα μπορούσε άνετα να ανήκει σε κάποιο αεριοστρόβιλο. Το πάχος των πτερυγίων, η ενίσχυση της βάσης τους, το διπλό τοίχωμα του hub, και η προσοχή που έχει δοθεί, κάνουν τη φτερωτή πέρα από "βράχο" και μια μικρή "κατάθεση ψυχής" της ομάδας που την ανέπτυξε και από τη θέση του reviewer, ένα μεγάλο μπράβο, μοιάζει πολύ μικρό! Ευδιάκριτη είναι και η αισθητή απόσταση μεταξύ των βάσεων των πτερυγίων που φροντίζει για την αύξηση του air flow προκειμένου ο NF-A12x25 να έχει "όλο το πακέτο" με τρόπο που πραγματικά δεν έχουμε δει άλλη φορά! Τελευταίο άφησα την "τοποθέτηση του δακτύλου επί τον τύπον των ήλων" . . . . . . η απόσταση πτερυγίου και πλαισίου, είναι ακριβώς 50/100mm (!) και μάλιστα . . . "σφιχτά" ! Έλεγξα, από περιέργεια με δύο φιλερ ταυτόχρονα σε αντιδιαμετρικά σημεία, καμία διαφορά. Με αυτά φτάσαμε στο τέλος της παρουσίασης του ανεμιστήρα, αλλά όχι και σε αυτό του "εξοπλισμού" του! Fan mounting adaptors NA-SFA1 Ο λόγος για τους προσαρμογείς που επιτρέπουν την τοποθέτηση των ανεμιστήρων NF-A12x25 και σε radiator των 140mm. Η συσκευασία περιέχει δύο adaptors, προκειμένου να καλύψει τα 2x140 radiators και να δώσει τη δυνατότητα στους χρήστες να αποκτήσουν μια πολύ πιο αθόρυβη και εξίσου -αν όχι περισσότερο- αποδοτική 2x140 AIO! Με δεδομένο το πόσο πλεονεκτεί -ιδιαίτερα στο θέμα του θορύβου - ένας ανεμιστήρας των 140mm σε σχέση με έναν των 120mm, η "κίνηση" μοιάζει να είναι "αυθάδης", αλλά η Noctua είχε πάνω από τέσσερα χρόνια να το "ψάξει" και να εξαντλήσει όλες τις . . . "ευγένειες" (!) Η κατασκευή είναι πολύ προσεγμένη και έχει πρόβλεψη για τη στερέωση του ανεμιστήρα, τόσο με τις μεταλλικές βίδες που τον συνοδεύουν, όσο -και καλύτερα- με τις οκτώ silicone rubber screws που συνοδεύουν τα adaptors. Με λίγη προσοχή περνάμε τα ελαστικά στηρίγματα, και φροντίζουμε έτσι ώστε από την επάνω πλευρά του ανεμιστήρα να προβάλει μόνο ο "κώνος" με τον αριθμό 5. Εδώ να δώσουμε και ένα tip: Αυτή η επίπεδη περιοχή που έχει τους αριθμούς εξυπηρετεί κατά την εξαγωγή των Silicone rubber screws, καθώς δίνει το απαραίτητο χώρο για να κινηθούν οι άκρες της βάσης της μικροσκοπικής πυραμίδας -εφόσον τις βοηθήσετε εσείς με ένα μικρό μυτοτσίμπιδο- και έτσι αυτή να συσταλεί για να περάσει "ανάποδα" μέσα στην οπή. Στην εγκατάσταση αυτή δοκιμάσαμε να βάλουμε τον ανεμιστήρα με την φλάντζα, αλλά δεν την χρειάζεται γιατί κάθεται εφαρμοστά μέσα στο πλαίσιο του προσαρμογέα. Δοκιμάσαμε λοιπόν χωρίς να βάλουμε τα ελαστικά τακουνάκια στις γωνίες του (την αντικραδασμική δουλειά τους την κάνουν πλέον οι ελαστικές "βίδες"), βιδώθηκε και το adaptor σε ένα radiator και όλα πήγαν μια χαρά και με πολύ καλή εφαρμογή! Προσοχή εδώ, επειδή η στήριξη μπορεί να γίνει και αντίστροφα, και το έχουμε δει και στον web: Η σωστή τοποθέτηση είναι αυτή, με το πλαίσιο του adaptor σε επαφή με το radiator, για να σφραγίζει η περίμετρος επαφής τους και να μην υπάρχουν απώλειες αέρα από back pressure ! Το σωστό όμως είναι να τον τοποθετήσουμε μαζί με τα κάτω τακουνάκια του, καθώς το πλαίσιο του προσαρμογέα έχει ειδική διαμόρφωση για να τα υποδεχτεί χωρίς να δημιουργηθεί διαρροή αέρα, για την ακρίβεια, βάζοντάς τα, σφραγίζει τελείως η περίμετρος του adaptor πάνω στο πλαίσιο του ανεμιστήρα. Η προσοχή που έχει δοθεί στην κατασκευή φαίνεται και από τα οκτώ "κλειδιά" που υπάρχουν στο πλαίσιο του adaptor αλλά και του ανεμιστήρα, με την βοήθεια των οποίων ο ανεμιστήρας ακινητοποιείται σε μια ακριβώς θέση, χωρίς να "παίζει" και να δονείται! Η τελική εικόνα είναι ενδιαφέρουσα, και από ότι έδειξαν οι μετρήσεις, τα αποτελέσματα είναι ακόμα πιο ενδιαφέροντα! Και με αυτά, ήρθε η ώρα να πάμε να δούμε σε όλα αυτά που ισχυρίζεται η Noctua, που βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην αλήθεια και την -θεμιτή- διαφημιστική προσπάθεια. Για να μπορέσουμε όμως να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό, έπρεπε να μπορούμε να μετρήσουμε το air flow των ανεμιστήρων! Οπότε, μιας και τέτοιος εξοπλισμός δεν υπήρχε, χρειάστηκε -πιστοί στις παραδόσεις του TheLab.gr (!)- να τον φτιάξουμε εμείς! Για πάμε να δούμε το πώς και το τι. Το νέο σύστημα μέτρησης ανεμιστήρων του TheLab.gr Η διαδικασία ανάπτυξης ενός συστήματος μέτρησης του air flow των ανεμιστήρων που χρησιμοποιούμε στα PC μας, ήταν από πάντα ένας στόχος, που λόγω των αρκετών δυσκολιών που έχει η υλοποίησή του, έμενε -λίγο πολύ- στο πίσω μέρος της σκέψης. Όμως τώρα τελευταία, με αφορμή την νέα παραγωγή των ανεμιστήρων της Noctua, στήθηκε με τα μέσα που διαθέταμε ένα σύστημα μέτρησης που θέλω να πιστεύω ότι μπορεί να αποδώσει πολύ χρήσιμα συμπεράσματα. Σαφώς το σύστημα αυτό δεν έχει βλέψεις να δρέψει τις δάφνες των απόλυτων μετρήσεων, αλλά να δώσει συγκριτικές μετρήσεις με αρκετή αξιοπιστία και συνέπεια, έτσι ώστε να μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από αυτές. Το υλικό Το σύστημα «στήθηκε» γύρω από ένα όργανο μέτρησης ροής αέρα της Mastech το MS6252A, το οποίο χωρίς να είναι κάτι εξαιρετικό, παρουσιάζει -εφόσον μείνεις εντός των προδιαγραφών του- μια πολύ καλή επαναληψιμότητα και σταθερότητα των μετρήσεών του. Στο σκαρίφημα που ακολουθεί υπάρχει όλη η κατασκευαστική πληροφορία για τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν, που πρακτικά είναι πλαστικές συστολές υδραυλικών εγκαταστάσεων. Φυσικά το σύστημα μέτρησης απέχει πολύ από του να είναι "τέλειο", καθώς, η ίδια η μετρητική διάταξη αντιπροσωπεύει μια αισθητή αντίσταση στη ροή του αέρα! Αυτό όμως δεν μας ενοχλεί, καθώς αυτή η αντίσταση είναι ή ίδια για όλους τους ανεμιστήρες και δεν επηρεάζει την μεταξύ τους συγκριτική κατάταξη. Το σύστημα μέτρησης αποτελείται από ένα σταθερό μετρητικό τμήμα που περιλαμβάνει το όργανο μέτρησης και την χοάνη προσαρμογής του στις άλλες χοάνες, που είναι μόνιμα συνδεδεμένες με τα διάφορα είδη radiator που χρησιμοποιεί το σύστημα μέτρησης. Συγκεκριμένα οι μετρήσεις του air flow γίνονται σε τρία radiator με μέση πυκνότητα πτερυγίων 19,0 +/- 0,5 FPI και διαστάσεων: 1. 120 x 50 mm 2. 240 x 30 mm 3. 280 x 30 mm Έκαστο των οποίων έχει στεγανά συνδεμένη επάνω του την δική του χοάνη προσαρμογής προς την χοάνη της μετρητικής διάταξης. Η μεθοδολογία Α. Η μέτρηση του air flow έγινε με μέτρηση της ταχύτητας εξόδου του αέρα από την μετρητική διάταξη, και οι τιμές είναι σε m/sec. Β. Η μέτρηση του θορύβου γίνεται σε τρία όμοια radiator με βάση τον τρόπο που μετράμε όλες τις ψύκτρες, δηλαδή με το dB(A) meter πάνω στον άξονα εισόδου του ανεμιστήρα και σε απόσταση 0,5m από το motor hub του (ο ανεμιστήρας είναι σε θέση PUSH) και οι τιμές είναι σε dB(A). Γ. Επιπρόσθετα, για να υπάρχει μια πιο «ζωντανή» και άμεση σύνδεση της μετρούμενης ταχύτητας του ρεύματος αέρα που επιτυγχάνει ο κάθε ανεμιστήρας, και της απόδοσής του σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας, έγιναν και μετρήσεις των ανεμιστήρων με πραγματικό θερμικό φορτίο στον Loader ('Ήφαιστος) που χρησιμοποιείται για τις μετρήσεις των ψυκτρών. Οι μετρήσεις αυτές έγιναν στην ίδια ΑΙΟ (Arctic Liquid Freezer 120 (x 50)) και με τις ίδιες ακριβώς συνθήκες μέτρησης (θερμικά φορτία, Fan rpm, Pump rpmκ.λπ.) για κάθε ανεμιστήρα. Δ. Οι θερμικές μετρήσεις εκφράστηκαν σε τιμές που δίνουν άμεσα την Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity) του κάθε ανεμιστήρα. Συγκεκριμένα δίνονται -για κάθε διαφορετική τιμή στροφών του κάθε ανεμιστήρα- το πόσα Watt θερμικής ισχύος χρειάζονται, ώστε να έχουμε άνοδο του Δθ του loader κατά ένα βαθμό Celsius. ( Watt / οC Δθ) Παρουσίαση αποτελεσμάτων Δυστυχώς, μολονότι προσπάθησα, δεν είναι δυνατή η απόδοση πινάκων με τα αποτελέσματα, καθώς αυτοί είναι πραγματικά τεράστιοι για να χωρέσουν οπουδήποτε. Έτσι τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν μόνο σε γραφήματα, που είναι και τα πιο δυναμικά εργαλεία για την κατανόηση της συμπεριφοράς των ανεμιστήρων. Τα γραφήματα παρουσιάζονται σε διάφορες μεγεθύνσεις, προκειμένου αφενός να γίνουν διακριτές όλες οι μετρηθήσες τιμές, και αφετέρου για να γίνει ευδιάκριτη η συμπεριφορά όλων των ανεμιστήρων. Εκτός από τους «δύο» ανεμιστήρες της σημερινής παρουσίασης, στις μετρήσεις συμμετέχουν και αρκετοί άλλοι ακόμα, προκειμένου να δοθεί ένα καλό μέτρο σύγκρισης. Για πάμε λοιπόν να δούμε τα αποτελέσματα αυτού του -όχι και τόσο μικρού- round up ανεμιστήρων που ετοιμάσαμε για εσάς ! Μετρήσεις σε Radiator 120x120x50 mm Συμπαθάτε με για το πόσο "αργήσαμε" να φτάσουμε εδώ, αλλά όπως είδατε τα θέματα ήταν πολλά και δεν έπρεπε να περαστούν στα πεταχτά! Μεγάλη διευκόλυνση μας έκανε το γεγονός ότι, μολονότι οι νέοι ανεμιστήρες είναι επτά, τελικώς κατασκευαστικά έχουμε μόνο δύο σειρές, τα μοντέλα των οποίων διαφοροποιούνται μόνο κατά τον ρυθμό περιστροφής. Δεδομένου λοιπόν ότι ο πιο πολύστροφος ανεμιστήρας της κάθε σειράς, εκπροσωπεί και υπερκαλύπτει τις ιδιότητες των πιο αργόστροφων, αρκούσε να κάνουμε εξονυχιστικό έλεγχο σε αυτόν για να έχουμε ακριβή συμπεράσματα και για του άλλους ανεμιστήρες. Οι μετρήσεις χωρίστηκαν σε μετρήσεις Θορύβου, Ταχύτητας Ροής αέρα και Ικανότητας για Ψύξη ενός δεδομένου θερμικού φορτίου. Συμμετείχαν εκτός από τους παρουσιαζόμενους και αρκετοί άλλοι ανεμιστήρες, δημοφιλείς και μη, γνωστοί και "όχι", και μας περίμεναν και από αυτή τη πλευρά αρκετές εκπλήξεις! Φτιάξτε καφέ λοιπόν και πάμε λοιπόν να βάλουμε αρχή! Εδώ να πω ότι τα γραφήματα είναι σε ανάλυση 1920x1280px οπότε όταν χρειαστεί να τα δείτε με πιο πολύ λεπτομέρεια . . . δεξί Click στο γράφημα . . . Open in a new tab . . . και πατάτε το σταυρουδάκι του μεγεθυντικού φακού. Με αυτό το τρόπο θα μπορείτε και να δείτε πιο εύκολα αυτό που θέλετε. 1. Μετρήσεις Θορύβου ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm radiator) Η μέτρηση του θορύβου έγινε στον από την πλευρά της αναρρόφησης (εισόδου) των ανεμιστήρων με το όργανο τοποθετημένο στον άξονα περιστροφής του κινητήρα και σε απόσταση μισού μέτρου (0,5m) από το motor hub. 01_Γράφημα Α1-Ζ0 Ο λιγότερο γνωστός από αυτούς είναι ο Coolink Swif2 120P, ο οποίος είναι και ο πιο φασαριόζος, ακολουθούν με σχεδόν ταυτόσημες καμπύλες δύο της Noctua (NF-F12 PWM και NF-P12 Redux) και η σειρά προς τις υψηλότερες στροφές συνεχίζεται με DeepCool GF120, Corsair SP 120L, Noise Blocker NB e-Loop B12-P και τον γνωστό σε πολλούς BeQuiet Silent Wings High Speed και η ακολουθία κλείνει -αρκετά πιο κάτω- με τον Noctua NF-A12x25 που συναγωνίζεται τον Cooler Master Silencio 120P για το ποίος κάνει λιγότερο θόρυβο! Η εικόνα αναμενόμενη, καθώς το περιμέναμε ο NF-A12x25 να είναι αθόρυβος, οπότε αφήνοντας εκτός του γραφήματος τις περιοχές που δεν μας ενδιαφέρουν (πολύ χαμηλές στροφές) για να δούμε τι παρατηρήσεις έχουμε. 02_Γράφημα Α2-Ζ1 1. Οι δύο "καλοί" της Noctua (NF-F12 PWM και NF-A12x25), στο μέγιστο των στροφών τους παράγουν τον ίδιο θόρυβο, πράγμα που σημαίνει πολλά για την δουλειά που έχει γίνει και στους δυο ανεμιστήρες (μην ξεχνάμε ότι ο NF-F12 pwm έχει διάταξη focused air flow με 11 ακίνητα πτερύγια). 2. Ανάλογη παρατήρηση άλλα με πολύ μεγαλύτερη επίφαση, ισχύει και για τον ΝF-Α12x25, όπου οι μέγιστες στροφές είναι 550rpm περισσότερες! 3. Ο μόνος ανεμιστήρας που είναι οριακά πιο αθόρυβος (υπό συνθήκες αυτό* ) είναι ο Cooler Master Silencio 120P. 4. Όλοι οι άλλοι ανεμιστήρες -ιδιαίτερα οι πολύστροφοι- βρίσκονται κάπου ανάμεσα καθώς είναι ακόμα κάτω από την μέγιστη επίδοσή τους. Κρατώντας από εδώ ότι, ο Noctua NF-A12x25 -παρά τις 2050rpm του- είναι από τους πιο αθόρυβους ανεμιστήρες για πάμε να δούμε την επόμενη παράμετρο που χρειαζόμαστε για να πλησιάσουμε στο πρώτο μας συμπέρασμα. 2. Μετρήσεις Ταχύτητας Air Flow ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm radiator) Ο τρόπος μέτρησης ήδη έχει περιγραφεί, οπότε προχωράμε ευθύς στο πρώτο γράφημα. 03_Γράφημα Α3-Ζ0 Οι πρώτες σκέψεις . . . "Δυσάρεστο μεν, αναμενόμενο δε!" και "Την φυσική του πράγματος δεν μπορείς να την εκβιάσεις!" Οι αθόρυβοι ανεμιστήρες από πρώτη ματιά, μοιάζει απλά να "πάτωσαν" σε επιδόσεις, όσον αφορά στο Air Flow δια μέσου του radiator των 50mm ! Ας πλησιάσουμε όμως λίγο πιο κοντά να δούμε τι έχουμε από εδώ ! 04_Γράφημα Α4-Ζ1 1. Οι αθόρυβοι ανεμιστήρες για να πετύχουν το ίδιο Air flow με κάποιους πιο "αποδοτικούς" (Coolink SWif2, NF-F12, NF-P12, Noise Blocker) αναγκάζονται να στραφούν με αρκετά περισσότερες στροφές (έως και 550rpm περισσότερες! ). 2. Με αυτές όμως τις αυξημένες στροφές πετυχαίνουν να έχουν ακριβώς τις ίδιες επιδόσεις! 3. Οι στροφές των ανεμιστήρων μας ενδιαφέρουν μόνο γιατί -γενικώς- συνδέονται άμεσα με το θόρυβό τους. 4. Στη πρώτη ομάδα γραφημάτων [ A1-Z0, A2-Z1] έχουμε δυο ανεμιστήρες, που αψηφούν την γενίκευση της προηγούμενης παρατήρησης και παρά τις αυξημένες στροφές τους είναι είναι οι πιο αθόρυβοι! Συνεπώς θέλουμε λίγο δουλειά ακόμα για να πλησιάσουμε όσο πρέπει ! 3. Μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) του Air Flow ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm radiator) Πριν μπούμε σε αυτή τη μέτρηση, να διευκρινίσω κάποια πράγματα για τον "νεολογισμό" που χρησιμοποίησα για το μέγεθος αυτό: Σε αντίθεση με την "απόλυτη" θερμοκρασία, η χρήση του Δθ σαν μέσο αξιολόγησης μιας ψύκτρας, είναι προφανές ότι "αποδεσμεύει"* το αποτέλεσμα της μέτρησης, από την ακριβή θερμοκρασία του περιβάλλοντος που έγινε αυτή και έτσι, καθιστά δυνατή την εύκολη σύγκριση μετρήσεων που δεν έχουν ληφθεί κάτω από την ίδια ακριβώς εξωτερική θερμοκρασία. Η χρήση όμως του Δθ είναι άμεσα συνδεδεμένη με την συγκεκριμένη θερμική ισχύ που το προκάλεσε! Με άλλα λόγια δεν αρκεί να ξέρουμε ποίο είναι το Δθ μιας μέτρησης, αλλά οπωσδήποτε και πόσα Watt θερμικής ισχύος προκάλεσαν αυτό το Δθ ! Στις μέχρι τώρα μετρήσεις μας χρησιμοποιούμε σαν ισχυρότερο αναλυτικό μέσο την Θερμική αντίσταση (Rca) η οποία "δεν"* εξαρτάται από την θερμική ισχύ που χρησιμοποιούμε σε κάθε δοκιμή, αλλά αυτό το μέγεθος είναι κάπως δύσχρηστο (πολλά τα μηδενικά ! ) Οπότε είχαμε μεγάλα εμπόδια στην κατασκευή ενός ενιαίου γραφήματος της θερμικής συμπεριφοράς των ανεμιστήρων. Η λύση δόθηκε με "επιμερισμό". Από τα δύο μεγέθη (Δθ και Watt) υπολογίστηκε ένα νέο, η Ψυκτική ικανότητα ( CC) σαν ο λόγος της θερμικής ισχύος προς το Δθ που αυτή προκαλεί. [ π.χ . με θερμική ισχύ 60 Watt το Δθ είναι 12 οC , συνεπώς η CC= 60/12=5 Watt/oC Δθ.] Άρα το νέο μέγεθος CC μας λέει: Πόσα Watt θερμικής ισχύος χρειάζονται για να ανέβει το Δθ κατά ένα οC. Τα δύο μεγέθη συνδυάστηκαν μεταξύ τους και μας έδωσαν ένα νέο που μεταφέρει πιο χρήσιμη πληροφορία και μπορεί να αναπαρασταθεί πιο εύκολα στο γράφημα! Με άλλα λόγια -και ζητώντας την κατανόηση των φίλων Φυσικών, για τη "μαλλιαρή" απόδοση των όρων- στη θέση της "Θερμικής Αντίστασης" (ThRca=Δθ/ Watt) χρησιμοποιούμε την "Θερμική Αγωγιμότητα" (Thermal Conductance, ThCca=Watt/Δθ), αλλά το όνομα Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity), "απενεχοποιείται" από την αυστηρή επιστημονική απόδοση και -κυρίως- μου φάνηκε πιο. . . cool ! . Από εκεί και πέρα, το "μόνο" που χρειαζόταν ήταν να γίνουν μετρήσεις σε διάφορες ταχύτητες περιστροφής των ανεμιστήρων για να δούμε πώς ακριβώς αυτή η αλλαγή επιδρά στην αποτελεσματικότητα του συστήματος ψύξης που τροφοδοτεί ο ανεμιστήρας. { * Δεν είναι ακριβώς έτσι , αλλά σε ότι αφορά στην ακρίβεια που χρειαζόμαστε εμείς , μπορούμε να το δεχτούμε! } Παρατήρηση: Οι προσεκτικοί φίλοι θα δουν αμέσως ότι έχει υπάρξει ένας αισθητός διαχωρισμός και αναδιάταξη των καμπυλών σε σχέση με αυτές του air flow. Αυτό μοιάζει περίεργο, γιατί το air flow συνδέεται άμεσα με το θερμικό αποτέλεσμα που προκαλεί, αν όμως πάρουμε υπόψη ότι στις μετρήσεις αυτές μετράμε θερμοκρασίες πάνω στον Loader του "Ήφαιστου" και δεν παρεμβάλλεται πλέον η αντίσταση που προβάλει στη ροή του αέρα το σύστημα μέτρησής της, είναι λογικό το air flow -γενικά- να είναι υψηλότερο και ενδεχομένως με διαφορετική αναλογία για κάθε ανεμιστήρα. Για κάποιους από αυτούς, αυτή η μικρότερη αντίσταση ροής σημαίνει αισθητά διαφορετική συμπεριφορά, για κάποιους άλλους, όχι ! 05_Γράφημα Α5-Ζ0 1. Παρά το ότι προηγουμένως (04_Γράφημα Α4-Ζ1) ο NF-F12x25 είχε ακριβώς το ίδιο air flow με του CM Silencio, τώρα που μειώθηκε η αντίσταση ροής, πετυχαίνει καλύτερο αποτέλεσμα από αυτόν και μάλιστα με 300rpm λιγότερες! 2. Κατατάσσεται καλύτερος από όλους τους άλλους ανεμιστήρες της Noctua. 3. Αξίζει να προσέξουμε ότι από τις 1800rpm και πάνω ο Noctua NF-A12x25, αρχίζει σε αντίθεση με τους άλλους να ανεβάζει απόδοση, πράγμα που σημαίνει ότι η φτερωτή του δουλεύει ακόμα πιο αποτελεσματικά στις υψηλότερες στροφές. 06_Γράφημα Α6-Ζ1 Πλησιάζουμε στη χρήσιμη περιοχή του γραφήματος . . . 3. Εξαιρουμένων των δύο που ξεπερνούν σε Cooling Capacity τον NF-A12x25, με όλους τους άλλους ισοβαθμεί. 4. Σημειώνουμε την καλή επίδοση του Noise Blocker και του Coolink SWif2, ο οποίος παρά το ότι δεν "μοιάζει" να είναι για radiator, τα πάει μια χαρά μαζί τους, έστω και με κάποιο παραπάνω θόρυβο. 5. Σαν μέτρο του πόσο ανέβηκαν οι επιδόσεις του Noctua NF-A12x25 (ιδιαίτερα στις τελευταίες 200rpm) μπορούμε να δούμε το πόσο πλησίασε τον Noise Blocker από τον οποίο πριν (04_Γράφημα Α4-Ζ1) απείχε αρκετά ! 6. Και όπως και στην προηγούμενη ομάδα γραφημάτων (air flow speed) έτσι και εδώ οι δύο άλλοι Noctua -με τον NF-P12 Redux να δείχνει το δρόμο- ανταγωνίζονται με χαρακτηριστική άνεση τους άλλους συμμετέχοντες πετυχαίνοντας το ίδιο αποτέλεσμα με 100 -150 rpm λιγότερες ! Με όλα αυτά, έχουμε πια αρκετή πληροφορία για να δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Οπότε, για να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα, ας βάλουμε όλα τα προηγούμενα μαζί, σε μια εικόνα! 4. Μετρήσεις του Θορύβου, της ταχύτητας ροής του αέρα και της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) του Air Flow Speed ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x50mm radiator) Το γεγονός ότι όλες οι μετρήσεις που έγιναν είχαν σαν βάση αναφοράς την ταχύτητα περιστροφής των ανεμιστήρων, μας επιτρέπει να τις τοποθετήσουμε όλες μαζί σε ένα γράφημα με κοινή βάση αναφοράς τις στροφές των ανεμιστήρων. 07_Γράφημα Α7-Ζ0 . . . αυτά ! ! ! Ψυχραιμία, είμαστε στο καλύτερο ! Γιατί έχοντας όλα τα δεδομένα μπορούμε να αρχίσουμε να το σκεφτόμαστε το πράγμα πιο ολοκληρωμένα και να πάρουμε τις απαντήσεις με ακρίβεια και κυρίως χωρίς "υποθέσεις" και "παραδοχές" που σηκώνουν πολύ "νερό στο κρασί" τους. Γιατί πραγματικά, θα ήταν απείρως πιο εύκολο να πούμε -όπως τόσοι άλλοι έκαναν (!)- "Τι καταπληκτικοί αυτοί οι νέοι Noctua! Οι καλύτεροι όλων ! ! " Αλλά τότε, μάλλον θα μας διαβάζατε κάπου αλλού! Ερώτημα πρώτο λοιπόν και πολύ σημαντικό: " Θέλω ένα σύστημα με επιδόσεις, αλλά όχι και να μου παίρνει τα αυτιά ! Ποίος ανεμιστήρας με τις επιδόσεις που χρειάζομαι, έχει και χαμηλό θόρυβο ; " 5. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity), με βάση το θόρυβο που παράγουν (PUSH on 120x120x50mm radiator) Εδώ είναι που το γράφημα δείχνει τη "δύναμη" και την ευελιξία που έχει στο να παράγει -γρήγορα- σαφή αποτελέσματα: Τραβάμε μια οριζόντια γραμμή στο Cooling Capacity που μας "ενδιαφέρει" (έστω στα 7 Watt/ oC Δθ). Ο άξονας τέμνει τις καμπύλες της Ψυκτικής ικανότητας των ανεμιστήρων σε ισάριθμα με το πλήθος τους σημεία. Από το κάθε σημείο τομής τραβάμε μια κατακόρυφη γραμμή μέχρι αυτή να συναντήσει την καμπύλη του θορύβου του αντίστοιχου ανεμιστήρα. Από τα σημείο τομής επί των καμπυλών του θορύβου, τραβάμε οριζόντιες γραμμές προς τον άξονα του θορύβου και σημειώνουμε τις τιμές που "στοχεύουν"! 08_Γράφημα Α8-Ζ0_vect 1. Ο συνδυασμός των καμπυλών της Ψυκτικής Ικανότητας με αυτές του θορύβου, έβγαλε αμέσως το "νικητή" και μάλιστα με μεγάλη διαφορά! 2. Ο Noctua NF-A12x25 παρέχοντας ακριβώς την ίδια ψύξη στο σύστημά μας, είναι ~1,5 dB(A) πιο διακριτικός από τον πιο αθόρυβο των άλλων και ~5,8dB(A) πιο ήσυχος από τον πιο θορυβώδη! Αυτό ξεκαθαρίζει απολύτως πολλά πράγματα και δείχνει ότι, η Noctua "κάτι ήξερε" που το πάλευε τόσα χρόνια! 3. Αξίζει να δούμε ότι, αυτή η μεγάλη διαφορά στην κατάταξη όσο αφορά στο θόρυβο, δεν είναι τόσο εμφανής (αλλά ούτε και "συνεπής") όταν δούμε τι δείχνουν οι αντίστοιχες προβολές, από τα σημεία τομής στις καμπύλες της ταχύτητας του air flow speed προς τον αντίστοιχο άξονα (δεξιός κατακόρυφος) 4. Σε αυτές τις προβολές ο Noctua NF-A12x25 έχει οριακά την χαμηλότερη επίδοση με σχεδόν όλους τους άλλους να κινούνται πολύ κοντά του. Κρατώντας αυτά, πάμε και στο άλλο ερώτημα ακανθώδες ερώτημα που έχουμε και εκφράζει ολοένα και περισσότερους χρήστες: " Θέλω ένα σύστημα πραγματικά ήσυχο, αλλά όχι και να φουντώνει με το "παραμικρό" ! Ποίος ανεμιστήρας με τον χαμηλό θόρυβο που χρειάζομαι, έχει και τις επιδόσεις ; " 6. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x50mm radiator), με βάση την Ψυκτική Ικανότητα (Cooling Capacity) που μπορούν να παρέχουν. Η "άσκηση" είναι πλέον γνωστή, απλά ορίσαμε ένα κοινό επίπεδο αναφοράς όσον αφορά στο θόρυβο (εν προκειμένω τα 34 dB(A) ) και πάμε να δούμε τι έβγαλε το γράφημα με τις ανάλογες προβολές. 09_Γράφημα Α9-Ζ0_vect Αν εξετάσετε το γράφημα σε πλήρη ανάλυση εύκολα θα καταλήξετε στον επόμενο πίνακα. Στην αριστερή στήλη έχουμε τα αποτελέσματα αυτού του γραφήματος και στη δεξιά, του ακριβώς προηγούμενου. Όπως βλέπετε, οι τρεις πρώτοι ανεμιστήρες παραμένουν στη θέση τους, το ίδιο κάνουν και οι τρεις τελευταίοι, μόνο στην μεσαία περιοχή έχουμε μικρές ανακατατάξεις με τον Coolink SWif2 να κερδίζει δύο θέσεις όσον αφορά στο Θόρυβο! Αξιοσημείωτη είναι η πολύ κακή θέση που παίρνει ο BeQuiet Silent Wings 3 High Speed, έχουμε άποψη γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά δεν είναι της παρούσης. Αρκετά πιο πριν αναφέραμε ότι η Noctua έφτιαξε έναν all rounder ανεμιστήρα, πιστεύω ότι ήδη έχουμε την πρώτη και αδιαμφισβήτητη απόδειξη! Και το καλύτερο είναι ότι, αυτό το πετυχαίνει όχι ακολουθώντας κάπου κοντά στην κορυφή, αλλά καθορίζοντας -και μάλιστα με αρκετή διαφορά από τον επόμενο- ποία είναι αυτή η κορυφή! Κλείνοντας αυτό το τμήμα των μετρήσεων (όχι τις μετρήσεις ! ) δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε ότι η όλη διαδικασία είναι επίπονη και αν το θέλετε, πάσχει εγγενώς από το ότι η βάση αναφοράς της είναι οι στροφές των ανεμιστήρων. Αναγκαίο βέβαια αυτό, κατά τη διάρκεια των μετρήσεων καθώς είναι το εύκολα μετρήσιμο και κυρίως, το αυστηρά ελέγξιμο στοιχείο της λειτουργίας των ανεμιστήρων, αλλά δεν παύει να μην έχει απόλυτη σχέση με τη μία τουλάχιστον παράμετρο που μας ενδιαφέρει, τον Θόρυβο! Πράγματι ολοένα και πιο συχνά βλέπουμε ανεμιστήρες που ενώ στρέφονται αρκετά γρήγορα κάνουν -ευχαρίστως- "δυσανάλογα" χαμηλό θόρυβο. Και επιπλέον αυτών, έχοντας κάνει την καταγραφή των μετρήσεων με τρόπο που να αντιστοιχεί ακριβώς όλες τις παραμέτρους (και τον Θόρυβο) με κάποιες συγκεκριμένες στροφές, μπορούμε να θέσουμε σαν κοινή βάση αναφοράς όχι τις στροφές αλλά τον θόρυβο ! 7. Μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) και του Air Flow Speed ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. Οι επάνω καμπύλες μας δίνουν την Ψυκτική Ικανότητα και οι κάτω τα αντίστοιχα Air Flow Speed. Και πλέον στο γράφημα συμμετέχουν: 13 ανεμιστήρες στο Cooling Capacity και 14 στο Air flow Speed. 10_Γράφημα Β1-Ζ0 Με βάση αναφοράς τον Θόρυβο, τα πράγματα πήραν τη σωστή θέση και o NF-A12x25 τον "ανήφορο", πετυχαίνοντας πολύ υψηλές επιδόσεις με ελάχιστο θόρυβο! Προσπερνάμε στα γρήγορα τα γραφήματα γιατί θα τα δούμε αναλυτικότερα στη συνέχεια . . . 11_Γράφημα Β2-Ζ1 12_Γράφημα Β3-Ζ2 Αλλά ας σταθούμε στη πιο μεγάλη μεγέθυνση γιατί πλέον φαίνεται καθαρά αυτό που είπαμε πιο πάνω: 13_Γράφημα Β4-Ζ3 1. Ο Noctua NF-A12x25 PWM κατατάσσεται με πολύ μεγάλη διαφορά στην πρώτη θέση της Ψυκτικής Ικανότητας, και ακολουθούν η γνωστή τριάδα, CM Silencio, Noctua NF-F12 PWM και Noctua NF-P12 Redux. 2. Επίσης σημαντικό -αν όχι σημαντικότερο- είναι ότι πλέον στο γράφημα της ταχύτητας του air flow, o NF-A12x25 PWM δεν είναι πλέον ουραγός, γιατί καθώς η βάση αναφοράς είναι -και σωστά- ο θόρυβος, ο ανεμιστήρας "δείχνει τι μπορεί να κάνει" και από ό,τι φαίνεται, αφήνει αισθητά πίσω τον ανταγωνισμό! 3. Το γεγονός ότι οι πιο πολλές καμπύλες είναι η μία πάνω στην άλλη , δηλώνει χωρίς περιφράσεις ότι, οι διαφορές μεταξύ των ανεμιστήρων πρακτικά είναι πολύ μικρές. 4. Συνεπώς, το να προηγείται τόσο αισθητά ένας ανεμιστήρας, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση! Πολύ καλή η "μακροσκοπική" εικόνα, αλλά για να μπορέσουμε όμως να δούμε τι ακριβώς μετρήθηκε και να έχει πρακτική αξία η δουλειά που έγινε, είναι ώρα να τα δούμε από λίγο πιο κοντά και με νούμερα! 8. Μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity) ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. Οι μετρήσεις στη συνέχεια, αναφέρονται μόνο στην επιτυγχανόμενη από τους ανεμιστήρες Ψυκτική Ικανότητα. Ουσιαστικά είναι το θερμικό αποτέλεσμα που έχει ο ανεμιστήρας και έχει το σημαντικό "μειονέκτημα" ότι, για να μετρηθεί χρειάζεται πολύς χρόνος προκειμένου να είμαστε σίγουροι ότι, το θερμικό σύστημα Loader/Cooler έχει έρθει σε θερμική ισορροπία! 14_Γράφημα C1-Ζ0 1. Κάποιοι ανεμιστήρες (Corsair SP 120L, DeepCooll GF120, Scythe Kaze Junii Slipstream) επιτυγχάνουν μεγαλύτερη ψυκτική Ικανότητα (κατά ~0,8 - 1 Watt/oC Δθ). 2. Η ηχητική επιβάρυνση για να το πετύχουν αυτό είναι από ~8,5 - 13 dB(A) περισσότερα από τον αντίστοιχο θόρυβο του Noctua NF-A12x25. 3. Συνεπώς, αντικειμενικά δεν τίθεται κανένας λόγος σύγκρισης, η διαφορά στο θόρυβο, τουλάχιστον μέσα στα πλαίσια που εξετάζουμε είναι απλά, "χαώδης". 15_Γράφημα C2-Ζ1 16_Γράφημα C3-Ζ2 Και εδώ μπορούμε να αρχίσουμε να αφαιρούμε τα τμήματα που "δεν" μας ενδιαφέρουν . . . 17_Γράφημα C4-Ζ3 1. Επικεντρώνοντας στην περιοχή που μας ενδιαφέρει για ένα σύστημα ήσυχο και αποτελεσματικό (30 - 40 dB(A) βλέπουμε την υπεροχή που ο χαμηλός θόρυβος χαρίζει στον NF-A12x25 ! 2. Ο μεγάλος ουραγός εδώ είναι ο ταχύστροφος της Corsair (SP 120 L) καθώς αποδίδει πολύ υψηλότερα, όσον αφορά στο . . . θόρυβο ! 3. Όλοι οι άλλοι ανεμιστήρες "συνωθούνται" σε μια ζώνη δηλώνοντας εμμέσως πλην σαφώς, ότι δεν είναι καθόλου εύκολη δουλεία να ξεχωρίσεις από τον ανταγωνισμό και εν προκειμένω ο NF-A12x25, απλά . . . διέλυσε τον ανταγωνισμό! 4. Πολύ καλή κατάταξη παίρνει και ο έτερος της σημερινής παρουσίασης (Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM), ο οποίος διαγκωνίζεται με τρεις ανεμιστήρες για τη δεύτερη θέση και τελικά -στις υψηλές στροφές- το κατορθώνει έστω και οριακά ! 9. Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x50mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. Καλές ήταν οι μετρήσεις της Ψυκτικής Ικανότητας, αλλά μπορούμε να κάνουμε την δουλειά μας σχεδόν εξίσου καλά και με την ταχύτητα ροής του αέρα. Άλλωστε αυτή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη θερμικό αποτέλεσμα που φέρνει το ρεύμα αέρα που προωθεί ένας ανεμιστήρας μέσα σε μια ψύκτρα! 18_Γράφημα D1-Ζ0 19_Γράφημα D2-Ζ1 20_Γράφημα D3-Ζ2 Προσπερνώντας τα ενδιάμεσα γραφήματα -τα οποία υπενθυμίζω ότι είναι σε πλήρη ανάλυση σε "δυο click απόσταση" , ερχόμαστε στην περιοχή ενδιαφέροντος από 30 έως 40 dB(A) ! 21_Γράφημα D4-Ζ3 1. Η μεγέθυνση ξεκαθαρίζει την εικόνα μέσα σε αυτή τη ζώνη που βρίσκονται οι περισσότεροι ανεμιστήρες και αυτοί που ξεχωρίζουν αμέσως -πέραν του NF-A12x25- είναι οι χαμηλού θορύβου (CM Silencio, Noctua NF-F12, Noctua Nf-12P Redux). 2. Πολύ καλή θέση -σε όλα τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, έχει ο "φτηνός" της Noctua (NF-P12 Redux) ο οποίος έχει πλασαριστεί στην ανώτερη τετράδα της όλης κατάταξης ! Προφανώς η εννέα πτερυγίων φτερωτή και οι εγκοπές τους, κάνουν πολύ καλή δουλειά τόσο στο air flow , όσο και στον παραγόμενο θόρυβο! 3. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι κάποιες μικρές αλλαγές στην κατάταξη οφείλονται στο γεγονός ότι σε αυτήν τη μέτρηση παρεμβάλλεται στην ροή του αέρα και η αντίσταση της μετρητικής διάταξης, η οποία στην προηγούμενη ομάδα μετρήσεων (Ψυκτικής Ικανότητας) δεν υπήρχε! Συμπεράσματα από τις δοκιμές σε radiator 50 mm Όλα όσα θα ήθελα να πω, βρίσκονται πιο πάνω, ένα μόνο θα κρατήσω εδώ: Η σειρά Noctua NF-A12x25 (xxx), ανοίγει νέες και εντυπωσιακές προοπτικές για τα αποτελεσματικά και ήσυχα συστήματα, καθώς θέτει νέα όρια στην τεχνολογία των ανεμιστήρων για προσωπικούς υπολογιστές που παίρνουν υπόψη τους και τα ίδια . . . τα πρόσωπα ! Ανακαθορίζει τη σχέση Επιδόσεις - Θόρυβος και "καταργεί" πρακτικά την αντιδιαστολή τους! Μετρήσεις σε Radiator 120x120x30 mm Σειρά έχουν τώρα οι μετρήσεις που έγιναν με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους σε radiator 120x120x30 mm Εδώ περιμένουμε η χαμηλότερη αντίσταση ροής του λεπτότερου radiator να αυξήσει τις επιδόσεις όλων των ανεμιστήρων. Και θα ξεκινήσουμε την παρουσίαση των μετρήσεων όπως κάναμε και για τα Radiator των 50mm. 10. Μετρήσεις του Θορύβου και της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 120x25, ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους (PUSH on 120x120x30mm radiator) Η συνολική εικόνα για το radiator των 30mm, δεν διαφοροποιείται ποιοτικά από αυτήν που είδαμε στο 50mm. 22_Γράφημα E1-Ζ0 1. Υπάρχουν πέντε ανεμιστήρες που πετυχαίνουν υψηλότερη ταχύτητα ροής δια μέσου του radiator. 2. Κανείς από αυτούς δεν έχει θόρυβο -έστω και "από μακριά"- συγκρίσιμο με τον θόρυβο που παράγει ο NF-A12x25 PWM. Κάνοντας zoom στην χρήσιμη περιοχή . . . 23_Γράφημα E2-Ζ1 . . . έχουμε όλες τις μετρηθήσες τιμές για όποιον θέλει να το ψάξει περισσότερο ! Αλλά και κάποιες παρατηρήσεις που έχουν να κάνουν με την επίδραση του λεπτότερου radiator σε κάθε διαφορετικό ανεμιστήρα. 1. O BeQuiet Silent Wings 3 HS, "αισθάνεται" πολύ πιο άνετα στο 30ρι Rad και από ουραγός , πλασάρεται πλέον στο κέντρο της περιοχής λειτουργίας των ανεμιστήρων. 2. Αντίστοιχη ελαφρά άνοδο έχει και ο NF-A12x25. 3. Αυτοί που είναι αμετακίνητοι στην ανώτερη ζώνη της περιοχής λειτουργίας είναι ο Coolink SWif2 και οι δύο Noctua (NF-P12 RZedux 1700 PWM, NF-F12 PWM) 4. Στις υψηλότερες επιδόσεις οι στροφές μεταξύ των διαφορετικών ανεμιστήρων που έχουν την ίδια επίδοση μπορεί να διαφέρουν και 500rpm ! 5. Συνεπώς και εδώ (αναμενόμενο ! ), ο ασφαλής οδηγός για να αναδειχθούν οι πραγματικές επιδόσεις, είναι η σύγκριση με βάση τον παραγόμενο θόρυβο. Πριν όμως πάμε να δούμε τη συμπεριφορά των ανεμιστήρων ως προς το θόρυβό τους, ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά στα δυο βασικά ερωτήματα που θέσαμε και πιο πριν: 11. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια Ταχύτητα ροής αέρα, με βάση το θόρυβο που παράγουν (PUSH on 120x120x30mm radiator) Η διαδικασία είναι ή ίδια με του γραφήματος 08_ Γράφημα Α8-Ζ0. 24_Γράφημα E3-Ζ1_vect 1. Η Noctua και πάλι "κάνει το ένα -δύο" ! 2. Κάπου στο κέντρο συνωστίζονται οι περισσότεροι ανεμιστήρες κι ο χαμηλότερος σε επιδόσεις είναι ο Corsair SP 120P. 12. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x30mm radiator), με βάση την Ταχύτητα ροής του Αέρα που μπορούν να επιτύχουν. Η διαδικασία είναι ή ίδια με του γραφήματος 09_ Γράφημα Α9-Ζ0. 25_Γράφημα E4-Ζ1_vect 1. Και πάλι οι δύο Noctua (NF-A12x25, NF-P12 Redux) έχουν τις υψηλότερες επιδόσεις. 2. Ο Corsair SP 120 L, "ασθμαίνει" με την χαμηλότερη επίδοση 3. Όλοι οι άλλοι είναι ο ένας πάνω στον άλλο Ώρα όμως να δούμε πως διαμορφώνονται τα πράγματα όταν η βάση σύγκρισης είναι ο Θόρυβος. 13. Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on 120x120x30mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. Σαν απόδειξη της αναλυτικής δυνατότητας που δίνουν αυτά τα γραφήματα, μπορούμε να δούμε τις ανακατατάξεις που συνέβησαν μόλις πήρα υπόψη μας την δεύτερη βασική παράμετρο κάθε συστήματος ψύξης, τον θόρυβο! 26_Γράφημα F1-Ζ0 1. Ο Noctua NF-A12x25 κάνει τη ίδια "δουλειά" που κάνουν και οι άλλοι, αλλά με ~ 2,1 έως και 5,5 dB (A) λιγότερα! 2. Ο BeQuiet πληρώνοντας το γεγονός ότι δεν είναι και τόσο αθόρυβος, επανέρχεται ουραγός στις επιδόσεις παρέα με τον Corsair SP 120 L. 3. Και πάντα -ανεξαρτήτως συνθηκών- δεύτερος στη κατάταξη ο "ταπεινός" Noctua NF-P12 Redux, ο οποίος εκμεταλλευόμενος το σχεδιασμό του, δίνει μαθήματα. Αφήνω εδώ τις ενδιάμεσες μεγεθύνσεις . . . 27_Γράφημα F2-Ζ1 28_Γράφημα F3-Ζ2 . . . και πάμε να δούμε την περιοχή που έχει σημασία (29 - 40 dB(A) ). 29_Γράφημα F4-Ζ3 1. Στην στάθμη των 37 dB(A), o NF-A12x25, επιτυγχάνει 5,6 % υψηλότερη ταχύτητα ροής αέρα σε σχέση με την δεύτερο (Noctua NF-P12 Redux) και ένα εντυπωσιακότατο ~20% σε σχέση με τους δύο που έχουν την χαμηλότερη επίδοση (Corsair SP 120 L και BeQuiet Silent Wings 3 HS )! ! ! 2. Στα 34 dB(A), οι γραμμές (λέγε με επιδόσεις ! ) πυκνώνουν, αλλά και πάλι ο NF-A12x25 έχει 3,7 % υψηλότερη ταχύτητα από το δεύτερο και ~ 17% από τον τελευταίο ! ! ! Αυτό που δηλώνουν όλες οι μέχρι τώρα μετρήσεις και η σταθερή πρωτιά -και με διαφορά- της νέας γενεάς ανεμιστήρων της Noctua, είναι ότι κάτι ήξερε το RND τμήμα της εταιρίας και δαπάνησε αυτά τα 4+ χρόνια στην ανάπτυξη τους, γιατί τέτοια αποτελέσματα, απλά . . . "δεν υπάρχουν" ! ! ! Μολονότι απέχουμε ακόμα από την ολοκλήρωση των μετρήσεων, είναι το κατάλληλο σημείο να δούμε την συγκριτική εικόνα που δίνουν οι ανεμιστήρες βάζοντας σε ένα γράφημα τις επιδόσεις τους τόσο σε rad 50mm όσο και σε rad 30mm! 14. Συνοπτική κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (PUSH on 120x120x30mm και 120x120x50mm radiator), με βάση την Ταχύτητα ροής του Αέρα που μπορούν να επιτύχουν. Ο σκοπός εδώ είναι να δούμε πόσο επηρεάζονται οι διάφοροι ανεμιστήρες από την αλλαγή radiator (από 50mm σε 30mm πάχος). Εδώ η τεχνική είναι πολύ πιο απλή (όταν έχεις τη σωστή βάση στο γράφημα . . . "μετράει" ! Τραβάμε μια κατακόρυφη γραμμή και από τα σημεία τομής , τραβάμε γραμμές προς τον άξονα της Ταχύτητας ροής και . . . 30_Γράφημα K1-Ζ1_vect 1. Το ότι ο NF-A12x25 είναι πρώτος στην κατάταξη σε Rad 50mm, δεν είναι νέο. 2. Αυτό που είναι νέο, είναι ότι οι επιδόσεις του στο 50mm Radiator, πλησιάζουν πολύ κοντά στις επιδόσεις του δεύτερου στο Rad των 30mm ! Το ότι τα πάει καλά το ξέραμε, αλλά ότι είναι τόσο καλά, τώρα το είδαμε ! 14. Συνοπτική κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) που επιτυγχάνουν την ίδια Ταχύτητα ροής Αέρα (PUSH on 120x120x30mm και 120x120x50mm radiator), με βάση τον θόρυβο που παράγουν. Αυτή τη φορά η γραμμή αναφοράς είναι οριζόντια (άξονας Ταχύτητας ροής αέρα) και οι προβολές κατακόρυφες (άξονας Θορύβου) 31_Γράφημα K2-Ζ1_vect 1. Η διαφορά στον παραγόμενο θόρυβο είναι μεγάλη, καθώς δεν είναι μόνο τα ~4,5dB(A) που χωρίζουν τον NF-A12x25 από τον πιο θορυβώδη της σύγκρισης (Corsair SP 120 L), αλλά και η παντελής έλλειψη συντονισμών και ενοχλητικών ενισχύσεων κάποιων συχνοτήτων, που είναι τόσο διαδεδομένες σε ανεμιστήρες χαμηλότερης ποιότητας. 2. Με βάση όλα αυτά και σε μια διαδικασία επιλογής ενός ισορροπημένου ανεμιστήρα, που βασίζεται σε τεκμήρια και μετρήσεις, κανείς άλλος ανεμιστήρας από όσους μετρήσαμε, δεν μπορεί να συγκριθεί -ούτε καν από μακριά- με τον Noctua NF-A12x25. Προσομοίωση μετρήσεων σε PC Case με μεγάλη αντίσταση στη ροή του αέρα Η χρήση του NF-A12x25 σαν "απλό" case fan αφορά περισσότερο στα μοντέλα της σειράς που έχουν πιο "κλασικό" έλεγχο στροφών (δεν είναι PWM) όπως είναι ο FLX και ο ULN. Όπως και να έχει βέβαια, και παρά το κόστος τους που "δεν συνάδει" με την χρήση τους σε τόσο "ταπεινή" θέση, το ίδιο το θέμα, του πως τα πάνε οι νέοι ανεμιστήρες της Noctua με ένα "κουτί", είναι πολύ ενδιαφέρον και φυσικά το ψάξαμε όσο πιο ολοκληρωμένα μπορέσαμε! Η συσκευή προσομοίωσης του "κουτιού" Η βασική ιδέα είναι . . . πολύ βασική ! Ένα σύστημα στο οποίο, από την μια άκρη προσπαθούμε να του βάλουμε αέρα μέσα με ένα ανεμιστήρα , ο αέρας συναντά εμπόδια στην διαδρομή του μέσα στο σύστημα αυτό και τελικά, βγαίνει από το άλλο του άκρο, όπου και μετράται η ταχύτητά του. Αν όπου σύστημα βάλετε μερικές συναρμολογούμενες σωληνώσεις και όπου διάφορα εμπόδια, βάλετε διαφράγματα διάχυσης και ευθειασμού της ροής του αέρα, θα έχετε μια χονδρική ιδέα του τι βρίσκεται εκεί μέσα . . . Στις μετρήσεις που ακολουθούν χρησιμοποιήθηκε η τρίτη εκδοχή συναρμολόγησης με την μεγαλύτερη αντίσταση. Να σημειώσω εδώ ότι η βαθμίδα "Measurement" δεν είναι ακόμα λειτουργική καθώς χρειάζεται ένα σχετικά ακριβό όργανο (Hot Wire Anemometer), δεν αφαιρέθηκε όμως από το test rig καθώς η αντίσταση που προβάλει στη ροή του αέρα, είναι πολύ μικρή ! Η μέτρηση έγινε όπως και στις προηγούμενες μετρήσεις, εξαναγκάζοντας όλη την ποσότητα του αέρα να περάσει μέσα από το Vane Air flow Speed Meter, η αντίσταση του οποίου βεβαίως δεν είναι αμελητέα, αλλά καθώς είναι κοινή σε όλες τις μετρήσεις, δεν επηρεάζει την συγκριτική σχέση των ανεμιστήρων μεταξύ τους. Ο θόρυβος μετρήθηκε με τους ανεμιστήρες σε ελεύθερο περιβάλλον, καθώς αυτό ήταν το "πλησιέστερο" με τη λειτουργία ενός ανεμιστήρα πάνω σε κάποιο πλαϊνό ενός κουτιού (Προϋποτίθεται ότι ή ίδια η θέση στήριξης, δεν προκαλεί προβλήματα θορύβου από αεροδυναμικά φαινόμενα). 15. Μετρήσεις του Θορύβου (Free Air) και της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 120x25 (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case simulation rig), ως προς την ταχύτητα περιστροφής τους Τιμές δεν έχω συμπληρώσει στα γραφήματα, αλλά χρησιμοποιώντας τον κάναβο του γραφήματος μπορούν να βρεθούν με μεγάλη ακρίβεια. Το θέμα μας όμως δεν είναι στις ακριβείς τιμές, αλλά στην γενική εικόνα. 32_Γράφημα M1-Ζ0 1. Ο Noctua NF-A12x25 με τον CM Silencio κάνουν παρέα στην κατώτερη πλευρά του διαγράμματος τόσο όσο αφορά στον θόρυβο όσο και στις "επιδόσεις" ! 2. Για να είμαστε όμως ακριβέστεροι, οι επιδόσεις των δυο που προανέφερα είναι ανάλογες με αυτές των υπόλοιπων ανεμιστήρων, απλά έρχονται με περισσότερες στροφές! 3. Στην άλλη πλευρά του γραφήματος έχουμε τους αρκετά θορυβώδεις DeepCool 120T, Scythe SlipStream, Coolink Swif2 και παρέα τους στις υψηλές επιδόσεις, τον άλλον ανεμιστήρα της σημερινής παρουσίασης τον Noctua NF-P12 Redux 1700 PWM, ο οποίος όμως κάνει αρκετά λιγότερο θόρυβο από τους άλλους "συμπρωταγωνιστές" του! 16. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) με την ίδια Ταχύτητα ροής αέρα (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case simulation rig), με βάση το θόρυβο που παράγουν (Free Air Noise) 33_Γράφημα M2-Ζ0_vect 1. Η πρωτοκαθεδρία είναι γνωστό πλέον που πάει ! 2. Αμέσως όμως μετά τον NF-A12x25 πλασάρεται ο BeQuiet Silent Wings 3 HS, ο οποίος εκμεταλλευόμενος το πιο "ελεύθερο" περιβάλλον έχει υψηλότερο air flow και υπερσκελίζει τον CM Silencio. 3. Καλύτερα σε αυτό το "περιβάλλον" αισθάνονται και οι Noise Blocker NB-eLoop, αλλά και ο ταπεινός CM Sicle Flow ! 4. Στην άλλη πλευρά του θορύβου, αυτός που για να κάνει την ίδια ακριβώς δουλειά με τους υπόλοιπους, "σου παίρνει τα αυτιά", είναι ο DeepCool GF120. 5. Αυτό που κρατάμε από εδώ είναι η μέση επιβάρυνση σε θόρυβο που καταλογίζεται στον εξαιρετικό -από air flow speed- Noctua NF-12P Redux. 17. Κατάταξη ανεμιστήρων (120x25) που παράγουν τον ίδιο θόρυβο (Free Air Noise), με βάση την ταχύτητα ροής αέρα που επιτυγχάνουν (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case simulation rig) Βάζουμε ένα χαμηλό κατώφλι αναφοράς στον θόρυβο (μόλις 32 dB(A) ) και πάμε να δούμε τι έδειξε η σύγκριση. 34_Γράφημα M3-Ζ0_vect 1. Και πάλι η πρώτη θέση στον Noctua NF-A12x25 PWM. 2. Οι BeQuiet και Noise Blocker αισθάνονται πλέον "στο στοιχείο" τους 3. Και στη τρίτη θέση ο "ταπεινός" Coole Master Sicle Flow, που μοιράζεται -έστω και από πολύ μακριά- την μορφολογία της φτερωτής, αποδεικνύει έμπρακτα, αφενός ότι η καταλληλότητα ενός ανεμιστήρα εξαρτάται από τις συνθήκες που θα κληθεί να δουλέψει, και αφετέρου ότι δεν είναι ανάγκη για όλες τις δουλειές να ζητάμε το top! 4. Εξαίρεση σε όλα αυτά αποτελεί ο Noctua NF-A12x25, ο οποίος "αδιαφορεί παγερά" (!) για τις συνθήκες που θα κληθεί να δουλέψει . . . "το έχει", με όλες ! 18. Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on Highly Air Flow Restrictive PC Case simulation rig) ως προς τον Θόρυβο (Free Air Noise) που παράγουν. Υπενθυμίζω εδώ ότι ο θόρυβος δεν μετρήθηκε επάνω στο test rig, αλλά στον ελεύθερο αέρα. 35_Γράφημα N1-Ζ0 1. Ο Noctua NF-A12x25, σαφώς και δεν έχει το υψηλότερο air flow speed, υπάρχουν αρκετοί ανεμιστήρες που τον ξεπερνούν και κάποιοι κατά πολύ! 2. Αν όμως για να έχω 0,8m/sec περισσότερα, πρέπει να το "πληρώσω" με 12 dB(A) παραπάνω (!), θα . . . προσπεράσω ατάραχος ! 3. Σαφώς υπάρχουν και άλλες επιλογές που δεν είναι τόσο τραβηγμένες και βεβαίως, πολύ καλοί ανεμιστήρες που σε αυτό το περιβάλλον με την χαμηλότερη αντίσταση ροής, πηγαίνουν αρκετά καλύτερα από τον NF-A12x25, και αυτό το κάνουν χωρίς να "ξεφεύγουν" σε θόρυβο, καθώς μέχρι τα 35,5 dB(A), και για την ίδια με τον Noctua NF-A12x25 απόδοση, υπάρχουν οι Noise Blocker Silent Wings 3 HS, Noise Blocker NB eLoop, Cooler Master Sicle flow, και Cooler Master Silencio. 4. Κανείς όμως από αυτούς δεν παράγει μόνο 33,2 dB(A) θόρυβο ! Συνεπώς και έχοντας τη λογική σαν οδηγό μιας ισορροπημένης αξιολόγησης, η επιλογή του Noctua ΝF-A12x25, δεν μοιάζει απλά, αλλά είναι, μονόδρομος! Αφήνω εδώ και τις ενδιάμεσες μεγεθύνσεις των μετρήσεων αυτών . . . 36_Γράφημα N2-Z2 37_Γράφημα N5-Z5 . . . και πάμε να δούμε με πιο πολύ λεπτομέρεια την εικόνα που έχουμε για την περιοχή από τα 28 έως και τα 40dB(A). 38_Γράφημα N4-Z4 1. Η βασική παρατήρηση είναι το πόσο αθόρυβα κατορθώνει να φτάσει στην μέγιστη του επίδοσή του ο ανεμιστήρας NF-A12x25. 2. Βέβαια υπάρχουν και άλλοι ανεμιστήρες που κάνουν παραπλήσιο θόρυβο και έχουν και καλύτερες επιδόσεις. 3. Σε έναν case fan όμως ελάχιστες παραχωρήσεις γίνονται και η ανοχή στο θόρυβο, κατά κανόνα δεν είναι σε αυτές! Επειδή όμως με μερικές γραμμές θα φανούν όλα αυτά με μία ματιά . . . 39_Γράφημα N4-Z4_Vect Στο ίδιο γράφημα έχουμε τόσο την κατάταξη με βάση τον παραγόμενο θόρυβο, όσο και αυτήν, με βάση την επιτυγχανόμενη ταχύτητα ροής του αέρα. Σας αφήνω να το ψάξετε με την ησυχία σας και εγώ πάω να δω τι άλλο μας επιφυλάσσει η Noctua ! 19. Μετρήσεις της ταχύτητας ροής του αέρα ανεμιστήρων 140x25, (PUSH on a 140x30mm radiator) ως προς τον Θόρυβο που παράγουν. Συμμετέχει και ο Noctua NF-A12x25 με τη χρήση του NA-SFMA1 120>140mm mounting adapter. Τον είδαμε αρκετά πιο πάνω αυτόν τον προσαρμογέα που επιτρέπει την αντικατάσταση των 140mm ανεμιστήρων μας με τον NF-A12x25. Η πρώτη σκέψη φυσικά -και κάπως αυθόρμητα- ήταν ότι . . . "Εντάξει τώρα, καλός ο ανεμιστήρας, αλλά όχι και να παροπλίσουμε τους ήσυχους και ωραίους 140ρηδές μας, για χάρη του! " Επειδή όμως άλλο είναι το τι μπορεί να σκέφτεσαι και άλλο τι δείχνουν τα όργανα μέτρησης, για πάμε να δούμε πως τα πήγε ο NF-A12x25 ! Με τη βοήθεια του προσαρμογέα NA-SFMA1 η τοποθέτηση του NF-A12x25 πάνω στο radiator των 140x30mm, ήταν ζήτημα ενός λεπτού. Στο ίδιο radiator έχουν ήδη μετρηθεί άλλοι επτά ανεμιστήρες (φαίνονται στο γράφημα ποιοι είναι ) και μολονότι η Noctua το έλεγε ευθαρσώς, μιαν έκπληξη . . . την πάθαμε ! 40_Γράφημα P1-Z0 1. Ο Noctua NF-A12x25 PWM, ήρθε και "στρογγυλοκάθισε" ακριβώς στη μέση επίδοση των 140x25mm ανεμιστήρων που τυπικά συμμετέχουν στην μέτρηση! 2. Βεβαίως και υπάρχει κάποιος εσκεμμένα για να φανεί το ότι οι μεγάλες επιδόσεις, έρχονται συνήθως και με αρκετό θόρυβο (Corsair SP-140L). 3. Όλοι οι ανεμιστήρες στην περιοχή μέχρι τα 38 dB(A), είναι πολύ κοντά σε επιδόσεις και θόρυβο. Αλλά για να το δούμε αυτό καλύτερα . . . 41_Γράφημα P2-Z2 1. Ουσιαστικά ο NF-A12x25, "ώς μη όφειλε", έρχεται τρίτος στην κατάταξη ακολουθώντας τους BeQuiet Silent Wings3 HS PWM 140mm και τον Phanteks PH-F140 HP II. 2. Οι άλλοι πέντε ανεμιστήρες μολονότι των 140mm και όλοι σε "χρήση" σαν radiator fans, δεν κατορθώνουν να πετύχουν καλύτερο αποτέλεσμα. 3. Αξιοσημείωτο είναι ότι σε όλο το φάσμα λειτουργίας τους , ο NF-A12x25 είναι καλύτερος από τον oμόσταυλο Noctua NF-A14 PWM. Αυτό όμως που έχει τη μεγαλύτερη σημασία και είναι το κύριο που σηματοδοτεί αυτή η σύγκριση, είναι ένα: Όταν με το καλό έρθει η ώρα να δούμε και την έκδοση των 140x25 ( "NF-A14x25" ίσως), πολλά επιτελεία RnD των άλλων κατασκευαστών, θα χάσουν τον ύπνο τους, αν δεν συμβαίνει ήδη αυτό ! Μετρήσεις σε βάθος Μετά από τόσα γραφήματα που εδραιώνουν μια πολύ καλή και κατά το δυνατόν ολοκληρωμένη εικόνα των ανεμιστήρων της σημερινής παρουσίασης, αλλά και όλων των άλλων του μικρού roundup, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε και στη δυναμική του πράγματος. Με άλλα λόγια, όπως κάνουμε και στις ψύκτρες, μια εύλογη απορία είναι το κατά πόσον ο κάθε ανεμιστήρας έχει περιθώρια βελτίωσης της απόδοσής του. Φυσικά δεν είμαστε σε θέση να δοκιμάσουμε κατασκευαστικές αλλαγές, αλλά κάλλιστα μπορούμε να εξετάσουμε τη συμπεριφορά των ανεμιστήρων με λίγο πιο σύνθετο τρόπο, έτσι ώστε να βγάλουμε κάποια επιπλέον συμπεράσματα γι' αυτήν. 20. Γραφική απεικόνιση του λόγου της Ψυκτικής Ικανότητας ως προς τον θόρυβο, ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on a 120x50mm radiator) με βάση τον ρυθμό περιστροφής τους. Το ερώτημα είναι: Πόση ψυκτική ικανότητα παραπάνω κερδίζουμε για κάθε dB(A) θορύβου που ανεχόμαστε ; Η απάντηση με δεδομένα τα στοιχεία από τις μετρήσεις είναι απλή, διαιρούμε -για κάθε σημείο μέτρησης- την τιμή της ψυκτικής ικανότητας με τον θόρυβο που παράγει ο ανεμιστήρας. Αυτό όμως που προκύπτει από το γράφημα είναι πολύ πιο ενδιαφέρον! {Για λόγους ευκρίνειας οι τιμές έχουν πολλαπλασιαστεί επί 100, έτσι γλιτώνουμε τα πολύ μικρά νούμερα, και η αναλογία μεταξύ των μετρήσεων παραμένει ανέπαφη.} 42_Γράφημα Q1-Z0 1. Όσο ανεβαίνουν οι στροφές των ανεμιστήρων, αυτοί αυξάνουν την απόδοσή τους και για κάθε dB(A) θόρυβο που παράγουν αποδίδουν μεγαλύτερη ψυκτική ικανότητα. 2. Αυτός ο ρυθμός της αύξησης των επιδόσεων αρχίζει και μειώνεται από κάποιες στροφές και πάνω. 3. Για κάθε ανεμιστήρα αυτό το σημείο που η αύξηση αρχίζει να μειώνεται, είναι διαφορετικό (άλλοι αρχίζουν από τις 1000rpm και άλλοι στις 1200rpm). 4. Προοδευτικά η βελτίωση των επιδόσεων καθώς οι στροφές αυξάνουν, μειώνεται κι' άλλο και τελικώς ο κάθε ανεμιστήρας φτάνει σε μια κορυφαία επίδοση όπου η ψυκτική ικανότητά του σε σχέση με τον θόρυβο που παράγει, γίνεται μέγιστη. 5. Από το σημείο αυτό και πέρα, υπάρχει μια περιοχή που οι επιδόσεις είναι σταθερές και μετά από αυτήν, οι επιδόσεις αρχίζουν να μειώνονται ! 6. Σε άλλους ανεμιστήρες η κάμψη αρχίζει πολύ σύντομα μετά το κορυφαίο σημείο και σε άλλους αρκετά μετά με κάποιους να έχουν σταθερή συμπεριφορά μέχρι και τις 1800 και 2000rpm! 7. Ένας όμως ανεμιστήρας "δεν" υπακούει στη γενικότερη αυτή συμπεριφορά και αυτός είναι ο Noctua NF-A12x25. 43_Γράφημα Q2-Z1 8. Ο Noctua NF-A12x25 ξεκινώντας ρυθμούς αύξησης κοντά στο κάτω όριο, προοδευτικά διατηρεί πολύ καλύτερα αυτόν τον ρυθμό και λίγο πριν τις 1500rpm έχει ξεπεράσει όλους τους άλλους ανεμιστήρες και συνεχίζει με διαρκώς βελτιούμενες επιδόσεις μέχρι και το τέλος της περιοχής λειτουργίας. 9. Αξιοποιώντας τον χαμηλό θόρυβο που παράγει και διατηρώντας παράλληλα υψηλό air flow, καταλήγει να έχει 6,8% καλύτερη επίδοση από την καλύτερη επίδοση ανεξαρτήτως στροφών που σημείωσαν οι άλλοι ανεμιστήρες και 13% καλύτερη επίδοση από το μέσο όρο των επιδόσεων των άλλων ανεμιστήρων, στις 2000 rpm που είναι οι μέγιστες στροφές του. 10. Αυτό σημαίνει ότι ο NF-A12x25 έχει πολλά ακόμα περιθώρια για αύξηση των επιδόσεών του, αρκεί να είμαστε διατεθειμένοι να υποστούμε λίγο περισσότερο θόρυβο. 11. Το ότι απλά αυξάνοντας τις στροφές του, θα έρθουν αρκετά υψηλότερες επιδόσεις, φυσικά δεν το ξέρουμε μόνο εμείς, το ξέρει πολύ καλύτερα η Noctua, η οποία -και καλά κάνει- έχει ένα προϊόν που δεν έχει αντίπαλο και κρατάει και κάποιους κρυφούς "Άσους" στο μανίκι για την συνέχεια! 12. Να μην ξεχνάμε όμως και τον άλλον συμπαρουσιαζόμενο ανεμιστήρα, τον Noctua NF-P12 Redux 1700, ο οποίος έχει κορυφαίες επιδόσεις και εξαιρετικά σταθερές (από τις 1200 - 1650 rpm διατηρεί σταθερό λόγο Ψυκτικής ικανότητας προς θόρυβο. Αυτό τον κάνει μια εξαιρετική και οικονομική επιλογή για θέσεις όπως αυτή ( radiator fan)! 21. Γραφική απεικόνιση του λόγου του θορύβου ως προς την Ψυκτική Ικανότητα, ανεμιστήρων 120x25, (PUSH on a 140x50mm radiator) με βάση τον ρυθμό περιστροφής τους. Το ερώτημα είναι: Πόσο θόρυβο επιπλέον, κοστίζει, κάθε μονάδα (Watt/oC Δθ) που αυξάνεται η ψυκτική ικανότητα που θέλουμε ; Η απάντηση δίνεται από την αντίστροφή διαίρεση, (διαιρούμε -για κάθε σημείο μέτρησης- την τιμή του θορύβου με την αντίστοιχη ψυκτική ικανότητα που επιτυγχάνει ο ανεμιστήρας. Και πάλι το γράφημα μας αποζημιώνει και με το παραπάνω για το "κόπο" ! 44_Γράφημα R1-Z0 1. Μέχρι τις 1400 rpm όλοι σχεδόν οι ανεμιστήρες έχουν "πιάσει" το μέγιστο των επιδόσεών τους και παρουσιάζουν το μικρότερο αναλογικό κόστος σε θόρυβο για την Ψυκτική Ικανότητα που επιτυγχάνουν! 2. Μόνο δυο ανεμιστήρες συνεχίζουν με έστω και ελαφρά βελτίωση μέχρι τις 1700 rpm και οριακά στις 2000 rpm. 3. Από ένα σημείο και πέρα οι ανεμιστήρες εμφανίζουν μια προοδευτική μείωση των επιδόσεών τους (οι καμπύλες αρχίζουν να στρέφουν προς τα επάνω) 4. O Noctua NF-A12x25, μολονότι ξεκινά με την χαμηλότερη επίδοση (στις 500rpm) βελτιώνεται συνεχώς ανεβάζοντας επιδόσεις και λίγο πριν τις 1500 rpm περνά στην κορυφή των επιδόσεων και συνεχίζει να απομακρύνεται από τους άλλους ανεμιστήρες, ελαττώνοντας συνεχώς το ηχητικό κόστος των επιδόσεών του και μάλιστα χωρίς να εμφανίζει τάσεις μείωσης του ρυθμού βελτίωσής του! 45_Γράφημα R2-Z1 Στην μεγέθυνση του πιο ενδιαφέροντος τμήματος του γραφήματος, έχουμε ευκρινέστερη εικόνα του πράγματος! 5. Ο Cooler Master Silencio 120P δείχνει την κλάση του πετυχαίνοντας πολύ καλές επιδόσεις (4,983 / 1700 rpm) . 6. Ο ταπεινός Scythe Kaze Junii πετυχαίνει και αυτός εξαιρετική επίδοση (4,999 στις 1400rpm) 7. Εξίσου καλές επιδόσεις σημειώνουν και οι δύο άλλοι Noctua (NF-P12 Redux, NF-F12 PWM), όπου με περίπου 5, 0 στις 1200rpm δείχνουν την υψηλή ικανότητά τους να ψύξουν αποτελεσματικά και αθόρυβα ένα radiator. 8. O Noctua NF-P12 Redux εμφανίζει μια εξαιρετική σταθερότητα σε όλη σχεδόν την χρήσιμη περιοχή λειτουργίας του (1200 - 1650 rpm) 9. Ο BeQuiet Silent Wings 3 HS μολονότι έχει πολύ καλή συμπεριφορά, αυτή είναι αρκετά πίσω από τις κορυφαίες επιδόσεις και ο ανεμιστήρας "πληρώνει" την κατασκευαστική επιλογή του "ελεύθερου πλαισίου". 10. Και φυσικά (ναι, πλέον μοιάζει φυσικό) ο Noctua NF-A12x25, "ανταποδίδοντας" τα χρόνια ανάπτυξής του, με τον καλύτερο τρόπο, επιτυγχάνει τις καλύτερες επιδόσεις και επιπλέον αυτού δεν εμφανίζει καμία τάση κάμψης του ρυθμού βελτίωσής τους, δείχνοντας εμμέσως -πλην σαφώς- ότι τα όριά του είναι αρκετά πέρα από τις 2000 rpm! Συμπεράσματα και βαθμολογία Πέρασαν δυο μήνες και παραπάνω, πήραμε -λόγω εποχής- το χρόνο μας και τον επενδύσαμε πιστεύω καλά ! Μετά από την κατασκευή δύο modular συστημάτων μέτρησης του air flow και πολλές μετρήσεις με αυτά, είμαστε σε θέση να έχουμε μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη άποψη για τις δύο νέες σειρές ανεμιστήρων της Noctua. Ας ξεκινήσω με την σειρά NF-P12 Redux όπως κάναμε και στην παρουσίαση και μετά πάμε και στην "αιχμή του δόρατος" που ακούει στο όνομα NF-A12x25 ! Noctua NF-P12 Redux Όταν -έχοντας στο νου "το καλό και φτηνό"- ψάχνουμε για ανεμιστήρα και φτάσουμε σε αυτόν που: 1. Κατατάσσεται δεύτερος στην Ψυκτική Ικανότητα σε "50ρι" radiator, ανάμεσα σε πολλούς επώνυμους και "πιο" εξειδικευμένους ανεμιστήρες. 2. Είναι δεύτερος στην ταχύτητα του air flow που μπορεί να αναπτύξει σε "30ρι" radiator. 3. Πετυχαίνει μια αξιοπρεπή ροή αέρα ακόμα και σαν case fan. 4. O θόρυβος που παράγει σε καμία περίπτωση δεν φτάνει τα 39 dB(A)* {*Μετρημένα στο μισό μέτρο}. 5. Έχει έξη χρόνια εγγύηση 6. Κοστίζει 16 € 7. Λέγεται Noctua . . . σταματάμε να ψάχνουμε άλλο ! Η Noctua με την σειρά NF-P12 Redux καθιστά προσιτό σε πολύ ευρύτερο κοινό, έναν εξαιρετικό σε επιδόσεις ανεμιστήρα, που είναι σε θέση να δώσει λύση αποτελεσματική και αθόρυβη σε όποιο πρόβλημα ψύξης έχουμε, είτε αυτό είναι AIO radiator, είτε είναι αερόψυκτρα και δεν θα σας απογοητεύσει ούτε σε ένα "σφιχτό" κουτί. Ο τρόπος που το πετυχαίνει αυτό η Noctua είναι μια ακόμα απόδειξη του τρόπου που αντιμετωπίζει τους χρήστες που την προτιμούν. Δεν ρίχνει την ποιότητα, απλά περικόπτει -ακόμα και στο είδος της συσκευασίας- οτιδήποτε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν μη απαραίτητο (αντικραδασμικά τακουνάκια, καλώδια προέκτασης κ.λπ.), αλλά διατηρεί τα έξη χρόνια εγγύηση! Στα αρνητικά τους , ουσιαστικά δεν έχω να καταλογίσω ούτε τα "περί ορέξεως . . . " που αναφέρονται στον χρωματισμό, καθώς οι δυο αποχρώσεις του γκρι, είναι διακριτικές και μπορούν να ενσωματωθούν εύκολα σε ένα κουτί. Η έλλειψη των αντικραδασμικών είναι κατανοητή, καλό όμως θα ήταν να μην υπάρχει. Όπως και να έχει, είναι καλό που το πλαίσιο είναι έτοιμο να δεχτεί όποια αντικραδασμική λύση θελήσουμε , αν και η λειτουργία των ανεμιστήρων είναι τόσο "καθαρή" από κραδασμούς που ουσιαστικά, μόνο επιζητώντας το "απόλυτο" θα τα χρειαστούμε ! Αν έπρεπε να περιορίσω σε μια φράση όλα αυτά, αβίαστα θα έλεγα ότι: Αν το περιθώριο εξόδων που έχουμε είναι σχετικά μικρό, αλλά δεν θέλουμε να κάνουμε υποχωρήσεις στην ποιοτική και αποτελεσματική λύση στο θέμα ανεμιστήρας, θα κάνουμε χάρη στον εαυτό μας να σταθούμε πολύ προσεκτικά στην σειρά NF-P12 Redux της Noctua, γιατί έχει την απάντηση στο πρόβλημά μας και μάλιστα με τρόπο που θα υπερκαλύψει ό,τι απαιτήσεις έχουμε ! Υπενθυμίζουμε ότι τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-P12 Redux xxx θα τους βρείτε στην Ελληνική αγορά από 16,0 -17,5 € (συν 5 - 6,7 € λοιπά έξοδα) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. H σειρά συνοδεύονται από εξαετή εγγύηση από τον κατασκευαστή. Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η σειρά Noctua NF-P12 Redux xxx, δε μπορεί να είναι μικρότερη από: {Αναλυτικά παίρνει : Χαρακτηριστικά : 9, Χρηστικότητα : 9 , Ποιότητα : 9, Επιδόσεις: 9 , Απόδοση /΄Τιμή: 9,5 } Noctua NF-A12x25 Η Noctua με τη σειρά ανεμιστήρων NF-A12x25 έθεσε μια νέα βάση σύγκρισης και τεχνολογικά όρια τα οποία θα χρειαστεί μεγάλη προσπάθεια για να ξεπεραστούν! Βέβαια το να αποτελούν τα προϊόντα της συγκεκριμένης εταιρίας μέτρο σύγκρισης δεν είναι κάτι νέο, αλλά εν προκειμένω, το θέμα πάει αρκετά πιο πέρα καθώς, ουσιαστικά ανοίγει νέους κατασκευαστικούς ορίζοντες με νέες δυνατότητες και -δεδομένου ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα- πρωτοφανείς δυνατότητες βελτίωσης. Πραγματικά και "υπό το φως" των τελευταίων γραφημάτων (42 έως 45), είμαι πολύ περίεργος να δω μια High Performance έκδοση του ανεμιστήρα αυτού με 3000+ rpm και με θόρυβο κάτω από 30 dB(A), τι αποτελέσματα θα έφερνε και αν θα υπήρχε έστω και ένας ανεμιστήρας με επιδόσεις απλά να πλησιάζουν από μακριά! Εδώ να αφήσω σαν "παρακαταθήκη" για το μέλλον το ότι, η έκδοση των 140x25 mm της σειράς αυτής, αναμένεται στο β' εξάμηνο του 2019. Σαφώς και τα εγκωμιαστικά σχόλια δεν είναι κάτι που το έχουμε εύκολο, αλλά όταν αξίζει να δοθούν δεν έχουμε κανένα ενδοιασμό να είναι και θερμά αυτά, καθώς από τη μεριά μας, είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε σαν ανταπόδοση στην άοκνη προσπάθεια κάποιων εταιριών για διαρκή και ουσιαστική εξέλιξη! Γιατί, καλά είναι και τα φωτάκια και τα RGB, αλλά το να σπας το φράγμα των φυσικών περιορισμών με καινοτόμες υλοποιήσεις, όπως και να το κάνουμε, είναι ασυγκρίτως δυσκολότερο και καλύτερο ! Η Noctua δεν έχει κερδίσει την προτίμηση τόσων χρηστών τυχαία! Πάντα τα προϊόντα της ήταν εξαιρετικά μελετημένα και ισορροπημένα, συνδυάζοντας τις καλές -για κάθε περίπτωση- επιδόσεις με τον χαμηλότερο δυνατό θόρυβο, γιατί πάντα στους κεντρικούς σχεδιαστικούς της στόχους ήταν ο άνθρωπος / χρήστης που "συμβιώνει" με αυτά! Αυτή τη κατασκευαστική κουλτούρα βλέπουμε και στον NF-A12x25, μόνο πώς εδώ είναι πλέον στο απόγειό της και το αποτέλεσμα της, είναι η κυριολεκτική "απογείωση" των επιδόσεων της σειράς αυτής καθώς ήρθε και πήρε την πρώτη θέση και με μεγάλη διαφορά από τον δεύτερο σε όλες τις κατηγορίες δοκιμών που κάναμε. Και αυτές δεν ήταν λίγες : Air flow speed @ 50mm RAD. Air flow speed @ 30mm RAD. Air flow speed @ Highly Air Flow Restrictive PC Case simulation rig. Cooling Capacity @ 50mm RAD). Και σε αυτές δεν συμετείχαν μόνο οι ανεμιστήρες της παρουσίασης, αλλά και πολλοί άλλοι. Αυτό ήταν η δική μας επιλογή, τόσο απέναντι στην κατασκευάστρια όσο -και κυρίως- απέναντι σε εσάς, έτσι ώστε και στην νέα αυτή κατηγορία προϊόντων, όταν φτάσουμε εδώ, να μπορούμε να υποστηρίξουμε με τεκμήρια τη φράση κλειδί που βάζουμε στο τέλος των παρουσιάσεών μας! "Αν θεωρείτε ότι ένας προσωπικός υπολογιστής εκτός από υψηλές επιδόσεις θα πρέπει να σας εξασφαλίζει και την προσωπική σας ηρεμία, παραμένοντας ηχητικά από διακριτικός έως απαρατήρητος, τότε είναι ώρα να στρέψετε τη προσοχή σας στην σειρά ανεμιστήρων Noctua NF-A12x25 xxx. Θα σας δώσει την ιδανική λύση στο ζήτημα της ψύξης, όσο αυστηρά κριτήρια και αν έχετε καθώς, αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει άλλος ανεμιστήρας που να συνδυάζει πιο αποτελεσματικά τις υψηλές επιδόσεις, με τον εξαιρετικά χαμηλό θόρυβο!" Υπενθυμίζουμε ότι τους ανεμιστήρες της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx, συνοδεύει εξαετής εγγύηση από τον κατασκευαστή και θα τους βρείτε στην Ελληνική αγορά, από 28,9 έως 33,6 € (συν 4 - 4,5 € λοιπά έξοδα) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. Κλείνοντας τη σημερινή παρουσίασή μας, ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της σειράς Noctua NF-A12x25 xxx Υψηλής ποιότητας και εξαιρετικά στιβαρή κατασκευή. Κορυφαίες επιδόσεις. Πολύ αποτελεσματικός και υψηλών προδιαγραφών, PWM κινητήρας με νέας τεχνολογίας βαθμίδα ισχύος με smooth comutation. Πολύ χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες. Sleeved καλώδιο Παρέχονται ανάλογα το μοντέλο ένα ή δύο σταθερά ρυθμιστικά μέσα των στροφών ( LNA και ULNA Adapter). Παρέχεται καλώδιο επέκτασης. Παρέχεται καλώδιο Y-splitter Παρέχονται silicone ruber screws Παρέχονται αντικραδασμικά μέσα στήριξης (τακουνάκια) και στις οκτώ γωνίες του ανεμιστήρα. Παρέχεται αντικραδασμική φλάντζα σιλικόνης για την σφράγιση των διαρροών αέρα στα radiator και για την αποτροπή διάδοσης κραδασμών. Αναλυτικά manual. Εγγύηση έξι ετών. Το γεγονός ότι όλες αυτές οι νέες τεχνολογίες, τα πολύ ακριβότερα υλικά και οι πιο σύνθετες κατασκευαστικές διαδικασίες, ανακλώνται σε μια μικρή σχετικά αύξηση του κόστους των ανεμιστήρων, κάνει σαφή την πρόθεση της κατασκευάστριας να διευρύνει την αγοραστική βάση της νέας σειράς. Έτσι πρακτικά, το "αρνητικό" μας είναι μια επιθυμία για ακόμα χαμηλότερες τιμές, έτσι που να έχουν "όλοι" την πρόσβαση σε αυτούς τους ανεμιστήρες! Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η σειρά Noctua NF-A12x25 xxx, δε μπορεί να είναι μικρότερη από:  theLAB.gr Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για την παραχώρηση των δειγμάτων της δοκιμής. Για το TheLab.gr, Seafalco 22/10/2018

Introduction Sometimes you need a pocket torch and sometimes you need a head torch. And then, there are times your usage scenario is so versatile and complex that you need to cover all possible situations. We all have to make compromises with the EDC torch we carry and choose the one that is most likely to serve our needs for the day, but what if there was a torch that was so versatile it could eliminate the need to choose? Brinyte aspires to provide the answer to that question with their new Brinyte HL16 Noctua. The Brinyte HL16 Noctua is a headlamp like no other that I have seen, as its head rotates from 0 to 90 degrees, including 3 intermediate positions, thus providing unparalleled versatility and eliminating the need to compromise when choosing your EDC torch type. But what compromises did Brinyte have to make, if any, to realise such a unique and complex design? Read ahead to find out. Unboxing The Brinyte HL16 Noctua comes in a very nice cardboard box that is held closed with a blue paper ribbon, bearing the company's logo. The front of the box features a photo of the torch, emphasizing its articulated head and the magnetic charging capability. The back is less exciting, but provides a useful QR code to find out more about the product. The top and bottom of the box are plain white, while the longer sides feature the name of the torch and one of them has a photo of the torch mounted on the included head strap. Upon opening the box we find a card, explaining that the battery is already inside the torch, but insulated from the tail cap by an insulation film. The film has to be removed before the torch can be used. Inside the box we find a head strap, a magnetic charging USB cable, 2 spare O Rings and 2 leaflets. One of the leaflets is the warranty registration card which will allow the owner of the torch to extend its warranty from 2 to 5 years, free of charge, by registering the product on the company's website. The other leaflet is the user manual, which is easy to understand and includes helpful illustrations. The magnetic charging cable is 53cm long, including the plug and magnetic head. It is rather stiff and not at all like the much nicer charging cable that is included with the Brinyte PT18pro Oathkeeper, which is supple, sleeved, significantly longer at 102cm and features an illuminated magnetic charging tip. This is a definite downgrade from the magnetic charging cables of previous Brinyte models. Thankfully, the much nicer cable included with the Brinyte PT18pro Oathkeeper is compatible with the Brinyte HL16 Noctua. If the charging cable is a bit disappointing, the head strap makes up for it. It is very well made, has a good quality rubber cradle for the torch and adjustable size. The weaving is elastic and features ventilation holes which are a big help in warm weather. Finally, the torch itself! The Brinyte HL16 Noctua features a unique design, with an articulated head that can turn from 0 to 90 degrees. It is made of black anodized aluminium, with blue accents and has a large rubber button with the company logo engraved on one side and a magnetic charging connection point on the other. The head and the tail of the light feature a faceted milling design that provides both added grip and aesthetics. The articulated head is designed and executed with precision and definitely adds to the value and - I am sure - to the manufacturing cost of the torch. There are several detents visible, which means the head will not only stop in the 0 and 90 degree position but also in some positions in between. The clip is sturdy, thick and well designed. It comes positioned in the bezel up carry orientation and is as deep carry as can be, allowing for the articulated head. It can easily be removed and installed in the bezel down carry orientation, which makes the torch a very deep carry. With the clip removed, the Brinyte HL16 Noctua can be mounted onto the head strap. The front of the light features a crenelated bezel with an eye catching design. Inside the head sits a smooth reflector, which is unusual for a head torch as it will increase the throw, but taking into account that it is not very deep and that the torch is a multifunctional one, it was probably chosen to balance the beam for all uses. The tail cap is smooth and features a magnet that is not very strong but can hold the weight of the Brinyte HL16 Noctua in any orientation. Unscrewing the tail cap reveals the insulating film blocking the negative pole of the battery from making contact with the spring of the tail cap. Let's remove it. The included battery is a Brinyte branded 16340 Li-Ion battery, with a rated capacity of 650mAh. The spring in the tail cap is not thick, but should be sufficient for the current requirements of this torch. The head features a brass button battery contact, with no spring. Despite only having a spring on one side of the battery, hits and bumps did not cause the Brinyte HL16 Noctua to turn off. With the insulator film removed and the battery re-installed, the Brinyte HL16 Noctua is ready for action. Quality The build quality of the Brinyte HL16 Noctua does not allow for any complaints. The fit and finish are excellent, the milling is perfect and the anodization is without any flaws. Articulated Head The one unique feature of the Brinyte HL16 Noctua is its articulated head, that will turn from 0 to 90 degrees. The movement of the articulated head is smooth and enjoyable and makes for an addicting fidget toy. Besides the two extreme positions, the head of the torch will stop in 3, equally spaced, intermediate positions, thus allowing for the light to be directed where it is needed. This is a very nice and useful feature that I have not seen on any other torch available today. Size Comparison The following photos offer a direct size comparison of the Brinyte HL16 Noctua to the Olight S1R Baton II. The Brinyte HL16 Noctua is significantly longer, despite using the same size battery. This is a compromise Brinyte had to make to achieve the articulated head design. Nevertheless, the torch is still easily pocketable and the added functionality of the articulated head is worth the extra length. Tint and Beam Profile The tint of the Brinyte HL16 Noctua is above the BBL (greenish). It is similar to the tint of the Olight S1R Baton II but warmer, although that could easily just be due to the tint lottery. The emitter used in the Brinyte HL16 Noctua is not high CRI. We can also see from the angle of the beams that the Olight S1R Baton II has a floodier beam pattern than the Brinyte HL16 Noctua. The beam pattern of the Brinyte HL16 Noctua is well balanced although the smooth reflector makes it throw more than the average EDC or head torch. On the other hand, that helps balance the lower power, giving it about the same intensity and throw as the Olight S1R Baton II, despite having about half the Lumen output. There is a clear hot spot surrounded by the spill which gradually fades out. No ugly artefacts, despite the smooth reflector. Beam Shots I tested the Brinyte HL16 Noctua over a distance of 70m. The following video shows a comparison of the Brinyte HL16 Noctua to the Olight S1R Baton II. Driver The driver of the Brinyte HL16 Noctua is a linear, unregulated driver that uses PWM to dim the light, on all levels, except, of course, on full (High). The PWM is visible to the camera but not visible to the naked eye, on any level. Even though I prefer constant current drivers, PWM is an efficient and cost effective way to achieve LED dimming and if it is done at a high enough frequency, as seems to be the case here, it is not a problem. The driver features thermal regulation, low voltage protection, over charge protection and reverse polarity protection. Specifications The specifications of the Brinyte HL16 Noctua , as found on the company's website, are as follows: Despite the table stating that the maximum output is 500 Lumen, the actual advertised output as stated in the manual is 520 Lumen. I have made Brinyte aware of the mistake in the table and they will correct it. The output is lower than other contemporary torches of this size and that is the 2nd compromise that Brinyte had to make so that the Brinyte HL16 Noctua can have its articulated head. This is because the thermal mass of the head is too small and the thermal conductivity through the articulation is too restricted to allow for higher output. Nevertheless, 520 Lumen is more than enough for any task expected from a torch of this size and the articulated head will definitely come in more useful than a few seconds of extra brightness. The Brinyte HL16 Noctua is IP66 rated which means it is dust tight and can withstand powerful water jets, but it cannot be submerged. That is the 3rd and final compromise, after the limited maximum output and longer body, that Brinyte had to make to allow for the articulated head. IP66 is more than adequate for normal use and unless you drop your torch into a puddle, you should be alright using it in any situation. The drop resistance rating is a respectable 1.5m, so the articulated head does not seem to limit the durability. The maximum throw is 140m, which is a lot for the 520 Lumen rating and is due to the smooth reflector. User Interface The user interface of the Brinyte HL16 Noctua is very simple and can be seen in the following animation. To turn the torch on, press and hold the button until it lights up. The torch features mode memory, so it will turn on at the last used mode. Press the button to cycle between the 4 main modes: High, Medium, Low, Moon. Press and hold the button to turn the torch off. Double click the button at any time to enter Strobe mode. Press again to go to the previously used mode. I disagree with the company's decision to make the UI go from high to low as I find this counter intuitive, especially on an EDC or head torch. When I am on Moonlight and need a little more light I would like to be able to go to Low without having to be blinded by High first. I also miss the ability to turn the torch on at Moon mode, regardless of the previously used mode. Some torches use press and hold from off to go straight to Moon mode, but as the Brinyte HL16 Noctua uses press and hold to turn on, this is not possible. I understand that the press and hold to turn on choice makes a lock function unnecessary, but I would prefer a Moon shortcut and a lock function. Modes and Run Times The brightness of the modes and the respective run times, according to the manual, are shown in the table below. I have added a row with my own measurements. It is very refreshing to see a company that does not overestimate their product's Lumen output! Kudos to Brinyte! Current Draw As the UI of the Brinyte HL16 Noctua goes from High to Low, so will our current draw measurements. The torch draws just over 1.4A on High, just over 0.5A on medium, 134mA on Low and 13mA on Moonlight level. The current requirements are not demanding and the battery is a standard 16340, so the Brinyte HL16 Noctua has the advantage to be able to run on any 3.7V Li-Ion 16340 battery. Charging The battery included with the Brinyte HL16 Noctua is rated at 650mAh and I measured it at 697mAh. The battery's internal resistance was measured at around 112mΩ. It is clear that the battery included with the Brinyte HL16 Noctua is of high quality. Another positive point for Brinyte. The torch has under voltage protection and turns off when the battery voltage drops to 2.77V. The indicative LEDs around the magnetic charging port are lit green during operation if the battery charge is from 100% to 40%, lit red if it is from 40% to 5% and blink red if it is below 5%. Charging the Brinyte HL16 Noctua is very easy. Just use the included magnetic cable that automatically attaches to the torch when you get it near enough. The other end of the cable is a standard USB A plug and can be connected to any USB charger or computer USB port. The indicative LEDs around the charging port will turn red while the torch is charging and turn green to indicate a full charge. Charging the Brinyte HL16 Noctua from 2.77V to 4.18V, where the charging terminated, took 2 hours, 18 minutes and 51 seconds. The maximum current drawn was 0.5542A, so any USB charger or computer USB port will be sufficient. A charger is not provided with the light but you can use your phone charger. Unfortunately, the indicative LEDs turned green way before the charging was actually completed, indicated by the green arrow in the chart above. The voltage of the battery at that point was around 3.9V and there was still a long time to go and a lot of energy the battery could absorb and store before the charging actually completed. This is a practice that some other companies, such as Olight, have as well and with which I do not agree. Brinyte maintains that this increases the battery life as it is not fully charged every time and also that most users will not take the torch off the charger the moment the indicative LEDs turn green. In my opinion, this is nonsense. I want to know when my battery is actually fully charged and not have to guess (or use measuring equipment as above) and if I want to give my battery a full charge to get the full run time it is for me, the user, to decide. Having indicative LEDs that lie to me and having to leave the torch on the charger for a longer time, with no visual indication of when the charging is actually completed is most inconvenient and has no advantage whatsoever. Output & Runtimes The Brinyte HL16 Noctua is rated at a maximum output of 520 Lumen and a maximum throw of 140m. I do not own a multi thousand dollar worth integrating sphere, just a logging Lumen meter and a home made integrating tube. The array is calibrated with 3 separate, professionally measured lights and gives me consistent results, but there is definitely room for error and deviations are to be expected. According to my measurements, the maximum output (at turn on) was 556 Lumen, which is 7% more than the advertised 520. ANSI output (at 30 seconds) was 510 Lumen and at 2 minutes it was still 463 Lumen. Then the output declined rapidly over the next 38 seconds to 315 Lumen. It then followed the gradual declining curve of the battery output and gave useful light for over an hour, as the specifications promise. The rest can be seen in the graphs below. The first graph is the full runtime graph. And here are the first 10 minutes, in greater detail. At the end of the battery life, the very low output fluctuates as the indicative LED flashes red to show that the remaining battery capacity is below 5%. The temperature was very well controlled, as you can see in the runtime graphs. The head and switch temperatures are close but there is some difference despite their close proximity, which demonstrates the thermal impedance of the articulated head. The maximum intensity of the light was measured at 5002.4cd, which translates to a throw of 141m. That is 1m more than the 140m advertised. Conclusion The Brinyte HL16 Noctua is a unique EDC sized head torch with excellent build quality and an articulated head which allows it to turn its beam from 0 to 90 degrees relative to the body of the light, including 3 intermediate stops. Its aluminium body is well made and hard anodized and the fit and finish are flawless. The torch meets and exceeds all of its specifications, which is refreshing to see as very few manufacturers respect their customers enough to provide true and accurate measurements. The head band provided is very comfortable, it is adjustable and the weave allows for ventilation. The clip is unidirectional and very well designed and can be installed in 2 positions, for bezel up or bezel down deep carry. The driver uses PWM to dim the output, so PWM is present at all output levels, except on High. The frequency of the PWM is high enough to not be visible to the naked eye and did not tire me when using the light. The unique articulated design of the head of the Brinyte HL16 Noctua imposed some limits on this torch. The maximum output is lower than most comparable sized torches due to the thermal barrier imposed by the articulated head while its total length is increased and its waterproof rating decreased for the same reason. Nevertheless, the advantage provided by the design will outweigh the limitations for many users. Besides, maximum output is only available for about a minute on all small torches and after that, the output of the Brinyte HL16 Noctua is similar to theirs. The Brinyte HL16 Noctua is currently under mass production and scheduled to be available for purchase at the end of October 2021 from the company's website and the cost will be $69.98. Brinyte have provided a $10 discount code for the readers of this review, which brings the price down to $59.98. The discount code is: HL16Noctua Disclaimer: I get absolutely no percentage of the sales or any other personal benefits from Brinyte, except for the fact that the torch was provided for review free of charge. Let's list the Pros and Cons of the Brinyte HL16 Noctua: Pros + Unique articulated head design that allows for 0 to 90 degrees position, including 3 intermediate stops + Measurements show specs to be accurate and not exaggerated, showing respect to the customer + Good and balanced beam pattern + Good quality head strap + Magnetic charging + Magnetic tail cap + Included good quality battery + Low Voltage Protection, Over Charge Protection and Reverse Polarity Protection + Thermal regulation + Low power and charging LED indicator + Good quality unidirectional clip that can be placed in 2 positions, for bezel up or bezel down deep carry + Compatible with all 3.7V Li-Ion 16340 and with 3.0V CR123 batteries Cons - High to Low User Interface - Charging indicator indicates charging complete a long time before it is actually completed - Maximum output limited to 520 Lumen - Longer than most 16340 torches - IP rating limited to IP66 - The driver is not regulated and uses PWM to dim the emitter - The charging cable is a downgrade from the one included in previous Brinyte models  TheLAB.GR Thanks to Brinyte for providing the torch for review Polymeros Achaniotis 16/10/2021

Πρόλογος Επιτέλους και στην κορυφή . . . All Black ! Και δυστυχώς θα πρέπει να εμπιστευτείτε τα λεγόμενά μου, γιατί αυτό το "pitch black" μαύρο ήταν άπιαστο για τα φωτογραφικά μου μέσα! Η Noctua αναβαθμίζει τη ναυαρχίδα της, NH-D15, στην chromax.black έκδοση και η εικόνα μιλάει από μόνη της . . . Καλό είναι να υπάρχει ένα "σήμα κατατεθέν", αλλά πολύ καλύτερο -σαν χρήστης- να έχεις αυτό το χάρμα οφθαλμών στη θέση του μπεζ-καφέ! Η προσφιλής -και όχι χωρίς αιτία- σε μεγάλη μερίδα των χρηστών κατασκευάστρια, επεκτείνει την γκάμα της δίνοντας λύση στο -τελικά- καίριο αισθητικό πρόβλημα των προϊόντων της και εξαλείφει και το τελευταίο "σημείο τριβής" με τους υποψήφιους αγοραστές που είχαν τις -δικαιολογημένες- επιφυλάξεις τους! Η αλλαγή στον αισθητικό τομέα ενός προϊόντος κανονικά πρέπει να αφήνει "ασυγκίνητο" τον παρουσιαστή του, αλλά είναι πραγματικά δύσκολο να μείνω αδιάφορος, τόσο γιατί η αλλαγή είναι ριζική, όσο -και κυρίως- γιατί αυτή, δεν είναι μόνο αισθητική! Η Noctua δηλώνει ότι μετά από αρκετή έρευνα και δοκιμές πέτυχε την απαιτούμενη τεχνολογία του χρώματος, αλλά και του τρόπου βαφής, έτσι ώστε να μην μειωθούν οι επιδόσεις της μαύρης έκδοσης σε σχέση με την κλασική "άβαφη" έκδοση. Εμείς όμως, όπως είδαμε και σε προηγούμενη παρουσίαση άλλης ψύκτρας της Noctua με την ίδια αισθητική αναβάθμιση, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι αυτή η δήλωσή της είναι πολύ "μετριόφρων"! Ο λόγος φυσικά για την Noctua NH-D15 chromax.black της οποίας την "απλή / άβαφη" έκδοση για AMD έχουμε δει σε παρουσίαση εδώ, τμήματα της οποίας θα αξιοποιήσουμε και στην σημερινή μας παρουσίαση γιατί, αφενός η χρωματική διαφορά διευκολύνει την φωτογραφική απεικόνιση των λεπτομερειών και αφετέρου -και σημαντικότερο- καθώς η μοναδική κατασκευαστική διαφορά τους είναι το χρώμα, μπορούμε να έχουμε μια καλή βάση σύγκρισης για να ελέγξουμε την περί επιδόσεων δήλωση της κατασκευάστριας. Πάμε λοιπόν να βάλουμε αρχή . . . Τεχνικά χαρακτηριστικά Στους πίνακες που ακολουθούν μπορούμε να δούμε με αρκετή λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας που σας παρουσιάζουμε σήμερα. Ο πρώτος πίνακας μας δίνει συνοπτικά όλη την σχετική πληροφορία, τόσο αυτήν που υπάρχει στα data της ψύκτρας, όσο και σε όσα διαπιστώθηκαν / μετρήθηκαν από εμάς στο εργαστήριο του TheLab, τα οποία σημειώνουμε με μπλε χαρακτήρες. Αυτό που κρατάμε είναι η κυριαρχία του μαύρου χρώματος, καθώς το μοναδικό τμήμα με άλλο χρώμα είναι η επιφάνεια του cold plate! Οι ανεμιστήρες είναι από παλαιά γνωστοί για τις εξαιρετικές επιδόσεις τους και τον χαμηλό θόρυβο που παράγουν, απλά τώρα είναι μαύροι, τόσο αυτοί όσο - και μπράβο για την προσοχή στη λεπτομέρεια! - και τα συρμάτινα clips στερέωσής τους! Και φυσικά, η τεχνολογία των εδράνων τους επιτρέπει στην Noctua να εγγυάται την ψύκτρα για έξι χρόνια συνεχούς λειτουργίας. Σημειώνουμε την καλή θερμοαγώγιμη πάστα που συνοδεύει την ψύκτρα, αν και εδώ -μολονότι κατανοούμε τους λόγους της μη επιλογής της- σε αυτή την έκδοση θα μας άρεσε να δούμε την διάδοχό της NT-H2 η οποία είναι ελαφρά καλύτερη. Και μερικά χρήσιμα link πριν πάμε παρακάτω, τα οποία καλό θα ήταν να τα συμβουλευτεί ο υποψήφιος ευτυχής κάτοχος! Σύντομη παρουσίαση: https://noctua.at/pub/media/blfa_files/infosheet/noctua_nh-d15_chromax.black_datasheet_en_web.pdf Οδηγίες χρήσης: https://noctua.at/pub/media/blfa_files/manual/noctua_nh_d15_chromax.black_manual_en_web.pdf Έλεγχος συμβατότητας με CPUs, MoBos, Cases: https://ncc.noctua.at/coolers/NH-D15-2/cpus Και η παρουσίαση των τεχνικών χαρακτηριστικών κλείνει όπως πάντα με τις . . . Ο όγκος της ψύκτρας είναι πραγματικά μεγάλος και ουσιαστικά δεσπόζει μέσα σε οποιοδήποτε κουτί, αλλά τα αποτελέσματα αποζημιώνουν με τον καλύτερο τρόπο. Η ελευθερία της διατομής εισόδου είναι σχετικά χαμηλή, πράγμα που σε συνδυασμό με τον σχετικά υψηλό συντελεστή πυκνότητας, θα απαιτήσει από τους ανεμιστήρες εξαιρετικά ισορροπημένες επιδόσεις για να μην ξεφύγουν τα πράγματα σε θόρυβο. Ευτυχώς για εμάς, η Noctua έχει την -από χρόνια δοκιμασμένη- λύση για όλα αυτά ! Πριν προχωρήσουμε στα επόμενα να σημειώσουμε ότι: Η Noctua NH-D15 chromax.black έχει από την κατασκευάστρια προτεινόμενη τιμή 89,90€ (MSRP) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. Συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση και την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε στα Ελληνικά καταστήματα προς 115€ (τελική τιμή) με το ΦΠΑ. Συσκευασία και παρελκόμενα Οι αισθητικές αλλαγές φαίνονται και από τη συσκευασία! Και πάλι "κλασική" και "σοβαρή", με την κυριαρχία των αποχρώσεων του γκρι - μαύρου να προδιαθέτουν για το περιεχόμενο. Οι τεχνικές πληροφορίες βρίσκονται στις δύο άλλες πλευρές του κουτιού . . . Από εδώ κρατάμε για έλεγχο την δυνατότητα για λειτουργία με ένα ανεμιστήρα στο κέντρο της ψύκτρας, πράγμα που εξασφαλίζει τη μέγιστη συμβατότητα με μνήμες που έχουν υψηλά heat spreaders και φυσικά την διατήρηση της έντονης ροής αέρα προς ψύξη των πέριξ του socket εξαρτημάτων. Και με μια ματιά στα τεχνικά χαρακτηριστικά της ψύκτρας, κρατώντας την φράση ότι η νέα NH-D15 έχει πλέον μια τόσο καλή εμφάνιση όση και η ψύξη που εξασφαλίζει στη CPU μας, πάμε να ανοίξουμε το κουτί . . . ! Και μετά από το μεγάλο κουτί με τα παρελκόμενα, προστατευμένα σε κέλυφος από χοντρό αφρώδες πλαστικό βρίσκουμε ακόμα δύο κουτιά να περιέχουν το ένα την ψύκτρα και το άλλο τον πρόσθετο ανεμιστήρα που μπαίνει στη θέση push. Ανοίγοντας το κουτί με τα παρελκόμενα, βρίσκουμε όλα όσα είναι τα αναμενόμενα από την κατασκευάστρια, που εξασφαλίζουν ότι δεν θα μας λείψει τίποτε! Και ξεκινώντας από τα κοινά και για τις δύο οικογένειες socket παρελκόμενα, έχουμε, δύο Low Noise Adapters που εξασφαλίζουν πολύ χαμηλό θόρυβο από τους ανεμιστήρες στην περίπτωση που το σύστημά μας δεν έχει δυνατότητα ρύθμισης των στροφών τους. Υπάρχει επίσης με την ίδια καλή επένδυση και ένα Y-fan splitter για την σύνδεση και των δύο ανεμιστήρων στο CPU fan header. Και "περιμετρικά" διακρίνουμε, επάνω το γνωστό ιδιόμορφο κατσαβίδι της εταιρίας, δεξιά τα μαύρα συρμάτινα clips για τη στερέωση του εμπρός ανεμιστήρα και κάτω -παρέα με το σηματάκι της Noctua- μια σύριγγα με την πολύ καλή θερμοαγώγιμη πάστα NT-H1 που φτάνει για περισσότερες από μια τοποθετήσεις. Συνεχίζοντας με τα εξαρτήματα στήριξης,έχουμε στην αριστερή φωτογραφία που ακολουθεί, τα της AMD και συγκεκριμένα: Τα δύο retention brackets με τις βίδες που θα τα στερεώσουν στο ήδη υπάρχον CPU backplate, καθώς η Noctua δεν παρέχει δικό της. Στο κέντρο έχουμε δυο τετράδες αποστάτες, οι γκρι είναι οι NM-APS4 spacers για το AM4 socket και οι λευκοί NMAPS5 προορίζονται για τα AM2(+)/AM3(+)/FM1/FM2(+). Στην δεξιά φωτογραφία (άνω) έχουμε τα αντίστοιχα χρειαζούμενα για την στήριξη της ψύκτρας στα INTEL sockets. Τα κοινά και για τις δύο ομάδες socket είναι τα δύο retention brackets (αριστερά και άνω) καθώς και οι χειρόβιδες κάτω στο κέντρο. Για τα LGA 115x socket θα χρειαστούμε και το CPU back plate (κέντρο) και τους μαύρους αποστάτες (δεξιά), ενώ για τα LGA 20xx sockets θα περιοριστούμε μόνο στους βιδωτούς αποστάτες (κάτω αριστερά) που στηρίζονται κατ' ευθείαν πάνω στο socket. Η Noctua NH-D15 chromax.black από κοντά Θα το πω και εδώ -μια από τις πολλές φορές- ήταν ώρα η Noctua να "ακούσει" τους χρήστες και να κάνει τη κίνηση τη σωστή! Γιατί όσο και αν το θέαμα είναι μόνο θέαμα, πολλά γίνονται γι' αυτό και αρκετές φορές, είναι το deal-breaker ζήτημα μιας αγοράς! Η εικόνα είναι η πιο εύγλωττη απόδειξη αυτού που είπα πιο πάνω, καθώς είναι δύσκολο πλέον να βρεθεί κάποιος που να έχει αισθητικούς ενδοιασμούς για την όψη της NH-D15! H "παρουσία" της είναι μαγνήτης για το μάτι και συνάμα, αποτελεί τον "ορισμό" της διακριτικότητας, εξασφαλίζοντας στην ψύκτρα την αρμονική της ένταξη σε μια πολύ μεγάλη ποικιλία concept σύνθεσης PC, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά την αισθητική τους! Ο NF-A15 HS chromax.black PWM ανεμιστήρας, με την ιδιότυπη δομή του πλαισίου του, ουσιαστικά υπερκαλύπτει την διατομή της ψύκτρας και προσφέρει ένα ισχυρό ρεύμα αέρα για την ψύξη των πλησίον του socket εξαρτημάτων (VRM κλπ) Οι δύο πύργοι έχουν το κατώτερο και προς τα έξω τμήμα τους "κομμένο", για να επιτρέψουν την συμβατότητα της ψύκτρας με μνήμες που διαθέτουν υψηλά heat spreaders. Βεβαίως αυτό σημαίνει ότι αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε τη δυνατότητα αυτή, ο εμπρός ανεμιστήρας πρέπει να τοποθετηθεί υψηλότερα. Η μέγιστη δυνατή μετακίνηση προς τα επάνω είναι ~4cm και φυσικά, έχει κάποια -μικρή- επίδραση στην απόδοση της ψύκτρας και ενδεχομένως αν καταλήξουμε στην μέγιστη εκμετάλλευση της δυνατότητας αυτής να δημιουργηθεί ζήτημα συμβατότητά της με το κουτί σας αν οι διαστάσεις του είναι "οριακές". Η γνωστή μας λειτουργικότητα και υψηλή απόδοση σε ένα τόσο "επιβλητικό" αλλά και διακριτικό παρουσιαστικό, νομίζω ότι μπορεί να κάνει την αισθητική διαφορά σε οποιοδήποτε κουτί και μάλιστα, όχι μόνο χωρίς καμία θερμική παραχώρηση, αλλά --όπως θα δούμε στις μετρήσεις- και με ένα κέρδος στις επιδόσεις, το οποίο μπορεί αριθμητικά να είναι μικρό, αλλά σημαίνει πολλά και σημαντικά για την προσήλωση της κατασκευάστριας στην διαρκή και επί της ουσίας, καλυτέρευση των προϊόντων της, για την οποία -προς τιμήν της- "αφήνει" τους άλλους να μιλήσουν! Η κάτοψή της μας δείχνει την ομοιόμορφη κατανομή των heat pipes και την τυπική τοποθέτηση του μεσαίου ανεμιστήρα σε θέση Push πάνω στον "πίσω" πύργο των πτερυγίων. Μια περιστροφή ακόμα και μας φέρνει πιο κοντά στην κάτω πλευρά της ψύκτρας και μια ακόμα μας δίνει πλήρη θέα στο cold plate: Αν μη τι άλλο, είναι εντυπωσιακό να διαπιστώνεις ότι το μοναδικό "ασημί πράγμα", είναι η επιφάνεια που ακουμπά στον επεξεργαστή, όλα τα άλλα στοιχεία της ψύκτρας -ακόμα και τα βιδάκια- είναι μαύρα! Τα τελευταία επτά πτερύγια του κάθε πύργου είναι πιο μικρά σε διαστάσεις για να δώσουν χώρο στα heat spreaders των μνημών όταν αυτά έχουν μεγάλο ύψος. Βέβαια στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να μετακινηθεί και ο εμπρός ανεμιστήρας, αλλά γι αυτό θα πούμε παρακάτω. Η συναρμογή των heat pipes τόσο στα πτερύγια όσο και στο block είναι στο γνωστό και εξαιρετικό επίπεδο που χαρακτηρίζει όλα τα προϊόντα της κατασκευάστριας. Με την ευκαιρία αυτής της φωτογραφίας μπορούμε να σημειώσουμε την ελαφρά προοδευτική εσοχή που έχουν τα πτερύγια των πύργων στη κεντρική περιοχή τους, η οποία επιτρέπει την καλύτερη τροφοδότηση με αέρα της "τυφλής περιοχής" του ανεμιστήρα (στην περιοχή του κινητήρα του) καθώς και τις δύο ζώνες όπου το χείλος των πτερυγίων είναι οδοντωτό προκειμένου να εξασφαλίσει την διασπορά των μικροτροβίλων του ρεύματος του αέρα, σε ακόμα μικρότερους που παράγουν μικρότερο θόρυβο και περισσότερο διάχυτο! Για την παρουσίαση της σειράς chromax.black η Noctua έχει κυκλοφορήσει ένα μικρό αλλά ιδιαιτέρως εντυπωσιακό video : Για πάμε όμως να δούμε από λίγο πιο κοντά τη σημερινή φιλοξενούμενη του εργαστηρίου μας. Το σώμα της ψύκτρας και το Block Ευδιάκριτες είναι περιοχές όπου έχουν κοπεί τα πτερύγια για να έχει η ψύκτρα καλή συμβατότητα με τις μνήμες που έχουν μεγάλες ψύκτρες. Τα πτερύγια των δύο πύργων και η τοποθέτηση των heat pipes σε αυτά, είναι ακριβώς ίδια και απολύτως συμμετρικά. Έτσι εξασφαλίζεται ότι η ψύκτρα δεν έχει πολωμένη κατασκευή και η θερμική της συμπεριφορά δεν εξαρτάται από την φορά της ροής του αέρα που την ψύχει (αν π.χ. είναι σε πλάγια τοποθέτηση, η φορά του αέρα από δεξιά προς τα αριστερά, ή το αντίστροφο, δεν θα προκαλέσει καμία διαφορά στις θερμοκρασίες!). Αυτό θα αποδειχθεί χρήσιμο σε όσους φίλους θελήσουν -κουτιού και λοιπών ανεμιστήρων επιτρεπόντων- να πειραματιστούν με ανάστροφη ροή του αέρα, δηλαδή να τροφοδοτήσουν την ψύκτρα με δροσερό αέρα από τον πίσω ανεμιστήρα! Και με μια τελευταία εντυπωσιακή άποψη του σώματος της ψύκτρας προχωράμε να δούμε τους ανεμιστήρες που δίνουν τις ανάσες στην Noctua NH-D15 chromax.black. Οι ανεμιστήρες Η κάλυψη της διατομής από τα πτερύγια είναι της τάξης του 70% και μαρτυρά την στόχευση του ανεμιστήρα σε υψηλή στατική πίεση αλλά χωρίς παράλληλα να "αμελείται" και το θέμα του air flow. ΟΙ βραχίονες στήριξης του κινητήρα με το καμπυλωτό σχήμα τους συμβάλουν στο περιορισμό του θορύβου. Όλες τις τεχνικές λύσεις για αποδοτικότερη και πιο αθόρυβη λειτουργία που έχει αναπτύξει η κατασκευάστρια είναι παρούσες! Εκτεταμένη ανάλυση γι' αυτές μπορείτε να βρείτε στην παρουσίαση της Noctua NH-D15S στο κεφάλαιο "Ανεμιστήρες", στην σημερινή παρουσίαση θα αρκεστώ σε μια μικρή σύνοψή τους. Το κλιμακωτό χείλος εισόδου στο πλαίσιο το οποίο, σε συνεργασία με τις μικρές εσοχές που φέρει αυτό στην εσωτερική του περίμετρο, εξασφαλίζουν μια βαθμιαία μετάβαση από την στρωτή ροή του αέρα πλησίον της εισόδου στην στροβιλώδη ροή που επικρατεί στην περιοχή που στρέφονται τα πτερύγια. Επιπλέον αυτού, με το παχύτερο οριακό στρώμα που δημιουργούν, εξασφαλίζουν σε συνεργασία με την στρογγυλεμένη γωνία των πτερυγίων, την "σφράγιση" της περιμέτρου της φτερωτής -καθώς αυτά κινούνται μέσα σε ένα στρώμα "ακίνητου" αέρα- και την μείωση του θορύβου. Αυτά χαρίζουν στον ανεμιστήρα πιο ήσυχη λειτουργία και υψηλότερη στατική πίεση. Την πολύ καλή εικόνα, συμπληρώνουν τα σφηνοειδή ανάγλυφα στην πλευρά χαμηλή πίεσης του ακροπτερυγίου, που εξαναγκάζουν τον αέρα να επιταχύνεται περνώντας ανάμεσά τους, με αποτέλεσμα να αποφεύγεται η αποκόλληση του οριακού στρώματος του αέρα και ο θόρυβος που σημαίνει αυτή! Η εξαιρετικά στιβαρή και ακριβής κατασκευή του ανεμιστήρα, καθώς και τα ελαστικά "τακουνάκια" στις γωνίες του πλαισίου του εξασφαλίζουν την δραστική εξασθένιση της μετάδοσης στην ψύκτρα, των κραδασμών που ενδεχομένως παράγει ο ανεμιστήρας, ελαχιστοποιώντας έτσι την πιθανότητα ηχητικά δυσάρεστων συντονισμών! Στην πίσω πλευρά διακρίνουμε την "χοάνη" που σχηματίζει το πλαίσιο του ανεμιστήρα στην πλευρά της εξόδου του, ιδιαίτερα στις δύο πιο απομακρυσμένες πλευρές (διάσταση 150mm), η οποία τροφοδοτεί με αέρα την ψύκτρα μέχρι την άκρη των πτερυγίων της! Στην δεξιά φωτογραφία φαίνονται τα μεγάλα κενά που υπάρχουν μεταξύ των πτερυγίων για την εξασφάλιση του υψηλού air flow. Και μερικές πιο δραστήριες όψεις . . . Πραγματικά το μόνο ψεγάδι της εικόνας αυτής είναι ο κωδικός με τα λευκά γράμματα ακριβώς "μέσα στη μόστρα" της ψύκτρας! Εδώ, μάλλον το καλλιτεχνικό τμήμα της εταιρίας δεν λειτούργησε όπως έπρεπε! Δεν είπα να μην τον βάλει, δεν είπα να μην είναι τα γράμματά του λευκά, αρκεί να τον έβαζε στην ακριβώς αντίθετη πλευρά του πλαισίου, να "κοιτάζει" τη μητρική και όχι εμάς . . . απλό! Ο όγκος της μεγάλος, καμία αντίρρηση, αλλά μόλις "πάρει μπροστά η μηχανή", σαν να "ελαφρώνει η εικόνα της! Παρεμπιπτόντως, σε αυτές τις δύο φωτογραφίες φαίνεται ότι ένα σεβαστό μέρος της διατομής των ανεμιστήρων στην κάτω τους πλευρά διατίθεται στην ψύξη των μνημών και των άλλων πλησίον του socket εξαρτημάτων. Πιστεύω ότι η Noctua με αυτή τη σειρά έκανε τη σωστή κίνηση για να κατακτήσει, πέρα από την κορυφή των επιδόσεων και αυτή των προτιμήσεων ! Διαστάσεις και θέματα συμβατότητας Με ελάχιστο διαθέσιμο ύψος για τις μνήμες περίπου 32mm (ανεμιστήρας) τα οποία με τη βοήθεια του περιορισμένου πλάτους των κατώτερων επτά πτερυγίων φτάνουν τα 72mm, σίγουρα δεν θα έχει κανένα θέμα με τις μνήμες "όσο" υψηλά heat spreaders και αν έχουν αυτές. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως και με τον εμπρός ανεμιστήρα! Η απόσταση ( 2 ) είναι 32mm αν βάλουμε ανεμιστήρα 140mm και 52mm αν διαλέξουμε 120mm ανεμιστήρα. The front fins of the NH-D15 generally protrude over the RAM slots. Due to the recessed lower fins, it is still possible to use RAM modules with up to 65mm height in single fan mode. In dual fan mode, the front fan will sit above the RAM slots as well. In this case, Noctua recommends using standard height RAM (up to 32mm). However, in chassis with more than 165mm CPU cooler clearance, the front fan can be moved upwards to make room for memory modules taller than 32mm (e.g. moving the fan 5mm up will increase the total height from 165 to 170mm and make room for 37mm tall modules). Τα περιθώρια "ανόδου" του ανεμιστήρα είναι πολλά (μέχρι που η κάτω του πλευρά να έρθει στο ίδιο ύψος με το πρώτο πλήρες κάτω πτερύγιο, τότε όμως δεν θα έχουμε τη βέλτιστη εκμετάλλευση του ανεμιστήρα, και σίγουρα θα πρέπει να έχουμε ένα κουτί με εσωτερικό ύψος από τη μητρική, της τάξης των 21cm. Διαφορετικά -αν επιμένουμε- μπορούμε στη θέση του Push ανεμιστήρα να βάλουμε έναν των 120mm, με άριστη επιλογή τον Noctua NF-F12 PWM. Έχει λίγο περισσότερο θόρυβο, αλλά κάνει πολύ καλή δουλειά! Άλλη εναλλακτική λύση είναι εμπρός να τοποθετηθεί ένας μικρός ανεμιστήρας των 90mm (Noctua NF-A9 pwm chromax-black-swap) ο οποίος θα εξασφαλίσει την μέγιστη δυνατή συμβατότητα τόσο με τις μνήμες όσο και με το κουτί. Βεβαίως αυτό θα σημάνει μείωση των επιδόσεων, αλλά για το πόση θα είναι αυτή, θα πρέπει να κάνετε λίγη υπομονή ! Σε σχέση με τις PCIe θύρες, τα πράγματα είναι καλύτερα, καθώς ναι μεν, η πρώτη (συνήθως είναι PCIex1) αγγίζει το όριο του πλευρού της ψύκτρας, αλλά η επόμενη, που "κατά κανόνα" είναι η πρώτη PCIex16 -που είναι και το βασικό πρόβλημα- φέρνει την κάρτα γραφικών σε απόσταση μεγαλύτερη από το 10mm. Καλό όμως είναι να συμβουλευτείτε τον πίνακα Mainboard Compatibility που έχει η δημοσιεύσει κατασκευάστρια. Επίσης καλό είναι, πριν την εγκατάσταση της ψύκτρας, να ελέγξετε αν με τον ομολογουμένως μεγάλο όγκο της, "σκεπάζει" κάποιο κρίσιμο βύσμα, οπότε θα πρέπει να το συνδέσετε πριν μπει η ψύκτρα και δυσκολέψει την πρόσβαση σε αυτό! Επίσης πολλές και χρήσιμες πληροφορίες υπάρχουν στη σελίδα του προϊόντος με τις συχνές ερωτήσεις. Οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά Στο κεφάλαιο αυτό συνήθως βρίσκουμε την ευκαιρία να δούμε πως είναι κατασκευασμένη μια ψύκτρα, να αναδείξουμε τις μικρές αλλά σημαντικές λεπτομέρειες και να κρίνουμε την επιτυχία, ή μη, των τεχνικών που χρησιμοποιούνται από τους κατασκευαστές. Αλλά, επειδή αφενός το θέμα αυτό έχει παρουσιαστεί ήδη δύο φορές και αφετέρου, η νέα pitch black εμφάνιση αποκρύπτει αρκετά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες που αποτελούν το αντικείμενο αυτού του κεφαλαίου, προτρέπω του φίλους που θέλουν ν να θυμηθούν περισσότερες λεπτομέρειες να ακολουθήσουν τα δύο link που παραθέτω και να διαβάσουν το σχετικό τμήμα εκείνων των παρουσιάσεων. Noctua NH-D15 SE AM4 Dual Tower AMD Ryzen CPU Air Cooler Noctua NH-D15S Dual Tower CPU Air Cooler Για την σημερινή παρουσίαση θα αρκεστούμε σε μερικά μόνο ζητήματα ξεκινώντας από δύο λεπτομέρειες που δείχνουν το πόσο καλά έχει γίνει η επικάλυψη της ψύκτρας με την ειδική βαφή που ανέπτυξε και χρησιμοποιεί η Noctua. Η κάλυψη και των πιο μικρών λεπτομερειών είναι απόλυτη! Η δε πρόσφυση του χρώματος είναι τόσο καλή που -παρά το ότι δεν είμαστε και τόσο ευγενικοί με την ψύκτρα- δεν παρατηρήσαμε την παραμικρή φθορά -έστω και την ελάχιστη αμυχή- στο χρώμα. Αψευδής μάρτυρας της πολύ υψηλής ποιότητας της εφαρμογής του χρώματος είναι ότι ακόμα και ανάμεσα στα πτερύγια (ακόμα και στα μικροσκοπικά λούκια που αφήνει ο εκτονωμένος σωληνίσκος από πτερύγιο σε πτερύγιο) η βαφή είναι αψεγάδιαστη! Και φυσικά, αυτό είναι καλό, αλλά αυτό που είναι σημαντικότερο είναι ότι αυτή η επιπλέον στρώση υλικού που αντιπροσωπεύει η βαφή όχι μόνο -όπως δηλώνει η κατασκευάστρια- δεν ελαττώνει τις επιδόσεις της ψύκτρας συγκριτικά με την "άβαφη" έκδοσή της, αλλά επιπλέον -από ότι διαπιστώσαμε από τις μετρήσεις μας- τις αυξάνει και "λίγο" ! Η διασπορά της θερμοαγώγιμης πάστας Η φωτογράφηση μετά την όχι και τόσο προσεκτική αποκόλληση της ψύκτρας από τον Loader μας έδωσε: Οι δύο φωτογραφίες έχουν κατοπτρική "συμμετρία" (αριστερά είναι από τον Loader και δεξιά από το Cold plate) και δείχνουν μια γενικά καλή επαφή μέχρι σχεδόν την περίμετρο της επιφάνειας -πράγμα πολύ καλό αν αναλογιστούμε ότι η επιφάνεια του Loader είναι τελείως επίπεδη και άκαμπτη! Στην κεντρική περιοχή όμως, πού είναι και η πιο κρίσιμη, η επαφή είναι εξαιρετικά καλή! Η επιπεδότητα της επιφάνειας του Cold plate Τα φίλερ έδειξαν : Παράλληλα με τα heat pipes το cold plate είναι σχεδόν απολύτως επίπεδο ενώ εγκάρσια προς αυτά εμφανίζει μια κυρτότητα 50μm, δίνοντας στην επιφάνεια του cold plate μια ελαφρώς κυλινδρική / βαρελοειδή μορφή που αποτελεί κοινή πρακτική των εταιριών καθώς εξασφαλίζει πολύ καλή επαφή με τα ελαφρώς "κοίλα" CPU heat spreaders. Η επιφάνεια του cold plate Οι μετρήσεις που έγιναν με τα φίλερ, είναι χαρακτηριστικές της CNC επεξεργασίας του cold plate (Fly wheel cutter μεγάλης διαμέτρου, υπό ελαφρά κλίση σε σχέση με την επιφάνεια του cold plate). Αυτές οι μικρές (και αισθητές στο συγκεκριμένο μοντέλο με την αφή) αυλακώσεις έχουν σκοπό να "απορροφήσουν" την περίσσεια της θερμοαγώγιμης πάστας επιτρέποντας την ακόμα καλύτερη επαφή της ψύκτρας πάνω στο καπάκι του επεξεργαστή. Μετρήσεις Εδώ μπορούμε να δούμε την συνοπτική εικόνα της Noctua NH-D15 chromax.black, έτσι όπως καταγράφηκε στις τυπικές δοκιμές που έγιναν (από 60 - 360 Watt), αλλά και "λίγο" παραπάνω και μιλάμε για την PUSH -MIDDLE διάταξη των ανεμιστήρων που είναι η βασική και πιο αποτελεσματική διάταξη. Αλλά πριν προχωρήσετε, καλό είναι για όσους θέλουν να θυμηθούν τις συντομογραφίες που χρησιμοποιούμε, να διαβάσουν τις επεξηγήσεις που ακολουθούν στο spoiler! Σύνοψη βασικής θερμικής συμπεριφοράς Στον πίνακα που ακολουθεί έχουν συμπεριληφθεί οι δοκιμές που έγιναν σε διάφορα airflow και θερμικές καταπονήσεις στους ακόλουθους προσανατολισμούς ροής αέρα, μέγιστου θερμικού φορτίου και setup : Α. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού έως τα 360Watt, σε διάταξη PUSH-MIDLE και την Reference TIM (Arctic MX-4) Β. Μετρήσεις πλάγιου προσανατολισμού έως τα 360Watt, σε διάταξη PUSH-MIDLE και την Reference TIM (Arctic MX-4) Γ. Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού έως τα 360Watt, σε διάταξη PUSH-MIDLE και την Reference TIM (Arctic MX-4) Να σημειώσω εδώ ότι οι δοκιμές έγιναν με τους ανεμιστήρες να ελέγχονται ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, με τη βοήθεια του Corsair Commander Pro Fan + RGB Controller. Καθόλου άσχημα και για να είμαι ακριβής . . . εξαιρετικά ! Είναι η πρώτη αερόψυκτρα που "σπάει" το φράγμα των 37o C στο Δθ (στα 360W), κατεβάζοντας την θερμοκρασία 1,5o C κάτω! Και ο θόρυβος είναι αυτός ακριβώς που περιμέναμε από μια ψύκτρα της κατασκευάστριας αυτής, διακριτικός (στην χειρότερη περίπτωση). Όπως καταλαβαίνετε δεν έχω σκοπό να σας κουράσω με ένα "έργο που το έχουμε ξαναδεί", αλλά η Noctua κατορθώνει και πάλι να κάνει τη διαφορά και αυτή τη φορά, χωρίς να προβεί σε "καμία" κατασκευαστική αλλαγή! Απλά, λίγη μαύρη μπογιά . . . και μην την είδατε! Στην κορυφή των επιδόσεων -με χαρακτηριστική άνεση- να επιβεβαιώνει για μια φορά ακόμα την πρωτοκαθεδρία της και -πλέον-χωρίς καμιά αισθητική αντίρρηση να χαλάει την εικόνα. Η λύση για όλα τα προβλήματα ψύξης και όλες τις απαιτήσεις, είναι εδώ, καθώς μπορεί από το να υποστηρίξει βαρύ O/C του επεξεργαστή σας παραμένοντας διακριτική, έως του να απαλείψει την ηχητική της υπογραφή, με το Δθ -στα 240W ! - να κινείται στους 30o C! Η άριστη εικόνα που δείχνει ο προηγούμενος πίνακας, γίνεται ακόμα καλύτερη όταν όλα αυτά τα δούμε σε γράφημα: Απολύτως γραμμική και προβλέψιμη συμπεριφορά και μάλιστα, με τις καλύτερες επιδόσεις στην πλάγια θέση, που είναι και η -κατά κανόνα- θέση χρήσης της! Ο θόρυβος που παράγει -ακόμα και στο υψηλό air flow- είναι απλά παρατηρήσιμος σαν ένα διακριτικό φύσημα και ήδη από το μέσο air flow, "εξαφανίζεται" στο περιβάλλον ενός τυπικού δωματίου σε πόλη ακόμα και το βράδυ. Χαρακτηριστικό της εξαιρετικής θερμικής συμπεριφοράς της, είναι και η αδιαφορία της για τον προσανατολισμό της, καθώς οι "καμπύλες" των τριών βασικών θέσεων είναι ουσιαστικά ταυτόσημες. Αν στο γράφημα προσθέσουμε τις ισοενεργειακές γραμμές (ενώσουμε τα σημεία που έχουν την ίδια θερμική ισχύ) φαίνεται ακόμα πιο καθαρά το πόσο καλή δουλειά έχει γίνει σε αυτή την ψύκτρα καθώς τα πάντα εξελίσσονται ομαλά και προβλέψιμα και πάντα όσο δροσερά και αθόρυβα θέλουμε. Αλλά πάμε να δούμε και άλλα ενδιαφέροντα πράγματα . . . Μετρήσεις εις βάθος Στον τομέα αυτό, όπως ξέρετε παρουσιάζουμε μόνο τα θέματα που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η πλήρης έκθεση όλων των μετρήσεων που γίνονται, σε πλήρη λεπτομέρεια, θυμίζει μικρή "διατριβή" και αυτό λειτουργεί εις βάρος των σημείων που κάθε φορά έχουν ιδιαίτερο χρηστικό ενδιαφέρον, κουράζοντας ενδεχομένως τον αναγνώστη στη προσπάθεια να επικεντρωθεί στα σημαντικά! Ώρα λοιπόν να ρίξουμε μια σύντομη ματιά στη θερμική συμπεριφορά της ψύκτρας στους διάφορους προσανατολισμούς της σε τρία γραφήματα που εμπεριέχουν όλες τις βασικές παραμέτρους. Α. Μετρήσεις σε οριζόντιο προσανατολισμό στα τρία βασικά air flow (μητρική σε οριζόντια θέση). Ο πίνακας των οριζόντιων μετρήσεων. Όλα βαίνουν καλώς και ευθεία ή έστω με ομαλές και απαλές καμπύλες ! Η ψύκτρα με 50% υπερφόρτιση εξακολουθεί και όχι μόνο "αισθάνεται" στο στοιχείο της, αλλά πιάνει και την πρωτιά! Β. Μετρήσεις σε πλάγιο προσανατολισμό στα τρία βασικά air flow (μητρική σε κατακόρυφη θέση / κλασικό κουτί πύργος). Ο πίνακας των πλάγιων μετρήσεων Εδώ μιας και είναι η πιο διαδεδομένη θέση χρήσης της ψύκτρας, πήραμε μετρήσεις και σε δύο επιπλέον χαμηλότερα air flow. Πρακτικά όμως, το χαμηλότερο (ULo) απεδείχθει καταχρηστικό καθώς, το ηχητικό κέρδος του είναι "ανύπαρκτο" (0,1 dB(A)), γιατί ήδη από το προηγούμενο (VLo) air flow, ο θόρυβος είναι κάτω από το όριο του dB(A) meter που έχουμε στη διάθεσή μας. Έτσι η θερμική επιβάρυνση των σχεδόν 19o C, είναι χωρίς κανένα αντίκρισμα και μόνη παρηγοριά, η ικανοποίηση της περιέργειάς μας! Γ. Μετρήσεις σε κατακόρυφο προσανατολισμό στα τρία βασικά air flow (μητρική κατακόρυφη με τα MoBo-IO προς τα επάνω). Ο πίνακας των κατακόρυφων μετρήσεων Εδώ πρακτικά η συμπεριφορά της Noctua NH-D15 chromax.black είναι η ίδια με την πλάγια θέση και οι μετρήσεις μπήκαν για να φανεί η "αδιαφορία" της ψύκτρας για τον προσανατολισμό της, πράγμα που και καλό είναι και δύσκολο να το πετύχεις. Οπότε τα συγχαρητήριά μας προς την κατασκευάστρια, είναι απολύτως δικαιολογημένα ! Δ. Συγκριτικές μετρήσεις μεταξύ NH-D15 chromax.black και NH-D15 (SE-AM4) (Nickel Plated) Εδώ ερχόμαστε σε κάτι πολύ ενδιαφέρον! Τα δύο μοντέλα από κατασκευαστική πλευρά δεν έχουν καμία διαφορά και το μόνο που τα διακρίνει, είναι το χρώμα τους. Για να δούμε λοιπόν ποία είναι η θερμική επίδραση του μαύρου χρώματος, και πως αυτή συγκρίνεται με τις διαβεβαιώσεις της Noctua περί μη μείωσης των επιδόσεων . . . Η πρώτη γκρι στήλη κάθε προσανατολισμού είναι οι μετρήσεις της ασημί έκδοσης και η δεύτερη γκρι στήλη μας δίνει το ποσοστό βελτίωσης που έφερε το μαύρο χρώμα. Στο κάτω μέρος αυτής της δεύτερης στήλης είναι ο μέσος όρος βελτίωσης του αντίστοιχου προσανατολισμού και αυτός δείχνει για τον πλάγιο προσανατολισμό που μας ενδιαφέρει κατά κύριο λόγο ότι: Η μαύρη βαφή όχι μόνο δεν μείωσε τις επιδόσεις της ψύκτρας αλλά τις βελτίωσε μεσοσταθμικά κατά ~4% ! Εδώ είναι που "βγάζεις το καπέλο" τόσο στο RnD τμήμα της κατασκευάστριας που πέτυχε στο πραγματικά δύσκολο έργο του, όσο και στο τμήμα του Marketing που δεν το έκανε "φτηνή" σημαία, αλλά το άφησε να φανεί στην πορεία! Να σημειώσω εδώ για τους φίλους που ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες, ότι στην προηγούμενη ανάλογη παρουσίαση που κάναμε για την Noctua NH-L9a-AM4 chromax.black στο κεφάλαιο Περί του "χρώματος" και άλλων τινών ! υπάρχει μια εκτεταμένη αναφορά στην επίδραση του χρώματος των ψυκτικών επιφανειών. Ε. Μετρήσεις σε υψηλότερη θερμική καταπόνηση με τους stock ανεμιστήρες, αλλά και με άλλους, υψηλότερου air flow. Ε-1. Μετρήσεις με τους Noctua NF-A15 HS PWM chromax.black (stock) Η ψύκτρα αντιμετωπίζει το διπλάσιο από το ονομαστικό φορτίο της, ατάραχη, απλά μετά τα 360W, παύει η αύξηση της απόδοσής της και η CoolCap καμπύλη στρέφει προς τα κάτω, αφού πρώτα "πιάσει" τιμή λίγο πάνω από 10 W/o C Δθ! Τίποτε άλλο "θεαματικό" ή απρόσμενο, τα πάντα μένουν ασφαλή και προβλέψιμα! Ε-2. Μετρήσεις με τους Corsair SP140L Το ότι η ψύκτρα έχει περιθώρια το ξέρουμε, ας πάρουμε όμως μια γεύση από αυτά: Και πράγματι μπορεί να μας δώσει ακόμα χαμηλότερο Δθ και CoolCap πάνω από 11,1 W/o C Δθ! Αλλά αυτό το μεσοσταθμικό κέρδος των ~3o C δε μπορεί σε καμία περίπτωση να αντισταθμίσει την τεράστια απώλεια που σημαίνει σε ανθρώπινη άνεση και ηρεμία, ο υπερδιπλασιασμός (!) του θορύβου που παράγουν οι συγκεκριμένοι ανεμιστήρες για να φέρουν αυτό το αποτέλεσμα! Οπότε ας εμπιστευτούμε τη Noctua . . . ξέρει τι κάνει! ΣΤ. Μετρήσεις με Push ανεμιστήρα που επιτρέπει την πλήρη συμβατότητα με μνήμες που έχουν μεγάλες ψύκτρες και σύγκριση με την λειτουργία της ψύκτρας με έναν ανεμιστήρα το κέντρο. Αυτό το θέμα είναι ουσιαστικά το μόνο σημείο κριτικής στην σημερινή φιλοξενούμενη μας. Ναι μεν το σώμα της ψύκτρας επιτρέπει να έχουμε μνήμες με συνολικό ύψος έως 64mm (72mm από τη μητρική), αλλά τι γίνεται με τον ανεμιστήρα της; Αν θελήσουμε να εκμεταλλευτούμε πλήρως τις δυνατότητες του σώματος, η επάνω πλευρά του πλαισίου του ανεμιστήρα θα βρεθεί ~21,3cm πάνω από τη μητρική (!) και δεν νομίζω ότι τα κουτιά με αυτές τις διαστάσεις είναι κάτι διαδεδομένο ! Οπότε εμείς είπαμε να ψάξουμε την άλλη λύση, που και αισθητικά, είναι απείρως προτιμότερη (από ένα ανεμιστήρα που "αρμενίζει" άχρηστος σχεδόν 6cm πάνω από την ψύκτρα) και επιπλέον, επιτρέπει την πλήρη συμβατότητα με τις μνήμες! Ο λόγος για τον Noctua NF-A9 PWM chromax.black.swap ο οποίος τοποθετείται στη θέση του εμπρός ανεμιστήρα και ακριβώς στο όριο του κοψίματος των πτερυγίων της ψύκτρας καλύπτοντας καθ' ύψος ολόκληρο το τμήμα όπου τα πτερύγια είναι πλήρη (δεν έχουν "κοπεί"). Πάμε λοιπόν να δούμε τι χάνουμε και τι κερδίζουμε από αυτή τη αλλαγή, έχοντας υπόψη ότι με την τυπική σύνθεση με δύο ανεμιστήρες η ψύκτρα συνοπτικά έχει τις ακόλουθες επιδόσεις: High air flow >> Δθ=35,5o C / 39,9 dB(A) Medium air flow >> Δθ=39,7o C / 32,7 dB(A) Low air flow >> Δθ=44,4o C / 29,6 dB(A) Με ~1,5o C αύξηση στο Δθ και 1,5dB(A) λιγότερο θόρυβο από το θόρυβο που κάνει η ψύκτρα με τους stock ανεμιστήρες, η λύση είναι εξαιρετική, καθώς η απώλεια σε επιδόσεις είναι πολύ μικρή και για την ακρίβεια, αυτές είναι και λίγο καλύτερες από τις επιδόσεις της άβαφης έκδοσης! Αλλά τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα προκύπτουν όταν συγκρίνουμε τις επιδόσεις της ψύκτρας με τους δύο ανόμοιους ανεμιστήρες (μετρήσεις 1 έως και 6) με τις επιδόσεις που έχει όταν δουλεύει μόνο με τον ένα stock ανεμιστήρα στο κέντρο της μεταξύ των δύο πύργων (μετρήσεις 7 έως και 9): Σε Low airflow (6 - 9) έχουμε -με το ίδιο θόρυβο!- μείωση του Δθ κατά ~3,6o C Σε Medium airflow (3 - 8 ) έχουμε -με το ίδιο θόρυβο!- μείωση του Δθ κατά ~2,6o C Αν δε, αποδεχτούμε αύξηση του θορύβου μόνο κατά 1dB(A), έχουμε από (5 - 9) μείωση του Δθ κατά 5,8o C Συνεπώς οι μνήμες με μεγάλες ψύκτρες δεν θα προκαλέσουν καμία αισθητή μείωση των επιδόσεων στην μαύρη έκδοση της Noctua NH-D15, βεβαίως ή αγορά ενός ανεμιστήρα ακόμα (~23€) δεν είναι και ότι το καλύτερο, αλλά είπαμε για το "γούστο" μας πολύ περισσότερα έχουν δαπανηθεί! ΣΤ.α. Με την ευκαιρία να πω ότι δοκιμάστηκε και η διαφορά που προκαλεί στις επιδόσεις της ψύκτρας η τοποθέτηση του "μεσαίου ανεμιστήρα χαμηλά -όσο γίνεται πιο κοντά στο block- και το αποτέλεσμα ήταν ότι πήρα ουσιαστικά τις ίδιες θερμοκρασίες, αλλά ο αέρας που σάρωνε την περιοχή κάτω από την ψύκτρα αυξήθηκε αισθητά! Συνεπώς, ο μεσαίος ανεμιστήρας . . . χαμηλά για πιο δροσερές μνήμες και VRM ! Ζ. Μετρήσεις με σταθερό θερμικό φορτίο και μεταβλητό air flow. Αυτή είναι μια σειρά μετρήσεων που μας επιτρέπει να δούμε πολύ καθαρά το πως -και κατά πόσο- αλλάζει η συμπεριφορά μιας ψύκτρας σε συγκεκριμένο θερμικό φορτίο ανάλογα με την ταχύτητα των ανεμιστήρων της. Στο διάγραμμα που ακολουθεί συγκρίνονται οι μεταβολές που αφορούν σε τρία χαρακτηριστικά θερμικά φορτία. Τα τρία θερμικά φορτία δημιουργούν τρεις διαφορετικές καμπύλες μεταβολής του Δθ ανάλογα με το air flow, πράγμα που είναι αναμενόμενο και εύκολα παρατηρήσιμο και σε άλλου τύπου μετρήσεις και γραφήματα. Πιο χαρακτηριστική περίπτωση από αυτές, είναι το συνοπτικό γράφημα της θερμικής συμπεριφοράς της ψύκτρας, οι ισοενεργειακών καμπυλών του οποίου, έχουν φανερή ομοιότητα με αυτές του προηγούμενου γραφήματος που αποδίδουν ακριβώς αυτό! Αυτό όμως που δεν είναι φανερό, είναι το πως μεταβάλλεται η αποτελεσματικότητα της ψύκτρας ανάλογα με το θερμικό φορτίο που διαχειρίζεται (το air flow που την ψύχει μεταβάλλεται όπως και στο προηγούμενο γράφημα). Για να το δούμε αυτό θα χρησιμοποιήσουμε το διάγραμμα της Ψυκτικής Ικανότητας (Cooling Capacity / CoolCap) της ψύκτρας. Πρώτη και ολοφάνερη παρατήρηση από την σχέση των ακραίων τιμών του γραφήματος, είναι η δραστική βελτίωση της συμπεριφοράς της ψύκτρας ανάλογα με το air flow της για την όποια συγκεκριμένη θερμική ισχύ που διαχειρίζεται. Έτσι αυξάνοντας την ταχύτητα των ανεμιστήρων από τις 600rpm στις 1550 rpm, έχουμε μια αντίστοιχη αύξηση των θερμικών επιδόσεων κατά ~52% για τα 120W, η οποία στα 240W αυξάνεται στο ~58% για να καταλήξει στο 360W σε μια αύξηση των επιδόσεων κατά ~61%. Αναφερόμενοι πλέον στο γράφημα είναι φανερό ότι η αποδοτικότητα της ψύκτρας στα 240W είναι αισθητά υψηλότερη από ότι στα 120W, καθώς η ποσοστιαία διαφορά των δύο καμπυλών κυμαίνεται από ~5% (800rpm) έως και 7,8% (1550rpm). Η ανάλογη συμπεριφορά διατηρείται και κατά την αύξηση του θερμικού φορτίου από τα 240W στα 360W. Εδώ βεβαίως η απόσταση των δύο καμπυλών είναι αισθητά μικρότερη (~ 1 - 2%), γιατί -όπως είναι φυσιολογικό- ο ρυθμός βελτίωσης των επιδόσεων μειώνεται προοδευτικά, καθώς η θερμική ισχύς αυξάνει. Όπως και να έχει, το σίγουρο είναι ότι με αυτό το air flow η ψύκτρα φτάνει σε ψυκτική ικανότητα 10W/ο C Δθ, τιμή κορυφαία στις μέχρι τώρα μετρήσεις μας! Συγκριτική κατάταξη Ώρα όμως να δούμε πως διαμορφώνεται με την προσθήκη της Noctua NH-D15 chromax.black το γράφημα της συγκριτικής παρουσίασης των επιδόσεων των ψυκτρών, που έχουν περάσει από τον πάγκο του TheLab ! Ι. Κατάταξη με ευθεία σύγκριση, άνευ αντιστάθμισης Σε αυτά τα γραφήματα η κατάταξη γίνεται με βάση τα πρωτογενή μεγέθη του "CPU" Δθ και του Θορύβου. Βοηθητικά παρατίθεται σαν τρίτος ιεραρχικά παράγων κατάταξης, η Σταθμισμένη Απόκλιση ( Deviation Weighted ). Α. Σύνθετη κατάταξη με βάση το Δθ και τον θόρυβο, με πρωτεύον κριτήριο το Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Η μαύρη έκδοση της ναυαρχίδας της Noctua, ήρθε και κάθισε -όπως ήταν φυσικό- στην κορυφή των επιδόσεων των αεροψυκτρών! Και επιπλέον, υπερσκελίζει και τρεις ΑΙΟ μεταξύ των οποίων μία 2x140mm και μία 3x120mm (!), πράγμα που όσο αυστηρά και να το δεις, μόνο σαν εξαιρετική επίδοση μπορεί να χαρακτηριστεί! Β. Σύνθετη κατάταξη με βάση το θόρυβο και το Δθ, με πρωτεύον κριτήριο το θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Στην κατάταξη με βάση το θόρυβο, η ψύκτρα ανεβαίνει πέντε θέσεις και βρίσκεται στη 10η θέση της γενικής ! Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο θόρυβος που παράγει είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συνιστώσες / συχνότητες, σημαίνει ότι η Noctua NH-D15 chromax.black, κρατά -και μάλιστα με απαιτήσεις- την πρωτοκαθεδρία στις αερόψυκτρες. III. Συνδυαστική κατάταξη με σταθμισμένο σύστημα βαρών Ο τίτλος δεν είναι και ο πιο δόκιμος, αλλά δίνει έμφαση σε αυτό που επιχειρεί, να δώσει απάντηση σε σύνθετα και πραγματικά ζητήματα, όπως: "Ποια ψύκτρα έχει καλές επιδόσεις, αλλά παράλληλα έχει και χαμηλό θόρυβο; " " Θέλω μια ψύκτρα που να έχει επιδόσεις αλλά να μη μου "παίρνει" τα αυτιά ! " " Χρειάζομαι μια ψύκτρα που να είναι ήσυχη, χωρίς να είναι και "ψοφίμι ! " Στη συνέχεια ακολουθούν τρία σύνθετα ραβδογράμματα, στα οποία υπάρχουν όλες οι βασικές παράμετροι ανάλυσης της συμπεριφοράς μιας ψύκτρας -για την ώρα- στην μέγιστη καταπόνηση! Γ. Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένης και ισόποσης συμμετοχής του Δθ και του Θορύβου, με βάση σύστημα βαρών. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Στο ραβδόγραμμα που ακολουθεί υπάρχουν τα πρωτογενή, ακατέργαστα δεδομένα (Δθ και Noise) σαν βάση αναφοράς και η παράμετρος Δθ/Noise Weighted Average που αποτελεί και το πρώτο κριτήριο κατάταξης μέσα σε κάθε ομάδα ψυκτρών, έτσι όπως αυτές διαχωρίστηκαν με βάση την θερμική ισχύ της δοκιμής τους. Σε αυτό το ραβδόγραμμα αναδεικνύονται οι ψύκτρες που έχουν πιο ισορροπημένη σχέση μεταξύ των θερμικών επιδόσεων τους και του θορύβου που συνεπάγεται η επίτευξή τους. Εδώ είναι που ξεχωρίζει πραγματικά η σημερινή φιλοξενούμενη του εργαστηρίου μας. Η λέξη κλειδί είναι "ισορροπία" και πραγματικά, αυτή ακριβώς η ισορροπημένη θερμοηχητική συμπεριφορά της, την φέρνει στη δεύτερη θέση της γενικής κατάταξης που έχει σαν πρώτη, την πιο αθόρυβη ΑΙΟ που έχουμε μετρήσει μέχρι τώρα! Συνεπώς, του χώρου επιτρέποντος, όλα τα άλλα μπορείτε να τα αφήσετε στην Noctua NH-D15 chromax.black, όσο μεγάλες απαιτήσεις και αν έχετε! Δ. Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένο για Χαμηλότερο Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Εδώ στη συνταγή αξιολόγησης έχουμε δώσει μεγαλύτερο βάρος στις επιδόσεις και μικρότερο στο Θόρυβο. Το κριτήριο κατάταξης είναι η πρώτη ράβδος κάθε τριάδας (Δθ / Noise Weighted Average). Ακόμα όμως και αν έχουμε τις επιδόσεις σαν κεντρικό στόχο, εφόσον δεν αδιαφορούμε τελείως για το θέμα του θορύβου και πάλι η ψύκτρα μας έχει την απάντηση, καθώς εύκολα πλασάρεται στην πέμπτη θέση της κατάταξης αυτής, αφήνοντας πίσω της πλήθος ΑΙΟ και όλες τις άλλες αερόψυκτρες! Ε. Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένο για Χαμηλότερο Θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Και ήρθε η ώρα για να απαντηθεί το ερώτημα όλων εκείνων που θέλουν να κάνουν τη δουλειά τους, αλλά δεν "θυσιάζουν" τα αυτιά τους! Και για να αποδειχθεί χωρίς καμία αμφιβολία η εξαιρετικά επιτυχημένη κατασκευαστική συνταγή κατασκευής της ψύκτρας μας, ακόμα και όταν έχουμε υψηλές απαιτήσεις όσον αφορά στη διακριτικότητα της λειτουργίας της ψύκτρας, η Noctua με την μαύρη "ναυαρχίδα" της έχει την απάντηση και την έκτη θέση στην κατάταξη, υστερώντας μόνο 3dB(A) από την πρώτη ! Επίλογος Και ήρθε η ώρα του απολογισμού, που αυτή τη φορά είναι η "χαρά" του reviewer καθώς, η φιλοξενούμενή μας, μας έκανε σχεδόν όλα τα χατίρια ! Για την συγκεκριμένη αερόψυκτρα έχουν γραφεί σελίδες επί σελίδων και δεν πρόκειται να πούμε κάτι ουσιαστικά διαφορετικό . . . η ψύκτρα είναι -απερίφραστα- εξαιρετική από όποια πλευρά και να την εξετάσεις! Από τη πλευρά τη δική μου όμως, απέναντι σε ένα κατασκευαστή που έχει δείξει έμπρακτα την προσήλωσή του στο να κάνει το καλό καλύτερο και εκείνο, άριστο (!) το θεωρώ σαν ελάχιστη υποχρέωση να μην αφήσω στο περιθώριο όλα εκείνα για τα οποία αφιέρωσε χρόνο και χρήμα, προκειμένου η κάθε νέα του πρόταση, να έχει κάτι ουσιαστικό να προσφέρει στον χρήστη! Για το λόγο αυτό προσπερνώντας τις πραγματικά εντυπωσιακές απόλυτες επιδόσεις της, θέλω να σημειώσω αυτά που μας δίνουν τον στόχο πίσω από την κατασκευή της Noctua NH-D15 chromax.black, που δεν είναι άλλος από την αρμονική και απροβλημάτιστη συμβίωση με τον άνθρωπο χρήστη! Έτσι πραγματικά σημαντικό το Δθ των 35,5o C αλλά το σπουδαίο είναι ότι αυτό έρχεται μόλις στα 40 dB(A) και το ακόμα σπουδαιότερο είναι ότι ο θόρυβος αυτός είναι απλά ένα διακριτικό φύσημα ! Όμως αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία είναι ότι με τον θόρυβο να είναι αδιόρατος (<33dB(A)) σε έναν ήσυχο δωμάτιο πόλης, η ψύκτρα μπορεί να κρατήσει τον επεξεργαστή μας δροσερό (Δθ ~27o C) έστω και αν αυτός λειτουργεί υπερχρονισμένα και αν έχουμε τη διάθεση να ξεφύγουμε πραγματικά και το O/C "βαρύνει" και πάλι ο επεξεργαστής μας θα είναι ασφαλέστατος (Δθ<40o C) χωρίς να χρειαστεί να καταφύγουμε στην αύξηση των rpm των ανεμιστήρων. Και εκεί που φαίνεται ότι η τεχνολογία που κρύβεται πίσω από την κατασκευή της δεν έχει αμελήσει κανένα ενδεχόμενο χρήσης, είναι η "dead silent" λειτουργίας της, όπου με το θόρυβο να κυμαίνεται σε τιμές λίγο έως αισθητά χαμηλότερες από τα 30dB(A), η θερμοκρασίες παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα ( το Δθ είναι 30 - 35o C) ακόμα και στα 240W! Αν δε, πάμε σε σενάρια χρήσης που προσιδιάζουν περισσότερο με τις απαιτήσεις για πολύ χαμηλό θόρυβο (Noise < 30dB(A) και σε Lo και VLo air flow, με τη θερμική ισχύ στα 120 έως 180W), οι θερμοκρασίες μειώνονται αισθητά με το Δθ να κυμαίνεται από ~16 - 26o C ! Αν τώρα σε όλα αυτά προσθέσουμε το ότι πλέον αισθητικά η ψύκτρα μπορεί να ενταχθεί χωρίς πρόβλημα σε σημαντικά περισσότερα concept κατασκευής, έχουμε το συνδυασμό της επιτυχίας! Αλλά και πάλι η Noctua κάνει τη διαφορά καθώς, η αλλαγή χρώματος δεν "ανοίγει μόνο τις πόρτες" προς όλους εκείνους που είχαν αισθητικές επιφυλάξεις, αλλά φέρνει και ακόμα καλύτερες θερμικές επιδόσεις, πράγμα που ενδιαφέρει όλους ανεξαιρέτως! Το μόνο θέμα που παραμένει σαν πρόβλημα και -πιθανόν (!)- θα παραμείνει άλυτο, είναι ο όγκος της, που πραγματικά δεσπόζει πάνω σε οποιαδήποτε μητρική, αλλά εδώ το θέμα είναι οι Φυσικοί νόμοι και τα πράγματα δύσκολα . . . αλλά ίσως, όχι ακατόρθωτα! Συνοψίζοντας σε μια φράση όλα αυτά: Αν ψάχνετε για την ψύκτρα που θα δώσει στο σύστημά σας "φτερά", κάνοντας εφικτή οποιαδήποτε "ανησυχία" σας, χωρίς να "θυσιάσετε" την προσωπική σας άνεση και ηρεμία, το αν η έρευνά σας μπορεί να τελείωσε, εξαρτάται ουσιαστικά μόνο από το κουτί σας! Για όλα τα άλλα, έχει φροντίσει η Noctua NΗ-D15 chromax.black ! Υπενθυμίζουμε ότι, η Noctua NH-D15 chromax.black έχει από την κατασκευάστρια εταιρία προτεινόμενη τιμή 89,90€ (MSRP) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. Συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση και την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε στα Ελληνικά καταστήματα προς 115€ (τελική τιμή) με το ΦΠΑ. Προσβλέποντας λοιπόν σε μια λογική μείωση των τιμών που θα φέρει ο ανταγωνισμός, ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματά της. Υψηλής ποιότητας κατασκευή. Κορυφαίες επιδόσεις. Συγκριτικά με την nickel plated "πρόγονό" της έχει θερμικές επιδόσεις βελτιωμένες -μεσοσταθμικά- κατά 4%. Πολύ καλές επιδόσεις σε μέσο air flow, όπου ο θόρυβος πρακτικά δεν είναι αισθητός. Καλή συμβατότητα όσον αφορά στην πρώτη θύρα PCI-e x16, πλην περιορισμένων εξαιρέσεων. Συμβατότητα με μνήμες που διαθέτουν υψηλά heat spreaders. Πολύ καλή ψύξη των εξαρτημάτων πέριξ του socket. Λειτουργικό και στιβαρό σύστημα στερέωσης (SecuFirm V2) με πολύ εύκολη εγκατάσταση. Σταθερή πίεση συναρμογής ψύκτρας / CPU, η οποία ορίζεται μέσω ελατηρίων. Εξαιρετικά γραμμική θερμική συμπεριφορά. Πολύ αποτελεσματικοί και εξαιρετικά υψηλών προδιαγραφών, αθόρυβοι PWM ανεμιστήρες. Μπορεί να αντιμετωπίσει με ασφάλεια, το μέγιστο θερμικό φορτίο, παράγοντας "μηδενικό" θόρυβο. Χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες. Μαύρο χρώμα το οποίο επιτρέπει την εύκολη αισθητική ένταξή της στην πλειοψηφία των concept κατασκευής PC. Sleeved καλώδιο ανεμιστήρων. Παρέχεται ρυθμιστικό μέσο των στροφών (LNA), για κάθε ανεμιστήρα. Παρέχεται PWM Fan Y-splitter για την τροφοδότηση και των δύο ανεμιστήρων από ένα fan header . Παρέχεται υψηλής ποιότητας θερμοαγώγιμη πάστα που επαρκεί για περισσότερες της μιας εφαρμογές. Αναλυτικό manual. Εγγύηση έξι ετών. Μολονότι είναι φανερό ότι τα προβλήματα της αγοράς και της διαθεσιμότητά της, κρατάνε την τιμή της σε σχετικά υψηλό επίπεδο, και αυτό δεν μπορούμε να το "χρεώσουμε" στην κατασκευάστρια, δεν παύουμε να θέλουμε να την δούμε χαμηλότερη για να γίνει ευπρόσιτη σε περισσότερους χρήστες. Ο λευκός κωδικός των ανεμιστήρων αποτελεί αισθητική παραφωνία σε σχέση με την απολύτως μαύρη εμφάνιση της ψύκτρας και πρέπει να μετακινηθεί στην προς τη μητρική -μη ορατή- πλευρά του πλαισίου τους. Με βάση όλα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που αποσπά η Noctua NH-D15 chromax.black, δε μπορεί να είναι μικρότερη από: ? theLAB.gr Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για την παραχώρηση του δείγματος της δοκιμής. Για το TheLab.gr Seafalco 8/3/2021

Η πολυαναμενόμενη παθητική ψύκτρα της Noctua "έρχεται πολύ σύντομα", δήλωσε η εταιρεία σε ένα tweet. Απαντώντας στο FanlessTech, η Noctua επιβεβαίωσε ότι η παθητική της ψύκτρα θα κυκλοφορήσει, μετά από αρκετές καθυστερήσεις. Για πρώτη φορά είδαμε την πρωτότυπη παθητική ψύκτρα της Noctua στην Computex 2019. Η αυστριακή εταιρεία φημίζεται για τα σχέδια των των ψυκτρών της (που είτε λατρεύεις είτε μισείς) και υπόσχεται μια παθητική λύση για τους επεξεργαστές υψηλών επιδόσεων. Η νεά ψύκτρα θα είναι σε θέση να ψύξη επεξεργαστές 120W! Πρόκειται σίγουρα για κάτι εντυπωσιακό, αν λάβουμε υπόψιν μας και τις δηλώσεις της Noctua που αναφέρουν ότι "οι κατασκευαστές υπολογιστών πρέπει να προετοιμαστούν να εκπλαγούν από το πόσο καλά αποδίδει". "Το καλό το πράγμα αργεί να γίνει" λέει ο θυμόσοφος λαός μας και μάλλον εδώ συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η ψύκτρα μπήκε σε φάση μαζικής παραγωγής στα τέλη του περασμένου έτους / αρχές του τρέχοντος έτους, με σκοπό να κυκλοφορήσει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο. Εάν αναρωτιέστε γιατί θα θέλατε μια τέτοια παθητική λύση για το PC σας, ο Jakob Dellinger της Noctua εξηγεί όλα αυτά σε μια συνέντευξη στο RelaxedTech: "Η βασική πρόκληση είναι ότι για να είναι ένα παθητικό ψυγείο πραγματικά αποτελεσματικό, οι παράμετροι σχεδιασμού όπως η κλίση των πτερυγίων και το πάχος τους πρέπει να είναι αρκετά διαφορετικές", λέει ο Dellinger. "Χρειάζεται μια συγκεκριμένη κλίση για να είναι αρκετά χαμηλή η αντίσταση ροής για επαρκή φυσική μεταφορά και ένα ορισμένο πάχος πτερυγίου για να έχεις τη μάζα που απαιτείται για την απορρόφηση αρκετής θερμικής ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούνται διαφορετικά μηχανήματα κατασκευής, π.χ. πολύ ισχυρότερες πρέσες σφράγισης κλπ. Το να επιτευχθεί αυτό με έναν λογικά αποδοτικό τρόπο ήταν μια πρόκληση". "... Υπάρχει μια ορισμένη ομορφιά και απλότητα στο να πηγαίνεις σε λύσεις εντελώς χωρίς ανεμιστήρες παρά να περιστρέφεις αργούς ανεμιστήρες, δεν υπάρχει πραγματικό πιθανό σημείο αποτυχίας, λιγότερη συσσώρευση σκόνης και φυσικά η ευτυχία της απόλυτης σιωπής", σημειώνει ο Dellinger.

Η Noctua κυκλοφόρησε σήμερα την πολυαναμενόμενη ψύκτρα για CPU, NH-P1, καθώς και τον προαιρετικό ανεμιστήρα NF-A12x25 LS-PWM 120 mm. Σχεδιασμένη από το μηδέν, ειδικά για λειτουργία χωρίς ανεμιστήρα η NH-P1 είναι ικανή να ψύχει σύγχρονους επεξεργαστές υψηλών προδιαγραφών με χαμηλή έως μέτρια απαγωγή θερμότητας εντελώς παθητικά σε κουτιά με καλή φυσική μεταφορά αέρα. Για περαιτέρω βελτιωμένη απόδοση ή ημι-παθητικές συνθέσεις που περιστρέφουν τους ανεμιστήρες τους μόνο όταν είναι απαραίτητο, η NH-P1 μπορεί να εξοπλιστεί με ανεμιστήρα 120 mm χαμηλής ταχύτητας, εξαιρετικά αθόρυβο, όπως τον νέο NF-A12x25 LS-PWM. "Η NH-P1 είναι η πρώτη μας παθητική ψύκτρα και είναι εύκολο να δείτε ότι δεν πήραμε απλώς μια υπάρχουσα ψύκτρα και παραλείψαμε τον ανεμιστήρα", λέει ο Roland Mossig (Διευθύνων Σύμβουλος της Noctua). "Πολλή τεχνική δουλειά μπήκε στο σχεδιασμό αυτής της μονάδας για λειτουργία χωρίς ανεμιστήρα από την αρχή και είμαστε πραγματικά περήφανοι για το τελικό αποτέλεσμα. Στο εντελώς παθητικό σύστημα επίδειξης χωρίς ανεμιστήρες, η NH-P1 ψύχει ένα Intel Core i9-11900K που τρέχει Prime95 με χρονισμό μεγαλύτερο από 3,60 GHz. Αυτή είναι μεγάλη ισχύ επεξεργασίας και τα 125 W της κατανάλωσης του επεξεργαστή διατηρούνται υπό έλεγχο με μηδενικό θόρυβο ανεμιστήρα"! Η NH-P1 δεν είναι απλώς μια κανονική ψύκτρα χωρίς ανεμιστήρα: διαθέτει πολύ παχύτερα, πολύ πιο ευρύχωρα πτερύγια, επιτυγχάνει τόσο τη μάζα όσο και την ελάχιστη αντίσταση ροής αέρα που απαιτούνται για να υπερέχει στη φυσική ψύξη μεταφοράς. Σε πλήρως βελτιστοποιημένα συστήματα χωρίς ανεμιστήρα, η NH-P1 είναι ικανή να ψύχει επεξεργαστές υψηλών προδιαγραφών με χαμηλή έως μέτρια απαγωγή θερμότητας χρησιμοποιώντας μόνο φυσική μεταφορά. Πέρα από το νέο σύστημα στήριξης SecuFirm2 + που βασίζεται σε Torx, τη βραβευμένη θερμοαγώγιμη πάστα NT-H2 της Noctua και την 6ετή εγγύηση του κατασκευαστή, η NH-P1 είναι ο ιδανικός ακρογωνιαίος λίθος για κουρυφαίες συνθέσεις χωρίς ανεμιστήρες ή ημι-παθητικές λύσεις. Εκτός από την NH-P1, η Noctua κυκλοφόρησε τον προαιρετικό ανεμιστήρα NF-A12x25 LS-PWM 120 mm, μια χαμηλής ταχύτητας, με δυνατότητα PWM, παραλλαγή του βραβευμένου NF-A12x25 που είναι ιδανική για τη βελτίωση της απόδοσης της NH- P1 σε ημι-παθητικά συστήματα. Με μέγιστο επίπεδο θορύβου μόνο 12,1 dBA, ο NF-A12x25 LS-PWM σχεδόν δεν ακούγεται, αλλά καταφέρνει να αυξάνει σημαντικά την απόδοση της ψύκτρας. Ο ανεμιστήρας μπορεί να ρυθμιστεί εύκολα για ημι-παθητική λειτουργία, έτσι ώστε να περιστρέφεται μόνο όταν είναι απαραίτητο. Με αυτόν τον τρόπο, το σύστημα θα λειτουργεί χωρίς ανεμιστήρα τις περισσότερες φορές, αλλά εξακολουθεί να παρέχει την ευελιξία να κάνει καλύτερη χρήση των λειτουργιών turbo των πιο ισχυρών CPU που απαιτούν κάποια επιπλέον ροή αέρα για καλύτερη ψύξη υπό συνθήκες πλήρους φόρτου.

Η Noctua επέκτεινε τη σειρά chromax.black με τις μαύρες εκδόσεις των βραβευμένων ψυκτρών CPU, NH-D15S και NH-U9S. Κρατώντας την επιτυχημένη φόρμουλα των πρωτότυπων μοντέλων, οι νέες εκδόσεις chromax.black με τους μαύρους ανεμιστήρες και ψύκτρες με μαύρη επένδυση συνδυάζουν την ίδια "ήσυχη" απόδοση ψύξης με μια κομψή εμφάνιση. Οι νέα μοντέλα NH-D15S chromax.black και NH-U9S chromax.black είναι πανομοιότυπα με τα κανονικά μοντέλα, εκτός από το χρώμα: Διαθέτουν ψύκτρα με μαύρη επίστρωση, μαύρους ανεμιστήρες με μαύρα αντικραδασμικά μαξιλάρια, μαύρα κλιπ ανεμιστήρα και μαύρα εξαρτήματα στήριξης, είναι κυριολεκτικά μαύρο από άκρη σε άκρη. Χάρη στις διεξοδικές βελτιστοποιήσεις του υλικού επίστρωσης και της διαδικασίας, τα μοντέλα chromax.black παρέχουν την ίδια, διάσημη απόδοση αθόρυβης ψύξης με τα κανονικά, μη επικαλυμμένα αντίστοιχα. Το μοντέλο NH-D15S είναι μια ασύμμετρη έκδοση μονού ανεμιστήρα του βραβευμένου NH-D15. Χάρη στον ασύμμετρο σχεδιασμό του, το NH-D15S διαγράφει την κορυφαία υποδοχή PCIe στις περισσότερες μητρικές κάρτες μΑΤΧ και ΑΤΧ. Ταυτόχρονα, η εγκατάσταση ενός ανεμιστήρα και τα χαμηλότερα πτερύγια εσοχής εγγυώνται 100% συμβατότητα RAM με μονάδες μνήμης ύψους έως 65 mm. Οι χρήστες που διαθέτουν αρκετό χώρο μπορούν επίσης να αναβαθμίσουν το ψυγείο είτε με ανεμιστήρα 120 mm είτε στρογγυλό 140 mm στη στοίβα των μπροστινών πτερυγίων για περαιτέρω βελτιωμένη απόδοση σε λειτουργία διπλού ανεμιστήρα. Το μοντέλο NH-U9S είναι ένα συμπαγές premium ψυγείο σε κλασικό μέγεθος 9 cm. Ο ασύμμετρος σχεδιασμός του με 5 σωλήνες θερμότητας παρέχει ισχυρή απόδοση αθόρυβης ψύξης και "πάτημα" 95x95mm. Το NH-U9S διαγράφει τις υποδοχές RAM και PCIe σε όλες τις τρέχουσες μητρικές, συμπεριλαμβανομένων των μΑΤΧ και ITX. Σε συνδυασμό με το ύψος 125 mm, αυτό καθιστά το NH-U9S μια εξαιρετικά ευέλικτη λύση με εξαιρετική συμβατότητα θήκης, RAM και PCIe. Εκτός από τις νέες ψύκτες CPU, η Noctua παρουσίασε επίσης σετ λιανικής πώλησης των επώνυμων καφέ αντικραδασμικών μαξιλαριών για ανεμιστήρες 200, 140, 120, 92 και 80 mm για πελάτες που θέλουν να τονίσουν τους ανεμιστήρες και τις ψύκτρες της γραμμής chromax με μια μικρή πινελιά με τα κλασικά χρώματα της Noctua. Κάθε σετ περιέχει 16 μαξιλάρια για έως και δύο ανεμιστήρες. Οι προτεινόμενες τιμές λιανικής του κατασκευαστή είναι οι εξής: NH-D15S chromax.black: EUR 89.90 / USD 89.90 NH-U9S chromax.black: EUR 64.90 / USD 64.90 NA-SAVP1 anti-vibration pads for 140mm & 120mm fans: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 anti-vibration pads for NF-A15: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP5 anti-vibration pads for 92mm & 80mm fans: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP6 anti-vibration pads for 200mm fans: EUR 6.90 / USD 6.90

Πρόλογος Πριν σχεδόν τρία χρόνια παρουσιάσαμε εδώ την πιο μικρή ψύκτρα της Noctua που άκουγε στον κωδικό NH-L9a-AM4. Ο καιρός που κύλησε έφερε πολλές και σημαντικές αλλαγές στο γενικότερο τοπίο της ψύξης των υπολογιστών, με το θέμα της αισθητικής να έχει εξέχουσα θέση σε αυτές και φυσικό ήταν η διαρκής πίεση προς την κατασκευάστρια να δώσει τελικά καρπούς, οι οποίοι πήραν την μορφή των νέων προϊόντων που ανήκουν στη σειρά ανεμιστήρων Chromax, η οποία έβαλε τέλος στην μονοκρατορία του Μπεζ-Καφέ και φυσικά οι αλλαγές αυτές έφτασαν και στην κατασκευή του ίδιου του σώματος των ψυκτρών! Σαν πρώτη απόδειξη της ισχύος του "Ο επιμένων, νικά!", σήμερα σας παρουσιάζουμε την κατάμαυρη Noctua NH-L9a-AM4 chromax.black ! Η ψύκτρα προορίζεται αποκλειστικά για τους επεξεργαστές της AMD, αλλά υπάρχει και η ανάλογή της που καλύπτει τα προϊόντα της INTEL. Η Noctua NH-L9a-AM4 chromax.black , διαφέρει μόνο στο χρώμα από την Noctua NH-L9a-AM4 στην οποία έχουμε ήδη αφιερώσει μια εκτενή παρουσίαση, την οποία θα χρησιμοποιήσουμε σαν αναφορά και στην σημερινή μας παρουσίαση. Πάμε λοιπόν να δούμε από κοντά την φιλοξενούμενή μας. Τεχνικά χαρακτηριστικά Στους πίνακες που ακολουθούν μπορούμε να δούμε με αρκετή λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας που σας παρουσιάζουμε σήμερα. Ο πρώτος πίνακας μας δίνει συνοπτικά όλη την σχετική πληροφορία, τόσο αυτήν που υπάρχει στα data της ψύκτρας, όσο και σε όσα διαπιστώθηκαν / μετρήθηκαν από εμάς στο εργαστήριο του TheLab, τα οποία σημειώνουμε με μπλε χαρακτήρες. TDP Guidelines : http://noctua.at/en/nh_l9a_am4_tdp_guidelines Installation Manual : https://noctua.at/pub/media/blfa_files/manual/noctua_nh_l9a-am4_chromax.black_manual_en_web.pdf Data sheet : https://noctua.at/pub/media/blfa_files/infosheet/noctua_nh-l9a-AM4_chromax.black_datasheet_en_web.pdf Specification : https://noctua.at/en/nh-l9a-am4-chromax-black/specification Υπενθυμίζουμε ότι η ψύκτρα είναι συμβατή μόνο με το AM4 socket της AMD. Συνέχεια έχει ο πίνακας με τα πιο "ιδιαίτερα" χαρακτηριστικά της ψύκτρας, όπου μπορούμε να δούμε συνοπτικά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες της ψύκτρας, αλλά και τις παραμέτρους που εξαρτώνται από αυτά και καθορίζουν τη θερμική συμπεριφορά της. Από το Συντελεστή Πυκνότητας (~125,4), είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με την πιο "πυκνή" δομή πτερυγίων ψύκτρας της κατασκευάστριας, η οποία για την λειτουργία της, θα απαιτήσει τα μέγιστα από τον ανεμιστήρα που την συνοδεύει και από ότι φαίνεται, η Noctua έχει λάβει τα μέτρα της! Η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black έχει από την κατασκευάστρια εταιρία προτεινόμενη τιμή 49,90€ (MSRP) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. Συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση και την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε στα Ελληνικά καταστήματα προς 51.39 - 51,44 € (συν ~6.5 - 6,7 € λοιπά έξοδα) με το ΦΠΑ. Συσκευασία και παρελκόμενα Οι αισθητικές αλλαγές φαίνονται και από τη συσκευασία! Και πάλι "κλασική" και "σοβαρή", με την κυριαρχία των αποχρώσεων του γκρι - μαύρου να προδιαθέτουν για το περιεχόμενο. Και φυσικά όπως μας έχει συνηθίσει η Noctua, η πληροφορία για το προϊόν είναι άφθονη και . . . παντού! Κύριο πλεονέκτημα ο πολύ μικρός όγκος της και η πλήρης συμβατότητα με μνήμες και PCIe κάρτες πράγματα που αποτελούν και το βασικό κριτήριο επιλογής της NH-L9a-AM4 γενικά, ανεξαρτήτως χρωματισμού. Τα χαρακτηριστικά του ανεμιστήρα και του σώματος της ψύκτρας καθώς και τα περιεχόμενα της συσκευασίας στην μία μικρή πλευρά και οι διαστάσεις με μια σύντομη περιγραφή των ιδιοτήτων της στην άλλη . . . . . . καθώς και η ανακεφαλαίωση των βασικών της πλεονεκτημάτων στην κάτω μεγάλη πλευρά μας φέρνουν στο άνοιγμα της . . ."μπιζουτιέρας" που κλέβει κυριολεκτικά τις εντυπώσεις και στην πρώτη ματιά στα περιεχόμενά του! Τα παρελκόμενα που συνοδεύουν την ψύκτρα δεν είναι πολλά, αλλά δεν λείπει και τίποτε! Από την καλή θερμοαγώγιμη πάστα (ΝΤ-Η1) που αρκεί για περισσότερες της μιας εφαρμογές, μέχρι το CPU back plate (NM-ABP4) που θα συμβάλει στην στιβαρότερη δυνατή συναρμογή της ψύκτρας πάνω στον επεξεργαστή μας. Σημειώνουμε την ύπαρξη του Low Noise Adapter (NA-RC7) που αναλαμβάνει να μειώσει την μέγιστη ταχύτητα του ανεμιστήρα στις ~1800rpm. Στην δεξιά φωτογραφία φαίνεται ότι ολόκληρη -η προς την μητρική- επιφάνεια του CPU back plate, είναι επενδυμένη με μια σχετικά παχιά μονωτική στρώση θερμοπλαστικού. Οι βίδες στερέωσης του CPU back-plate είναι ειδικά διαμορφωμένες έτσι ώστε το χωρίς σπείρωμα τμήμα τους να εξυπηρετεί δύο ανάγκες, αφενός η διάμετρός του να ελαχιστοποιεί τους "τζόγους" της εγκατάστασης και αφετέρου με το μήκος του να εξασφαλίζει την σταθερή σύσφιξη της ψύκτρας πάνω στην CPU. Οι τέσσερις μακριές βίδες προορίζονται για την εγκατάσταση ανεμιστήρα 92mm x 25mm και είναι και αυτές μαύρες! Και τα παρελκόμενα κλείνουν με το αυτοκόλλητο μεταλλικό σηματάκι της κατασκευάστριας. Η Noctua NH-L9a-AM4 chromax.black από κοντά Θα το πω και εδώ -μια από τις πολλές φορές- ήταν ώρα η Noctua να "ακούσει" τους χρήστες και να κάνει τη κίνηση τη σωστή! Γιατί όσο και αν το θέαμα είναι μόνο θέαμα, πολλά γίνονται γι' αυτό και αρκετές φορές είναι το deal-breaker ζήτημα μιας αγοράς! Τώρα πια όμως, δεν μπορεί κανείς να έχει παράπονο! Όσο και αν -λόγω των ανακλάσεων και του φωτισμού- ο φωτογραφικός φακός δεν αποδίδει την πραγματικότητα -τουλάχιστον χρωματικά- είναι . . . κατάμαυρη! Από όποια μεριά και αν κοιτάξεις δεν υπάρχει τίποτε που να θυμίζει τα κλασικά καφέ μπεζ των ανεμιστήρων της κατασκευάστριας! Μια μικρή παραφωνία υπάρχει στον λευκό κωδικό του ανεμιστήρα , αλλά έχοντας αρκετά μακρύ καλώδιο μπορούμε να τον τοποθετήσουμε σε θέση που θα κρύβει τον κωδικό. Αυτό όμως που παραμένει ακριβώς το ίδιο -ευτυχώς- είναι η τεχνολογία κατασκευής του . . . . . . η οποία είναι παρούσα με όλα της τα "όπλα", από τα κανάλια επιτάχυνσης της ροής στα πτερύγια μέχρι το βαθμιδωτό χείλος εισόδου του πλαισίου και από τα φαρδιά και μικρής κλίσης πτερύγια μέχρι της αεροδυναμικές εσοχές στην περίμετρο του πλαισίου! Όλα αυτά όμως είναι ήδη γνωστά από την προηγούμενη παρουσίασή μας, την οποία θα αξιοποιήσουμε και εδώ και καλό είναι οι φίλοι που ενδιαφέρονται, να "φρεσκάρουν" λίγο τη μνήμη τους. Είναι φανερό ότι η ψύκτρα είναι πολύ μικρή σε πάχος καθώς σε σύγκριση με τον ανεμιστήρα των 14mm, διαφέρει ελάχιστα. Από τον προσανατολισμό των ελασμάτων στήριξης της ψύκτρας και λόγω του παραλληλόγραμμου AMD CPU socket / στήριξης, βλέπουμε ότι στις πλευρές όπου κοντά υπάρχουν εξαρτήματα, η ψύκτρα έχει μόλις 92mm πλάτος. Στις άλλες δύο πλευρές που κοντά δεν υπάρχουν εξαρτήματα, είναι ελαφρά μεγαλύτερη για να αυξήσει την απόδοσή της. Ε και τώρα ήρθε η ώρα της . . . σύγκρισης ! Όλοι ξέρετε την -δικαιολογημένη- "αδυναμία" που έχω στην κατασκευάστρια, αλλά ίσως γι' αυτό ένα παραπάνω . . . ήταν ώρα ! ! ! Δεξιά "κουρτίνα" , δαγκωτό! ! Το σώμα της ψύκτρας και το Block Αναλογικά με το μέγεθος της ψύκτρας, το block είναι πραγματικά τεράστιο σε μέγεθος. Αλλά αυτό είναι εσκεμμένο! Γιατί όλα τα πτερύγια της ψύκτρας είναι κολλημένα και με αυτό σε όλο του το μήκος, έτσι η διασπορά της θερμότητας σε αυτά είναι άμεση και την αναγκαστικά χαμηλότερη θερμική φόρτιση των άκρων τους, την αντισταθμίζουν τα δύο heat pipes που μεταφέρουν την θερμότητα από την κεντρική περιοχή του block κατευθείαν στην ακραία περιοχή των πτερυγίων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται πολύ καλή διασπορά της θερμότητας και άριστη εκμετάλλευση της θερμοαπαγωγικής ικανότητας των πτερυγίων. Τα retension brackets που αναλαμβάνουν της στήριξη της ψύκτρας στο socket είναι αφαιρούμενα και πολύ γερά στερεωμένα στο block, η δε ευκολία και η στιβαρότητα στήριξης που εξασφαλίζουν σε συνεργασία με το CPU back plate, είναι πραγματικά εξαιρετική ! Τα πτερύγια είναι καλά "κλειδωμένα" το ένα στο άλλο δίνοντας ένα πολύ στιβαρό σώμα και τα ελάσματα στήριξης του ανεμιστήρα συμπληρώνουν την εικόνα της "προσοχής στη λεπτομέρεια" ! Οι μικρές αυλακώσεις στις ακμές των πτερυγίων, εξασφαλίζουν -μέσω των μικροστροβίλων που παράγουν- μια πιο ανεκτή στο αυτί ακουστική υπογραφή του ανεμιστήρα, πράγμα που φάνηκε ιδιαίτερα όταν τοποθετήσαμε τον ανεμιστήρα . . . ανάποδα! Αλλά γι' αυτά θα μιλήσουμε παρακάτω, για την ώρα ας συνεχίσουμε τη βόλτα μας (η οποία να θυμίσω και εδώ, καλό είναι να γίνει λίγο μεγαλύτερη! ) Ο ανεμιστήρας Δύσκολα μπορείς να αρνηθείς ότι ο ανεμιστήρας είναι αισθητικά σε άλλο επίπεδο ! Τα εννέα πλατιά πτερύγια βοηθούμενα από την όλη κατασκευή της εισόδου του πλαισίου, την γωνία που σχηματίζουν οι βραχίονες στήριξης σε σχέση με το χείλος εκβολής των πτερυγίων και παρά τις 2700rpm . . . . . . που μετρήσαμε εμείς, παράγουν "απίστευτα" χαμηλό θόρυβο! Και αυτό δεν είναι τυχαίο! Όλες τις τεχνικές λύσεις για αποδοτικότερη και πιο αθόρυβη λειτουργία που έχει αναπτύξει η κατασκευάστρια είναι παρούσες! Το κλιμακωτό χείλος εισόδου στο πλαίσιο το οποίο, σε συνεργασία με τις μικρές εσοχές που φέρει αυτό στην εσωτερική του περίμετρο, εξασφαλίζουν μια βαθμιαία μετάβαση από την στρωτή ροή του αέρα πλησίον της εισόδου στην στροβιλώδη ροή που επικρατεί στην περιοχή που στρέφονται τα πτερύγια. Επιπλέον αυτού, με το παχύτερο οριακό στρώμα που δημιουργούν, εξασφαλίζουν σε συνεργασία με την στρογγυλεμένη γωνία των πτερυγίων, την "σφράγιση" της περιμέτρου της φτερωτής -καθώς αυτά κινούνται μέσα σε ένα στρώμα "ακίνητου" αέρα- και την μείωση του θορύβου. Αυτά χαρίζουν στον ανεμιστήρα πιο ήσυχη λειτουργία και υψηλότερη στατική πίεση. Την πολύ καλή εικόνα συμπληρώνουν τα σφηνοειδή ανάγλυφα στην πλευρά χαμηλή πίεσης του ακροπτερυγίου, που εξαναγκάζουν τον αέρα να επιταχύνεται περνώντας ανάμεσά τους, με αποτέλεσμα να αποφεύγεται τόσο, η αποκόλληση του οριακού στρώματος του αέρα όσο και ο θόρυβος που σημαίνει αυτή! Η εξαιρετικά στιβαρή και ακριβής κατασκευή του ανεμιστήρα, καθώς και τα ελαστικά "τακουνάκια" εξασφαλίζουν αφενός την ελαχιστοποίηση των κραδασμών που ενδεχομένως παράγει ο ανεμιστήρας και αφετέρου, την δραστική εξασθένιση της μετάδοσής τους στην ψύκτρα. Θέματα συμβατότητας και εγκατάστασης Από συμβατότητα δεν υπάρχει το παραμικρό πρόβλημα. Η ψύκτρα, καθώς το AM4 socket είναι παραλληλόγραμμο, μπορεί να τοποθετηθεί μόνο κατά τον διαμήκη άξονά του και σε αυτόν, το πλάτος της είναι μόνο 92mm. Στον άλλο άξονα -που είναι λίγο πιο φαρδιά, κατά κανόνα οι μητρικές δεν έχουν εξαρτήματα τόσο κοντά. Παρ' όλα αυτά, με λίγο ψάξιμο στην mainboard compatibility list, μπορούμε να σιγουρευτούμε ότι δεν έχουμε καμιά "περίεργη" μητρική! Για την εγκατάσταση, δεν έχουμε να αναφέρουμε τίποτε περισσότερο από ότι είναι απλά ζήτημα μερικών λεπτών. Μια μόνη παρατήρηση για να διευκρινιστεί μια λεπτομέρεια, παραθέτουμε κατευθείαν από το παράρτημα των σχετικών με την ψύκτρα FAQs: The mounting brackets don’t touch the mainboard, is this an issue? No. The mounting brackets are not meant to touch the mainboard and the flexibility of the brackets is required to create the appropriate contact pressure. There should be up to 3mm (Intel) or 4mm (AMD) space between the mainboard and the mounting brackets when the cooler is correctly installed. Η βίδα στήριξης έχει κορμό χωρίς σπείρωμα διαμέτρου 5mm ο οποίος καταλήγει σε σπείρωμα Μ3. Έτσι η ίδια η βίδα αποτελεί και αποστάτη τερματισμού του σφιξίματος της βίδας. Από ότι λογαριάσαμε με βάση το μήκος του κορμού (6,35mm) και το πάχος του CPU backplate ( 2,30mm), σε μια λεπτή μητρική ο κορμός της βίδας θα προβάλει περίπου 2,5 - 2,8 mm. Συνεπώς, ο μόνος που συνάντησε δυσκολία στην εγκατάσταση της ψύκτρας, είμαστε εμείς στο στήσιμό της πάνω στον " Ήφαιστο" ! Αλλά τα καταφέραμε και μάλιστα, και με ρύθμιση, η οποία για τις δοκιμές ορίστηκε στα 2,5 mm. Οι λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά Εδώ έχουμε πολλά να δούμε, αλλά αρκετά από αυτά φαίνονται πολύ καλύτερα στην παρουσίαση της Noctua NH-L9a AM4 που είναι "ασημένια" γι΄αυτό και για οικονομία του λόγου, σας προσκαλούμε σε ένα συνδυασμό των δύο παρουσιάσεων ελεγχόμενο από εσάς! Η επιπεδότητα του cold plate Όπως συνηθίζεται από τη κατασκευάστρια, και το cold plate της NH-L9a AM4 chromax.black , εμφανίζει μια ελαφρά κυρτότητα. Η διαφορά ανάμεσα στην παράλληλη προς τα πτερύγια μέτρηση (αριστερά) με την κάθετη προς αυτά (δεξιά), είναι πολύ μικρή. Και τα φίλερ δείχνουν ότι η διαφορά μεταξύ των δύο διευθύνσεων είναι μόλις 10μm, οπότε πρακτικά μιλάμε για ομοιόμορφη κυρτότητα, η οποία συμβάλει στο καλύτερο πάτημα του cold plate πάνω στο καπάκι της CPU. Η κατεργασία της επιφάνειας του Cold Plate H μακροσκοπικά εξαιρετικά λεία επιφάνειά του cold plate είναι αποτέλεσμα κατεργασίας σε CNC εργαλειομηχανή που έδωσε αυτό το αποτέλεσμα ! Αυτές οι μικροσκοπικές αυλακώσεις "απορροφούν" την περίσσεια της θερμοαγώγιμης πάστας, επιτρέποντας την καλύτερη θερμική σύζευξη μεταξύ cold plate και CPU Heat spreader, με ευνόητα θετικό αποτέλεσμα, τόσο στην ευκολία εγκατάστασης της ψύκτρας, όσο και στις επιδόσεις της. Η διασπορά της θερμοαγώγιμης πάστας Η όχι και τόσο εύκολη αποκόλληση της ψύκτρας από τον Loader μας έδωσε τις ακόλουθες εικόνες για την διασπορά της Arctic MX4 που χρησιμοποιούμε σαν T.I.M. αναφοράς στις δοκιμές μας. Έχοντας υπόψιν ότι η επιφάνεια του Loader που χρησιμοποιούμε είναι τελείως επίπεδη και άκαμπτη, η εικόνα της διασποράς είναι πάρα πολύ καλή ! Στο cold plate της ψύκτρας διακρίνουμε δεξιά τις χαρακτηριστικές δενδροειδείς δομές που αφήνει η προοδευτική αποκόλληση και αριστερά την σχεδόν μονόπλευρη κατανομή της Τ.Ι.Μ. που προκάλεσε η βεβιασμένη και απότομη αποκόλληση καθώς η ψύκτρα είχε "βεντουζάρει" στον Loader και χρειάστηκα να βάλω μοχλό για να ξεκολλήσει! Τα ανάλογα με κατοπτρική "συμμετρία" βλέπουμε στην διασπορά της θερμοαγώγιμης στην επιφάνεια του Loader. Αν δε, κάνουμε zoom στην αριστερή πλευρά της φωτογραφίας . . . . . . βλέπουμε αυτό που έχουμε επαναλάβει από εδώ αρκετές φορές, για το ρόλο που παίζουν αυτές οι αμυδρές αυλακώσεις στην επιφάνεια του cold plate της ψύκτρας! Η όποια περίσσεια πάστας, βρίσκει κατανεμημένη "διέξοδο" σε όλη την επιφάνεια, μετακινείται μέσα στις αδιόρατες αυλακώσεις και επιτρέπει στις κορυφές των αυλακώσεων να έρθουν σε άμεση επαφή με την επιφάνεια του CPU heat spreader (Loader εν προκειμένω). Οι εικόνες μιλάνε για μια πολύ καλή θερμική σύζευξη και αυτό φάνηκε και από τις μετρήσεις μας! Η στήριξη των ανεμιστήρων Οι ανεμιστήρας στηρίζεται στα τέσσερα γωνιακά ελάσματα που φέρουν και το -εκτονωμένο- σπείρωμα (Μ3) για να βιδώσουν οι βίδες στήριξής του. Βεβαίως η εκτόνωση του σπειρώματος μοιάζει να έχει ασυνήθιστη φορά -κοιτά προς τον ανεμιστήρα- αλλά αυτό είναι εσκεμμένο καθώς αυτό "σωληνάκι" που φαίνεται στις φωτογραφίες, έχει ύψος ~1,2mm και χωράει μέσα στην οπή διέλευσης της βίδας στήριξης που έχει στις γωνίες του ο ανεμιστήρας. Οπότε αν θελήσουμε να βγάλουμε τον ανεμιστήρα για καθάρισμα ας πούμε, η επανατοποθέτησή του θα διευκολυνθεί πολύ, καθώς αυτός θα κεντράρει ακριβώς εκεί που πρέπει και θα κρατάει τη θέση του σωστά ακόμα και αν η ψύκτρα είναι κατακόρυφα! Εδώ όμως καλό είναι να δούμε από κοντά μερικές λεπτομέρειες! Η οπή που δέχεται την βίδα είναι ασύμμετρης κατασκευής, από την πλευρά που υποδέχεται το κεφάλι της βίδας έχει μια πατούρα . . . . . . μέσα στην οποία κάθεται η βίδα και και έρχεται "πρόσωπο" με την επιφάνεια του πλαισίου, το δε μήκος της είναι τέτοιο που προβάλει από την "κάτω πλευρά της τρύπας, μόνο 1mm. Αυτό το μήκος, συνδυασμένο με το ύψος του σωληνίσκου του εκτονωμένου σπειρώματος, μας δίνουν μια μηχανική σύζευξη στο σπείρωμα ~2,3mm, η οποία για σπείρωμα Μ3 είναι αρκετά στιβαρή και για στήριξη ανεμιστήρα είναι "βράχος"! Για πάμε όμως να βάλουμε τον ανεμιστήρα σε θέση Pull (να ρουφάει αέρα μέσα από τα πτερύγια της ψύκτρας). Τότε η βίδα πρέπει να μπει από την άλλη πλευρά. Και όλα καλά μέχρι εδώ και συμμετρικό και μια χαρά φαίνεται, μέχρι να έρθει η ώρα να βιδώσουμε την ανεμιστήρα στη θέση Pull ! Μάταιος ο κόπος, καθώς . . . . . . η βίδα πλέον δεν φτάνει να βιδώσει στο εκτονωμένο σπείρωμα ! Καθώς τώρα, το κεφάλι της δεν είναι "χωνεμένο" σε κάποια πατούρα και η βίδα αποδεικνύεται κοντή! Φυσικά αυτό είναι εσκεμμένη επιλογή της κατασκευάστριας, η οποία με τον τρόπο αυτό μας λέει ότι ο ανεμιστήρας δεν προορίζεται να λειτουργήσει σε θέση Pull, το γιατί και πόσο κακό είναι αυτό θα το δούμε στη συνέχεια, καθώς . . . σιγά μη και δεν το δοκιμάζαμε! Με την ευκαιρία να βάλω εδώ το μήκος των βιδών, ανάλογα το setup και τον ανεμιστήρα: Push setup: Μήκος βίδας (κορμός) για 14mm fan = 13mm Pull setup: Μήκος βίδας (κορμός) για 14mm fan = 15mm Push setup: Μήκος βίδας (κορμός) για 25mm fan = 26mm Και μιας και πιάσαμε τα νούμερα: Ο ανεμιστήρας "κάθεται" σε απόσταση 1,6mm από τα πτερύγια της ψύκτρας, ανεξαρτήτως setup! Η δομή της ψύκτρας Αυτό το κεφάλαιο της παρουσίασής μας, είναι καλύτερο να το διαβάσετε από τις παραπομπή στην παρουσίαση της NH-L9a AM4, όπου λόγω του χρώματος της ψύκτρας, φαίνονται πολύ καλύτερα οι λεπτομέρειες! Το air flow της ψύκτρας Το ότι το 1/3 της διατομής εξόδου των πτερυγίων είναι φραγμένο από το block, δημιουργεί την εύλογη πρώτη σκέψη ότι, η ροή του αέρα θα παρεμποδίζεται από αυτό, αλλά μια δεύτερη -προσεκτικότερη- σκέψη δείχνει ότι, αυτό είναι ένας πολύ καλός συμβιβασμός του οποίου τα κέρδη είναι πολύ περισσότερα από τις "ζημίες" του! Η κεκλιμένη περιοχή του block δημιουργεί μια "τριγωνική" περιοχή στα πτερύγια, μέσα στην οποία -λόγω του μικρότερου διαθέσιμου χώρου- η ροή του αέρα αυξάνει ταχύτητα και έτσι η ψύξη που προκαλεί το ρεύμα αέρα γίνεται ισχυρότερη, ακριβώς εκεί που -λόγω του μικρότερου ύψους τους- τα πτερύγια είναι θερμότερα! Αυτό το "λοξό" ρεύμα αέρα προκαλεί μείωση του δυναμικά διαθέσιμου χώρου για τη ροή του αέρα και στην ελεύθερη εμποδίων περιοχή των πτερυγίων. Αποτέλεσμα είναι η αύξηση της ταχύτητας ροής του αέρα με ευνοϊκά αποτελέσματα στην θερμοαπαγωγική ικανότητά του! Τη διαμόρφωση αυτού του προοδευτικά στενότερου "αυλού" ροής του αέρα, συμπληρώνει το καλά κλειστό πλαϊνό των πτερυγίων : Βεβαίως το "πλαϊνό" αυτό δημιουργείται από το "κλείδωμα" των πτερυγίων μεταξύ τους για λόγους στιβαρότητας, αλλά αξιοποιείται άριστα και για το σκοπό που προανέφερα! Αυτό βέβαια σημαίνει αυξημένες απαιτήσεις από τον ανεμιστήρα, αλλά εδώ έρχεται ο NF-A9x14 HS PWM chromax.black να τις ικανοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο. Συνοψίζοντας -έλεγα πριν δυο χρόνια- την "εικόνα" που προκύπτει από τα παραπάνω: Είναι φανερό ότι η NH-L9a γενικά (και της παρούσης συμπεριλαμβανομένης), είναι μια υβριδικής κατασκευής ψύκτρα, που συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία των παραδοσιακών ψυκτρών, με τα πλεονεκτήματα των ψυκτρών που διαθέτουν heat pipes και το τελικό αποτέλεσμα, πραγματικά δικαιώνει στο έπακρο αυτή τη σχεδιαστική επιλογή, καθώς όπως θα δούμε στη συνέχεια, οι επιδόσεις της ψύκτρας είναι τέτοιες που ακόμα και ένα "Εύγε! " είναι πραγματικά λίγο ! Και όπως καταλαβαίνετε, μετά τις δοκιμές της νέας μαύρης έκδοσης, που απέδειξαν ότι η βαφή αυτή πέρα από την αισθητική, βελτιώνει και τις θερμικές επιδόσεις της ψύκτρας, αξίζουν πολλά "Εύγε!" στην Noctua! Το air flow του κουτιού Αυτό είναι ουσιαστικά το μοναδικό πρόβλημα που πρέπει να σας απασχολεί! Λόγω της κατασκευής της, ακόμα και αν την στριμώξουμε σε ένα κουτί με πολύ χαμηλό air flow, δεν πρόκειται να "συγκινηθεί", ίσα -ίσα που θα δουλεύει πιο αποδοτικά! Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τον επεξεργαστή σας! Αντίθετα, ένα κουτί με καλό air flow, θα της επιτρέψει να κρατήσει τον επεξεργαστή μας δροσερό σε κανονική χρήση και οπωσδήποτε ασφαλή, ακόμα και αν αποφασίσουμε να "ξεφύγουμε" εντελώς! Μετρήσεις Και ήρθε η ώρα να δούμε τι "πιάνει στο ζύγι" η αισθητικά νέα έκδοση της NH-L9a AM4 Η ψύκτρα έχει δύο heat pipes οπότε η λογική μέγιστη καταπόνησή της είναι της τάξης των 120Watt, επειδή όμως στο συναγωνισμό της υπάρχουν ψύκτρες με παραπλήσιο μέγεθος που δοκιμάστηκαν στα 180Watt, οι δοκιμές* προχώρησαν και μέχρι εκεί για να έχουμε μια συγκριτική εικόνα, έστω και σε extreme συνθήκες για την NH-L9a AM4 chromax.black. {* Οι ενδιαφερόμενοι φίλοι μπορούν να δουν τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούμε στις δοκιμές και πως αυτή αναβαθμίστηκε.} Να σημειώσουμε ότι και σε αυτές τις δοκιμές μπήκε σαν ιδιαίτερος προσανατολισμός, ο προσανατολισμός των άκρων των heat pipes, καθώς η Noctua -σε αντίθεση με άλλα μοντέλα (C type)- δεν συνιστά την αποφυγή της τοποθέτησης που φέρνει τα άκρα των heat pipes χαμηλότερα από το σημείο κάμψης τους. Έτσι στην κατακόρυφη τοποθέτηση θα δείτε δύο επιμέρους στήλες με δοκιμές. Και επειδή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε τι θερμική διαφορά μπορεί να σημαίνει η χρήση της μαύρης βαφής, φροντίσαμε οι στροφές του ανεμιστήρα να είναι ακριβώς οι ίδιες με τον ανεμιστήρα της πρώτης μας παρουσίασης. Έχοντας κατά νου ότι η NH-L9a AM4 chromax.black έχει ενεργό θερμικό όγκο μόλις 162 cm3, ας δούμε πως συμπεριφέρθηκε στις διάφορες θερμικές καταπονήσεις που της επιβάλαμε, τόσο με τον stock ανεμιστήρα, όσο και με τον εναλλακτικό, NF-A9 PWM. Και έχουμε και λέμε . . . τι να λέμε όμως (!), για μια ψύκτρα με θερμικό όγκο μόλις 162cm3 η οποία, σε θερμικό φορτίο διπλάσιο από το μέγιστο TDP της, πετυχαίνει Δθ μόλις 41,4οC ! Αλλά ας τα βάλουμε σε μια σειρά και . . . βλέπουμε ! A. Από πλευράς προσανατολισμού η ψύκτρα -ιδιαίτερα στο υψηλό air flow δεν φαίνεται να επηρεάζεται από την θέση της, ακόμα και αν στον κάθετο προσανατολισμό την βάλουμε "ανάποδα" με τις κορυφές των heat pipes της προς τα κάτω ! Στα χαμηλότερα air flow, ξεχωρίζει ελαφρά η πλάγια τοποθέτηση από την κάθετη και ακολουθούνται από την οριζόντια που υστερεί -μεγίστως- ~2,5οC από την πρώτη. Αυτά βέβαια συμβαίνουν στα 180Watt, γιατί στα 90Watt οι διαφορές των προσανατολισμών είναι ουσιαστικά αμελητέες καθώς δεν φτάνουν καν τον 1οC! B. Στο TDP που δίνει η κατασκευάστρια (95Watt) σε περιβάλλον με καλό air flow (90Watt στον πίνακά μας), η ψύκτρα διαπρέπει καθώς οι τιμές του Δθ κυμαίνονται από τους ~21,6οC στο υψηλό air flow για να φτάσουν τους ~30,0οC στο χαμηλό, εξασφαλίζοντας στο HTPC μας ένα δροσερό επεξεργαστή πολύ μακρυά από οποιαδήποτε θερμική "δυσκολία" ! Γ. Όσον αφορά στο θόρυβο που παράγει, αυτός στην χειρότερη περίπτωση είναι ένα διακριτικό φύσημα ( 40,3 dB(A)) για να μειωθεί στα "ανήκουστα" -σε δωμάτιο πόλης- 33,1 dB(A) και τελικώς να καταλήξει οριακά κάτω από τα 30 dB(A), τα οποία πραγματικά δεν τα ακούς εκτός και αν ζεις σε σπήλαιο! Φυσικά όλα αυτά οφείλονται σε έναν από τους καλύτερους ανεμιστήρες που έχει φτιάξει η Noctua, o οποίος πρακτικά αποτελεί το επιστέγασμα των "κλασικών" τεχνολογιών της. Δ. Σε ακόμα μεγαλύτερη θερμική καταπόνηση, αποκαλύπτονται τα χαρίσματα της υβριδικής της κατασκευής, η οποία με 135 Watt σε κάθε heat pipes της (!) χάρη στην άμεση θερμική σύζευξη των πτερυγίων της με το block (θυμίζω ότι είναι συγκολλημένα πάνω σε αυτό) κατορθώνει να αντιμετωπίσει θερμική ισχύ τριπλάσια του σχεδιασμού της (270 Watt). Ε. Για ακόμα χαμηλότερο θόρυβο, δοκιμάσαμε την συμπεριφορά της με τον λογικά εναλλακτικό ανεμιστήρα πάχους 25mm, Noctua NF-A9 PWM, εφόσον ο χώρος υπάρχει, και με το χρώμα να μην αποτελεί πλέον πρόβλημα, με μια παραχώρηση της τάξης των ~4οC στα 180Watt, στο μέγιστο air flow και στη λογικά μέγιστη θερμική επιβάρυνση των 120Watt, μπορούμε να έχουμε: Με θόρυβο μόλις 1,1 dB(A) υψηλότερο αυτού που αντιστοιχεί στο μέσο air flow του stock ανεμιστήρα, έχουμε ~2,8οC χαμηλότερη θερμοκρασία. Αν κάνουμε την ίδια "λοξή" σύγκριση μεταξύ του μέσου air flow του εναλλακτικού ανεμιστήρα και του χαμηλού του stock, όπου ο θόρυβος ουσιαστικά είναι ο ίδιος (διαφορά 0,2 dB(A)), έχουμε ~2οC κέρδος. Συνεπώς ο βασικός λόγος της αλλαγής σε παχύτερο ανεμιστήρα είναι μόνο η διαφορά που έχουν στο υψηλό air flow, όπου με "κόστος" αυτούς τους ~4oC έχουμε 5,5 dB(A) χαμηλότερο θόρυβο, πράγμα που σημαίνει ότι η ψύκτρα με τον NF-A9 PWM (chromax.black swap) θα παράγει ουσιαστικά τον μισό θόρυβο από ότι με τον stock ανεμιστήρα των 14mm. ΣΤ. Σε Pull setup αποδείχνεται ότι η Noctua καλά κάνει και δεν δίνει βίδες για να πραγματοποιηθεί! Ο λόγος είναι ότι στο setup αυτό έχουμε πάνω από 2 dB(A) αύξηση του θορύβου, και παραπέρα αύξηση των θερμοκρασιών στη επιφόρτιση των 120Watt, που ξεκινά στο υψηλό air flow στον ~1οC, γίνεται ~2,5οC στο μέσο για να καταλήξει στο χαμηλό air flow στους ~10οC και εδώ να σημειωθεί ότι σε αυτή το air flow στα 180 Watt η διαφορά γίνεται ~18οC ! Αλλά σε αυτό το θέμα θα επανέλθουμε! Όλα όσο είπαμε πιο πάνω και ακόμα περισσότερα μπορούμε να τα δούμε με μια ματιά στο συνοπτικό γράφημα της θερμικής συμπεριφοράς της ψύκτρας που ακολουθεί: Το γράφημα αυτό υπάρχει και σε μεγάλο μέγεθος! Α. Σταχυολογώντας κάποιες βασικές παρατηρήσεις: Τα γραφήματα όλων των θερμικών καταπονήσεων και σε όλα τα air flow, δείχνουν ότι η ψύκτρα έχει μια τελείως γραμμική και προβλέψιμη συμπεριφορά ακόμα και στο διπλάσιο του ονομαστικού της φορτίο! Αν δε, εξετάσουμε το γράφημα της πολύ υψηλής θερμικής καταπόνησης (Πορτοκαλί, HiThPo), προκύπτει ότι η λιλιπούτεια ψύκτρα της Noctua -παρά την τριπλάσια του ονομαστικού θερμικού φορτίου καταπόνησή της- απέχει πολύ από τα όριά της! Μόνη εξαίρεση και αυτή πολύ μικρή, είναι η καμπύλη που αντιστοιχεί στο Pull setup και στο χαμηλό air flow, όπου η ελαφρά ανοδική κύρτωση μαρτυρά ότι η αύξηση του θερμικού φορτίου πέρα από τα 120Watt επιβαρύνει ελαφρά την απόδοση της ψύκτρας. Η σύγκριση των επιδόσεων της ψύκτρας -για το ίδιο θερμικό φορτίο- στα τρία air flow, είναι ένας ακόμα λόγος για να απευθύνουμε προς την κατασκευάστρια συγχαρητήρια, καθώς η μεταβολή τους είναι επίσης γραμμική* ! (* Οι "οριζόντιες" λεπτές γραμμές που συνδέουν τις επιδόσεις στο ίδιο θερμικό φορτίο και στα τρία air flow, είναι πρακτικά ευθείες!) Συνεπώς και παρά το μικρό της δέμας, η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black μόνο ευχάριστες εκπλήξεις μπορεί να σας επιφυλάσσει! Β. Αναφορικά με τα πρακτικά αποτελέσματα, σημειώνω δυο πράγματα και τα υπόλοιπα τα αφήνω στο ερευνητικό σας πνεύμα! Στο TDP (90 Watt) το Δθ της ψύκτρας -ανάλογα το air flow- κυμαινόμενο από τους ~22οC μέχρι τους 30oC, κρατάει τον επεξεργαστή του HTPC μας δροσερό, ακόμα και αν το φορτίο είναι υψηλό, και μάλιστα χωρίς ο θόρυβος να γίνεται ενοχλητικός. Επειδή όμως η Noctua δεν θέλει να σας στερήσει το να "ξεφεύγετε" που και πού (λέμε τώρα! ), έχει φροντίσει η λιλιπούτεια ψύκτρα να μπορεί να υποστηρίξει την όποια από τη λογική . . . "παρέκκλισή" σας ! (Ποιο ευγενικά δεν γίνεται να το θέσω! ) Με το Δθ να βρίσκεται μεταξύ 41οC και 58οC -ανάλογα το air flow, ουσιαστικά μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε, καθώς ακόμα και στα χαμηλό air flow οι θερμοκρασίες ναι μεν θα φλερτάρουν με τους 90οC, αλλά μπλε οθόνη δεν θα δείτε! Τώρα το πόσο λογικό είναι να τσιτώνετε τόσο τον επεξεργαστή σας στην επιζήτηση ενός αχρείαστα χαμηλού ορίου θορύβου, επαφίεται στην σύνεσή σας. Τώρα, επειδή τόσα χρόνια, αν κάτι έμαθε και ο υποφαινόμενος, είναι να ετοιμάζεσαι για το απίθανο προκειμένου να είσαι σίγουρος για το πιθανό, δοκίμασα και πιο πάνω την ψύκτρα. Αυτή η μάταια αναζήτηση του θερμικού της ορίου, δείχνει απερίφραστα το τεράστιο πλεονέκτημα που έχει η "υβριδική" σχεδίασή της, καθώς η ψύκτρα κρατάει τον επεξεργαστή μας σε ασφάλεια ακόμα και αν πάμε το θερμικό φορτίο κοντά στο τριπλάσιο αυτού που συνιστά η Noctua σαν TDP σε κουτί με καλό air flow! Εδώ να πω ότι αφήνω κάποια πράγματα έξω από τη συζήτηση, καθώς αυτά είναι καλύτερο να τα δούμε στο επόμενο κεφάλαιο. Μετρήσεις εις βάθος Στον τομέα αυτό, όπως ξέρετε παρουσιάζουμε μόνο τα θέματα που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η πλήρης έκθεση όλων των μετρήσεων που γίνονται, σε πλήρη λεπτομέρεια, θυμίζει μικρή "διατριβή" και αυτό λειτουργεί εις βάρος των σημείων που κάθε φορά έχουν ιδιαίτερο χρηστικό ενδιαφέρον, κουράζοντας ενδεχομένως τον αναγνώστη στη προσπάθεια να επικεντρωθεί στα σημαντικά! Φυσικά όλη η πληροφορία εξακολουθεί και παράγεται "αυτόματα" και είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμη* αν χρειαστεί, τόσο στο σχολιασμό της παρουσίασης, όσο και σε όποιον φίλο θέλει να εμβαθύνει στο θέμα! (*)Οι μετρήσεις που έγιναν συνολικά μπορούν να βρεθούν στην λίστα που ακολουθεί: Α. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM. (Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) B. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού σε Extra Thermal Power με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM. ( Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) Γ. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PULL με την MX-4 TIM. (Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph) Δ.Μετρήσεις πλάγιου προσανατολισμού, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM. ( Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) Ε. Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM. ( Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) ΣΤ. Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού σε ανεστραμμένη θέση με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM. (Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) Ζ. Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PULL με την MX-4 TIM. (Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph) Η. Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού με εναλλακτικό ανεμιστήρα σε PUSH με την MX-4. (Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph) θ. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με σταθερό θερμικό φορτίο (τέσσερα επίπεδα θερμικού φορτίου 30W, 60W, 90W και 120W) και σε διάφορα airflow, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH με την MX-4 TIM ( Table, Delta-T Graph, Rca Graph, CoolCap Graph ) {Για διευκόλυνση της αναζήτησης των υπόλοιπων στοιχείων μιας από τις μετρήσεις που θα παρουσιαστούν στη συνέχεια, εντός παρενθέσεως στα γραφήματα που ακολουθούν ευρίσκεται ο "αριθμός" που έχει η μέτρηση παραπάνω λίστα με το σύνολο των μετρήσεων} Α (A). Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH Στο γράφημα αυτό έχουν προστεθεί και οι καμπύλες της Ψυκτικής Ικανότητας. Βασική παρατήρηση ότι τα γραφήματα του Δθ είναι πρακτικά ευθείες και δείχνουν ότι η ψύκτρα βρίσκεται μακριά από τα θερμικά της όρια, ακόμα και όταν το θερμικό φορτία φτάνει στο διπλάσιο από αυτό που δίνει η Noctua σαν μέγιστο TDP κάτω από καλό air flow κουτιού. Συνεπώς για να δούμε τις τάσεις που υπάρχουν θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τις καμπύλες της Ψυκτικής Ικανότητας (CoolCap) Στο υψηλό air flow έχουμε μια αισθητή βελτίωση της CoolCap μέχρι και τα 90W η οποία από εκεί και πέρα μειώνεται αλλά δεν παύει να είναι αυξητική, έστω και λίγο. Στο μέσο air flow έχουμε αρχικά μια αύξηση και μετά σταθεροποίηση μέχρι τα 90W όπου και σημειώνεται μια μικρή μείωση. Στο χαμηλό air flow η αύξηση είναι "διστακτική" αλλά δεν παύει να είναι εκεί! Σημαντικό είναι ότι και στα τρία air flow οι καταληκτικές τιμές της Ψυκτικής Ικανότητας παραμένουν υψηλότερες από τις αρχικές, ακόμα και στα 180W, πράγμα που σημαίνει ότι η ψύκτρα ανεξαρτήτως air flow έχει sweet spot τα 90W, αλλά πάει με αξιώσεις και στα διπλάσια από αυτά και μάλιστα χωρίς να δείξει σημάδια κόπωσης. Αυτή η "αντίσταση" που προβάλει η ψύκτρα στο να πέσει σε ανεξέλεγκτη υπερθέρμανση (Thermal Runaway) συνδέεται άμεσα με την υβριδική κατασκευή της, καθώς η άμεση συγκόλληση των πτερυγίων στο τεράστιο block συμβάλει στην "αποφόρτιση" των heat pipes από το υπερβολικό θερμικό φορτίο και έτσι δεν μπορούν να αναπτυχθούν φαινόμενα Evaporator Dry Out. B (B). Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού σε Extra Thermal Power με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH Σε επίρρωση όσων είπα πιο πάνω , ας δούμε πως τα καταφέρνει η Noctua NH_L9a AM4 chromax.black όταν η θερμική καταπόνηση γίνει ακόμα μεγαλύτερη! Και όμως! Με 135W σε κάθε heat pipe, η ψύκτρα διατηρεί τόσο γραμμική τη θερμική συμπεριφορά της, που κάλλιστα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν όργανο μέτρησης ! Ακόμα πιο αποκαλυπτική είναι η καμπύλη της Ψυκτική Ικανότητας στην οποία διαπιστώνουμε ότι παρά το υπερβολικό θερμικό φορτίο ακόμα και μετά τα 180W η θερμική συμπεριφορά της εξακολουθεί οριακά να βελτιώνεται και θα πρέπει να φτάσουμε στα 270W για να αρχίσει η μεταβολή της CoolCap να στρέφει προς τη μείωση. Αλλά ακόμα και έτσι, παραμένει και 1,2 mW καλύτερη από ότι στα 180W! Γ (Γ). Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PULL Να επαναλάβω εδώ ότι η Noctua δεν παρέχει βίδες για την στερέωση του ανεμιστήρα σε θέση Pull πάνω στην ψύκτρα. Εμείς όμως μπήκαμε στον πειρασμό να το κάνουμε έχοντας κατά νου κάποιο βολικό κουτί με χαμηλό air flow το οποίο δίνει εύκολη έξοδο του αέρα στην περιοχή που βρίσκεται η ψύκτρα. Έτσι η ψύκτρα θα αντλεί αέρα μέσα από το κουτί και θα βγάζει τον θερμότερο αέρα της εξόδου της έξω από αυτό. Η συζήτηση γίνεται γιατί με βάση τις μετρήσεις προκύπτει ότι μεσοσταθμικά και για τους τρεις προσανατολισμούς έχουμε ότι σε σχέση με την θερμοκρασία περιβάλλοντος, ο αέρας εξόδου (Αο) έχει υψηλότερη θερμοκρασία (ΔθΑο) ως εξής: Στα 90Watt η ΔθΑο διαμορφώνεται ανάλογα με το air flow: Ηi=9,8o C Me=15,0o C Lo=21,2o C Στα 120Watt η ΔθΑο διαμορφώνεται ανάλογα με το air flow: Ηi=13,3o C Me=19,6o C Lo=28,2o C Με βάση λοιπόν το γεγονός ότι, ακριβώς στην πορεία του θερμού αυτού αέρα βρίσκονται οι μνήμες και τα VRM της μητρικής, αξίζει το κόπο να δούμε το κατά πόσον ένα Pull setup το οποίο θα προκαλεί κυκλοφορία δροσερότερου αέρα μεταξύ των πλησίον του socket εξαρτημάτων, μπορεί να ανταπεξέλθει το θερμικό φορτίο των δοκιμών μας. Στο υψηλό air flow σε σχέση με το αντίστοιχου προσανατολισμού Push Setup, η θερμοκρασία της "CPU" αυξάνεται μόλις 1,8o C και 2,2 dB(A), που είναι πολύ μικρή "ποινή" για το επιδιωκόμενο κέρδος! Στο μέσο air flow η διαφορά διαμορφώνεται σε μια αύξηση της θερμοκρασίας κατά 6,1o C που μπορεί να είναι και αποδεκτή καθώς αναφερόμαστε πάντα στην μέγιστη θερμική καταπόνηση των 180Watt, ο δε θόρυβος επιβαρύνεται μόλις 1,1 dB(A). Εκεί που τα πράγμα όμως γίνονται δύσκολα έως απαράδεκτα, είναι στο χαμηλό air flow, όπου οι αντίστοιχες τιμές είναι 15,3o C παραπάνω για τη "CPU", πράγμα που, η ουσιαστική εξίσωση του θορύβου -επιβάρυνση μόνο κατά 0,2 dB(A)- απέχει πολύ από του να δώσει ένα άξιο αντιστάθμισμα! Το πρόβλημα της μειωμένης θερμικής απόδοσης λόγω της ανάστροφης ροής του αέρα, γίνεται φανερό στις τιμές της CoolCap σε όλα τα air flow. Στο υψηλό περνά από ελαφρά μείωση σε "επίπεδη" συμπεριφορά στα 90W και επάνω. Στο μέσο αντίστοιχα η αύξηση των επιδόσεων πάει από τα 60W. Και στο χαμηλό air flow, δεν μπορούμε καν να μιλήσουμε για αύξηση της θερμικής αποτελεσματικότητας καθώς το θερμικό φορτίο αυξάνει, καθώς ήδη από τα 30W η τιμές της CoolCap έχουν πάρει ευδιάκριτο -ομαλό ευτυχώς- "κατήφορο"! Συνεπώς για τους φιλοπερίεργους φίλους που "πιάνουν τα χέρια" τους και μόνο εφόσον αντιμετωπίζουν πρόβλημα air flow στο κουτί τους και βολεύει η διαμόρφωσή του, μπορούν να δοκιμάσουν το Pull Setup. Δ (ΣΤ). Μετρήσεις κατακόρυφου προσανατολισμού σε ανεστραμμένη θέση με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH Σε όλες τις ψύκτρες της κατασκευάστριας, αλλά και άλλων κατασκευαστών, τονίζεται -καλώς!- ότι οι ψύκτρες δεν πρέπει να τοποθετούνται με προσανατολισμό που φέρνει τις κορυφές των Heat pipes τους, χαμηλότερα από τα σημεία που αυτά κάμπτονται για να "μπουν" στο block της ψύκτρας. Για την συγκεκριμένη ψύκτρα όμως δεν υπάρχει αντίστοιχη οδηγία, οπότε . . . τουμπάραμε την ψύκτρα και έτσι, με τα heat pipes σε κατακόρυφη θέση, με της κούρμπες τους προς τα επάνω και τις άκρες τους προς τα κάτω, έχουμε: Αν δεν το ξέρεις, δεν το καταλαβαίνεις, καθώς οι διαφορές είναι της τάξης του 0,5o C και αν πάμε και στο χαμηλό air flow, τότε έχουμε και μια μικρή "ανατροπή" καθώς η ανάστροφη θέση πετυχαίνει λίγο καλύτερες θερμοκρασίες! Και από το διάγραμμα της CoolCap, προκύπτει ότι το σημείο ιδανικής λειτουργίας για την Nh-L9a AM4 chromax.black είναι μεταξύ των 90 και 120 Watt, κλίνοντας προς τα 90W βεβαίως. Το θέμα και μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της ψύκτρας, βεβαίως παραμένει, καθώς και πέρα από το Sweet spot η θερμική συμπεριφορά της χαρακτηρίζεται από μια πλήρη "αταραξία"! Τα πάντα πάνε ολόισια, εκεί που πρέπει και ακόμα παραπέρα! Ε (θ). Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με σταθερό θερμικό φορτίο (τέσσερα επίπεδα θερμικού φορτίου 30W, 60W, 90W και 120W) και σε διάφορα airflow, με τον ανεμιστήρα σε διάταξη PUSH Αυτές τις μετρήσεις σε αυτήν την πολλαπλότητα τις κάνουμε για πρώτη φορά. Είναι βασικά σαν μια μέτρηση για τον προσδιορισμό της Θερμικής αντίστασης της ψύκτρας (Rca) αλλά σε επαναλήψεις για τα τέσσερα διαφορετικά θερμικά φορτία που -λογικά- θα "απασχολήσουν" την ψύκτρα μας! Γράφημα Δθ: Αυτή η προοδευτικά μειούμενη επίδραση του αυξανόμενου air flow στην μείωση του Δθ, είναι η κλασικά αναμενόμενη εξέλιξη της συμπεριφοράς μιας ψύκτρας. Και το γεγονός ότι οι τέσσερις καμπύλες απέχουν ομοιόμορφα μεταξύ τους είναι μια έμμεση, αλλά ισχυρότατη απόδειξη του πόσο καλά έκανε τη δουλειά του το RnD τμήμα της Noctua! Η ψύκτρα σε όλα τα φορτία και σε ανάλογα air flow, παρουσιάζει μια πολύ συνεκτική και προβλέψιμη θερμική συμπεριφορά, αλλά αυτό θα φανεί καλύτερα στα επόμενα γραφήματα! Γράφημα Rca: Μας δείχνει πόσο ανεβαίνει η θερμοκρασία του Loader για κάθε Watt θερμικής ισχύος που η ψύκτρα διοχετεύει στο περιβάλλον και πως αυτή αλλάζει δραστικά με την αύξηση του air flow. Η θερμική αντίσταση της ψύκτρας είναι σχεδόν ταυτόσημη, ανεξάρτητα του θερμικού φορτίου που καλείται να διαχειριστεί! Βεβαίως, διακρίνεται και η τάση της ψύκτρας να αποδίδει ελαφρά καλύτερα όσο μεγαλύτερο φορτίο δέχεται, καθώς αυτό σχετίζεται ευθέως με την θερμοκρασία στην οποία λειτουργεί. Αλλά στο επόμενο διάγραμμα έχουμε πιο "εύκολα" νούμερα! Γράφημα CoolCap: Στο γράφημα αυτό βλέπουμε το πόσα Watt θερμικής ισχύος μπορεί να διοχετεύσει στο περιβάλλον η ψύκτρα για κάθε βαθμό που αυξάνει η θερμοκρασία του loader των δοκιμών. Από το γράφημα της Ψυκτικής Ικανότητας (πιο σωστά θα το έλεγα Θερμοαπαγωγικής ικανότητας, αλλά συγχωράτε μου την αυθαιρεσία, η λέξη είναι λίγο γλωσσοδέτης! ) φαίνεται ότι: Η ψύκτρα ανεξαρτήτως φορτίου παρουσιάζει πρακτικά την ίδια θερμική συμπεριφορά, καθώς ακόμα και στο μέγιστο air flow, η διαφορά από το μεγαλύτερο στο μικρότερο θερμικό φορτίο είναι μόλις 0,23 Watt ! Και εδώ διακρίνεται ελαφρά ότι στα υψηλότερα θερμικά φορτία, αυξάνει και η απόδοση / αποτελεσματικότητα της ψύκτρας. Η πιο μικρή διασπορά των τιμών που έχουν οι καμπύλες των 90W και 120W μεταξύ τους δίνουν με ένα άλλο τρόπο αυτό που είπα πιο πριν για το ιδανικό σημείο λειτουργίας της ψύκτρας. Θα μπορούσαμε να πούμε ακόμα πολλά , τα οποία τα αφήνω στη διακριτική ευχέρεια των φιλοπερίεργων φίλων που θέλουν να δουν σε περισσότερο βάθος τα πράγματα, και θυμίζω εδώ ότι στην αρχή αυτού του κεφαλαίου υπάρχουν τα link για όλες τις μετρήσεις που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτήν την παρουσίαση. Αυτό που κρατάω από εδώ είναι ότι: Η Noctua, με την NH-L9a AM4 chromax.black αναβαθμίζει και θερμικά, την πιο αποτελεσματική ψύκτρα που έχει κατασκευάσει μέχρι τώρα! Μια ψύκτρα που αναλογικά με τον χώρο που καταλαμβάνει παρέχει την υψηλότερη θερμοαπαγωγική ικανότητα που έχουμε μετρήσει μέχρι στιγμής και πιστεύω ότι η αποκαθήλωσή της από την κορυφαία θέση μεταξύ των ESFF ψυκτρών θα αργήσει πολύ να έρθει! Και με αυτά ήρθε η κατάλληλη στιγμή για να μπούμε λίγο πιο βαθειά στο ζήτημα της αλλαγής του χρώματος και του τι αυτή προσφέρει ! Περί του "χρώματος" και άλλων τινών ! Ωραίο το μαύρο χρώμα και πολύ πιο εύκολο να το ταιριάξεις με περισσότερα concept κατασκευής ενός κουτιού, αλλά τα πράγματα σταματούν εκεί; Αν διαβάσεις στον ιστό θα δυσκολευτείς πολύ να καταλάβεις ότι η επίδραση του μαύρου χρώματος μπορεί να πηγαίνει και λίγο πιο πέρα από το αισθητικό θέμα! Όσοι από εμάς έχουν ασχοληθεί στο παρελθόν με κατασκευές σε ηλεκτρονικά ισχύος, θα θυμούνται εκείνες τις εποχές που ψάχναμε να βρούμε μαύρη ψύκτρα για να μην βάλουμε την σκέτο αλουμίνιο στον ενισχυτή ή στο τροφοδοτικό μας. Ο λόγος ήταν ότι οι μαύρες ψύκτρες κράταγαν πολύ χαμηλότερα τις θερμοκρασίες από μια σκέτη «άβαφη» αλουμινένια! Βέβαια από εκείνες τις εποχές, που η ψύξη γινόταν σχεδόν αποκλειστικά με φυσική κυκλοφορία του αέρα, μέχρι σήμερα, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι της τεχνολογίας και πολλά πράγματα άλλαξαν προς το καλύτερο και ακόμα περισσότερα «ξεχάστηκαν», καλυμμένα πίσω από βολικά αποφθέγματα του είδους: «Όταν υπάρχει βεβιασμένη κυκλοφορία αέρα σε μια ψύκτρα, δεν έχει σημασία το χρώμα της!» Ίσως λοιπόν, ήρθε η ώρα για την συζήτηση που ενώ είναι η προφανέστερη όλων, η ανάγκη να γίνει φαίνεται να περνάει «στα ψιλά»! Καλό είναι λοιπόν να βάλουμε μερικά πράγματα σε μια σειρά για να φανεί πως η τεχνολογία προχωρά έστω και αν κάνει «κύκλους» μερικές φορές! Στο "spoiler" που ακολουθεί μπορείτε να βρείτε μια σύντομη αναφορά στην Φυσική του πράγματος και τα φαινόμενα που παίζουν σημαντικό ρόλο. Στο "Διά ταύτα!" Η ιστορία του χώρου της ψύξης μας έχει αποδείξει ότι η Noctua έχει βασίσει την επιτυχία των προϊόντων της, όχι μόνο στην πολύ καλή θερμική συμπεριφορά τους αλλά και στην διατήρηση αυτής της συμπεριφοράς σε βάθος χρόνου. Αυτό σημαίνει ότι οι τεχνικές που χρησιμοποιούσε μέχρι τώρα (συγκόλληση και επινικέλωση των επιμέρους εξαρτημάτων των ψυκτρών) έπρεπε να συνδυαστούν με τις "σκοτεινές" (!) απαιτήσεις των φίλων της εταιρίας! “Our customers have been asking us for all-black coolers for a long time, but we’re soldering the fins to the heatpipes in order to guarantee optimal performance over many years of usage and this production process is difficult to combine with coatings,” explains Roland Mossig (Noctua CEO). “It took a lot of time and engineering work to find an appropriate coating material and production process that gave us satisfactory thermal performance and consistent visual appearance. Now, we’re proud with the end result and confident that the new chromax.black coolers will meet the high standards Noctua users have come to expect.” Α. Τελικά μετά από αρκετή έρευνα έχουμε επιτέλους τη σειρά Chromax.Black! Η κατασκευάστρια μιλά -επιδέξια- για black coating, χωρίς -φυσικά- να διευκρινίζει το τι και το πώς! Και επειδή δεν είδα κάτι στον ιστό, είπα να το ψάξω εγώ . . . Τα ελάσματα στήριξης του ανεμιστήρα συγκρατούνται πάνω στο block με μία φρεζάτη βίδα. Η αφαίρεσή της αποκάλυψε . . . Τα ίχνη της διείσδυσης της μπογιάς ανάμεσα στο block και στο έλασμα είναι χαρακτηριστικά! Η ομοιόμορφη στρώση της βαφής, είναι δείγμα πολύ καλής τεχνικής στην παρασκευή της αλλά και στην εφαρμογή της. Η βαφή έχει καλύψει τα πάντα πολύ καλά και μόνο εκεί που πραγματικά "δεν χώραγε" άφησε κάποια κενά και δημιουργήθηκαν τα χαρακτηριστικά σχέδια από την ανομοιόμορφη κατανομή των pigments της βαφής. Κοιτώντας στα αντίστοιχα σημεία του block διακρίνουμε τις ίδιες λεπτομέρειες, η για να το πως πιο σωστά, βλέπουμε τον λόγο της δημιουργίας των ιχνών στις προηγούμενες φωτογραφίες, όπως για παράδειγμα, τα δύο "ημικύκλια" αντιστοιχούν στις "ημικυκλικές" διαμορφώσεις των πτερυγίων οι οποίες κάνουν εφικτή την αποτελεσματική συγκόλλησή τους στα heat pipes. Ομοίως και εδώ, η επαφή της καμπύλης του heat pipe με το έλασμα στήριξης του ανεμιστήρα, έμεινε άβαφη! Και τελικά, από ότι βλέπουμε και στην βίδα στήριξης του ελάσματος αυτού, μόνο όπου υπήρχε συναρμογή με δύναμη και καλή επαφή, η βαφή δεν μπόρεσε να περάσει. Ολόκληρη η υπόλοιπη επιφάνεια είναι βαμμένη τέλεια! Αψευδής μάρτυρας η επόμενη φωτογραφία! Και φυσικά όταν προσπαθήσαμε να ξύσουμε την βαφή, αυτό έγινε αφού επιμείναμε -προσεκτικά πάντα- με ένα "κοφτερό" κατσαβίδι σαν ξέστρο, καταφέραμε να την αφαιρέσουμε και να δούμε από κάτω την επινικελωμένη επιφάνεια! Στα πτερύγια αυτό φαίνεται δυσκολότερα, αλλά η εικόνα μας λέει ότι είναι εκεί. Η υφή της βαφής από κοντά και παρά τα φτωχά φωτογραφικά μέσα, φαίνεται ότι είναι ματ και κάπως πορώδης, οπότε σε μικροσκοπικό επίπεδο η επιφάνεια θα είναι πολύ πιο "άγρια" ! Συνοψίζοντας τις διαπιστώσεις της επέμβασης αυτής έχουμε: Η επικάλυψη της ψύκτρας είναι βαφή. Έχει γίνει μετά την κατασκευή της ψύκτρας (κολλήματα, επινικέλωση, συναρμολόγηση κ.λπ.) Η βαφή έχει κατανεμηθεί πολύ ομοιόμορφα και ισόπαχα παντού και κρίνοντας από την εικόνα των αποσυναρμολογημένων ελασμάτων ακόμα και εκεί που είναι πράγματι «στενάχωρα» η βαφή είναι εξαιρετική! Η δοκιμή απόξεσης έδειξε ότι είναι σχετικά σκληρή και με πολύ καλή πρόσφυση στην επιφάνεια, ακόμα και του block η οποία είναι πολύ λεία. Στα πτερύγια, η πρόσφυση της βαφής είναι ακόμα πιο ισχυρή, ίσως γιατί σε αυτά η προεργασία της επιφάνειάς τους (ματ επινικέλωση) δίνει μια πιο αδρή επιφάνεια στην οποία η βαφή «πιάνει» πιο γερά ! Με τον τρόπο αυτό η Noctua, παίρνει μια ήδη φτιαγμένη ψύκτρα και χωρίς «καμία» άλλη διεργασία, την βάφει μαύρη με την ειδική βαφή της και την αναβαθμίζει όπως είδατε στη σημερινή μας παρουσίαση -αλλά και σε όλες τις άλλες παρουσιάσεις της ψύκτρας- τόσο δραστικά σε αισθητικό επίπεδο, έτσι ώστε να εξανεμίζονται ακόμα και οι έμμονες αισθητικές αντιρρήσεις. Το πράγμα είναι απλό, η chromax.black αποτελεί πραγματικό «κόσμημα» ! Καλά όλα αυτά αλλά εμείς εδώ συζητάμε τόση ώρα για να βάλουμε τη βάση για τις μετρήσεις που θα ακολουθήσουν και θα αποδείξουν ότι, η chromax.black βελτίωση, μακράν απέχει του να είναι μόνο αισθητική, καθώς και από πλευράς επιδόσεων έχουμε νέα και μάλιστα ευχάριστα! Η Noctua φυσικά δεν θα έκανε κάποια αλλαγή που θα χειροτέρευε τις επιδόσεις της ψύκτρας . . . Thanks to thoroughgoing optimisations of the coating material and process, the chromax.black models provide the same, renowned quiet cooling performance as their regular, non-coated counterparts. . . . αλλά σαν Noctua που είναι, της «αρέσει» να λέει λίγα και να κάνει πολλά και το έκανε και πάλι το «θαύμα» της! Συγκεκριμένα και παρά τις "μετριοπαθείς" δηλώσεις της κατασκευάστριας, εμείς διαπιστώσαμε ότι έχουν βελτιωθεί και οι θερμικές επιδόσεις της ψύκτρας ! Αλλά καλό είναι αυτά να τα δούμε πιο συγκεκριμένα ! Συγκριτικές μετρήσεις μεταξύ NH-L9a AM4 chromax.black και NH-L9a AM4 (Nickel Plated) Αυτό ίσως είναι το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της παρουσίασης αυτής, καθώς εδώ θα φανεί ποία είναι η επίδραση της μαύρης βαφής, στις επιδόσεις της ψύκτρας. Από το ιστορικό των μετρήσεων "επιστρατεύτηκαν" οι μετρήσεις της Noctua NH-L9a AM4 που είχαμε παρουσιάσει εδώ πριν από σχεδόν τρία χρόνια και αντιπαραβλήθηκαν με τις τωρινές μετρήσεις της μαύρης έκδοσής της που παρουσιάζουμε σήμερα. Αυτή η σύγκριση είναι και εφικτή και ακριβής, καθώς, ένα από τα βασικά προτερήματα της πλατφόρμας δοκιμών που χρησιμοποιούμε είναι η επαναληψιμότητα των μετρήσεων που αποδίδει, η οποία βασίζεται στην εξαιρετικά ακριβή αναπαραγωγή των συνθηκών μέτρησης (θερμική καταπόνηση, δυνάμεις σύσφιξης, TIM application, κ.λπ.) Φυσικά πάντα υπάρχουν και οι παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε, όπως είναι οι μικρές κατασκευαστικές διαφορές μεταξύ των ίδιων τυπικά δειγμάτων και οι περιβαλλοντικές επιρροές από την θερμοκρασία μέχρι το πόσο καλά έχει "πατήσει" η ψύκτρα πάνω στον Loader, ή το ποία είναι η ακριβής θέση των αισθητήρων θερμοκρασίας της ροής του αέρα που ψύχει την ψύκτρα. Ευτυχώς όμως τα σφάλματα αυτά είναι μέσα στα στατιστικώς αποδεκτά και σαφώς δεν μπορούν να επηρεάσουν μια συστηματική διαφορά! Όμως για να είμαι "ήσυχος με την συνείδησή μου" και μιας και η επινικελωμένη NH-L9a AM4 εξακολουθεί να βρίσκεται στην αποθήκη του εργαστηρίου, έκανα και μερικές σειρές δοκιμών αμέσως μετά την ολοκλήρωση των δοκιμών της chromax.black έκδοσης. Να σημειώσω ότι οι μετρήσεις έγιναν και στα τρία βασικά air flow (Hi=2700rpm, Me=2040rpm, Lo=1560rpm) και οι ψύκτρες αναφέρονται ως εξής: Η NH-L9a AM4 chromax.black με παχιές γραμμές και κυκλικά σημεία μέτρησης (αναφέρεται και σαν Α-cooler). Η NH-L9a AM4 στις παλιές της μετρήσεις αναφέρεται σαν Β-Cooler και έχει συμπαγείς λεπτές γραμμές και ρομβικά σημεία μέτρησης. Η NH-L9a AM4 στις νέες της μετρήσεις αναφέρεται σαν C-Cooler και έχει διακεκομμένες λεπτές γραμμές και τριγωνικά σημεία μέτρησης. Η NH-L9a AM4 στην δεύτερη σειρά νέων μετρήσεων αναφέρεται σαν D-Cooler και έχει διακεκομμένες λεπτές γραμμές και τετράγωνα σημεία μέτρησης. Ειδικά αυτή η σειρά μετρήσεων έγινε για να αρθεί η ανακρίβεια που εισάγει στις μετρήσεις το curing time της θερμοαγώγιμης πάστας που χρησιμοποιούμε, το οποίο είναι πράγματι πολύ μικρό αλλά στην περίπτωσή μας -εδώ που δεν είχαμε τον χρόνο να κάνουμε τις απαραίτητες δοκιμές προσαρμογής- φάνηκε μια απόκλιση ελαφρά μεγαλύτερη στις μετρήσεις του χαμηλού air flow στην οριζόντια τοποθέτηση. Οπότε τελικώς, επαναλάβαμε όλη την τριάδα μετρήσεων στην οριζόντια τοποθέτηση. Τα γραφήματα είναι όμοια με τα αντίστοιχα προηγούμενα με τη διαφορά ότι εδώ δεν έχω βάλει τις μερικές αυξήσεις της θερμοκρασίας, αλλά έχω προσθέσει την ποσοστιαία διαφορά της chromax.black έκδοσης από την επινικελωμένη προκάτοχό της, η οποία μας δείχνει πόσο επί τοις εκατό χαμηλότερη θερμοκρασία επιτυγχάνει η μαύρη έκδοση. Επιπλέον αυτών έχει προστεθεί και ο μέσος όρος των διαφορών αυτών για να μας δώσει μια πιο συνολική εικόνα της βελτίωσης της θερμικής συμπεριφοράς που έφερε η νέα έκδοση! Πάμε λοιπόν να δούμε τι λένε οι αριθμοί ! Α. Σύγκριση των θερμικών επιδόσεων σε οριζόντια θέση Ακόμα και η τελείως επιφανειακή εξέταση του γραφήματος δείχνει ότι υπάρχει μια συστηματική βελτίωση των επιδόσεων σε όλα τα air flow και θερμικές καταπονήσεις! Οι παλαιές (Β-Cooler) και οι νέες μετρήσεις (C* και D Cooler) που έγιναν στην "παλαιά" επινικελωμένη ψύκτρα NH-L9a AM4 αποκλίνουν ελάχιστα μεταξύ τους, δείχνοντας την πολύ καλή επαναληψιμότητα των μετρήσεων που μπορούμε να πετύχουμε με το σύστημα δοκιμών "'Ήφαιστος" που χρησιμοποιούμε. {* στο C-Cooler χαμηλό air flow -όπως ήδη ανέφερα- έχουμε μια μεγαλύτερη απόκλιση που οφείλεται στο T.I.M. curing time} Οι μετρήσεις που έγιναν στην NH-L9a AM4 chromax.black, είναι συστηματικά καλύτερες από τις αντίστοιχες της επινικελωμένης έκδοσης και μάλιστα, η βελτίωση αυτή -στο υψηλό air flow- είναι της τάξης του ~7,5%. Στα χαμηλότερα air flow η βελτίωση κυμαίνεται χονδρικά γύρω στο 5,5%. Και σαν γενικότερη εικόνα ο συνολικός μέσος όρος της βελτίωσης των θερμικών επιδόσεων στην οριζόντια τοποθέτηση, ανεξαρτήτως της ταχύτητας των ανεμιστήρων είναι της τάξης 6 - 6,5%. Αυτή η βελτίωση των επιδόσεων, γίνεται ακόμα πιο σημαντική καθώς συμβαίνει μέσα στα πλαίσια μιας τροποποίησης (μαύρη βαφή), στην οποία το κύριο μέρος της προσπάθειας γίνεται για αποφευχθεί η μείωση των επιδόσεων που ενδέχεται να σημαίνει αυτή η πρόσθετη στρώση της βαφής ! Β. Σύγκριση των θερμικών επιδόσεων σε κατακόρυφη θέση Ανάλογες παρατηρήσεις έχουμε και στην κατακόρυφη τοποθέτηση της ψύκτρας. Στο υψηλό και μέσο air flow η διαφορά της chromax.black έκδοσης είναι ευδιάκριτη. Στο χαμηλό air flow μολονότι η διαφορά μειώνεται, η προπορεία της μαύρης έκδοσης παραμένει σαφής και συστηματική. Στο μέσο και υψηλό air flow η ποσοστιαία διαφορά ξεκινά από χαμηλά για να διαμορφωθεί από τα 90W και επάνω σε μια τιμή της τάξης του 6 - 6,5%. Ο δε γενικός μέσος όρος βελτίωσης ανεξαρτήτως φορτίου και air flow κυμαίνεται γύρω στο 5%. Γ. Σύγκριση των θερμικών επιδόσεων σε κατακόρυφη θέση με τον εναλλακτικό ανεμιστήρα Noctua NF-A9 (x25 PWM) Και κλείνοντας τις μετρήσεις αντιπαραβολής της νέας με την παλιά ψύκτρα, με την σύγκριση των επιδόσεών τους με τον εναλλακτικό ανεμιστήρα των 25mm, έχουμε ανάλογες παρατηρήσεις: Πολύ ευδιάκριτη διαφοροποίηση των επιδόσεων της μαύρης ψύκτρας σε σχέση με αυτές της επινικελωμένης και μάλιστα, αυτή γίνεται μεγαλύτερη στο χαμηλό air flow -λογικό- όπου κυμαίνεται από 3,8% στα 60W για να φτάσει στο 6,9% στα "αδικαιολογήτως" υψηλά 150W! Τα προσόντα του ανεμιστήρα όσον αφορά στην απόδοσή του σε χαμηλές στροφές φαίνονται από την αναλογική αύξηση των συγκριτικών επιδόσεων καθώς η ταχύτητα του ανεμιστήρα μειώνεται. Ο γενικός μέσος όρος αυτού του setup, είναι ~5,4% δείχνοντας μια τάση βελτίωσης καθώς η θερμική ισχύς αυξάνει Συνοψίζοντας αυτές τις απαραίτητες συγκριτικές μετρήσεις μπορούμε απερίφραστα να απευθύνουμε στην Noctua τα θερμά μας συγχαρητήρια, καθώς δεν περιορίστηκε στο να μας δώσει μια πιο όμορφη ψύκτρα, αλλά -πιστή στις δικές της παραδόσεις- την έκανε και πιο αποτελεσματική ! Η θερμοκρασιακή βελτίωση της έκδοσης chromax.black και από" μόνη της", δεν είναι αμελητέα, αλλά εντασσόμενη μέσα στους φυσικούς περιορισμούς του εγχειρήματος της βαφής μιας ψύκτρας, γίνεται πραγματικά σημαντική καθώς, το RnD τμήμα της κατασκευάστριας, για μια ακόμα φορά, έδειξε ότι η Noctua δεν βρίσκεται τυχαία στην κορυφή των προτιμήσεων και επιπλέον -πλέον!- εδραιώνει και την -ανενδοίαστη- αποδοχή της στον τομέα της αισθητικής! Συγκριτική κατάταξη Ώρα όμως να δούμε πως διαμορφώνεται με την προσθήκη της Noctua NH-L9a AM4 chromax.black το διάγραμμα συγκριτικής παρουσίασης των επιδόσεων των ψυκτρών, που έχουν περάσει από τον πάγκο του TheLab ! Για να διευκολυνθεί η ανάγνωση των γραφημάτων έχουμε χωρίσει χρωματικά τις ψύκτρες σε τρεις κατηγορίες ισχύος (180, 240 και 360 Watt) οι οποίες αντιστοιχούν στην μέγιστη θερμική καταπόνηση που δοκιμάστηκαν. Επίσης για να δώσουμε και μια αίσθηση της αποτελεσματικότητας μιας ψύκτρας (ψυκτικής ικανότητας) σε σχέση με τον συνολικό της όγκο και το πόσο αποκλίνουν οι επιδόσεις της από έναν κοινό για όλες μέσο όρο Δθ, προσθέσαμε στο πρώτο ραβδόγραμμα (του Δθ) την παράμετρο Delta-T Deviation Weighted Total Volume Cooling Capacity. Η ανάλογη προσθήκη έγινε και στο δεύτερο (του Θορύβου) όπου η νέα παράμετρος Noise Deviation Weighted Cooling Capacity @ Performance to Noise Efficiency μας δίνει μια ένδειξη του πόσο καλά μας "αποζημιώνει" θερμικά μια ψύκτρα, για κάθε dB(A) θορύβου που παράγει! Και οι δυο παράμετροι έχουν την λιγότερο σημαντική θέση στην ιεράρχηση (sorting) των τιμών του ραβδογράμματος, απεικονίζονται δε, με φωτεινό πράσινο χρώμα. Με αυτά κατά νου, ας δούμε τα αποτελέσματα που έφερε η ψύκτρα της σημερινής μας παρουσίασης δοκιμαζόμενη στα180 Watt. Α. Σύνθετη κατάταξη με βάση το Δθ και τον θόρυβο, με πρωτεύον κριτήριο το Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Από ότι βλέπετε, η Noctua το έκανε πάλι το "θαύμα" της ! Κατατάσσεται πρώτη στην κατηγορία των ψυκτρών με πολύ μικρό όγκο και τρίτη στην κατηγορία των ψυκτρών που έχουν δοκιμαστεί στα 180 Watt, αλλά . . . αν βάλουμε τα νούμερα κάτω αποκαλύπτεται κάτι πολύ ενδιαφέρον: Ο θερμικά ενεργός όγκος της Noctua NH-L9a AM4 chromax.black είναι 0,162 lit, ενώ της Arctic Freezer i11 είναι 0,531 Lit. Με άλλα λόγια η Noctua με μόλις το 30% του όγκου της Arctic και με κάποια "θυσία" στο θόρυβο, υπολείπεται μόνο κατά ~1,5οC από αυτήν ! Το πράγμα γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον αν συγκρίνουμε την NH-L9a AM4 chromax.black με την Noctua NH-9x65 SE AM4, όπου η σημερινή φιλοξενούμενη του εργαστηρίου μας, μολονότι έχει μόνον το 65% του όγκου της NH-9x65 SE AM4, κατορθώνει και είναι ~1,2οC πιο δροσερή και λίγο πιο ήσυχη! Η ανάλογη σύγκριση με την ίδιου μεγέθους Noctua NH-L9a AM4, μας δείχνει ότι η NH-L9a AM4 chromax.black, στα 180Watt πετυχαίνει ~2,7οC χαμηλότερη θερμοκρασία! Η μόνη ψύκτρα που την ξεπερνά με αξιώσεις στα 180Watt είναι η ομόσταυλη NH-L12S, η οποία όμως από πλευράς όγκου και foot print δεν έχει καμία σχέση με την λιλιπούτεια αδελφή της! Και "κερασάκι στην τούρτα" έρχεται η καλύτερη -αναλογικά με τον όγκο της- επίδοση από όλες τις ψύκτρες που έχουμε δοκιμάσει! Με δείκτη Delta-T Deviation Weighted Total Volume Cooling Capacity ίσο με 11,0489, κυριολεκτικά δεν έχει αντίπαλο! Ένα μέρος από τη διαφορά αυτή (3) κάλλιστα μπορεί να οφείλεται στις μικροδιαφορές κατασκευής των δύο ψυκτρών, αλλά -όπως είδαμε- σίγουρα το μεγαλύτερο από αυτήν, οφείλεται στην μόνη ουσιαστική διαφορά που υπάρχει μεταξύ τους, την βαφή της ψύκτρας! Β. Σύνθετη κατάταξη με βάση το θόρυβο και το Δθ, με πρωτεύον κριτήριο το θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Εδώ η εικόνα είναι η αναμενόμενη, την γενική πρωτοκαθεδρία όσον αφορά στα Watt την έχει η Noctua NH-L12 S με τον εξαιρετικά αθόρυβο ανεμιστήρα της ακολουθούμενη από την Arctic Freezer i11 και μετά είναι η σημερινή φιλοξενούμενη του εργαστηρίου μας, αλλά αν βάλουμε μέσα στην σύγκριση και την απαίτηση του πολύ μικρού όγκο η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black, απλά δεν έχει αντίπαλο! Αν δε, δούμε λίγο καλύτερα στο ραβδόγραμμα το δείκτη Noise Deviation Weighted Cooling Capacity @ Performance to Noise Efficiency, που μας δείχνει πόσο καλά μας αποζημιώνει θερμικά η ψύκτρα για κάθε dB(A) που μας "κοστίζει", βλέπουμε και εδώ μια καθαρή κατάταξη στη πρώτη θέση καθώς, για να βρεθεί στην δεύτερη, θα χρειαστεί να ξεχάσουμε τις απαιτήσεις για ESFF (Εξαιρετικά μικρό όγκο) και να την συγκρίνουμε με τον -υπερδιπλάσιου θερμικού όγκου- ουσιαστικό πρώτο των 180Watt ! Τυπικά και για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, η πρώτη θέση στην κατηγορία των πολύ μικρού όγκου ψυκτρών με βάση το θόρυβο, ανήκει στην SilverStone Argon Series AR05, η οποία όμως χάνει το πλεονέκτημα του υποδιπλάσιου θορύβου από την θερμική επιβάρυνση των 19οC, που σημαίνει αυτό! Και με αυτά είμαστε έτοιμοι να πάμε να δούμε την κατάταξη που πετυχαίνει στα επόμενα πιο ενδελεχή συστήματα κατάταξης. Συνδυαστική κατάταξη με σταθμισμένο σύστημα βαρών Ο τίτλος δεν είναι και ο πιο δόκιμος, αλλά δίνει έμφαση σε αυτό που επιχειρεί να δώσει απάντηση σε σύνθετα και πραγματικά ζητήματα, όπως: "Ποια ψύκτρα έχει καλές επιδόσεις, αλλά παράλληλα έχει και χαμηλό θόρυβο; " " Θέλω μια ψύκτρα που να έχει επιδόσεις αλλά να μη μου "παίρνει" τα αυτιά ! " " Χρειάζομαι μια ψύκτρα που να είναι ήσυχη, χωρίς να είναι και "ψοφίμι ! " Στη συνέχεια ακολουθούν τρία σύνθετα ραβδογράμματα, στα οποία υπάρχουν όλες οι βασικές παράμετροι ανάλυσης της συμπεριφοράς μιας ψύκτρας -για την ώρα- στην μέγιστη καταπόνηση! Γ. Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένης και ισόποσης συμμετοχής του Δθ και του Θορύβου, με βάση σύστημα βαρών. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Στο ραβδόγραμμα που ακολουθεί υπάρχουν τα ακατέργαστα δεδομένα (Δθ και Noise) σαν βάση αναφοράς και η παράμετρος Δθ/Noise Weighted Average που αποτελεί και το πρώτο κριτήριο κατάταξης μέσα σε κάθε ομάδα ψυκτρών έτσι όπως αυτές διαχωρίστηκαν με βάση την θερμική ισχύ της δοκιμής τους. Σε αυτό το ραβδόγραμμα αναδεικνύονται οι ψύκτρες που έχουν πιο ισορροπημένη σχέση μεταξύ των θερμικών επιδόσεών τους και του θορύβου που συνεπάγεται η επίτευξή αυτών. Η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black, παίρνει την κορυφαία θέση στην κατάταξη που το Δθ και ο Θόρυβος συμμετέχουν ισοβαρώς στο διάγραμμα. Φυσικά την ευνοούν οι σχεδόν "τετράγωνες" επιδόσεις της αλλά και η χαμηλές -για τέτοιο μέγεθος ψύκτρας- τιμές τους! Οι δύο άλλες ψύκτρες που βρίσκονται ψηλότερα στην κατάταξη των 180W, δεν ανήκουν στην κατηγορία ESFF ψυκτρών, οπότε ουσιαστικά δεν μας ενδιαφέρουν, όσο γι' αυτές που βρίσκονται χαμηλότερα, να σημειώσουμε ότι μεταξύ αυτών βρίσκεται και η NH-9x65 SE AM4 με αισθητά μεγαλύτερο όγκο, αλλά με την κλασική τεχνολογία όπου την μεταφορά της θερμότητας την αναλαμβάνουν αποκλειστικά τα heat pipes. Δ.Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένο για Χαμηλότερο Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Εδώ στη συνταγή αξιολόγησης έχουμε δώσει μεγαλύτερο βάρος στις επιδόσεις και μικρότερο στο Θόρυβο. Το κριτήριο κατάταξης είναι η πρώτη ράβδος κάθε τριάδας (Δθ / Noise Weighted Average). Και η πρωτιά στην ESFF κατηγορία, διατηρείται αταλάντευτη ! Στην κατάταξη πρακτικά δεν αλλάζει τίποτε καθώς οι επιδόσεις αλλά και ο χαμηλός της θόρυβος, της επιτρέπουν να πρωταγωνιστεί και κάτω από αυτές τις συνθήκες σύγκρισης, όπου τον κύριο ρόλο τον παίζουν οι επιδόσεις. Ε. Σταθμισμένη κατάταξη με βάση το συνδυασμό του Δθ και του θορύβου, στο μέγιστο θερμικό φορτίο και air flow. Γράφημα σταθμισμένο για Χαμηλότερο Θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Και ήρθε η ώρα για να απαντηθεί το ερώτημα όλων αυτών που θέλουν να κάνουν τη δουλειά τους, αλλά δεν "θυσιάζουν" τα αυτιά τους! Και αφού μέχρι εδώ δεν σηκώθηκε από τον "θρόνο" της πρώτης θέσης στην κατάταξη των ESFF ψυκτρών, γιατί να το κάνει τώρα! Πρακτικά, η άριστη NH-L9a AM4, μαύρισε -κυριολεκτικώς!- και έγινε ακόμα καλύτερη, εδραιώνοντας ακόμα πιο σταθερά την αποδεδειγμένη πεποίθηση ότι αυτή η chromax.black έκδοση της ψύκτρας, είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να πάρει κάποιος που χρειάζεται οπωσδήποτε μια εξαιρετικά μικρή σε μέγεθος η ψύκτρα. Επίλογος και βαθμολογία Η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black, έμεινε αρκετό καιρό στον πάγκο του TheLab.gr και μας έδωσε την ευκαιρία να δούμε σε βάθος αυτό που τελικώς -μολονότι έχει σημασία- κατά κανόνα "διαλανθάνει" της προσοχής των παρουσιάσεων! Η Noctua αξιοποιεί της θερμικές δυνατότητες της πιο compact ψύκτρας που έχει στη γκάμα της (και μιας από τις πιο μικρές του after market εμπορίου) και αναπτύσσοντας την κατάλληλη μαύρη επίστρωση, αναβαθμίζει δραστικά την αισθητική της ψύκτρας, διευρύνει το target group στο οποίο απευθύνεται και παράλληλα εγγυάται τις ίδιες θερμικές επιδόσεις με την nickel plated "προκάτοχο" της! Είχαμε αναφέρει από εδώ στην προηγούμενη παρουσίασή "της", ότι ψύκτρες σαν αυτήν κάνουν τη ζωή του reviewer εύκολη, μετά από τον έλεγχο της σημερινής φιλοξενούμενης όμως, αυτή έγινε . . . ακόμα ευκολότερη! Ο λόγος φυσικά είναι η επίδραση που έχει η βαφή της ψύκτρας στις θερμικές επιδόσεις της. Η Noctua συνδυάζοντας την τεχνολογία των απλών ψυκτρών με αυτήν των heat pipes, μας δίνει μια ψύκτρα με εντυπωσιακές επιδόσεις, ικανή να κρατήσει το επεξεργαστή μας ασφαλή ακόμα και κάτω από παράλογα υψηλά -για το μέγεθός της- θερμικά φορτία! Εκμεταλλευόμενη την "άνεση" που τις δίνει το ΑMD AM4 footprint, εξασφαλίζει πλήρη συμβατότητα με το πέριξ του socket, hardware και χάρη στο μικρό ύψος της, που είναι παραπλήσιο με αυτό των μνημών, μπορεί να τοποθετηθεί ακόμα και στα μικρότερα κουτιά HTPC. Στον σπουδαίο ανεμιστήρα που την συνοδεύει, πέρα από την εξαιρετική θερμοαπαγωγική ικανότητα, οφείλει πολλά και στο θέμα του θορύβου, του οποίου το επίπεδο, κυμαινόμενο από το τελείως αθόρυβο, έως το απαλλαγμένο από ενοχλητικές συχνότητες διακριτικό "φύσημα", καθιστά την NH-L9a AM4 πρώτη επιλογή για οποιοδήποτε σύστημα compact HTPC βασίζεται στους νέους AMD Ryzen5. Παρά την "για λόγους αρχής" συντηρητική θέση της κατασκευάστριας όσον αφορά στο TDP της, σε ένα ευάερο κουτί θα σας εκπλήξει με την ευκολία που αντιμετωπίζει αρκετά μεγαλύτερα φορτία, επιτρέποντας στο μικροσκοπικό υπολογιστή σας, να ανταπεξέλθει σε ότι του ζητηθεί, από το να είναι multimedia center, μέχρι παιχνιδομηχανή. Η ποιότητα κατασκευής της είναι κορυφαία και το δοκιμασμένο σύστημα στήριξης κάνει την εγκατάσταση της. . . "παιχνίδι" ! Αυτά έλεγα πριν τρία σχεδόν χρόνια και εξακολουθούν να ισχύουν επακριβώς, και όχι μόνο αυτά, αλλά και η επωδός. . . "Θα έπρεπε να ξέρω καλύτερα!" Η Noctua προσθέτει στο "πακέτο": Το οπτικό προσόν της pitch-black εμφάνισης, που επιτρέπει την ένταξη της ψύκτρας σε οποιοδήποτε σχεδόν αισθητικό concept συστήματος HTPC. Και επιπλέον, οι μετρήσεις μας λένε ότι οι θερμικές επιδόσεις της, παρουσιάζουν σε όλα τα φορτία και air flow, μια συστηματική βελτίωση της τάξης του 5% ! Έτσι το εξαιρετικό, γίνεται ακαταμάχητο! Το μόνο που θα θέλαμε να είναι καλύτερο, μολονότι είναι αντιληπτό ότι τα νέα προϊόντα έχουν ενσωματωμένο στην τιμή τους και το βάρος της απόσβεσης του κόστους ανάπτυξής τους, είναι το κόστος της και αυτό, όχι γιατί δεν ανακλά αυτά που προσφέρει, αλλά γιατί θα θέλαμε να είναι πιο προσιτή στους χρήστες. Και πραγματικά αν ήθελα να συνοψίσω όλα τα προηγούμενα σε μια φράση: Αν η μητρική του διακριτικού HTPC σας έχει AMD AM4 socket και ψάχνετε την καλύτερη δυνατή λύση, σε μια ψύκτρα η οποία θα έχει διακριτική έως "ανύπαρκτη" ηχητική υπογραφή και άριστη αισθητική ενσωμάτωση και επιδόσεις που δεν θα σας στερούν την ευχαρίστηση να "ξεφεύγετε" σε πιο απαιτητικά "μονοπάτια", και όλα αυτά, θέλετε να συνυπάρχουν σε ελάχιστο μέγεθος, τότε ίσως μόνο η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black, έχει την απάντηση! Υπενθυμίζουμε ότι η Η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black έχει από την κατασκευάστρια εταιρία προτεινόμενη τιμή 49,90€ (MSRP) του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου. Συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση και την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, την βρήκαμε στα Ελληνικά καταστήματα προς 51.39 - 51,44 € (συν ~6.5 - 6,7 € λοιπά έξοδα) με το ΦΠΑ. Κλείνοντας τη σημερινή παρουσίασή μας, ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της Noctua NH-L9a AM4 chromax.black. Υψηλής ποιότητας κατασκευή Κορυφαίες επιδόσεις για το μέγεθός της. Συγκριτικά με την nickel plated "πρόγονό" της NH-L9a AM4 έχει θερμικές επιδόσεις βελτιωμένες -μεσοσταθμικά- κατά 5%. Πολύ μικρό μέγεθος, συμβατό με πολύ περιορισμένο χώρο εγκατάστασης. Λειτουργικό και στιβαρό σύστημα στήριξης με πολύ εύκολη εγκατάσταση. Εξαιρετικά γραμμική θερμική συμπεριφορά. Οι επιδόσεις της δεν εξαρτώνται από τον προσανατολισμό της. Δεν εμποδίζει την πρόσβαση σε βύσματα και κάρτες που είναι κοντά στο socket. Δεν έρχεται σε "αντιπαράθεση" με τα πέριξ του socket εξαρτήματα της μητρικής. Πολύ αποτελεσματικός και υψηλών προδιαγραφών, PWM ανεμιστήρας. Χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες. Μαύρο χρώμα το οποίο επιτρέπει την εύκολη αισθητική ένταξή της στην πλειοψηφία των concept κατασκευής PC. Sleeved καλώδιο ανεμιστήρα Παρέχεται ρυθμιστικό μέσο των στροφών (LNA Adapter) Πρόβλεψη και για εγκατάσταση ανεμιστήρα πάχους 25mm. Παρέχεται θερμοαγώγιμη πάστα που επαρκεί για περισσότερες της μιας εφαρμογές. Αναλυτικό manual. Εγγύηση έξι ετών. θα θέλαμε να την δούμε με χαμηλότερο κόστος. Με βάση όλα τα παραπάνω η γενική βαθμολογία που αποσπά η Noctua NH-L9a AM4 chromax.black, δε μπορεί να είναι μικρότερη από:  theLAB.gr Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για την παραχώρηση του δείγματος της δοκιμής. Για το TheLab.gr Seafalco 8/10/2020

Τον Οκτώβριο του 2019 η Noctua παρουσίασε τη σειρά Chromax Black για τις πιο δημοφιλείς της ψύκτρες. Η εταιρεία τώρα ανακοινώνει την προσθήκη στη σειρά Chromax Black μιας αναβαθμισμένης έκδοσης της NH-L9a ψύκτρας χαμηλού προφίλ για την πλατφόρμα AMD AM4. Η νέα Chromax Black NH-L9a είναι μια αναβαθμισμένη έκδοση της ήδη υπάρχουσας NH-L9a, η οποία όμως τώρα έρχεται με τη νέα μαύρη εμφάνιση η οποία περιλαμβάνει μαύρη επικάλυψη για την ψύκτρα και μαύρο ανεμιστήρα NF-A9x14 PWM. Η NH-L9a έχει καταστεί δημοφιλής ανάμεσα στους enthusiasts που εγκαθιστούν Ryzen επεξεργαστές σε κουτιά μικρού μεγέθους (HTPC builds). Η Noctua δηλώνει ότι ασχέτως της νέας εμφάνισης, η Chromax Black NH-L9a θα προσφέρει την ίδια απαγωγή θερμότητας με την προκάτοχό της. Επιπρόσθετα προσφέρει 100% συμβατότητα με τα αρθρώματα μνήμης καθώς και εξαιρετική συμβατότητα με PCIe κάρτες επέκτασης, ενώ δίνει μια νέα λεία και διακριτική εμφάνιση. Ο Roland Mossig, CEO της Noctua, αναφέρει ότι η πλατφόρμα AMD Ryzen γίνεται όλο και πιο δημοφιλής τους τελευταίους μήνες, όχι μόνο για high-end builds αλλά και για πιο συμπαγή HTPCs και συστήματα μικρού μεγέθους. Συμπληρώνει λέγοντας ότι η Noctua ήδη έχει παρουσιάσει την NH-L9i low-profile ψύκτρα για πλατφόρμα Intel, αλλά τώρα επιθυμούν να προσφέρουν μια νέα επιλογή και για τους χρήστες AMD πλατφόρμας με τη νέα NH-L9a-AM4. Η Noctua Chromax Black NH-L9a τώρα προσφέρει βελτιωμένη αισθητική και χάρη στη λεπτή 23mm ψύκτρα και στον χαμηλού προφίλ 14mm ανεμιστήρα, το συνολικό ύψος φτάνει στα 37mm για μέγιστη συμβατότητα στα συστήματα μικρού μεγέθους. Με τέτοιες διαστάσεις, η Noctua Chromax Black NH-L9a, είναι απόλυτα συμβατή με τις προδιαγραφές της AMD σχετικά με τις ζώνες "socket keep-out", ώστε να μην υπάρχει το οποιοδήποτε πρόβλημα με τα αρθρώματα μνήμης. Όπως και η Noctua NH-L9a, η Noctua Chromax Black NH-L9a χρησιμοποιεί το ίδιο SecuFirm2 σύστημα προσαρμογής για γρήγορη και εύκολη εγκατάσταση, μαζί με την προσφερόμενη θερμοαγώγιμη αλοιφή υψηλών προδιαγραφών NT-H1. Η Noctua Chromax Black NH-L9a είναι διαθέσιμη άμεσα στο Amazon με τιμή £45.99 και συνοδεύεται από εξαετή εγγύηση.

Η Noctua παρουσίασε τις πολυαναμενόμενες μαύρες εκδόσεις των επιτυχημένων NH-D15, NH-U12S και NH-L9i ψυκτρών επεξεργαστών. Εφαρμόζοντας την παραδοσιακή συνταγή των χαρακτηριστικών των αρχικών μοντέλων, η νέα σειρά chromax.black προσφέρει τις ίδιες κορυφαίες επιδόσεις, αλλά αυτή τη φορά με "κατάμαυρη" εμφάνιση. Ο Roland Mossig, CEO της Noctua, εξηγεί ότι οι πελάτες των προϊόντων της εταιρείας ζητούσαν εδώ και καιρό κάτι τέτοιο, αλλά η διαδικασία κατασκευής των κορυφαίων ψυκτρών ήταν δύσκολο να συνδυαστεί με τις μαύρες επικαλύψεις και να διατηρηθούν οι κορυφαίες επιδόσεις. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, χρειάστηκε χρόνος και πολλές προσπάθειες, δήλωσε ο Mossig. Οι νέες chromax.black είναι ολόιδιες με τα αρχικά μοντέλα, εκτός από το χρώμα: Τα heatsinks, ανεμιστήρες με τα αντικραδασμικά pads, clips, βίδες, mounting parts, είναι όλα μαύρα. Για τη μαύρη επικάλυψη χρησιμοποιήθηκαν υλικά και διαδικασία που εξασφαλίζουν τις ίδιες κορυφαίες επιδόσεις. Σε συνεργασία με τον δημοφιλή YouTuber Linus Sebastian, τα πρώτα 5.000 κομμάτια των NH-D15 chromax.black και NH-U12S chromax.black που θα πωληθούν από τα επίσημα stores της Noctua στο eBay και στο Amazon, θα είναι "Linus Tech Tips limited edition" και θα περιλαμβάνουν επιπρόσθετα πορτοκαλί αντικραδασμικά pads και ξεχωριστά σχεδιασμένα "Linus Tech Tips fan stickers". Επιπρόσθετα με τις προαναφερθείσες ψύκτρες, η Noctua παρουσίασε επίσης τα νέα NA-SAVP3 anti-vibration pads σε μαύρο, μπλε, πράσινο, κόκκινο, λευκό και κίτρινο χρώμα. Αυτά τα pads είναι συμβατά με όλη τη σειρά ανεμιστήρων NF-A15 καθώς και σε αυτούς που έρχονται προεγκατεστημένοι στις NH-D15 chromax.black. Για τους ανεμιστήρες NF-F12 στις NH-U12S chromax.black υπάρχουν τα NA-AVP1 pads. Για επιπρόσθετη διαμόρφωση της εμφάνισης, και τα δύο μοντέλα είναι συμβατά με τα καλύμματα NA-HC1/NA-HC2 (NH-U12S) και NA-HC3/NA-HC4 (NH-D15), καθώς και με τις σειρές καλωδίων NA-EC1 και NA-YC1. Οι τιμές μεταπώλησης προτείνονται από την Noctua ως εξής: NH-D15 chromax.black.swap: EUR 99.90 / USD 99.90 NH-U12S chromax.black.swap: EUR 69.90 / USD 69.90 NH-L9i chromax.black.swap: EUR 49.90 / USD 49.90 NA-SAVP3 chromax.black: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 chromax.blue: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 chromax.green: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 chromax.red: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 chromax.white: EUR 6.90 / USD 6.90 NA-SAVP3 chromax.yellow: EUR 6.90 / USD 6.90

Σε όσους επιθυμούν τις επιδόσεις των προϊόντων ψύξης της Noctua, αλλά δεν τους αρέσει η χρωματική παλέτα της Noctua (καφέ, μπεζ και ασημί) τα νέα είναι ευχάριστα. Η εταιρεία είναι έτοιμη να κυκλοφορήσει τη σειρά Chromax που θα αποτελείται από cpu coolers και ανεμιστήρες με τις γνωστές επιδόσεις της Noctua αλλά σε μαύρο χρώμα! Η Noctua μόλις δημοσίευσε φωτογραφίες "teaser" των νέων προϊόντων της σειράς Chromax που περιλαμβάνει μαύρες εκδόσεις των γνωστών NH-D15, NH-U12S και NH-L9i coolers, καθώς και των NF-A20, NF-A9, NF-A9x14 και NF-A8 fans, όλα προγραμματισμένα για κυκλοφορία εντός του 4ου τριμήνου του 2019. Τα mounting kits για τις ψύκτρες θα είναι επίσης μαύρα και, σύμφωνα με τη Noctua, οι επιδόσεις τους θα είναι εντός του +/- 1C σε σχέση με τις υφιστάμενες ψύκτρες. Άγνωστη παραμένει και η τιμολόγηση.

Η Noctua αποκάλυψε έναν νέο ανεμιστήρα τον οποίο χαρακτηρίζει ως ανεμιστήρα επόμενης γενιάς. Πρόκειται για το μοντέλο NF-A12x25, διαμέτρου 120 χιλιοστών, το οποίο είναι το πρώτο μοντέλο που αξιοποιεί υλικό Sterrox LCP(liquid-crystal polymer) για τις λεπίδες του ανεμιστήρα, επιτρέποντας σε αυτές να είναι ιδιαιτέρα κοντά στο κυρίως σώμα του ανεμιστήρα. Ο NF-A12x25 χαρακτηρίζεται από την Noctua ως ένας "all around" ανεμιστήρας ο οποίος μπορεί να προσφέρει, τόσο αυξημένη ροή αέρα, όσο και υψηλή στατική πίεση. Αυτό τον καθιστά κατάλληλο για κάθε χρήση, είτε ως απλό ανεμιστήρα κουτιού, είτε ως ανεμιστήρα που θα τοποθετηθεί πάνω σε κάποιο ψυγείο ή πάνω σε κάποια ψύκτρα. Οι επιδόσεις του είναι αποτέλεσμα και της χρήσης του υλικού Sterrox LCP στις λεπίδες του, το οποίο έχει την ιδιότητα να διαστέλλεται ελάχιστα με την αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό επέτρεψε στην Noctua να διατηρήσει μια ελάχιστη απόσταση μόλις μισού χιλιοστού μεταξύ των λεπίδων και του κυρίως σώματος του ανεμιστήρα, προσφέροντας έτσι αυξημένη στατική πίεση, αλλά και ιδιαίτερα υψηλή σταθερότητα υπό διαφορετικές συνθήκες. Παρακάτω μπορούμε να δούμε μια σύγκριση μεταξύ του νέου NF-A12x25 και των μοντέλων NF-F12 και NF-S12A, τα οποία είναι σχεδιασμένα για μέγιστη στατική πίεση και μέγιστη ροή αντίστοιχα. Ο CEO Roland Mossig της Noctua, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η εταιρία δεν είχε επενδύσει ποτέ στο παρελθόν τόσο πολύ για την ανάπτυξη ενός ανεμιστήρα. Τόσο στον τομέα της βελτιστοποίησης της σχεδίασης του ανεμιστήρα, όσο και στον τομέα των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του. Η ανάπτυξή του πήρε πάνω από τεσσεράμισι χρόνια και 200 πρωτότυπα, μέχρι το τελικό μοντέλο. Ο NF-A12x25 είναι άμεσα διαθέσιμος σε έκδοση 4-pin PWM, για αυτόματη ρύθμιση της ταχύτητας περιστροφής του, σε έκδοση 3-pin FLX, με Low-Noise Adaptors, όπου προσφέρεται η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε τρεις ταχύτητες περιστροφής, αλλά και σε έκδοση 3-pin ULN (Ultra-Low-Noise). Η τιμή του είναι 29,90 ευρώ και καλύπτεται από εγγύηση 6 χρόνων. Εκτός του νέου NF-A12x25, η Noctua προσφέρει και έναν μετατροπέα για χρήση του NF-A12x25 σε θέσεις για ανεμιστήρες των 140 χιλιοστών. Ο νέος μετατροπέας είναι το μοντέλο NA-SFMA1, το οποίο διατίθεται ξεχωριστά στην τιμή των 11,90 ευρώ. Τέλος, η Noctua αναφέρει ότι ο NF-A12x25 αποτελεί πλέον το κορυφαίο της μοντέλο, κάτι που σημαίνει ότι το μοντέλο NF-P12 καθίσταται πλέον πιο προσιτό και θα διατίθεται σε εκδόσεις 4-pin PWM των 1700 και 1300 στροφών, καθώς και σε εκδόσεις 3-pin των 1300 και 900 στροφών, ανά λεπτό.

Έρχεται ο Δεκέμβριος και η θερμοκρασία έχει αρχίσει να ανεβαίνει. Ο @Lakisss έχει βουκωλικές ανησυχίες (pun intended), o @honda22 σιχαίνεται το γεγονός ότι σιχαίνεται τις καλημέρες, η @karmen1983 τρώει και σπάει ντουβάρια και γενικότερα είμαστε μια πολύ ωραία ατμόσφαιρα εδώ μέσα! Έτσι λοιπόν, αποφασίσαμε φέτος, να μη σας χαλάσουμε το χατήρι και ύστερα από μια επιτυχημένη επιδρομή στις αποθήκες συνεννόηση με τους χορηγούς μας, είμαστε έτοιμοι να σας προσφέρουμε τον φετινό Χριστουγεννιάτικο διαγωνισμό. Σε αντίθεση με άλλους που σας τάζουν κοινωνικά μερίσματα και δώρα χριστουγέννων, εσείς εδώ κερδίζετε χωρίς να αγοράσετε κρέμες ομορφιάς, ούτε κάν θερμοαγώγιμες πάστες, δώρα ύψους μέχρι και 440 €, ενώ η συνολική αξία των προσφερόμενων από τους χορηγούς του διαγωνισμού δώρα, ξεπερνάει τα 2.000 €. Γι'αυτό λοιπόν, σηκωθείτε από τραπέζια, καρέκλες, ανάκληντρα, πολυθρόνες, τάφους και ξωκλήσια και μεταφέρετε την δική σας οπτική για τα χριστούγεννα, έτσι ώστε να μπείτε και εσείς στη κλήρωση για να κερδίσετε τα δώρα που προσφέρονται από τους χορηγούς μας. Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους χορηγούς μας που στην πλειοψηφία τους μας στηρίζουν κάθε χρόνο στη προσπάθεια να κάνουμε τις γιορτές λίγο πιο χαρούμενες. Ευχαριστούμε Corsair, Panda Security, Shuttle, Noctua, ESET, MSystems και Kingston που είστε εδώ για μάς και για όλα τα μέλη του TheLab.gr! Καλή επιτυχία σε όλους και καλές γιορτές! Δώρα και Δωροθέτες Corsair Στην κορυφή των δωροθετών μας βρίσκεται η εταιρία Corsair όπου από το 1994 προσφέρει ποιοτικές λύσεις σε επίπεδο υλικού υπολογιστών. Για το διαγωνισμό μας, μας παραχώρησε μια ευρεία γκάμα προϊόντων την οποία ο τυχερός ή τυχερή σίγουρα θα ευχαριστηθούν στο έπακρο. 1x Corsair Vengeance RGB 32GB DDR4-3200MHz 1x Corsair Raptor HS50 1x Corsair Glaive RGB 1x Corsair K70 Lux RGB 5x Corsair MM200 Panda Security Η εταιρία Panda Security ιδρύθηκε στην Ισπανία το έτος 1990 και από τότε μέχρι και σήμερα, κύριος στόχος της είναι η προστασία των χρηστών από κακόβουλες επιθέσεις. Η εταιρία διαθέτει Software τόσο για οικιακούς χρήστες, όσο και για επαγγελματίες. Για τον διαγωνισμό μας παραχώρησε 8 άδειες για εσάς και την ευχαριστούμε πολύ! 5 x Panda Internet Security 5 x Panda Global Protection Shuttle Επόμενος δωροθέτης μας είναι η εταιρία Shuttle, η οποία ειδικεύεται σε compact λύσεις all-in-one, με προϊόντα που σας αφήνει η γυναίκα σας να βάλετε στο σαλόνι. Για τον διαγωνισμό μας η Shuttle προσφέρει ένα κύβο που χωράει τα πάντα και μπαίνει παντού 1x Shuttle XPC CUBE SZ170R8 Noctua Η Αυστριακή εταιρία Noctua,είναι και φέτος μαζί μας. Αν όχι όλοι, τότε σχεδόν όλοι από εσάς ξέρετε την ποιότητα των προϊόντων της, για να μην μιλήσουμε για τις υψηλές τους επιδόσεις! Ο τομέας της ψύξης στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, οφείλει πολλά στην εξέλιξή του, στους ανθρώπους που κρύβονται πίσω από το έμβλημα της εταιρίας. Τους ευχαριστούμε πολύ για την στήριξη και την προσφορά τους! 1x Noctua NH-D15, Chromax Black Swap Covers & NF A15 HS-PWM ESET Η εταιρία ESET είναι πρωτοπόρος στην προστασία από ιούς από το πρώτο της ξεκίνημα, δημιουργώντας ένα πολυβραβευμένο λογισμικό εντοπισμού απειλών. Η εταιρία διαθέτει Software τόσο για οικιακούς χρήστες, όσο και για επαγγελματίες. Για τον διαγωνισμό μας παραχώρησε 5 άδειες για εσάς και την ευχαριστούμε πολύ! 5 x ESET Internet Security MSystems Το κατάστημα Msystems ιδρύθηκε στις αρχές του 2000 με αντικείμενο εργασιών την εμπορία συστημάτων πληροφορικής και συναφών ειδών, καθώς και την παροχή υπηρεσιών που σχετίζονται με τα προϊόντα πληροφορικής. Για άλλη μία χρονιά -παρά τις δυσκολίες της εποχής- είναι μαζί μας σε έναν ακόμα διαγωνισμό. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε το κατάστημα για την στήριξή του και ευχόμαστε το παράδειγμά του να το ακολουθήσουν και άλλα ελληνικά καταστήματα στο μέλλον. 10x Deepcool Gamer Storm GF120 Red Kingston Last but not least που λένε και στο χωριό μας, η Kingston η οποία φέτος επέλεξε να δώσει το παρών στον διαγωνισμό μας, προσφέροντας σε πέντε τυχερούς αναμνηστικά Limited edition USB Drives χωρητικότητας 32GB. 5x Kingston 32GB Year of the Rooster USB 3.1 Διαδικασία διαγωνισμού Ο φετινός διαγωνισμός είναι σχετικά απλός και αποτελείται από δύο σκέλη. Το πρώτο σκέλος έχει τέσσερις περιόδους και απαιτεί να εκπληρώσετε κάποιες εργασίες. Μπορείτε να το κάνετε μια φορά την ημέρα, κάθε μέρα και όσες περισσότερες φορές γίνει μέσα στη βδομάδα, τόσες περισσότερες συμμετοχές θα πάρετε. Στο τέλος κάθε εβδομάδας και συγκεκριμένα κάθε Κυριακή βράδυ, θα λήγει ο διαγωνισμός και θα κληρώνονται δέκα δώρα. Άρα σε τέσσερις Κυριακές θα κληρωθούν 40 δώρα. Το δεύτερο σκέλος, αφορά την απονομή του μεγάλου βραβείου του διαγωνισμού, το δώρο Corsair Vengeance RGB 32GB DDR4-3200MHz, το οποίο θα δοθεί στη δημοσίευση σε αυτό εδώ το θέμα που θα μαζέψει τα περισσότερα likes. Ψάχνουμε για πρωτότυπες Χριστουγεννιάτικες δημοσιεύσεις οι οποίες μπορούν να περιέχουν ό,τιδήποτε. Από μια απλή εικόνα, μέχρι και video με εσάς και τους φίλους σας να μας εύχονται καλές γιορτές. Όριο είναι η φαντασία σας και μόνο. Όροι Διαγωνισμού Στο διαγωνισμό μπορούν να λάβουν μέρος μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη του TheLab.gr. Δεν έχετε το δικαίωμα να συμμετάσχετε με διαφορετικά Username (ψευδώνυμα) στον διαγωνισμό. Σε αυτή την περίπτωση η συμμετοχή σας θα θεωρείται άκυρη. Οι διοργανωτές του διαγωνισμού έχουν το δικαίωμα να καθυστερήσουν ακόμα και να ακυρώσουν τον διαγωνισμό σε περίπτωση ανωτέρας βίας. Συμμετοχές μετά το πέρας της προθεσμίας είναι άκυρες. Ο διαγωνισμός λήγει την Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2018 ώρα 23:59 GMT +2. Από τον διαγωνισμό αποκλείονται οι administrators (εκτός από τον @astrolabos), συνεργάτες του TheLab.gr, καθώς και οι συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι δεκάτου-εβδόμου βαθμού (χωρίς ΦΠΑ). Τα δώρα θα είναι διαθέσιμα για παραλαβή κατόπιν συνεννόησης. Πρώτο Σκέλος - Πρώτη Εβδομάδα ΝΙΚΗΤΕΣ ΠΡΩΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ @racer CORSAIR RAPTOR HS50 @kpetros NOCTUA NH-D15 @JohnG85PANDA INTERNET SECURITY @Shadow KnighTCORSAIR MM200 @NeuromantisPANDA GLOBAL PROTECTION @honda22DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED (ΚΑΛΗΜΕΡΑ!!!!!) @Proteas DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @Aias ESET INTERNET SECURITY @yanni ESET INTERNET SECURITY @athanatos13 KINGSTON 32GB YEAR OF THE ROOSTER USB3.1 ΝΙΚΗΤΕΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ @Aris137 CORSAIR K70 LUX @Billys ESET INTERNET SECURITY @aris83 PANDA INTERNET SECURITY @apostolis22 CORSAIR MM200 @valshroom PANDA INTERNET SECURITY @Tribal PANDA GLOBAL PROTECTION @giorgossssss CORSAIR MM200 @George Mpoukas DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @panosX DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @djgismo13 KINGSTON 32GB YEAR OF THE ROOSTER USB3.1 ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΡΙΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ @NtontotisCORSAIR GLAIVE RGB @idonthave ESET INTERNET SECURITY @Olianna CORSAIR MM200 @eleozz PANDA INTERNET SECURITY @devaggos PANDA GLOBAL PROTECTION @tsere DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @Magnum DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @kostasa1 DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @xristaras12 KINGSTON 32GB YEAR OF ROOSTER USB3.1 @Simon KINGSTON 32GB YEAR OF ROOSTER USB3.2 ΝΙΚΗΤΕΣ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ @virus777 SHUTTLE XPC CUBE SZ170R8 @sstav CORSAIR GLAIVE RGB @inkoa CORSAIR MM200 @johngamer PANDA INTERNET SECURITY @Ripper18 PANDA GLOBAL PROTECTION @GokuSS4 PANDA GLOBAL PROTECTION @Panos_213 DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @DIMITRIS56 ESET INTERNET SECURITY @shattered DEEPCOOL GAMER STORM GF120 RED @Avatar_GR KINGSTON 32GB YEAR OF THE ROOSTER USB3.3 And the Oscar goes to... O Μεγάλος μας νικητής είναι ο Σεφ της παρέας μας @eXhale o οποίος κέρδισε με την δημιουργία του το μεγάλο μας δώρο, τις μνήμες Corsair Vengeance RGB 32GB DDR4-3200MHz!!! Συγκέντρωσε τα περισσοτερα likes και ουσιαστικά εσείς του δώσατε το δωράκι του. Καλορίζικες και καλοσοτάριστες Σας ευχαριστούμε θερμά για μία ακόμα φορά. Χρονια σας καλά, πολλά και ευτυχισμένα!!!!! Οι νικητές να επικοινωνήσουν με τον @astrolabos για να κανονίσουν να παραλάβουν το δώρο τους!!!

Πρόλογος Η είδηση, το τελευταίο διάστημα είναι "μία" . . . Ryzen 5 ! Και από ότι φαίνεται, η αναμονή πλησιάζει στο τέλος της, οι νέοι επεξεργαστές της AMD θα είναι σύμφωνα με τις ειδήσεις μας διαθέσιμοι από 11 Απριλίου και φυσικά όλες οι εταιρίες κατασκευής ψυκτρών έχουν αποδυθεί σε ένα αγώνα να προλάβουν τις εξελίξεις. Ο λόγος είναι ότι το νέο socket που θα υποστηρίζει τους Ryzen και ακούει στο όνομα AMD-AM4, δεν έχει τις ίδιες διαστάσεις με το socket AM-3. Σήμερα θα σας παρουσιάσουμε την πρώτη από μια τριάδα ψυκτρών που κυκλοφόρησε η Noctua για το νέο αυτό socket. Συγκεκριμένα θα δούμε παρέα την Noctua NH-U12S SE-AM4, η οποία δεν είναι άλλη από η γνωστή και εξαιρετικά επιτυχημένη NH-U12S, σε μια νέα έκδοση που εφοδιάζεται με το κατάλληλο hardware στήριξης αποκλειστικά στο νέο socket, εξ ού και το Special Edition AM4. Πρόκειται για μια μικρή σχετικά ψύκτρα "120χ120", με πάχος πύργου 45mm που εφοδιάζεται με πέντε heat pipes των 6mm και τις ανάσες της έχει αναλάβει ένα από τα "καμάρια" της Noctua, ο ανεμιστήρας NF-F12 PWM ο οποίος -πέραν των άλλων- διαθέτει στο πλαίσιό του και διάταξη Focused flow που εξασφαλίζει την εστίαση του ρεύματος του αέρα. Η όλη κατασκευή της ψύκτρας ακολουθεί πιστά τη δοκιμασμένη μεθοδολογία της Noctua και έτσι έχουμε χάλκινο block και heat pipes, αλουμινένια πτερύγια και η άριστη θερμική συνεργασία μεταξύ τους, εξασφαλίζεται από συγκόλληση των heat pipes τόσο στα πτερύγια όσο και στο block. Φυσικά την στήριξη της ψύκτρας αναλαμβάνει το σύστημα SecuFirm2 της κατασκευάστριας που εδώ και χρόνια αποτελεί σημείο αναφοράς τόσο για τη στιβαρότητα και την αξιοπιστία του, όσο και για την ευκολία εγκατάστασής του και εν προκειμένω, διαθέτει ένα νέο σύστημα retention bars που απλά προσαρμόζει τις διαστάσεις του bracket του block προς αυτές του AMD-AM4 socket, ενώ την σταθερότητα της σύσφιξης εξασφαλίζουν ο γνωστός συνδυασμός της βίδας/παξιμαδιού που φέρει ελατήριο και των πλαστικών αποστατών ! Η Noctua NH-U12S, έχει ήδη αποσπάσει θετικότατες κριτικές και έτσι η κατασκευάστρια βαδίζει -όπως το συνηθίζει- με ασφάλεια για ένα ακόμα αποτελεσματικό προϊόν! Ακολουθήστε μας λοιπόν στα επόμενα, για να την γνωρίσουμε από κοντά ! Τεχνικά χαρακτηριστικά Στους πίνακες που ακολουθούν μπορούμε να δούμε με αρκετή λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά της ψύκτρας που σας παρουσιάζουμε σήμερα. Με μπλε χαρακτήρες θα δείτε αυτά που διαπιστώθηκαν/μετρήθηκαν από εμάς στο εργαστήριο του TheLab, τα οποία μολονότι στερούνται της στατιστικής επαλήθευσης, δίνουν μια πιο πλήρη εικόνα της ψύκτρας. Δυο παρατηρήσεις μόνο: 1. Η ψύκτρα είναι συμβατή μόνο με το AMD-AM4 socket. 2. Το συνιστώμενο TDP αναφέρεται φυσικά στους ΑΜ3 επεξεργαστές, καθώς οι νέοι ΑΜ4 δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα. Στα μεγάλα "συν" της ψύκτρας είναι ο ανεμιστήρας που την συνοδεύει, και θα έχουμε την ευκαιρία να τον δούμε καλύτερα στη συνέχεια. Αξίζει να σημειώσουμε την ιδιαίτερη φροντίδα της Noctua για την πληθώρα των παρελκομένων που πραγματικά δεν αφήνουν σχεδόν τίποτε "ακάλυπτο", με πιο εντυπωσιακό, την παροχή ειδικών rubber pads για τον ανεμιστήρα που ενδεχομένως θα βάλουμε σε θέση Pull αν θελήσουμε να στήσουμε την ψύκτρα σε Push-Pull διάταξη! Συνέχεια έχει ο πίνακας με τα πιο "ιδιαίτερα" χαρακτηριστικά της ψύκτρας, όπου μπορούμε να δούμε συνοπτικά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες της ψύκτρας, αλλά και τις παραμέτρους που εξαρτώνται από αυτές και καθορίζουν την θερμική συμπεριφορά της. Με ελευθερία air flow ~81,5% και συντελεστή πυκνότητας ~92, έχουμε να κάνουμε με μια μέσης πυκνότητας ψύκτρα, πράγμα που προϊδεάζει για την δυνατότητα χρήσης ανεμιστήρα με χαμηλό θόρυβο μεν, ο οποίος θα μπορεί να αναπτύξει κάποια αισθητή πίεση δε, απαιτήσεις που -ιδιαίτερα στα 120mm- αποτελούν ένα από τα δυνατά σημεία της κατασκευάστριας! Η Noctua NH-U12S SE-AM4 έχει από την κατασκευάστρια εταιρία εξαετή εγγύηση και προτεινόμενη τιμή 59,90€ (MSRP). Αλλά την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, μπορέσαμε να την βρούμε μόνο σε ένα Ελληνικό κατάστημα -όχι ετοιμοπαράδοτη- προς 74,90 € του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου (συν 3 έως 5,5 € μεταφορικά). Συσκευασία και παρελκόμενα Η ψύκτρα φτάνει σε εμάς προστατευμένη στην "κλασική" διακριτική συσκευασία της κατασκευάστριας, που τραβάει το βλέμμα και προϊδεάζει για το περιεχόμενο! Πρόσοψη και άνω όψη έχουν τις -ίδιες- βασικές πληροφορίες και στην μια διακρίνουμε το σήμα της αποκλειστικής χρήσης της για το AM4 socket και στην άλλη το QR code του προϊόντος και στη δεξιά, βρίσκουμε τις διαστάσεις της. Προσπερνάμε τις άλλες πλευρές που περιέχουν τα βασικά χαρακτηριστικά και ιδιότητες της ψύκτρας στα οποία ήδη αναφερθήκαμε αλλά και θα αναλύσουμε εκτενώς στη συνέχεια και κρατώντας ότι, υπάρχει 100% συμβατότητα με μνήμες που διαθέτουν υψηλά heat spreaders και ότι παρέχονται δυο ζεύγη retention bars τα οποία επιτρέπουν και τις δύο βασικές τοποθετήσεις της ψύκτρας, πάμε σε αυτό που μας "καίει" ! Ώρα να ανοίξουμε το κουτί . . . Τα πάντα προστατευμένα από παχύ χαρτόνι και διάκενα, και όλα τακτοποιημένα σε σακουλάκια με ετικέτες! Ας τα βάλουμε σε μια σειρά να δούμε την "προίκα" της φιλοξενούμενής μας ! Από αριστερά προς τα δεξιά έχουμε, το ιδιότυπο Philips κατσαβίδι της κατασκευάστριας, δυο αυτοκόλλητες λευκές ελαστικές λωρίδες (φαίνονται σαν μία αλλά χωρίζουν αν τις τραβήξουμε) που θα αναλάβουν να αποσβέσουν τους κραδασμούς του Pull ανεμιστήρα αν αποφασίσουμε να στήσουμε Push-Pull με ανεμιστήρα όχι της Noctua (!). Δεξιότερα, έχουμε τη σύριγγα με την εξαιρετική θερμοαγώγιμη πάστα ΝΤ-Η1 της Noctua, τα δύο ζεύγη των retention bars , τους αποστάτες στήριξης με τις απαραίτητες βίδες που θα στερεώσουν την ψύκτρα στο AMD CPU Back plate της μητρικής σας και από κάτω τους, το ΝΑ-RC6 Low Noise Adapter με το ποιοτικό sleeve. Τέλος στην δεξιά πλευρά δεσπόζει το κατατοπιστικότατο user manual της ψύκτρας, κάνοντας παρέα με το μεταλλικό αυτοκόλλητο σηματάκι της Noctua που αν θέλετε, μπορεί να κοσμήσει το κουτί σας και από κάτω του βλέπουμε τέσσερα rubber pads με ιδιαίτερα μεγάλο πάχος που προορίζονται για την στήριξη ενός δεύτερου ανεμιστήρα NF-F12 PWM σε θέση Pull, καθώς και δύο επιπλέον wire fan clips για την στήριξη του δεύτερου αυτού ανεμιστήρα. Πραγματικά, η κατασκευάστρια δείχνοντας την εκτίμησή της προς τους χρήστες που την προτιμούν, έχει προβλέψει σχεδόν κάθε τι που ενδεχομένως θα χρειαστεί ασχέτως με το αν αυτό υπερβαίνει τις "τυπικές" υποχρεώσεις της και γι΄αυτό, αξίζει ένα μπράβο από εμάς! Το μόνο που μοιάζει να λείπει είναι ένα 4-Pin Y-Cable για την τροφοδότηση ενός δεύτερου ανεμιστήρα, αλλά αυτό συμπεριλαμβάνεται στα παρελκόμενα του ανεμιστήρα, αν αυτός είναι Noctua. Αλλά σαν πολλά να είπαμε . . . για πάμε στο "ψητό" . . . Η ψύκτρα από κοντά Η Noctua ακολουθώντας τις επιταγές της συμβατότητας με τις πολύ διαδεδομένες μνήμες που διαθέτουν υψηλά πτερύγια ψύξης, κατασκευάζει μια ψύκτρα μονού πύργου με πάχος μόνο 45mm, έτσι ώστε ακόμα και αν την λειτουργήσουμε σε Push-Pull να μην συναντήσουμε κανένα "χωροταξικό" πρόβλημα. Για να πετύχει τη μέγιστη δυνατή απόδοση μέσα σε αυτό το περιορισμένο χώρο τοποθετεί πέντε heat pipes και βασιζόμενη στον εξαιρετικό ανεμιστήρα NF-F12 PWM, επιχειρεί (εκ του ασφαλούς κατά πως δείχνει η ιστορία! ) ένα αρμονικό συνδυασμό των επιδόσεων με την άνεση του χρήστη! Αφαιρώντας το κουτί με τα παρελκόμενα και ένα επιπλέον κυματοειδές χαρτόνι προστασίας, έχουμε θέα στην ψύκτρα η οποία είναι κυριολεκτικά "φασκιωμένη" σε μια χαρτονένια θήκη με χοντρά διπλά τοιχώματα, που με τα διάκενά τους εξασφαλίζουν πέραν πάσης λογικής επιφύλαξης την ακεραιότητά της! Η NH-U12S SE-AM4 έρχεται με τον ανεμιστήρα της ήδη τοποθετημένο πάνω της, οπότε σ' εμάς μένει να την περιεργαστούμε . . . κυκλικά! Σε ένα τόσο μικρού πάχους "πύργο" πτερυγίων, το "στρίμωγμα" των πέντε heat pipes δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση, ούτε έρχεται χωρίς κάποιες μικρές "θυσίες", αλλά η τελική διάταξή τους εκμεταλλευόμενη την βέλτιστη δυνατή τοποθέτησή τους, μας επιφυλάσσει ευχάριστες εκπλήξεις! Η ψύκτρα σε διάταξη Push-Pull Έχοντας στη διάθεσή μας έναν επιπλέον NF-F12 PWM ανεμιστήρα, αξιοποιήσαμε τα δύο επιπλέον fan wire-clips αλλά και τα τέσσερα extra αντικραδασμικά "τακουνάκια" και στήσαμε -για τα μάτια σας μόνο ! - την ψύκτρα σε Push-Pull ! Η εγκατάσταση πανεύκολη, με ελευθερία στην καθ' ύψος τοποθέτηση των ανεμιστήρων, αλλά και πλήρη συμβατότητα σε περίπτωση που υπάρχουν μνήμες με υψηλά heat spreaders ! Τα ελαστικά παρεμβύσματα στις γωνίες τους, εξασφαλίζουν την ακουστική μας ηρεμία και η πλήρης ομοιότητα των ανεμιστήρων, μας δίνει πραγματικά εντυπωσιακό περιθώριο ρύθμισης στροφών. Αλλά για όλα αυτά θα επανέλθουμε στη συνέχεια! Το σώμα της ψύκτρας Τα heat pipes είναι τοποθετημένα έτσι ώστε, από όποια πλευρά και αν τον βάλουμε τον ανεμιστήρα, η απόδοσή της θα είναι η ίδια! Η συναρμογή των πτερυγίων με τα heat pipes είναι η κλασική της Noctua, με εκτονωμένες οπές που φέρουν εγκοπή η οποία δίνει ελαστικότητα έτσι ώστε, να περάσουν οι σωλήνες εφαρμοστά και να κολληθούν κατόπιν. Τα πτερύγια στο κέντρο είναι ελαφρά στενότερα για να επιτρέπουν την καλύτερη τροφοδοσία με αέρα της περιοχής, οι τριγωνικές ακμές φροντίζουν για τον περιορισμό του θορύβου και η οπή στο κέντρο επιτρέπει το πέρασμα του κατσαβιδιού για το ξεβίδωμα του block bracket το οποίο στηρίζει το block στα retentions bars. Τα τέσσερα από τα δέκα άκρα των heat pipes έχουν καμφθεί αρκετά ώστε να πλησιάσουν προς το κέντρο της ψύκτρας και να υπάρχει καλύτερη κατανομή τους στο σώμα των πτερυγίων. Οι σωληνίσκοι εκτόνωσης των πτερυγίων, καλύπτουν όλη τη διαθέσιμη επιφάνεια των heat pipes και επιπλέον αυτού, έχουν συγκολληθεί πάνω σε αυτά. Στη δεξιά πλευρά της φωτογραφίας βλέπουμε τη "βάση" των σωληνίσκων και στην αριστερή, τα σημεία που αυτοί ακουμπούν στο επόμενο πτερύγιο, ενώ στο κέντρο φαίνεται καθαρά ότι τα heat pipes είναι πλήρως καλυμμένα ! Επάνω στη δεξιά φωτογραφία φαίνεται η ψύκτρα στερεωμένη στη γνωστή μας συσκευή για τον έλεγχο της διασποράς της θερμοαγώγιμης πάστας, η οποία αναβαθμίστηκε με δυο ορειχάλκινα adapter, για να αποκτήσει τις διαστάσεις του AMD-AM4 socket. Το block της ψύκτρας Η κατασκευή του έχει όλα τα ποιοτικά στοιχεία που περιμένουμε από τη Noctua. Στιβαρή κατασκευή, παντού χαλκός και συγκολλήσεις για να επιτευχθεί η μέγιστη θερμική αγωγιμότητα και φυσικά, όλα επινικελωμένα για αντοχή στο χρόνο ! Γυρνώντας από πάνω το block έχουμε καλύτερη θέα στην άριστη συναρμογή και συγκόλληση των heat pipes, σε αυτό. Το μεγάλο πάχος του βοηθά στην ταχεία μεταφορά της θερμότητας μεταξύ των heat pipes και την καλύτερη ισοφόρτισή τους. Βασική παρατήρηση είναι ότι τέσσερα τμήματα των heat pipes πρέπει να λυγίσουν πολύ, προκειμένου να έρθουν στη θέση τους μέσα στα πτερύγια. Έτσι, για να μην παραβιαστεί η ελάχιστη ακτίνα καμπύλωσής τους, το επάνω κομμάτι του block -αναγκαστικά- έπρεπε να γίνει μικρότερο από το κάτω ! Αυτό επέτρεψε την καλύτερη διανομή των heat pipes μέσα στα πτερύγια της ψύκτρας, μπήκε ένα παραπάνω heat pipe (!) και έτσι -όπως έδειξαν οι μετρήσεις μας- αντισταθμίζεται και με το παραπάνω, η όποια απώλεια από την "χειρότερη" θερμική σύζευξη αυτών με τις πλάκες του block! Η κατασκευάστρια πράγματι, εξάντλησε όλα τα περιθώρια, γιατί δεν μας έχει συνηθίσει σε τόσες έντονες "ζάρες" στις εσωτερικές καμπύλες των heat pipes. Ευτυχώς, το θέμα είναι μόνο αισθητικό γιατί η θερμική απόδοσή τους, δεν επηρεάστηκε καθόλου! Η επιφάνεια του cold plate είναι όπως φάνηκε και πιο πάνω, δεν είναι τελείως λεία, αλλά ήταν πραγματική άσκηση υπομονής και επιμονής για . . . . . . να φανούν καθαρά στο φακό, οι αχνές γραμμές της CNC κατεργασίας που έχει υποστεί το cold plate. Αυτές οι μικροσκοπικές αυλακώσεις εξασφαλίζουν πολύ καλή θερμική επαφή με το CPU heat spreader και γενικώς αποτελούν κοινή πρακτική σε πολλούς κατασκευαστές, απλά εδώ η Noctua, είναι . . . η Noctua ! Ο ανεμιστήρας Η Noctua NH-U12S SE-AM4 εφοδιάζεται με τον ομόσταυλο NF-F12 PWM ανεμιστήρα των 120x25mm, ο οποίος ενσωματώνει πολλές τεχνολογικές λύσεις και αποτελεί πρακτικά τον τέλειο συνεργάτη του σώματος της ψύκτρας. Τα επτά φαρδιά πτερύγια που εξασφαλίζουν αρκετά μεγάλη κάλυψη της διατομής του ανεμιστήρα, έχουν μικρή μέση κλίση και διακρίνονται από την επίσης μικρή μεταβολή της κατά μήκος τους. Αυτά από μόνα τους, σηματοδοτούν ένα σχεδιασμό που είναι προσανατολισμένος στην επίτευξη υψηλής στατικής πίεσης. Και αυτό επιβεβαιώνεται στην πίσω όψη του ανεμιστήρα . . . . . . η οποία κάθε άλλο από συνηθισμένη είναι και πραγματικά αξίζει το κόπο να δούμε κάποιες λεπτομέρειες της όλης κατασκευής! Έντεκα σταθερά πτερύγια στηρίζουν τον κινητήρα και φροντίζουν την συγκέντρωση της ροής του αέρα σε μια στενή δέσμη πίσω από αυτόν. Χάρη στις ελαφρά άνισες αποστάσεις μεταξύ τους, πετυχαίνουν να είναι μόνο ένα πτερύγιο της φτερωτής σε σύμπτωση με κάποιο από τα σταθερά πτερύγια, οπότε βοηθούσης της ελαφράς γωνίας που σχηματίζουν μεταξύ τους και των 2+mm που απέχει η φτερωτή από τα σταθερά πτερύγια, το φαινόμενο της σειρήνας περιορίζεται δραστικά! Με σκοπό τον επιπλέον περιορισμό του θορύβου, στο εξωτερικό τμήμα των σταθερών πτερυγίων -όπου το ρεύμα του αέρα έχει μεγαλύτερη ταχύτητα- υπάρχουν τριγωνικές εγκοπές, οι οποίες διασπούν τον αναμενόμενο κύριο στρόβιλο σε μικρότερους και έτσι, ο παραγόμενος θόρυβος είναι χαμηλότερος και απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες! Αυτά τα σταθερά πτερύγια όμως, καταλαμβάνουν ένα σημαντικό μέρος του πάχους των 25mm και έτσι, η φτερωτή του ανεμιστήρα αναγκαστικά έχει μικρότερο "πάχος" από ότι συνήθως, πράγμα που είναι ενάντιο με την υψηλή πίεση αλλά και τον παράλληλο στόχο για κατά το δυνατόν υψηλό air flow. Το πρόβλημα αυτό λύνεται αφενός, με αυτά τα μικρά βαθουλώματα στην περίμετρό του πλαισίου, τα οποία δημιουργούν ένα παχύτερο οριακό στρώμα σε επαφή με αυτό και αφετέρου, από το γεγονός ότι, τα άκρα των πτερυγίων καθώς κινούνται πολύ κοντά στα πλαίσιο του ανεμιστήρα, είναι "βουτηγμένα" μέσα σε αυτό το παχύτερο οριακό στρώμα αέρα. Αυτά τα δυο σε συνδυασμό, "σφραγίζουν" τα ακροπτερύγια και περιορίζουν την τάση αποκόλλησης του ρεύματος του αέρα στην επάνω πλευρά του πτερυγίου όπου επικρατεί υποπίεση και έτσι, μειώνονται οι θορυβώδεις στρόβιλοι. Πέρα όμως από αυτά, η κλιμακωτή διαμόρφωση του πλαισίου στην πλευρά της εισόδου του αέρα, συμβάλει αφενός στην βαθμιαία μετάβαση από τη στρωτή ροή εισόδου, στην στροβιλώδη ροή που επιβάλουν τα πτερύγια, αλλά και αυξάνει ακόμα περισσότερο το πάχος του οριακού στρώματος! Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι τα πτερύγια να κινούνται αθόρυβα και παρά το μικρότερο βήμα ελίκωσης, να επιτυγχάνουν καλό air flow και υψηλή στατική πίεση! Στην "προίκα" του ανεμιστήρα αυτού συμπεριλαμβάνεται το καλής ποιότητας sleeve του καλωδίου, η PWM οδήγηση και μάλιστα με soft commutation που περιορίζει τον ηλεκτρονικό θόρυβο, αλλά και τα αφαιρούμενα αντικραδασμικά παρεμβύσματα σιλικόνης, που φροντίζουν για την καταστολή του εκ μεταφοράς θορύβου, καθώς επίσης και τα νέα έδρανα με το μεταλλικό περίβλημα και η ισχυρότερη μαγνητική ανάρτηση του άξονα του κινητήρα, που επιτρέπουν σημαντική μακροζωία (150.000 h ή 6 έτη 24/7) και ακόμα πιο αθόρυβη λειτουργία. Όλα αυτά μπορείτε να τα βρείτε σε περισσότερες λεπτομέρειες στη σελίδα του ανεμιστήρα, αλλά και σε συντομία στο video που ακολουθεί: Αυτό που δεν θα βρείτε εύκολα όμως, είναι η ηλεκτρική συμπεριφορά του! O NF-F12 PWM είναι μια έμπρακτη απόδειξη του ότι η Noctua έχει ουσιαστικά ωθήσει το τεχνολογικό όριο κατασκευής ανεμιστήρων σε νέα επίπεδα! Με μόλις 0,7 Watt μέγιστη υπό φορτίο κατανάλωση, παρουσιάζει μια υποδειγματικά γραμμική ανταπόκριση στη μεταβολή του Duty Cycle (DuCy), καθιστώντας πανεύκολο τον έλεγχό του, είτε από τη μητρική, είτε από κάποιο καλό fan controller. Αυτό όμως που πραγματικά είναι για πολλά μπράβο, είναι το κύκλωμα ελέγχου του ανεμιστήρα, το οποίο -σε συνεργασία με το εξαιρετικό έδρανο του κινητήρα- πέρα από την εξαιρετική σταθερότητα των στροφών για δεδομένο DuCy, δίνει πρακτικά ένα πρωτοφανές (>11/1) περιθώριο μεταβολής των στροφών του ανεμιστήρα , καθώς με DuCy=10%, οι ελάχιστες στροφές είναι 135 rpm (αρκετά κάτω από τις 200rpm που δίνει η κατασκευάστρια) και αυτές, με πλήρη ασφάλεια όσον αφορά στο θέμα της αξιοπιστίας εκκίνησης, καθώς ο ανεμιστήρας, όταν τροφοδοτείται, αρχικά στρέφεται για μερικά δευτερόλεπτα με περίπου 700rpm και μετά κατεβαίνει στις στροφές που έχουμε ρυθμίσει εμείς. Και αυτή η δυνατότητα είναι ασφαλής, γιατί ακόμα και αν χρησιμοποιούμε το LNA τα περιθώρια λειτουργίας είναι τεράστια καθώς, όπως μετρήσαμε -με 6 VDC τροφοδοσία και DuCy = 12,5%- ο ανεμιστήρας μπορεί να εκκινεί και να στρέφεται με άνεση και ασφάλεια -όχι δεν είναι τυπογραφικό λάθος!- με . . . 40rpm ! ! ! Διαστάσεις και Θέματα συμβατότητας Από τις πληροφορίες του κατασκευαστή μεταφέρουμε εδώ τις βασικές διαστάσεις και δεδομένου ότι οι μητρικές με AMD AM4 socket, δεν έχουν διαδοθεί ακόμα στο ευρύ κοινό, θα περιοριστούμε σε μια κατ' αρχήν εκτίμηση. Με 41 mm απόσταση από το CPU heat spreader, και foot print που υπερβαίνει ελάχιστα την AMD socket zone (και αυτό μόνο αν στήσετε την ψύκτρα σε Push-Pull χρησιμοποιώντας τα αυξημένου πάχους αντικραδασμικά παρεμβύσματα στον Pull ανεμιστήρα), είναι απίθανο να συναντήσετε πρόβλημα με το πέριξ του socket hardware. Αν δε, συνυπολογίσουμε ότι ο μεγάλος άξονας του socket απέχει από τις μνήμες ~52,5mm, βλέπουμε ότι η ψύκτρα ακόμα και σε Push-Pull setup, δεν θα έχει κανένα πρόβλημα σε τοποθέτηση με την εξαγωγή αέρα προς το Mobo IO που είναι και η επικρατούσα τοποθέτηση. Για στήσιμο με την εξαγωγή αέρα προς τα πάνω, θα πρέπει να το δείτε συγκεκριμένα και όπως και να έχει, μπορείτε να συμβουλευτείτε και τη σελίδα με την Mainboard Compatibility καθώς και την Compatibility List της κατασκευάστριας. Οι δικές μας μετρήσεις που έγιναν με την ψύκτρα τοποθετημένη επάνω σε ένα πλακάκι από γυαλί πάχους 8mm, έδωσαν τα ακόλουθα : Και επιβεβαιώνουν αυτές της Noctua στο χιλιοστό ! Αυτό που πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι ο ελάχιστος χώρος τοποθέτησης πρέπει να έχει ύψος 166mm μετρημένα από τη μητρική! Λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά Μας έχει δοθεί και παλιότερα η ευκαιρία να πούμε πολλά πράγματα για τις τεχνολογίες που χρησιμοποιεί η Noctua, αλλά η παρουσίαση κάποιων ακόμα δεν χάνει το ενδιαφέρον της! Η συγκόλληση των heat pipes στα πτερύγια και στο block Μια πρόχειρη ματιά αρκεί για να δούμε ότι, ακόμα και το επάνω πτερύγιο, το "διακοσμητικό", δεν είναι καθόλου τέτοιο. Όλα τα heat pipes είναι κολλημένα (brazing) στα πτερύγια, και μάλιστα αρκετά καλά, έτσι ώστε η κόλληση να φτάνει μέχρι και την επιφάνεια του πτερυγίου. Η ίδια εικόνα επικρατεί και στην κάτω πλευρά, όπου φαίνεται και το σύστημα εκτόνωσης που χρησιμοποιεί η κατασκευάστρια. Εδώ έχουμε και την ευκαιρία να δούμε από μια άλλη "γωνία", ότι η Noctua εξάντλησε όλα τα περιθώρια κάμψης των εσωτερικών heat pipes, καθώς αυτά, δεν κατορθώνουν να έχουν τη σωστή καθετότητα προς τα πτερύγια πριν να μπουν σε αυτά και έτσι, τα τρία πρώτα πτερύγια δεν συνδέονται με τα heat pipes! Η κάμψη των heat pipes είναι οριακή, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να έχουν τέλεια επαφή με το cold plate μέχρι τα άκρα αυτού! Στην αριστερή φωτογραφία φαίνεται καθαρά ότι τα έντονα λυγισμένα εσωτερικά heat pipes, δεν ακουμπούν στα άκρα του cold plate ! Αλλά πρακτικά, δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας καθώς, το άκρο το cold plate είναι αρκετά μακρυά από την επίμαχη περιοχή όπου εκλύεται η θερμότητα (η κεντρική λωρίδα του CPU heat spreader, κάτω από την οποία βρίσκεται το CPU chip), όπου -όπως βλέπουμε στα δεξιά- τα heat pipes είναι απολύτως ίσια και έχουν τέλεια επαφή και συγκόλληση με το block! Συνεπώς, η Noctua πολύ καλά κάνει και "αδιαφορεί" για την επιφανειακή εντύπωση αυτών των κενών, καθώς αυτά της "επιτρέπουν" να βάλει ένα επιπλέον heat pipe στο block και να αυξήσει ουσιαστικά τις επιδόσεις της ψύκτρας. Η επιπεδότητα του cold plate Η ρίγα ελέγχου και τα φίλερ ανά χείρας και . . . Παράλληλα στα heat pipes, η κυρτότητα του cold plate είναι 40 μm και αυτή μειώνεται στα 20 μm στον κάθετο προς αυτά άξονα. Αυτή η ελαφρά κυρτότητα, αποτελεί επιλογή πολλών εταιριών, καθώς έχει αποδειχθεί ότι πολλά CPU heat spreaders είναι ελαφρά κοίλα. Εδώ η Noctua επιλέγει να ακολουθήσει τη μέση οδό και έχει μια σχεδόν επίπεδη επιφάνεια στην κεντρική περιοχή του cold plate και περιμετρικά -όπου δεν έχει μεγάλη σημασία- η κυρτότητα αυξάνει ελαφρά και της επιτρέπει να πατήσει σωστά ακόμα και σε ένα CPU heat spreader με έντονη κοιλότητα, χωρίς αυτό να αντιστρατεύεται το εξαιρετικό πάτημα σε ένα "τελείως" επίπεδο lid. Η διασπορά της θερμοαγώγιμης πάστας. Η συσκευή ελέγχου του τρόπου διασποράς της θερμοαγώγιμης πάστας αποδεικνύει τα προλεχθέντα. Κατ' αρχάς με την κοινή λευκή πάστα -που μας βοηθάει στη φωτογράφιση- σε μια "πειραγμένη" φωτογραφία για να φανούν καθαρότερα οι μικροσκοπικές αυλακώσεις του cold plate που ακουμπούν στο γυαλί της συσκευής ! Η εικόνα μετά την αποκόλληση δείχνει πολύ καλό πάτημα στην κεντρική κρίσιμη ζώνη και λιγότερο καλό προς τα άκρα της δεξιάς και αριστερής "περιοχής" του cold plate. Ανάλογη εικόνα πήραμε και με την αποκόλληση της ψύκτρας μετά τις δοκιμές, μόνο που αυτή τη φορά η πάστα (Arctic MX-4), στην περίμετρο, έμεινε στη πλάκα του loader καθώς, η ψύκτρα είχε κολλήσει τόσο καλά σε αυτόν που χρειάστηκε να βάλω μοχλό για να την σηκώσω ! ! ! Παίρνοντας υπόψη ότι η επιφάνεια του loader που χρησιμοποιούμε είναι dead flat, μόνο για εξαιρετικό πάτημα μπορούμε να μιλήσουμε και να απευθύνουμε ένα μπράβο στην κατασκευάστρια! Θα κλείσω αυτό το κεφάλαιο με μια "καλλιτεχνική" φωτογραφία που δείχνει καλύτερα την διασπορά της θερμοαγώγιμης πάστας. Το Push-Pull setup Στην αρχή της παρουσίασης σημειώσαμε τον ρόλο των παχύτερων αντικραδασμικών ελαστικών παρεμβυσμάτων που υπάρχουν στα παρελκόμενα της ψύκτρας, ας δούμε τη διαφορά τους στην πράξη. Αριστερά έχουμε τον Pull ανεμιστήρα με τα κανονικά ελαστικά τακουνάκια στις γωνίες του, να "ακουμπάει" ουσιαστικά στα πτερύγια της ψύκτρας και δεξιά, με τα παχύτερα τακουνάκια να απέχει περίπου 5mm από αυτά. Ο λόγος γι' αυτά τα παχύτερα παρεμβύσματα βρίσκεται στην προσπάθεια της Noctua να περιορίσει το φαινόμενο της σειρήνας. Αυτό όμως δεν πρόκειται να το "δείτε" με ένα dB(A) meter καθώς, δεν υπάρχει κάποια δραματική αλλαγή στον θόρυβο (μείωση μεγίστως = 0,9 bB(A). Θα χρειαστείτε έναν αναλυτή φάσματος για να δείτε αυτό που σας λένε τα αυτιά σας, γιατί στην χροιά του ήχου επιτυγχάνεται μεγάλη διαφορά γιατί τα παχύτερα τακουνάκια εξαφανίζουν τους ενοχλητικούς συριγμούς (που τα απλά παρεμβύσματα επιτρέπουν) καθώς, τα πτερύγια που στρέφονται με μεγάλη ταχύτητα, δεν βρίσκονται πλέον σχεδόν σε επαφή με τα πτερύγια της ψύκτρας! Και κάτι ακόμα, που δείχνει την προσοχή στη λεπτομέρεια που χαρακτηρίζει την κατασκευάστρια: Τα διπλά τσακίσματα στα fan wire clips, χρησιμεύουν στην σωστή στερέωση του Pull ανεμιστήρα όταν έχει τα παχύτερα παρεμβύσματα καθώς τότε, η στερέωση γίνεται στην δεύτερη "σκάλα" των clips. Το σύστημα στερέωσης Secufirm2 για τους AMD AM-4 Η αλλαγή των αποστάσεων των οπών στερέωσης του AM-4 socket στις μητρικές, σε 90mm x 54mm, επέβαλε την κατασκευή νέων retension bars από τη Noctua, η οποία κυκλοφόρησε δύο νέα mounting kits, τα ΝΜ-AM4-UxS και ΝΜ-ΑΜ4, προκειμένου να καταστήσει συμβατές με το νέο socket ψύκτρες που ήδη κυκλοφορούν. Για το θέμα αυτό θα έχουμε μια ξεχωριστή παρουσίαση σε μερικές ημέρες. Όμως για κάποιες ψύκτρες επιλεκτικά, μεταξύ των οποίων και η σημερινή φιλοξενούμενη του εργαστηρίου, έρχονται με το ΑΜ4 mounting hardware σαν -μοναδικό- standard. Η ευκολία και η στιβαρότητα της εγκατάστασης είναι παραδειγματική! Η ανεξαρτησία των δυνάμεων σύσφιξης από την "αντρειωσύνη" του χρήστη (!), μολονότι θα την θέλαμε σε όλες τις ψύκτρες, δεν έχουμε συχνά την ευκαιρία να την βλέπουμε τόσο καλά μελετημένη όπως εδώ. Οι αποστάτες που ορίζουν μια σταθερή απόσταση στήριξης των retension bars από την άνω επιφάνεια της μητρικής και τα υπό μορφήν βίδας παξιμάδια σύσφιξης του CPU bracket, που τερματίζουν πάνω στα retension bars πριν ακουμπήσουν μεταξύ τους οι σπείρες του ισχυρών ελατηρίων τους , εξασφαλίζουν ότι έχουμε πάντα, μια συγκεκριμένη, ισχυρή και σταθερή σύσφιξη, που εγγυάται -από μηχανική άποψη- την βέλτιστη θερμική επαφή της ψύκτρας με τον επεξεργαστή μας. Μετρήσεις Εδώ μπορούμε να δούμε την συνοπτική εικόνα της Noctua NH-U12S SE-AM4, έτσι όπως καταγράφηκε στις τυπικές δοκιμές που έγιναν στην Push διάταξη αλλά και στην Push-Pull. Έγιναν δοκιμές με στόχο μέγιστη θερμική επιφόρτιση 240 Watt που είναι και το λογικό όριο της ψύκτρας (TDP = 140 W), αλλά καθώς η ψύκτρα δεν "φάνηκε να το ξέρει αυτό" (!) , το πήγαμε και λίγο... παραπέρα όπως θα δούμε πιο κάτω! Σύνοψη βασικής θερμικής συμπεριφοράς Στον πίνακα που ακολουθεί έχουν συμπεριληφθεί οι δοκιμές που έγιναν σε διάφορα airflow και θερμικές καταπονήσεις στα ακόλουθα setup και προσανατολισμούς: Α. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH. Β. Μετρήσεις πλάγιου προσανατολισμού, με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH. Γ. Μετρήσεις κάθετου προσανατολισμού με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH. Δ. Μετρήσεις οριζόντιου προσανατολισμού με τους ανεμιστήρες σε διάταξη PUSH-PULL. Νομίζω ότι τα λόγια περιττεύουν, αλλά αναγκαστικά πρέπει να σημειώσουμε μερικά πράγματα. 1. Έχουμε να κάνουμε με μια ψύκτρα που από τον κατασκευαστή έχει σχεδιαστεί για θερμική καταπόνηση 140 Watt και προσφέρεται για ελαφρύ OC, η οποία παρά το ότι έχει πάχος μόνο 45mm, με τη βοήθεια του εξαιρετικού ανεμιστήρα της, κατορθώνει στα 240 Watt να κρατάει την CPU μας κάτω από τους 60 βαθμούς με θόρυβο μόλις διακριτό από το θόρυβο υποβάθρου σε ένα διαμέρισμα πόλης αργά τη νύχτα! 2. Η ψύκτρα αυτή μπορεί υποστηρίξει την λειτουργία του επεξεργαστή μας σε βαρύ υπερχρονισμό (360 Watt), χωρίς οι θερμοκρασίες να ξεπεράσουν τους 81 βαθμούς, με τον θόρυβο να διατηρείται στα όρια του μόλις διακριτού! 3. Πέραν αυτών, αν εξετάσουμε την λογικά αναμενόμενη μέγιστη καταπόνηση των 180 Watt, το Δθ κυμαίνεται από ~27 C στο υψηλό air flow μέχρι τους ~36 βαθμούς στο χαμηλό, ενώ αντίστοιχα ο θόρυβος κινείται μεταξύ του οριακά διακριτού και του πρακτικά αθόρυβου! 4. Η εικόνα που παρουσιάζει γίνεται ακόμα καλύτερη σε Push-Pull setup, όπου οι θερμοκρασίες πέφτουν από ~2,5 μέχρι ~ 7 βαθμούς με μόνη θυσία τον υψηλότερο (αλλά πάντα μέσα στα όρια του μη ενοχλητικού) θόρυβο που παρουσιάζει και αυτό, μόνο στο υψηλό air flow, γιατί στο μέσο και χαμηλό, η επιβάρυνση είναι το πολύ ~1 dB(A) ! Όλα αυτά και ακόμα περισσότερα, μπορούμε να δούμε στο γράφημα που ακολουθεί: Το γράφημα βασίζεται στις τιμές του προηγούμενου πίνακα, αλλά εδώ παίρνουν "μορφή" και αποκαλύπτουν λεπτομέρειες που τα "σκέτα νούμερα" απλά..."αδυνατούν"! Η Noctua NH-U12S SE-AM4, "είναι στο στοιχείο της" στα 180 Watt ανεξαρτήτως προσανατολισμού, πάει με αξιώσεις μεγαλύτερης ψύκτρας στα 240 Watt, όπου στο μέσο και χαμηλό air fow, απλά εμφανίζονται μικρές διαφορές στις θερμοκρασίες ανάλογα με τον προσανατολισμό. Στα 300 Watt, οι διαφοροποιήσεις ανάλογα με τον προσανατολισμό, εμφανίζονται και στο υψηλό air flow, αλλά η επίδρασή τους κυμαίνεται από τους άνετους 60 βαθμούς στο υψηλό air flow, μέχρι τους ασφαλείς 85 στο χαμηλό! Θα πρέπει να πάμε στα "εξωφρενικά" 360 Watt (υπερφόρτιση μεγαλύτερη από 250% ! ) για να σκεφτόμαστε το ενδεχόμενο BSOD και αυτό μόνο στο "dead silent mode", γιατί στα άλλα, η θερμοκρασία παραμένει μεταξύ 82 και 88 βαθμών! Και πάντα φυσικά -με την οικονομική επιβάρυνση ενός ακόμη ανεμιστήρα- μπορείτε να "παίζετε" από τους ασφαλέστατους 61 βαθμούς στο λογικό υψηλό air flow, μέχρι τους μη επικίνδυνους ~82 βαθμούς αν σας πιάσει η διάθεση για "σιωπηλές τρέλες" (!), αλλά κυρίως, μπορείτε να κατέβετε μια κλίμακα σε air flow, μειώνοντας ανάλογα το θόρυβο και οι θερμοκρασίες να παραμένουν συγκρίσιμες με αυτές του υψηλότερου air flow σε Push setup ! Από τα διαγράμματα αυτά μπορούμε να δούμε πολύ καθαρά δυο από τους παράγοντες επιλογής του TDP της ψύκτρας, της ομοιογένειας της συμπεριφοράς της και της ανεξαρτησίας αυτής, από τον προσανατολισμό της. Και με την ευκαιρία να πούμε ότι, είναι προς τιμήν της Noctua, που έχει τόσο αυστηρά κριτήρια και αποφεύγει τους εντυπωσιασμούς, μολονότι από ότι είδαμε θα μπορούσε -υπό συνθήκες- να τους υποστηρίξει ! Μετρήσεις εις βάθος Επικεντρώνοντας στα βασικά ερωτήματα των "ανήσυχων" χρηστών, ας δούμε τα αποτελέσματα των μετρήσεων από μια λίγο διαφορετική και εξόχως αποκαλυπτική οπτική γωνία. A. Ποιος προσανατολισμός είναι καλύτερος Μιλάμε για τους τρεις διαφορετικούς προσανατολισμούς, τον οριζόντιο (κουτιά με τη μητρική παράλληλη με το πάτωμα), τον πλάγιο (κλασικοί "πύργοι") με οριζόντια ροή αέρα και τον κατακόρυφο (κουτιά όπου τα IO της μητρικής "κοιτάνε" το "ταβάνι", αλλά -λόγω του μικρού της μεγέθους- και σε κλασικούς πύργους με την ροή του αέρα να είναι κατακόρυφη !) Το ερώτημα αυτό φυσικά είναι καταχρηστικό καθώς η πιθανότητα να πάρει κάποιος μια τόσο μικρή ψύκτρα για να κάνει βαρύ O/C είναι επιεικώς απίθανη, όμως έχει αξία καθώς μας βοηθάει να καταλάβουμε καλύτερα με τι έχουμε να κάνουμε ! 1. Μέχρι τα 180 Watt όλοι οι προσανατολισμοί είναι πρακτικώς εφάμιλλοι. 2. Από τα 240 Watt και επάνω, ο οριζόντιος προσανατολισμός της ψύκτρας, (όπου τα heat pipes έχουν την ιδανική θέση), πλεονεκτεί και μάλιστα αυξάνει τη διαφορά του όσο αυξάνει η θερμική καταπόνηση. Β. Ποιο setup ανεμιστήρων είναι προτιμότερο Εύκολη η απάντηση καθώς το Push-Pull setup είναι ακαταμάχητο! Το θερμοκρασιακό κέρδος στην μέγιστη καταπόνηση των δοκιμών σε σχέση με τον πιθανότερο προσανατολισμό (Πλάγιο), είναι περίπου 10+ βαθμοί.Αναμφίβολα εντυπωσιακό, αλλά εδώ λίγο προσοχή! Το πιο σημαντικό είναι ότι -για παράδειγμα- στα 180 Watt, μπορείτε να έχετε την ψύκτρα σε χαμηλό air flow και με "ποινή" μόνο 0,7dB(A) να έχετε 4 έως 5 βαθμούς, χαμηλότερη θερμοκρασία απ΄ ότι το Push setup. Για να δούμε και την άλλη πλευρά του νομίσματος, μπορείτε να έχετε την ψύκτρα σε χαμηλό air flow παράγοντας αισθητά χαμηλότερο θόρυβο σε σχέση με το υψηλό air flow (Push setup) με θερμική "ποινή" μόνο ~4 βαθμούς. Επιπλέον και σαν επιβεβαίωση αυτού που επαναλαμβάνουμε συχνά πυκνά από εδώ, μπορούμε να λειτουργούμε αθόρυβα (30,7dB(A)) την ψύκτρα στα 180 Watt, σε χαμηλό air flow και σε Push-Pull setup και η θερμοκρασία να είναι μόλις 5 βαθμούς υψηλότερη (56 βαθμοί) σε σχέση με το ίδιο setup, σε υψηλό air flow όπου ο θόρυβος (39 dB(A) ), είναι σχεδόν διπλάσιος! Προσδιορισμός θερμικών ορίων Αντίθετα από ότι και εμείς περιμέναμε, η ψύκτρα με την απόδοσή της, μας "προκάλεσε" να κάνουμε τη δοκιμή αυτή, στα 360 Watt! Στο γράφημα που ακολουθεί, η κόκκινη καμπύλη μας δείχνει την πτώση της θερμοκρασίας που προκαλεί η αύξηση του air flow και η μπλε, το πόσους βαθμούς χαμηλώνει η θερμοκρασία μετά από κάθε τέτοια αύξηση. Επίσης, για λόγους σύγκρισης των επιλογών του κατασκευαστή, έχει προστεθεί η πτώση της θερμοκρασίας που προκαλεί η αύξηση του air flow με τον stock ανεμιστήρα σε Push (ματζέντα) και με έναν ακόμα ίδιο ανεμιστήρα, σε Push-Pull (πράσινη). Χρησιμοποιήθηκε ένας ανεμιστήρας EBM-Papst 120x38mm (160 cfm / 19mmH2O) σε θέση Push. Ο προσανατολισμός της ψύκτρας είναι οριζόντιος (πτερύγια οριζόντια, heat pipes κατακόρυφα). Με μια πρώτη ματιά έχουμε : 1. Δεν έχει κανένα νόημα να πάμε πάνω από 2000 rpm, καθώς το θερμικό κέρδος γίνεται σε σύγκριση με το θόρυβο . . . "δυσβάστακτο" ! 2. Η stock σύνθεση αναδεικνύει την πολύ καλή επιλογή του ανεμιστήρα καθώς αυτός "ανταγωνίζεται" με επιτυχία το "τερατάκι" της EBM-Papst. 3. Η διάταξη σε Push-Pull έχει πολύ μεγάλο πλεονέκτημα καθώς πετυχαίνει τις ίδιες θερμοκρασίες με ~500rpm λιγότερες από τον ανεμιστήρα αναφοράς. Αυτό το τελευταίο συμπέρασμα είναι και το σημαντικότερο, γιατί -υπενθυμίζουμε- δεν είναι απαραίτητο ο Pull ανεμιστήρας να είναι Noctua, καθώς η κατασκευάστρια προς τιμήν της, παρέχει αντικραδασμικά παρεμβύσματα και για ανεμιστήρες άλλων εταιριών (!), οπότε με μια μικρή δαπάνη, μπορούμε να αναβαθμίσουμε την προασαρμοστικότητα της ψύκτρας, τόσο θερμικά όσο και ηχητικά! Συγκριτική κατάταξη Η κατάταξη της Noctua NH-U12S SE-AM4 στους πίνακες αυτούς, θα πρέπει να ιδωθεί έχοντας πάντα κατά νου ότι, οι συμμετέχοντες ποικίλουν αρκετά σε μέγεθος. Λόγω του ότι η ψύκτρα έχει πέντε heat pipes, θα έπρεπε να την κατατάξουμε με βάση τις επιδόσεις της στα 300Watt, αλλά συνυπολογίζοντας ότι έχει συνιστώμενο TDP τα 140 Watt και ιδιαίτερα μικρές διαστάσεις, πιστεύουμε ότι εν προκειμένω θα είναι "δικαιότερο" και πιο χρήσιμο, να υπερισχύσουν της επιλογής οι διαστάσεις της, καθώς αυτές είναι ένα σημαντικό κριτήριο χρήσης και έτσι, την κατατάξαμε με βάση τα 240 Watt*. Επίσης, για να έχουμε και κάποια συγκριτική αίσθηση στον πίνακα κατάταξης παραθέτουμε και την επίδοσή της και σε Push-Pull setup στο ίδια Watt. {*Βεβαίως στους πίνακες και τα γραφήματα των δοκιμών μπορείτε να δείτε τις επιδόσεις της μέχρι και τα 360 Watt.} Α. Σύνθετη κατάταξη με βάση το Δθ και τον θόρυβο, με πρωτεύον κριτήριο το Δθ. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Ένα . . . " Εξαιρετικά ! ", θα ήταν αρκετό, αλλά ας πούμε δυο λόγια παραπάνω . . . Η NH-U12S SE-AM4, όπως ήταν αναμενόμενο από την ήδη μεγάλη προϊστορία της, τα πήγε περίφημα, καθώς ετέθη επικεφαλής των περιορισμένου μεγέθους ψυκτρών μονού πύργου που έχουν δοκιμαστεί στα 240 Watt. Η επιλογή της Noctua να "στριμώξει" ένα ακόμα heat pipe στο μικρό σώμα της ψύκτρας ανταμείφθηκε με τον καλύτερο τρόπο! Οι θερμοκρασίες που επιτυγχάνει στο Push setup είναι ~4 βαθμούς κάτω από αυτές του λογικού ανταγωνιστή της στο πίνακα (Arctic Freezer i32) και συναγωνίζεται σε θερμοκρασία αλλά και θόρυβο, το Push-Pull setup της δεύτερης, για να το ξεπεράσει κατά ~2 βαθμούς όταν δούμε και το Push-Pull setup της Noctua NH-U12S SE-AM4, στο οποίο όμως, υστερεί ελαφρά γιατί παράγει ~4 dB(A) παραπάνω θόρυβο από την Freezer i322 ! Β. Σύνθετη κατάταξη με βάση το θόρυβο και το Δθ, με πρωτεύον κριτήριο το θόρυβο. (Pthermal = Max, Air flow = Max, Noise measurement distance = 0,5m) Αν στο θέμα των επιδόσεων τα πράγματα ήταν εύκολα, εδώ γίνονται ευκολότερα! Η Noctua NH-U12s SE-AM4 απέχοντας μόλις 0,8 dB(A) από την πιο αθόρυβη ψύκτρα που έχουμε δοκιμάσει, είναι μια πολύ ήσυχη ψύκτρα και μια εξαιρετική επιλογή για οποιοδήποτε σύστημα μέσου φορτίου ακόμα και για HTPC, καθώς στο μέσο και ιδιαίτερα το χαμηλό air flow -που είναι επαρκέστατο για την λειτουργία ενός HTPC συστήματος- ουσιαστικά εξαφανίζεται από το ηχητικό "τοπίο" ! Τα 39 dB(A) του Push-Pull setup αν και δεν είναι ενοχλητικά, σίγουρα δεν περνούν και απαρατήρητα, όμως εδώ υπάρχουν δυο σημαντικές παρατηρήσεις: 1. Στο μέσο air flow έχει μόλις 1,1 dB(A) πάνω από τον θόρυβο του Push setup στο ίδιο air flow. 2. Στο μέσο air flow έχει μόλις ~1 βαθμό υψηλότερη θερμοκρασία από το Push setup στο υψηλό air flow. Συνεπώς, η επιλογή του Push-Pull setup αυξάνει αισθητά την απόδοση την ψύκτρας και επιτρέπει την διαχείριση υψηλότερου θερμικού φορτίου καθώς, στο μέσο air flow έχει περίπου ίδια απόδοση με αυτήν του Push setup (σε υψηλό air flow) και επιπλέον, μας δίνει το περιθώριο στα δύσκολα -χωρίς ιδιαίτερο ηχητικό "κόστος"- να λειτουργήσουμε το σύστημά μας σε ακόμα μεγαλύτερα φορτία! Επίλογος Και τώρα ήρθε η ώρα να αποτιμήσουμε την πολυήμερη συμβίωσή μας με την Noctua NH-U12S SE-AM4, προϊόν μιας εταιρίας που τα προϊόντα της ξεχωρίζοντας για την υψηλή ποιότητα και αποτελεσματικότητά τους, δεν έχουν γίνει τυχαία το "σημείο αναφοράς" στο τομέα της αερόψυξης. Η προσήλωση στις ανάγκες του μέσου χρήστη για ένα ήσυχο αλλά και αποδοτικό σύστημα ψύξης, και η αδιάκοπη έρευνα για ακόμα πιο αποδοτικές τεχνικές λύσεις, έχει δημιουργήσει ένα ολόκληρο "οικοσύστημα" με προτάσεις απαλλαγμένες από άχρηστο εντυπωσιασμό, που στοχεύουν στην ριζική αντιμετώπιση των πραγματικών προβλημάτων της ψύξης και η σημερινή φιλοξενούμενη του TheLab, αποτελεί ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα! Η Noctua NH-U12S SE-AM4, ενσωματώνοντας την ώριμη τεχνολογία της συγκόλλησης των πτερύγια στα heat pipes και εφοδιασμένη με έναν ανεμιστήρα που αποτελεί πραγματική τεχνολογική επιτομή στο θέμα της αθόρυβης υψηλής απόδοσης , έρχεται να δώσει ουσιαστική απάντηση σε όσους αναζητούν μια αισθητά καλύτερη και κυρίως αθόρυβη ψύκτρα μέσου όγκου, για το σύστημά τους. Ας δούμε περιληπτικά τις βασικές της παραμέτρους: Πλεονεκτήματα: H Noctua NH-U12S SE-AM4 είναι σε θέση -μέσα στα όρια του TDP της- να διατηρήσει ένα σύστημα σε χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες δεν "ξεφεύγουν" ακόμα και αν επιλέξουμε πρακτικά dead silent λειτουργία. Παράλληλα, μπορεί να κρατήσει το σύστημά μας σε λειτουργία ακόμα και κάτω από κάτω από παράλογα -για το μέγεθός της- "βαρύ" υπερχρονισμό, με τον θόρυβο να κινείται πάντα σε χαμηλά επίπεδα! Σε "απόλυτες επιδόσεις", κατατάσσεται στην κορυφή της κατηγορίας της απέχοντας αισθητά από τον δεύτερο και διαπρέπει στο θέμα του θορύβου συγκαταλεγόμενη μεταξύ των πιο αθόρυβων ψυκτρών, καθώς απέχει μόνο 0,8dB(A) από την κορυφαία! Το μικρό της μέγεθος εξασφαλίζει την αποφυγή προβλημάτων με τα πέριξ του CPU socket εξαρτήματα και η εύκολη -αλλά και στιβαρή- εγκατάστασή της, την κάνει ιδανική για οποιοδήποτε χρήστη διαθέτει μέσης ισχύος σύστημα, είτε κλασικού PC είτε HTPC, όπου και διακρίνεται για την πρακτικά αθόρυβη λειτουργία της! Και τελευταίο, αλλά σαφώς όχι σε σπουδαιότητα, είναι ότι παρά την κορυφαία ποιότητα κατασκευής αυτής και του ανεμιστήρα της, από την κατασκευάστρια έχει πολύ λογική τιμή. Μειονεκτήματα: Πραγματικά εδώ . . . δεν έχουμε να καταλογίσουμε τίποτε! Το μόνο ίσως που θα θέλαμε να δούμε είναι ένα PWM Fan Y Splitter Cable Adapter και αυτό μόνο για να καλυφθεί η χρήση ενός δεύτερου ανεμιστήρα που δεν θα είναι Noctua! Παρατήρηση: Η τιμή της ψύκτρας στην Ελλάδα, καθώς για την ώρα την βρίσκουμε -όχι ετοιμοπαράδοτη- σε ένα μόνο κατάστημα, είναι "φυσικά" αρκετά υψηλότερη από την MSRP και δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε τη Noctua γι' αυτό! Όταν έρθει σε περισσότερα καταστήματα, ο ανταγωνισμός θα φροντίσει για την σχετική "προσγείωση" της τιμής της! Συνοψίζοντας όλα αυτά σε μια φράση : "Ο χρήστης που έχει ένα μέσης ισχύος σύστημα και ψάχνει για την ποιοτική αναβάθμιση της stock ψύκτρας του, που θα αυξήσει σημαντικά τις επιδόσεις του συστήματός του και θα "εξαφανίσει" το θόρυβο αλλά όχι και το πορτοφόλι του, θα κάνει χάρη στον εαυτό του αν πάρει σοβαρά υπόψιν την πρόταση της Noctua NH-U12S SE-AM4 ! " Υπενθυμίζουμε ότι η Noctua NH-U12S SE-AM4 έχει από την κατασκευάστρια εταιρία εξαετή εγγύηση και προτεινόμενη τιμή 59,90€ (MSRP) και την ώρα που ολοκληρώνεται το review της, μπορέσαμε να την βρούμε μόνο σε ένα Ελληνικό κατάστημα -όχι ετοιμοπαράδοτη- προς 74,90 € του ΦΠΑ συμπεριλαμβανομένου (συν 3 έως 5,5 € μεταφορικά). Κλείνοντας την παρουσίασή μας ας δούμε επιγραμματικά τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της Noctua NH-U12S SE-AM4. Κορυφαία ποιότητα κατασκευής. Πολύ καλές επιδόσεις. Εξαιρετικά λειτουργικό και στιβαρό σύστημα στερέωσης με πολύ εύκολη εγκατάσταση. Σταθερή πίεση συναρμογής ψύκτρας / CPU, η οποία ορίζεται μέσω ελατηρίων στις βίδες του βραχίονα στήριξης. Εξαιρετικά μεγάλη περιοχή λειτουργίας. Πολύ αποτελεσματικός και αθόρυβος PWM ανεμιστήρας. Ανεμιστήρας εξοπλισμένος με FDB έδρανα μεταλλικού περιβλήματος, με MTBF >150.000 h Μπορεί να αντιμετωπίσει με ασφάλεια, το μέγιστο θερμικό φορτίο, παράγοντας "μηδενικό" θόρυβο. Εξαιρετικής ποιότητα και τεχνολογίας ανεμιστήρας με σύστημα συγκέντρωσης ροής του αέρα. Χαμηλός θόρυβος ακόμα και σε υψηλές στροφές, ο οποίος είναι απαλλαγμένος από ενοχλητικές συχνότητες. Sleeved καλώδιο ανεμιστήρα. Καλώδιο περιορισμού της ταχύτητας περιστροφής του ανεμιστήρα (LNA adapter) Επιπλέον ζέυγος wire clips και αντικραδασμικά παρεμβύσματα για την προσθήκη και δεύτερου ανεμιστήρα (Push-Pull). Αντικραδασμικές ελαστικές ταινίες για την προσθήκη ανεμιστήρα άλλου κατασκευαστή. Σύριγγα με εξαιρετική θερμοαγώγιμη πάστα που αρκεί για περισσότερες της μιας εφαρμογών. Αναλυτικό manual. Εγγύηση έξι ετών. Λογική MSRP τιμή. Δεν παρέχει ένα PWM fan Y cable splitter για δεύτερο ανεμιστήρα. Για την ώρα η τιμή της στη χώρα μας είναι αρκετά υψηλότερη από αυτήν που συνιστά η κατασκευάστρια! Με βάση όλα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που αποσπά η Noctua NH-U12S SE-AM4, δε μπορεί να είναι μικρότερη από:  theLAB.gr Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για την παραχώρηση των δειγμάτων της δοκιμής. Για το TheLab.gr Seafalco 03/04/2016

Η Noctua ανακοίνωσε αυτές τις μέρες την νέα σειρά ανεμιστήρων Chromax, η οποία βασίζεται στα πιο γνωστά μοντέλα ανεμιστήρων της των 120 και 140 χιλιοστών, καθώς και νέα καλώδια, αλλά και heatsink covers για τα συστήματα ψύξης NH-U12S και NH-D15(S), τα οποία επίσης εντάσσονται στην σειρά Chromax. Να νέα αυτά προϊόντα έρχονται να προσφέρουν χρώμα με παραδοσιακό τρόπο, χωρίς τα RGB LEDs που χρησιμοποιούν οι άλλοι κατασκευαστές. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Noctua στο δελτίο τύπου της, ως εταιρίας βάζει ως πρωταρχικό στόχο τις επιδόσεις και την ποιότητα κατασκευής, αφήνοντας το αισθητικό κομμάτι σε δεύτερη μοίρα. Παρόλα αυτά επειδή πολλοί πελάτες της ενδιαφέρονται και για το αισθητικό κομμάτι, η εταιρία αποφάσισε να κυκλοφορήσει κάποια εξαρτήματα, την σειρά Chromax, στα επικρατέστερα χρώματα, προκειμένου να ικανοποιήσει και αυτούς τους πελάτες της. Έτσι λοιπόν η εταιρία έρχεται να προσφέρει τους ανεμιστήρες NF-A15, NF-A14, NF-F12 και NF-S12A σε μια νέα chromax.black.swap έκδοση, όπου το σώμα είναι εντελώς μαύρο, αλλά παρέχονται και anti vibration pads σε χρώματα κόκκινο, άσπρο, κίτρινο, πράσινο, μαύρο και μπλε. Τα pads αυτά μπορούν να αλλαχθούν κατά βούληση, επιτρέποντας στον χρήστη να επιλέξει αυτά που θέλει. Οι ανεμιστήρες χρησιμοποιούν SSO2 bearing της Noctua, πάνω από 150000 ώρες MTTF και 6 χρόνια εγγύησης κατασκευαστή. Η σειρά Chromax περιλαμβάνει και τα νέα πακέτα καλωδίων NA-SEC1(extension) και NA-SYC1(y-cable), διαθέσιμα στα ίδια έξι χρώματα που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Τα NA-SEC1 προσφέρουν δυνατότητα επέκτασης καλωδίων κατά 30 εκατοστά, ενώ τα NA-SYC1 την δυνατότητα σύνδεσης δύο ανεμιστήρων 4pin PWM σε μία θέση πάνω στην μητρική. Τέλος, τα νέα NA-HC heatsink covers είναι κατασκευασμένα από αλουμίνιο και διαθέσιμα σε τρεις εκδόσεις. Μία σε μαύρο, μία σε άσπρο, καθώς και μία στην οποία μπορούν να τοποθετηθούν μεταβαλλόμενα ένθετα στα προαναφερθέντα έξι χρώματα. Η τοποθέτησή τους είναι θέμα λεπτών και δεν απαιτείται η αφαίρεση της ψύκτρας. Όλα τα προϊόντα είναι άμεσα διαθέσιμα. Οι προτεινόμενες τιμές λιανικής είναι οι παρακάτω: NF-A15 HS-PWM chromax.black.swap: EUR 26.90/USD 26.90 NF-A14 PWM chromax.black.swap: EUR 24.90/USD 24.90 NF-F12 PWM chromax.black.swap: EUR 22.90/USD 22.90 NF-S12A PWM chromax.black.swap: EUR 22.90/USD 22.90 NA-HC1 chromax.black.swap: EUR 19.90/USD 19.90 NA-HC2 chromax.black: EUR 19.90/USD 19.90 NA-HC2 chromax.white: EUR 19.90/USD 19.90 NA-HC3 chromax.black.swap: EUR 29.90/USD 29.90 NA-HC4 chromax.black: EUR 29.90/USD 29.90 NA-HC4 chromax.white: EUR 29.90/USD 29.90 NA-SEC1 chromax.black: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SEC1 chromax.blue: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SEC1 chromax.green: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SEC1 chromax.red: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SEC1 chromax.white: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SEC1 chromax.yellow: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.black: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.blue: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.green: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.red: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.white: EUR 9.90/USD 9.90 NA-SYC1 chromax.yellow: EUR 9.90/USD 9.90 Για περισσότερες πληροφορίες για την σειρά Chromax, μπορείτε να μεταβείτε στην παρακάτω ιστοσελίδα: Product line chromax - Products

Αν χρειάζεστε κάποια ποιοτική low profile ψύκτρα για κάποιο AM4 σύστημα που έχετε φτιάξει ή σκοπεύετε να φτιάξετε, η Noctua έχει να σας προτείνει δύο νέες ψύκτρες, το μοντέλο NH-L9a-AM4 και το μοντέλο NH-L12S. Και οι δύο ψύκτρες έχουν χαμηλό ύψος, καθιστώντας τις κατάλληλες για χρήση σε μικρά κουτιά. Τα δύο νέα μοντέλα έρχονται να διαδεχθούν τα μοντέλα NH-L9a και NH-L12. Το μοντέλο NH-L9a-AM4 έχει ύψος μόλις 37 χιλιοστά και είναι κατάλληλο για κουτιά που αφήνουν ελάχιστο χώρο ελεύθερο για συστήματα ψύξης επεξεργαστή. Προσφέρει 100% συμβατότητα με μνήμες και PCIe καθώς και ελευθερία πρόσβασης σε υποδοχές κοντά στο cpu socket, ακόμα και σε mini ITX μητρικές. Η τοποθέτηση στο AM4 socket είναι πανεύκολη χάρη στο SecuFirm2 mounting system, ενώ ο ανεμιστήρας NF-A9x14 των 92 χιλιοστών, υποστηρίζει PWM λειτουργία επιτρέποντας την αθόρυβη ψύξη του επεξεργαστή. Το μοντέλο NH-L12S είναι κάπως μεγαλύτερο και έρχεται με λεπτό ανεμιστήρα NF-A12x15 PWM των 120 χιλιοστών, προσφέροντας βελτιωμένη ψύξη έναντι του προηγούμενου μοντέλου που χρησιμοποιούσε ανεμιστήρα των 92 χιλιοστών. Επιπλέον, ο ανεμιστήρας μπορεί να τοποθετηθεί τόσο πάνω από το κυρίως τμήμα της ψύκτρας όπου βρίσκονται τα αλουμινένια fins, προσφέροντας βελτιωμένη συμβατότητα με μνήμες, εφόσον αυτές δεν έχουν ύψος μεγαλύτερο των 45 χιλιοστών, αλλά και κάτω από αυτό, επιτρέποντας στην ψύκτρα να τοποθετηθεί σε κουτιά με μικρό περιθώριο ύψους για το σύστημα ψύξης του επεξεργαστή. Με τον ανεμιστήρα κάτω από τα fins, η ψύκτρα έχει ύψος μόνο 70 χιλιοστά. Και εδώ χρησιμοποιείται το σύστημα στερέωσης SecuFirm2, προσφέροντας εκτεταμένη συμβατότητα με πλήθος socket, τόσο της AMD όσο και της Intel. Και τα δύο μοντέλα θα είναι διαθέσιμα σύντομα, με τις τιμές τους να είναι 39,90 ευρώ και 49,90 ευρώ για τις NH-L9a-AM4 και NH-L12S αντίστοιχα.

Η Noctua ανακοίνωσε την διαθεσιμότητα νέων εκδόσεων των NH-D15, NH-U12S και NH-L9x65 ειδικά για τους Ryzen της AMD και γενικότερα την πλατφόρμα AM4. Οι νέες αυτές εκδόσεις θα ξεχωρίζουν από τις ήδη διαθέσιμες στην αγορά έχοντας το χαρακτηριστικό "SE-AM4" στην ονομασία τους. Ειδικότερα η NH-L9x65 SE-AM4 είναι σχεδιασμένη για συστήματα περιορισμένων διαστάσεων, η NH-U12S SE-AM4 αποτελεί μια λύση η οποία προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ επιδόσεων και συμβατότητας, ενώ η NH-D15 SE-AM4 προσφέρει μέγιστες επιδόσεις τόσο σε overclockers όσο και σε αυτούς που επιθυμούν ένα σύστημα απόλυτα αθόρυβο. Και τα τρία μοντέλα διαθέτουν το σύστημα SecuFirm2, αναβαθμισμένο ειδικά για το AM4 socket, ώστε να προσφέρει άριστη και εύκολη τοποθέτηση της ψύκτρας. Δύο διαφορετικά set από mounting bars, επιτρέπουν την επιλογή από τον χρήστη να επιλέξει τον προσανατολισμό της ψύκτρας. Οι ανεμιστήρες που χρησιμοποιούνται στις νέες αυτές ψύκτρες, είναι οι NF-A15, NF-F12 και NF-A9x14 PWM, της ίδιας της Noctua. Η Noctua έχει ήδη ξεκινήσει να αποστέλλει τις νέες αυτές εκδόσεις προς τα καταστήματα, οπότε αυτές αναμένεται να είναι σύντομα διαθέσιμες στο αγοραστικό κοινό. Στην συσκευασία περιλαμβάνεται και NT-H1 thermal compound, ενώ η εγγύηση έχει διάρκεια 6 χρόνια. Οι προτεινόμενες τιμές λιανικής είναι οι παρακάτω: NH-D15 SE-AM4: EUR 89.90/USD 99.90 NH-U12S SE-AM4: EUR 59.90/USD 64.90 NH-L9x65 SE-AM4: EUR 44.90/USD 52.90 Τέλος, να υπενθυμίσουμε ότι πριν λίγο καιρό, πολλές εταιρίες που κατασκευάζουν ψύκτρες, άρχισαν να προσφέρουν kits που προσθέτουν συμβατότητα με την AM4 πλατφόρμα, σε ήδη διαθέσιμα μοντέλα τους. Ανάμεσά τους και η Noctua. Όσον αφορά τους Ryzen, οι τελευταίες φήμες θέλουν τους επεξεργαστές να ανακοινώνονται μέχρι το τέλος του μήνα.

Η Noctua είναι γνωστή για τα ιδιαίτερα ποιοτικά προϊόντα της στον τομέα της ψύξης ενός συστήματος. Αυτές τις μέρες η εταιρία ανακοίνωσε την διαθεσιμότητα τριών νέων ψυκτρών για τους νέους επεξεργαστές, πολύ υψηλών επιδόσεων, Threadripper και EPYC της AMD. Πρόκειται για τα γνωστά μοντέλα NH-U14S, NH-U12S και NH-U9, τα οποία όμως προκειμένου να μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τους νέους επεξεργαστές της AMD, έχουν τροποποιηθεί κατάλληλα για τα νέα TR4 και SP3 sockets. Οι νέες εκδόσεις των NH-U14S, NH-U12S και NH-U9 για Threadripper και EPYC επεξεργαστές, διαθέτουν μεγαλύτερης επιφάνειας χάλκινη βάση, με διαστάσεις 70 x 56 χιλιοστά, καθώς και μια κατάλληλα τροποποιημένη έκδοση του συστήματος στερέωσης SecuFirm2, προκειμένου να μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτό με τα νέα sockets. Η χρήση χάλκινων heatpipes επιτρέπει την γρήγορη μεταφορά της θερμότητας από την βάση προς τα αλουμινένια fins, τα οποία και ψύχονται με την βοήθεια ενός υψηλής ποιότητας ανεμιστήρα της Noctua. Το μοντέλο NH-U14S έρχεται με έναν ανεμιστήρα NF-A15 των 140 χιλιοστών, το μοντέλο NH-U12S με έναν ανεμιστήρα NF-F12 των 120 χιλιοστών, ενώ το μοντέλο NH-U9 έρχεται με δύο ανεμιστήρες NF-A9 των 92 χιλιοστών. Το μοντέλο NH-U14S προορίζεται για χρήση σε υπολογιστές με άπλετο χώρο, όπου επιζητείται η μέγιστη επίδοση ψύξης, το μοντέλο NH-U12S για συστήματα που μπορούν να δεχθούν σύστημα ψύξης με ύψος έως και 158 χιλιοστά, ενώ το μοντέλο NH-U9 για χρήση σε συστήματα όπου ο χώρος είναι περιορισμένος έχοντας ύψος 125 χιλιοστά. Το μοντέλο NH-U9 είναι κατάλληλο και για χρήση σε 4U rack mounts. Οι τρεις νέες ψύκτρες της Noctua θα είναι διαθέσιμες στα καταστήματα έως τα τέλη του μήνα. Στην συσκευασία περιλαμβάνεται θερμαγώγιμη πάστα NT-H1, ενώ η εγγύηση φτάνει τα 6 χρόνια. Οι τιμές των τριών μοντέλων είναι οι εξής: NH-U14S TR4-SP3: EUR 79.90 / USD 79.90 NH-U12S TR4-SP3: EUR 69.90 / USD 69.90 NH-U9 TR4-SP3: EUR 69.90 / USD 69.90