Η Seagate προειδοποιεί για "κλιματική κρίση δεδομένων" στα data centers λόγω Τεχνητής Νοημοσύνης

Κατά την παρουσία της στην Computex 2025, η Seagate έστειλε σαφές μήνυμα: η αλματώδης αύξηση της τεχνητής νοημοσύνης επιταχύνει μια ανερχόμενη "κρίση άνθρακα" στα data centers, λόγω του υπερδιπλασιασμού της κατανάλωσης ενέργειας και του όγκου δεδομένων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας, ο παγκόσμιος όγκος δεδομένων θα τριπλασιαστεί μεταξύ 2023 και 2028, ξεπερνώντας το φράγμα του zettabyte, ενώ η βιομηχανία των σκληρών δίσκων παράγει μόλις 1-2 ZB χωρητικότητας ετησίως.

Η ανησυχία αυτή δεν είναι θεωρητική. Σε έρευνα της Seagate μεταξύ 1.000 επαγγελματιών IT, το 72% ήδη χρησιμοποιεί ή σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει AI, ενώ το 90% όσων χρησιμοποιούν AI θεωρεί ότι τα ιστορικά δεδομένα ενισχύουν την ποιότητα των αποτελεσμάτων. Η τάση «δεν σβήνουμε τίποτα» δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα αυξανόμενης ενεργειακής κατανάλωσης και αποθηκευτικής ανάγκης, καθώς κάθε byte που διατηρείται απαιτεί υποδομή και ψύξη.

Η Goldman Sachs Research προβλέπει αύξηση 165% στην παγκόσμια κατανάλωση ρεύματος των data centers μέχρι το 2030, γεγονός που καθιστά την ενεργειακή αποδοτικότητα του storage κρίσιμη παράμετρο για τη βιωσιμότητα του κλάδου.

NVMe HDDs: ένας νέος ρόλος για τους "παραδοσιακούς" δίσκους

Στο περίπτερο της Seagate στην Computex παρουσιάστηκαν πρωτότυποι σκληροί δίσκοι με διεπαφή NVMe, μια τεχνολογία που παραδοσιακά συνδέεται με τα SSDs. Οι δίσκοι αυτοί επιτρέπουν αμεσότερη σύνδεση με GPUs μέσω DPUs, καθιστώντας το αποθηκευτικό μέσο πιο "κοντά" στα μοντέλα AI.

Τα πρωτότυπα καλύπτουν από απλές single-lane εκδόσεις που συνδέονται μέσω SATA έως dual-lane εκδόσεις μέσω SAS. Η Seagate δεν έχει ανακοινώσει ημερομηνία διάθεσης, δηλώνοντας ότι συλλέγει σχόλια μέσω του οργανισμού OCP για να οριστικοποιήσει τις προδιαγραφές.

Τεχνολογία HAMR σε μαζική παραγωγή

Η τεχνολογία HAMR (Heat-Assisted Magnetic Recording) με την εμπορική επωνυμία Mozaic 3+ εισέρχεται επιτέλους σε φάση μαζικής παραγωγής, μετά από 20 χρόνια ανάπτυξης και επένδυση άνω του $1 δισεκατομμυρίου. Με χρήση laser που θερμαίνει το μαγνητικό υπόστρωμα στους 800°F μέσα σε νανοδευτερόλεπτα, η HAMR υπόσχεται πολλαπλάσια πυκνότητα αποθήκευσης στον ίδιο φυσικό χώρο. Η εμπορική αποδοχή της τεχνολογίας μένει να φανεί στην πράξη.

Κυκλική οικονομία και e-waste

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο Colin Presly, περίπου 200 εκατομμύρια σκληροί δίσκοι καταστρέφονται κάθε χρόνο με βιομηχανικό θρυμματισμό, λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια δεδομένων. Αυτό δημιουργεί τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος, καθώς λειτουργικό hardware μετατρέπεται σε άχρηστο scrap.

Η Seagate εργάζεται με οργανισμούς όπως οι NIST και ISO για πρότυπα που θα επιτρέπουν ασφαλή διαγραφή μέσω κρυπτογραφικών κλειδιών, ώστε να επιτραπεί η επαναχρησιμοποίηση των δίσκων. Μέχρι στιγμής, το πρόγραμμα ανακύκλωσης της εταιρείας έχει ανακτήσει πάνω από 1 τόνο σπάνιων μαγνητών, αλλά αυτό παραμένει σταγόνα στον ωκεανό της e-waste.

Η τεχνολογία αυτόνομης αποκατάστασης μονάδων (autonomous drive regeneration) επιτρέπει τη συνέχιση λειτουργίας ακόμα και με μερική αποτυχία εξαρτημάτων, αλλά η βιομηχανική υιοθέτηση είναι ακόμα περιορισμένη.

Το στοίχημα της ισορροπίας

Η Seagate υποστηρίζει ότι, όταν αξιολογηθεί με βάση τον πλήρη κύκλο ζωής, οι σκληροί δίσκοι έχουν το χαμηλότερο ενσωματωμένο αποτύπωμα άνθρακα από SSDs και ταινίες (tape). Ωστόσο, η βέλτιστη αρχιτεκτονική data center δεν είναι μονοδιάστατη: συνδυασμός τεχνολογιών (π.χ. SSDs για real-time AI, HDDs για αρχειοθέτηση) είναι η πιο ρεαλιστική προσέγγιση.

Οι μεγάλοι cloud πάροχοι έχουν ήδη στραφεί σε μικτές υποδομές αποθήκευσης, προσπαθώντας να εξισορροπήσουν απόδοση, κόστος και περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Εν Κατακλείδι

Η αποθήκευση γίνεται το πρακτικό όριο της κλιμάκωσης στην τεχνητή νοημοσύνη. Η υπολογιστική ισχύς πολλαπλασιάζεται, τα μοντέλα γίνονται πιο βαθιά και τα δεδομένα συσσωρεύονται χωρίς στρατηγική αποφόρτισης. Οι data engineers και οι αρχιτέκτονες υποδομών το έχουν ήδη εντοπίσει: δεν είναι μόνο θέμα δίσκων ή formats, είναι φυσικό όριο — ενέργεια, χώρος, ανακύκλωση, θόρυβος, ψύξη, δικτυακή διαμεταγωγή.

Προς το παρόν, αυτό καλύπτεται με περισσότερο hardware, μεγαλύτερα racks και νέες συμφωνίες με παρόχους ενέργειας. Αλλά όταν ο χώρος εξαντληθεί — φυσικός ή ενεργειακός — το ερώτημα δεν θα είναι πώς μεγαλώνουμε τα data centers. Θα είναι τι κρατάμε, γιατί, και με ποιο τεκμήριο διατήρησης. Όποιος δεν σχεδιάζει τώρα, θα βρεθεί αργότερα να επιλέγει τι να σβήσει.