Η Ρωσία περιορίζει τις κλήσεις σε WhatsApp και Telegram, κλιμακώνοντας τον έλεγχο του διαδικτύου

Οι ρωσικές αρχές ανακοίνωσαν ότι εφαρμόζουν «μερικούς» περιορισμούς στις φωνητικές κλήσεις μέσω των εφαρμογών μηνυμάτων WhatsApp και Telegram, στο πλαίσιο μιας πολυετούς στρατηγικής αυστηρότερου ελέγχου του ρωσικού διαδικτύου. Η ρυθμιστική αρχή Roskomnadzor αιτιολόγησε το μέτρο λέγοντας ότι οι δύο πλατφόρμες έχουν καταστεί «κύρια κανάλια» για απάτες, εκβιασμούς και την εμπλοκή πολιτών σε δολιοφθορές και τρομοκρατικές ενέργειες, υποστηρίζοντας ότι επανειλημμένα αιτήματα προς τους παρόχους για αντικίνητρα έχουν αγνοηθεί. Σύμφωνα με καταγραφές χρήσης της Mediascope, το WhatsApp παραμένει η δημοφιλέστερη πλατφόρμα στη Ρωσία με πάνω από 96 εκατ. μηνιαίους χρήστες, ενώ το Telegram ξεπερνά τα 89 εκατ..

Το μέτρο έρχεται μετά από αναφορές στη ρωσική ειδησεογραφία και παράπονα χρηστών για αποτυχημένες συνδέσεις ή προβλήματα στην ποιότητα ήχου στις κλήσεις των δύο εφαρμογών μέσα στην εβδομάδα. Οι αρχές επιμένουν πως οι περιορισμοί αφορούν τις κλήσεις, ωστόσο οι παρεμβάσεις εντάσσονται σε ευρύτερες κινήσεις: από τη θέσπιση νέων νόμων που τιμωρούν την αναζήτηση «παράνομου» περιεχομένου μέχρι τις κατά τόπους διακοπές κινητού internet το φετινό καλοκαίρι, μέτρα που ειδικοί αξιολογούν ως περαιτέρω σύσφιξη του ελέγχου. Παρά το ότι η χρήση VPN μπορεί να παρακάμπτει εμπόδια, τέτοιες υπηρεσίες μπλοκάρονται συχνά, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά τους.

Στο πολιτικό και επιχειρησιακό υπόβαθρο, η Μόσχα έχει κλιμακώσει τη σύγκρουση με ξένες πλατφόρμες μετά το 2022, μπλοκάροντας Facebook και Instagram και χαρακτηρίζοντας τη Meta ως «εξτρεμιστική» οντότητα, ενώ παλαιότερη προσπάθεια πλήρους μπλοκαρίσματος του Telegram (2018–2020) δεν απέδωσε. Παράλληλα, προωθείται «εθνικός» messenger με την ονομασία MAX, υπό την VK, με χαρακτηριστικά super-app (κρατικές υπηρεσίες, πληρωμές κ.ά.), ο οποίος έχει τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία με πάνω από 2 εκατ. εγγραφές έως τον Ιούλιο, αλλά χωρίς ακόμα ευρεία υιοθέτηση· το κανονιστικό πλαίσιο προβλέπει παροχή δεδομένων στις αρχές κατόπιν αιτήματος και προεγκατάσταση σε νέα smartphones. Ρώσος βουλευτής είχε προειδοποιήσει τον Ιούλιο ότι το WhatsApp «πρέπει να προετοιμαστεί για έξοδο από τη ρωσική αγορά», με το MAX να προορίζεται ως αντικαταστάτης.