The Big Delete: Επιχείρηση του Facebook για περιορισμό της παραπληροφόρησης για τον Covid-19 στη Γερμανία

Μερικές μέρες πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές στη Γερμανία, το Facebook έκανε ένα πρωτοφανές βήμα: κατήργησε μια σειρά λογαριασμών που εργαζόντουσαν για τη διάδοση της παραπληροφόρησης για τον COVID-19 και την ενθάρρυνση βίαιων απαντήσεων στους περιορισμούς της COVID, αναφέρει το Associated Press.

Η επιχείρηση αυτή ανακοινώθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου και ήταν η πρώτη εφαρμογή της νέας πολιτικής του Facebook σχετιζόμενη με το φαινόμενο της "συντονισμένης κοινωνικής βλάβης" και έχει σκοπό στο να σταματήσει μη κρατικές εκστρατείες παραπληροφόρησης που προέρχονται από απλούς χρήστες του μέσου που καταβάλουν μια ολοένα και πιο εξελιγμένη προσπάθεια να παρακάμψουν τους κανόνες για τη ρητορική μίσους ή την παραπληροφόρηση.

Στην περίπτωση του γερμανικού δικτύου, οι σχεδόν 150 λογαριασμοί, σελίδες και ομάδες συνδέθηκαν με το λεγόμενο κίνημα Querdenken, έναν χαλαρό συνασπισμό που διαμαρτύρεται για τα μέτρα αποκλεισμού στη Γερμανία και περιλαμβάνει αντιεμβολιαστές, αρνητές μάσκας, συνωμοσιολόγους και μερικούς ακροδεξιούς εξτρεμιστές. Το Facebook υποστήριξε την κίνηση της αφαίρεσης από τη πλατφόρμα ως μια καινοτόμο απάντηση σε δυνητικά επιβλαβές περιεχόμενο, ενώ ακροδεξιοί σχολιαστές το καταδίκασαν ως λογοκρισία.

Κάνοντας μια ανασκόπηση του περιεχομένου που αφαιρέθηκε - καθώς και πολλών ακόμη αναρτήσεων από το κίνημα Querdenken που είναι ακόμα διαθέσιμες - φαίνεται ότι η δράση του Facebook είναι στην καλύτερη περίπτωση μέτρια. Στη χειρότερη, λένε οι κριτικοί, θα μπορούσε να ήταν ένα κόλπο για την αντιμετώπιση καταγγελιών ότι δεν κάνει αρκετά για να σταματήσει το επιβλαβές περιεχόμενο. "Αυτή η ενέργεια φαίνεται να έχει ως κίνητρο την επιθυμία του Facebook να επιδείξει δράση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, και όχι μια ολοκληρωμένη προσπάθεια εξυπηρέτησης του κοινού", κατέληξαν ερευνητές στο Reset, μη κερδοσκοπικό οργανισμό με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που έχει επικρίνει τον ρόλο των κοινωνικών μέσων στο δημοκρατικό λόγος.

Ακόμα και με τον νέο κανόνα, ένα πρόβλημα παραμένει με τις διεγραμμένες αναρτήσεις: δεν διευκρινίζεται ποιο επιβλαβές υλικό παραμένει στο Facebook, καθιστώντας δύσκολο να προσδιοριστεί ακριβώς τι επιτυγχάνει το κοινωνικό δίκτυο. Ενδεικτική περίπτωση αποτελεί το δίκτυο Querdenken. Το Reset παρακολουθούσε ήδη τους λογαριασμούς που αφαιρέθηκαν από το Facebook και εξέδωσε μια έκθεση που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μόνο ένα μικρό μέρος του περιεχομένου που σχετίζεται με το Querdenken καταργήθηκε, ενώ σε πολλές παρόμοιες δημοσιεύσεις επετράπη να παραμείνουν διαθέσιμες. Το Facebook αρνήθηκε αρχικά να δώσει παραδείγματα του περιεχομένου που σχετίζεται με το Querdenken που αφαιρέθηκε, αλλά τελικά κυκλοφόρησε τέσσερις αναρτήσεις μέσω του Associated Press οι οποίες δεν ήταν διαφορετικές με το περιεχόμενο που εξακολουθεί να υπάρχει στο Facebook.

Η ανάλυση επαναφοράς των σχολίων που καταργήθηκαν από το Facebook διαπίστωσε ότι πολλά γράφτηκαν στην πραγματικότητα από άτομα που προσπαθούσαν να αντικρούσουν τα επιχειρήματα του κινήματος Querdenken και δεν περιείχαν παραπληροφόρηση.