Νέο πλαίσιο για την πειρατεία στην Ελλάδα: Ποινικά και οικονομικά βάρη για όλους τους χρήστες

Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα φάση στην αντιμετώπιση της οπτικοακουστικής πειρατείας με την πρόσφατη υπογραφή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) από τα υπουργεία Πολιτισμού και Οικονομικών, η οποία θέτει σε εφαρμογή ένα σύστημα αυστηρών διοικητικών και ποινικών κυρώσεων για τους τελικούς χρήστες αλλά και τους διακινητές παράνομου περιεχομένου. Παράλληλα, η παράνομη πρόσβαση σε προστατευμένο περιεχόμενο καθίσταται πλέον ρητά ποινικό αδίκημα.

Βασικό στοιχείο της νέας ρύθμισης είναι η επιτάχυνση της ποινικής διαδικασίας κατά των παραβατών, με προβλέψεις φυλάκισης έως και ενός έτους και χρηματικά πρόστιμα που ξεκινούν από 2.900 ευρώ. Επιπλέον, εισάγονται διοικητικά πρόστιμα ανάλογα με το προφίλ της παράβασης: 750 ευρώ για τον τελικό χρήστη που αποκτά παράνομα πρόσβαση, 1.500 ευρώ για τους πειρατικούς ακτιβιστές, και 5.000 ευρώ όταν η δραστηριότητα έχει εμπορικό χαρακτήρα, όπως για καφέ ή μπαρ που προβάλλουν παράνομα περιεχόμενο. Σε περίπτωση υποτροπής, τα πρόστιμα διπλασιάζονται.

Το νέο πλαίσιο συνοδεύεται από την έκδοση επικείμενου ΦΕΚ που θα δίνει νόμιμη ισχύ στην ΚΥΑ, ενώ παράλληλα προβλέπεται η δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων παραβάσεων μέσω του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας, η οποία θα διατίθεται σε φορείς ελέγχου όπως η ΑΑΔΕ, η Δίωξη Οικονομικού Εγκλήματος και η Λιμενική Αρχή. Με αυτόν τον τρόπο, η παρακολούθηση, καταγραφή και επιβολή των κυρώσεων αναμένεται να γίνει πιο αποτελεσματική και συστηματική.

Η οπτικοακουστική πειρατεία αποτελεί μείζον πρόβλημα στην Ελλάδα, με εκτιμήσεις από το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) να υπολογίζουν τα ετήσια διαφυγόντα έσοδα πάνω από 400 εκατ. ευρώ και απώλειες θέσεων εργασίας που υπερβαίνουν τις 5.000. Παράλληλα, σημαντικά είναι τα φορολογικά χάσματα λόγω πειρατείας στη συνδρομητική τηλεόραση.

Οι νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες έρχονται να δώσουν ένα ισχυρό μήνυμα σε όλους τους παράγοντες της αγοράς, θέτοντας αυστηρά όρια αλλά και κρίσιμα μέσα για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης, διανομής και προβολής προστατευόμενου οπτικοακουστικού περιεχομένου. Παράλληλα, η εκτίμηση είναι ότι το νέο πλαίσιο θα συμβάλει στην ενίσχυση της βιωσιμότητας της νόμιμης αγοράς, προστατεύοντας τα συμφέροντα δημιουργών, παρόχων και καταναλωτών.

Η εφαρμογή του νόμου αναμένεται να τροποποιήσει σημαντικά τις πρακτικές χρήσης και διακίνησης περιεχομένου, εντείνοντας τους ελέγχους και βάζοντας νέα δεδομένα στη λειτουργία υπηρεσιών και καταναλωτών. Το μέλλον της αγοράς περιεχομένου στην Ελλάδα φαίνεται να περνά μέσα από πιο αυστηρούς και οργανωμένους κανόνες που θα ισορροπούν ανάμεσα στην προστασία των δικαιωμάτων και τη διευκόλυνση της νόμιμης πρόσβασης.

---
Η έλευση ενός νέου πλαισίου ρυθμίσεων για την πειρατεία θέτει την Ελλάδα προ των ευθυνών μιας πιο αποτελεσματικής αντιμετώπισης του φαινομένου, αξιοποιώντας τόσο νομικά όσο και τεχνολογικά εργαλεία. Η πρόκληση είναι πλέον να διασφαλιστεί η ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των δημιουργών και την προσβασιμότητα του κοινού σε ποιοτικό περιεχόμενο, μέσα σε ένα τοπίο όπου η παράνομη πρόσβαση συχνά παρουσιάζεται ως εύκολη λύση αλλά με κοινωνικό και οικονομικό κόστος για όλους