crmaris

Τελευταία όπως θα έχετε παρατηρήσει το ρίξαμε στα NAS (Network Attached Storage) reviews μιας και δοκιμάσαμε και παρουσιάσαμε μέχρι στιγμής τα Synology DS-211j, Synology DS212j και QNAP TS-219P II. Για τη σημερινή δοκιμή έχουμε ένα NAS που παίζει μια κατηγορία πάνω από τα προαναφερθέντα τόσο σε δυνατότητες όσο και σε τιμή, το QNAP TS-469 Pro. Πριν μπούμε στο κυρίως θέμα ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά του TS-469 που το ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα, πιο οικονομικά, NAS της αγοράς. Για αρχή δέχεται μέχρι και τέσσερις δίσκους και εξοπλίζεται με οθόνη LCD μέσω της οποίας ο χρήστης μπορεί να λάβει σημαντικές πληροφορίες (π.χ. IP διεύθυνση του NAS στο δίκτυο) αλλά και να προβεί σε μερικές βασικές ρυθμίσεις. Επίσης εξοπλίζεται με θύρες USB 3.0, διαθέτει έξοδο VGA (μόνο για λειτουργίες συντήρησης) καθώς και HDMI (για μελλοντική χρήση σύμφωνα με την QNAP) και υποστηρίζει το πρωτόκολλο SATA III, αν και το τελευταίο στους μηχανικούς δίσκους πρακτικά δεν προσφέρει τίποτα. Επιπρόσθετα όπως όλα τα σοβαρά NAS διαθέτει δύο Gigabit θύρες οι οποίες μπορούν να συνδιαστούν σε μία (Link Aggregation Control Protocol - LACP ή port trunking) προσφέροντας έτσι διπλάσιες ταχύτητες διασύνδεσης του NAS με το switch/δίκτυο. Βέβαια για να δουλέψει σωστά το port trunking πρέπει να υποστηρίζεται από το switch και συνήθως τα φτηνά switch (<100€) δεν υποστηρίζουν αυτό το χαρακτηριστικό όπως δεν υποστηρίζουν και τα jumbo frames, τα οποία είναι πακέτα ethernet με φορτίο μεγαλύτερο των 1500 bytes τα οποία προσφέρουν μεγαλύτερες ταχύτητες διαμεταγωγής και λιγότερο φορτίο στον επεξεργαστή. Αρκετά όμως είπαμε και ακόμη βρισκόμαστε στον πρόλογο. Ας προχωρήσουμε γοργά στο κυρίως θέμα. TS-469 Pro Hardware Specifications Τα κύρια τεχνικά χαρακτηριστικά του TS-469 Pro παραθέτονται παρακάτω. QNAP TS-469 Pro Hardware Specifications CPU Intel®*Atom™*2.13GHz Dual-core Processor DRAM 1GB RAM (Expandable RAM, up to 3GB) Flash Memory 512MB DOM Hard Disk Drive 4 x 3/5” SATA 6Gb/s, SATA 3Gb/s hard drive or 2.5” SATA, SSD hard drive Hard Disk Tray 4 x Hot-swappable and lockable tray LAN Port 2 x Gigabit RJ-45 Ethernet port LED Indicators Status, LAN, USB, eSATA, Power, HDD 1, HDD 2, HDD 3, HDD 4 USB 2x USB 3.0 port (Back: 2) 5x USB 2.0 port (Front: 1; Back: 4)* Support USB printer, pen drive, USB hub, and USB UPS etc. eSATA 2 x eSATA port (Back) Buttons System: Power button, USB One-Touch-Backup Button, Reset button LCD panel Mono-LCD display with backlight Enter button, Select button for configuration Alarm Buzzer System warning Form Factor Tower Dimensions 177 (H) x 180 (W) x 235 (D) mm 6.97 (H) x 7.09 (W) x 9.25 (D) inch Weight Net weight: 3.65 kg (8.04 lbs) Gross weight: 4.65 kg (10.24 lbs) Sound Level (dB) w/o HDD installed: 34.7 dB Stand by: 34.1 dB* In operation: 36.8 dB* (with 4 x 500GB HDD installed) Power Consumption (W) Sleep mode: 25W In Operation:43W Power-off (in WOL mode): 1W (with 4 x 500GB HDD installed) Temperature 0-40?C Humidity 0~95% R.H. Power Supply Input: 100-240V AC, 50/60Hz, Output: 250W Secure Design K-lock security slot for theft prevention VGA Reserved VGA interface for maintenance. Fan 1 x quiet cooling fan (90 mm, 12V DC) Warranty 2 years Price at time of review (exc. VAT) 689€ Η καρδιά του TS-469 Pro είναι ένας διπύρηνος επεξεργαστής Atom που υποστηρίζει Hyperthreading, οπότε οι διαθέσιμοι πυρήνες διπλασιάζονται. Μπορεί σε ένα PC με Windows ο Atom να φαντάζει λίγος, αλλά σε ένα NAS με linux λειτουργικό είναι υπέρ-επαρκής. Η διαθέσιμη RAM είναι 1GB και μπορεί να επεκταθεί εύκολα μέχρι και τα 3GB αν αγοράσετε ένα 2GB module και το εγκαταστήσετε φυσικά. Όσον αφορά τους σκληρούς δίσκους υποστηρίζεται μέχρι και το πλέον σύγχρονο SATA III πρωτόκολλο, αν και στους μηχανικούς είναι περιττό μιας και το SATA II υπερκαλύπτει το πλήθος των περιπτώσεων. Βέβαια εκτός από μηχανικούς το συγκεκριμένο NAS (όπως και πολλά άλλα) μπορεί να δεχτεί και SSDs οπότε εκεί αλλάζουν τα πράγματα. Το να τοποθετήσει όμως κάποιος SSDs σε ένα NAS δύο πράγματα μπορεί να σημαίνει, είτε έχει πολλά λεφτά για ξόδεμα είτε θέλει να αποθηκεύσει σε αυτό πολύ ευαίσθητα δεδομένα και θέλει να βγάλει εκτός εξίσωσης το μεγαλύτερο fail rate των μηχανικών δίσκων. Επίσης μιας και μιλάμε για επαγγελματικές καταστάσεις (κάτι που φαίνεται και από το Pro στην ονομασία του συγκεκριμένου προϊόντος) τα συρταράκια των δίσκων διαθέτουν κλειδαριά ώστε να μπορούν να αφαιρεθούν μόνο από τον εξουσιοδοτημένο χρήστη. Στο θέμα της δικτύωσης το NAS εξοπλίζεται με δύο Gigabit θύρες έτσι ώστε το backbone με το κεντρικό switch να είναι όσο το δυνατόν γρηγορότερο, αν γίνει αξιοποίηση του LACP ή απλά για να υπάρχει μια εναλλακτική οδός αν χαλάσει η μία από τις δύο θύρες ethernet. Η διασύνδεση του NAS με εξωτερικές συσκευές αποθήκευσης αλλά και εκτυπωτές γίνεται μέσω αρκετών θυρών USB 2.0 καθώς και δύο USB 3.0. Στο μπροστινό μέρος υπάρχει μία μόνο θύρα USB 2.0 με όλες τις υπόλοιπες να βρίσκονται στο πίσω μέρος της συσκευές. Επίσης υπάρχουν και δύο θύρες eSATA στο πίσω μέρος. Στο μπροστινό μέρος του ΝΑS βρίσκουμε μια LCD οθόνη η οποία εκτός από χρήσιμες ενδείξεις της κατάστασης/λειτουργίας του NAS βοηθάει σε ένα βαθμό και στην αυτόνομη διαχείριση του χωρίς τη χρήση υπολογιστή. Μπορείτε για παράδειγμα να επιλέξετε τη συστοιχία RAID που θέλετε να διαμορφώσετε τους δίσκους και να προχωρήσετε στη δημιουργία της, να κάνετε αλλαγές στα TCP/IP settings καθώς και να αλλάξετε τον κωδικό πρόσβασης (password). Επίσης το TS-469 Pro εκτός της οθόνης διαθέτει και ηχητικές ενδείξεις για διάφορες καταστάσεις (επανεκκίνηση, χαμηλή χωρητικότητα δίσκων κτλ.) οι οποίες μπορούν να ρυθμιστούν μέσα από το web interface. Οι διαστάσεις του είναι ιδιαίτερα μαζεμένες για ένα NAS τεσσάρων δίσκων και στην ουσία τον περισσότερο χώρο καταλαμβάνουν οι δίσκοι. Επίσης χωρίς τους τελευταίους το βάρος του είναι πολύ μικρό. Προχωρώντας στο τροφοδοτικό βλέπουμε ότι αυτό διαθέτει μέγιστη ισχύ 250W και υπερκαλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του TS-469 μιας και το τελευταίο, σύμφωνα με την QNAP, απαιτεί μόλις 43W όταν βρίσκεται σε λειτουργία. Η QNAP θέλοντας να δώσει κάτι παραπάνω στο συγκεκριμένο NAS το εξόπλισε και με μια θύρα VGA για αποκλειστική χρήση σε λειτουργίες συντήρησης, οπότε μην περιμένετε να συνδέσετε μια οθόνη εκεί και να βλέπετε ταινίες, να σερφάρετε κτλ. Εκτός όμως από την VGA θύρα υπάρχει και μία HDMI η οποία όμως προς το παρόν δεν είναι εκμεταλλεύσιμη/ενεργοποιημένη. Τελειώνοντας την περιήγηση στα τεχνικά χαρακτηριστικά ήρθε η στιγμή να αναφερθούμε και στην εγγύηση που καλύπτει το προϊόν. Δυστυχώς αυτή είναι μόνο δύο χρόνια και για να πούμε την αλήθεια από ένα τόσο ακριβό προϊόν και μια εταιρία με σημαντική παρουσία σε αυτό τον τομέα περιμέναμε κάτι καλύτερο. Από την άλλη τα συγκεκριμένα προϊόντα έχουν κατασκευαστεί για να δουλεύουν 24/7 οπότε δύο χρόνια εγγύησης σε αυτά ισοδυναμούν με πολλαπλάσια σε άλλα προϊόντα που δουλεύουν 8-10 ώρες τη μέρα. Αυτό βέβαια δεν αλλάζει και πολύ την άποψη μας περί μικρής εγγύησης. Και φτάσαμε στο πιο λυπητερό κομμάτι της όλης ιστορίας, την τιμή. Αυτή είναι ιδιαίτερα τσουχτερή και κάποιος θα αναρωτηθεί γιατί να δώσει τόσα λεφτά για έναν Atom και να μην φτιάξει μόνος του ένα PC και να το κάνει NAS. Η απάντηση είναι η υποστήριξη, το custom λειτουργικό που φοράει το συγκεκριμένο NAS το οποίο έχει αναπτυχθεί μετά από πολύ μελέτη και από στρατιές ειδικών και η αξιοπιστία που εξασφαλίζει το όνομα της QNAP σε αυτόν τον τομέα. Βλέπετε αντίθετα με ότι νομίζουν πολλοί χρήστες δεν αξίζει μόνο το hardware (υλικό) αλλά και το software (λογισμικό) που φέρει μια συσκευή. Και όπως θα δείτε και στην επόμενη σελίδα το λογισμικό του TS-469 Pro είναι πάρα πολύ πλούσιο και του χαρίζει απίστευτες δυνατότητες. TS-469 Pro Software Specifications Τα χαρακτηριστικά του λογισμικού του TS-469 Pro αναφέρονται επιγραμματικά στον παρακάτω πίνακα (μιας και αν τα αναλύσουμε θα γράψουμε βιβλίο και όχι παρουσίαση). QNAP TS-469 Pro Software Specifications Operating System Embedded Linux Supported Clients Windows XP, Vista, Windows 7 (32/64-bit), Windows Server 2003/2008 R2 Apple Mac OS X Linux & UNIX Supported Browsers Microsoft Internet Explorer 8, 9 Mozilla Firefox 8, 9, 10 Apple Safari 4, 5 Google Chrome Multilingual Support Chinese (Traditional & Simplified), Czech, Danish, Dutch, English, Finnish, French, German, Greek, Hungarian, Italian, Japanese, Korean, Norwegian, Polish, Portuguese (Brazil), Romanian, Russian, Spanish, Swedish, Thai, Turkish File System Internal Hard Drive: EXT3, EXT4 External Hard Drive: EXT3, EXT4, NTFS, FAT32, HFS+ Networking TCP/IP (IPv4 & IPv6: Dual Stack) Dual Gigabit NICs with Jumbo Frame Failover Multi-IP Settings Port Trunking/NIC Teaming (Modes: Balance-rr, Active Backup, Balance XOR, Broadcast, IEEE 802.3ad/Link Aggregation, Balance-tlb and Balance-alb) Service Binding based on Network Interfaces Virtual LAN (VLAN) DHCP Client, DHCP Server Protocols: CIFS/SMB, AFP (v3.3), NFS(v3), FTP, FTPS, SFTP, TFTP, HTTP(S), Telnet, SSH, iSCSI, SNMP, SMTP, and SMSC UPnP & Bonjour Discovery USB Wi-Fi Adapter Support Backup Solution Real-time Remote Replication (RTRR) Works as Both RTRR Server & Client with Bandwith Control Real-time & Scheduled Backup Encryption, Compression, File Filter, and Transfer Rate Limitation Block-level Remote Replication Works as Both Rsync Server & Client with Bandwidth Control Encrypted Replication between QNAP NAS Servers USB One Touch Backup (Import/Export) Desktop Backup by QNAP NetBak Replicator for Windows Apple Time Machine Support with Backup Management Data Backup to Multiple External Storage Devices Data Backup to Cloud Storage (Amazon S3, ElephantDrive, and Symform) Security IP Filter and Policy-based Automatic IP Blocking Network Access Protection with Auto-blocking: SSH, Telnet, HTTP(S), FTP, CIFS/SMB, AFP Encrypted Access: HTTPS, FTP with SSL/TLS (Explicit), SSH/SFTP (admin only), Encrypted Remote Replication between QNAP NAS Servers (Rsync over SSH) CIFS Host Access Control for Shared Folders Antivirus Protection FIPS 140-2 Validated AES 256-bit Volume-based Data Encryption* AES 256-bit External Drive Encryption* Importable SSL Certificate Instant Alert via E-mail, SMS, Instant Messaging (Windows Live), Beep, and LCD Panel Server Support File Server FTP Server Back Up Server Web Server Database Server Print Server Syslog Server Radious Server TFTP Server with PXE Booting (Read-only) VPN Server iTunes Server UPnP Server Multimedia Station Supports Photo, Audio and Video Image Slideshow and Rotation Automatic & Schedule Thumbnail Generation for Easy Browsing Display Photo Details from EXIF: Date, Exposure Time, Aperture, etc. Display Audio Details from ID3 Tag: Album Cover, Title, Artist, Album, etc. Access Authority Management Multimedia (Video & Audio) Streaming Supports Cooliris Supports Web Publishing (Facebook, MySpace, MSN Live, Twitter, Plurk, Blogger) Share Photos by Email Supported Formats: Photo - JPG/JPEG, GIF, PNG Audio - MP3 Video Playback: FLV, MPEG-4 Video (H.264 + AAC) Transcode: AVI, M4V, MPG/MPEG, RM/RMVB, WMV QNAP Exclusive iPhone & Android App - QMobile Disk Management Single Disk, JBOD, RAID 0, 1, 5, 5 + Hot Spare, 6, 6 + Hot Spare, 10, 10 + Hot Spare Online RAID Capacity Expansion & Online RAID Level Migration Bad Block Scan & Hard Drive S.M.A.R.T. Global Hot Spare Drive (4-bay NAS and above) RAID Recovery Bitmap Support iSCSI (IP SAN) Supported Server Virtualization & Clustering Supports VMware vSphere Supports Citrix XenServer Supports Windows Server 2008 R2 Hyper-V & Failover Clustering Power Management Wake on LAN Internal Hard Drive Standby Mode Scheduled Power on/off (Max 15 Settings) Automatic Power on after Power Recovery USB and Network UPS Support with SNMP Management Access Right Management Max No. of Users: 4,096 Max No. of User Groups: 512 Max No. of Network Shares: 512 Batch Users Creation Import/Export Users User Quota Management Subfolder Permissions Support for CIFS/SMB, AFP, FTP and Web File Manager Domain Authentication Integration Microsoft Active Directory (AD) LDAP Server LDAP Client Domain Users Login via CIFS/SMB, AFP, FTP, and Web File Manager MyCloudNAS Service Private Cloud Storage and Sharing Free Host Name Registration (DDNS) Auto Router Configuration (via UPnP) MyCloudNAS Connect for Easy Connection (Windows utility) Storage Plug & Play Windows Software: QNAP Finder Create and Map Shared Folders Create and Connect to iSCSI Target/LUN Web Administration AJAX-based User Interface Smart Fan Control Dynamic DNS (DDNS) SNMP (v2 & v3) Resource Monitor Network Recycle Bin for File Deletion via CIFS/SMB and AFP Comprehensive Logs (Events & Connection) Syslog Client Firmware Live Update System Settings Backup and Restore Restore to Factory Default Stations Photo Music Download Surveillance* Antivirus Available QPKG Categories Business CMS Communications Download* Entertainment Utilities etc. Όπως βλέπετε το συγκεκριμένο μόνο καφέ δεν ψήνει και δε βγάζει το σκύλο βόλτα! Μιας και έχουμε αρκετά να πούμε εδώ ας αρχίσουμε σιγά σιγά για να μην το ξημερώσουμε... Καταρχήν το λειτουργικό που "τρέχει" το TS-469 Pro είναι μια ειδική έκδοση του Linux η οποία έχει αναπτυχθεί από την QNAP αποκλειστικά για τα δικά της προϊόντα, οπότε προσαρμόζει γάντι πάνω στο υλικό. Οι clients που υποστηρίζονται από το συγκεκριμένο NAS μπορούν να έχουν ως λειτουργικό τα δημοφιλή Windows, το MAC OS και φυσικά εκδόσεις του Linux ή του Unix. Επίσης σχεδόν όλοι οι browsers υποστηρίζονται για την web διαχείριση του NAS. Όπως βλέπετε από τον παραπάνω πίνακα το TS-469 Pro διαθέτει ένα πολυγλωσσικό interface το οποίο συμπεριλαμβάνει και την ελληνική γλώσσα! Μπράβο στην QNAP για την υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας, κάτι που πολλές εταιρίες δυστυχώς αμελούν. Οι δίσκοι με τους οποίους θα εξοπλίσετε το TS-469 μπορούν να διαμορφωθούν είτε σε ΕΧΤ3 ή σε ΕΧΤ4 με το τελευταίο, το οποίο είναι το πιο σύγχρονο filesystem του Linux, να υποστηρίζει δίσκους με μέγεθος μέχρι και 1 exbibyte (EiB) και αρχεία με μέγεθος μέχρι 16 tebibytes (TiB). Απλά απίστευτες χωρητικότητες για τα σημερινά δεδομένα. Οι δίσκοι που θα συνδέσετε στις θύρες USB ή eSATA του TS-469 μπορούν να έχουν διαμόρφωση EXT3/4 ή NTFS, FAT32 (Windows) ή HFS+ (Mac). Ας περάσουμε τώρα και στο πιο ενδιαφέρον κομμάτι, αυτό της δικτύωσης. Το TS-469 υποστηρίζει και το σύγχρονο IPV6 φυσικά και οι δύο πόρτες Gigabit με τις οποίες εξοπλίζεται μπορούν να λειτουργήσουν σε πολλαπλά modes προσφέροντας είτε αυξημένη ασφάλεια (failover) είτε τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα (port trunking). Επίσης μπορείτε να δώσετε διαφορετικές IP ρυθμίσεις στην κάθε πόρτα για την ταυτόχρονη διασύνδεση του NAS με διαφορετικά δίκτυα. Επίσης υποστηρίζονται πολλαπλά VLAN (Virtual LANs) τα οποία στην ουσία είναι εικονικά δίκτυα από μέλη τα οποία ομαδοποιούνται βάση μιας λογικής και τα οποία μπορεί να μην βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Το πλεονέκτημα των VLANs είναι ότι αυξάνουν την ταχύτητα διαμεταγωγής μιας και χωρίζουν τους clients σε ομάδες, έτσι τα broadcast μηνύματα καταλαμβάνουν λιγότερο bandwidth. Επίσης προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια και είναι πιο εύκολα διαχειρίσιμα για τον διαχειριστή δικτύου. Περνώντας τώρα στις δυνατότητες back up που παρέχει το TS-469 βλέπουμε ότι αυτό υποστηρίζει Remote Replication και προσφέρει αυτόματα back up σε USB οδηγό με το πάτημα ενός κουμπιού. Επίσης μπορείτε εύκολα να κάνετε back up σε Windows ή Mac client μέσω του παρεχόμενου λογισμικού του NAS. Τέλος μπορείτε να μεταφέρετε τα back up αρχεία σε πολλαπλές εξωτερικές συσκευές ή σε Cloud storage, για αυξημένη ασφάλεια και ευκολία πρόσβασης από παντού. Στον τομέα της ασφάλειας η QNAP έχει εξοπλίσει το NAS με ότι είναι απαραίτητο για να είστε σίγουροι ότι τα δεδομένα σας είναι ασφαλή και δε θα πέσουν εύκολα σε λάθος χέρια. Υποστηρίζεται κρυπτογραφημένη πρόσβαση στο NAS και τα δεδομένα των δίσκων μπορούν να κρυπτογραφηθούν με τον αλγόριθμο AES και κλειδιά μήκους ως και 256-bit. Επίσης και τα δεδομένα των εξωτερικών δίσκων μπορούν να κρυπτογραφηθούν με την παραπάνω κρυπτογράφηση. Επιπλέον το NAS μπορεί να σας ειδοποιήσει με ότι τρόπο επιλέξετε (πχ. SMS, email) σε περίπτωση που συμβεί το οτιδήποτε. Τέλος στο λογισμικό του NAS ενσωματώνεται και ένα antivirus πρόγραμμα για τον έλεγχο των δεδομένων των δίσκων του. Η κύρια ασχολία φυσικά ενός NAS είναι να παίζει τον ρόλο του διακομιστή (σερβιτόρου στο πιο λαϊκό ή server στα Αγγλικά) στα μηχανήματα πελάτες και να τους προσφέρει ότι αυτά ζητήσουν. Το TS-469 είναι επαγγελματίας σερβιτόρος και μπορεί να διαμοιράσει οτιδήποτε μετατρέπεται σε ψηφιακή μορφή (οπότε ο καφές αποκλείεται). Έτσι εκτός από τον κύριο ρόλο του διακομιστή αρχείων (file server) μπορεί να παίξει τον ρόλο των FTP, Back up, Database, Print, UPnP, VPN κτλ. διακομιστών. Επίσης μπορεί να γίνει και Web διακομιστής, δηλαδή αντί να φιλοξενήσετε την ιστοσελίδα σας σε έναν provider να την ανεβάσετε στο NAS, αρκεί βέβαια να διαθέτετε μια σταθερή IP διεύθυνση με τον έξω κόσμο ή να καταφύγετε σε λύσεις τύπου DynDNS (η οποία υπηρεσία υποστηρίζεται από το λειτουργικό του NAS). To TS-469 μπορεί να παίξει επίσης και τον ρόλο του Multimedia station από το οποίο να "τραβούν" όλες οι συνδεδεμένες multimedia συσκευές ανάλογα αρχεία και να τα αναπαράγουν. Έτσι μπορείτε να μοιράσετε αρχεία εικόνων και μουσικής και να κάνετε stream αρχεία video σε τηλεοράσεις με δυνατότητες δικτύωσης, κινητά, ταμπλέτες, υπολογιστές κτλ. Όσον αφορά τους δίσκους με τους οποίους θα εξοπλίσετε το NAS αυτοί μέσω του ενσωματωμένου λογισμικού μπορούν να διαμορφωθούν σε RAID 0, 1, 5, 6 και 10. Βέβαια τα RAID 5, 6 και 10 είναι διαθέσιμα μόνο για διαμορφώσεις με περισσότερους από δύο δίσκους. Πιο συγκεκριμένα το RAID 5 απαιτεί τουλάχιστον τρεις δίσκους ενώ τα RAID 6 και 10 απαιτούν τουλάχιστον τέσσερις. Όταν έχετε μια RAID 5, 6 ή 10 συστοιχία μπορείτε να ενεργοποιήσετε τη λειτουργία Bitmap η οποία ρίχνει λίγο της επιδόσεις σε καθημερινή χρήση αλλά καθιστά το rebuilding του array πολύ πιο γρήγορο, σε περίπτωση που χρειαστεί να ξαναγίνει αυτό φυσικά. Επίσης όπως κάθε σοβαρό NAS έτσι και αυτό υποστηρίζει το πρωτόκολλο iSCSI μέσω του οποίου μπορείτε να δημιουργήσετε ένα partition στο NAS και να το βλέπετε ως κανονικό δίσκο σε ένα client PC. Πριν προβείτε στην αγορά δίσκων για το TS-469 καλό είναι πρώτα να ενημερωθείτε για το ποιοι δίσκοι είναι συμβατοί και δοκιμασμένοι για το συγκεκριμένο NAS, σε αυτή τη σελίδα. Σχετικά με την διαχείριση ενέργειας τώρα, το TS-469 υποστηρίζει stand by κατάσταση για τους σκληρούς δίσκους όταν αυτοί δεν χρησιμοποιούνται, Wake on LAN, προγραμματιζόμενη απενεργοποίηση, μέσω USB αλλά και μέσω δικτύου έλεγχο UPS συσκευής και τέλος υποστηρίζει και την ErP Lot 6 2010 οδηγία της Ευρωπαϊκής ένωσης για κάτω του 1W κατανάλωση σε standby mode. Το μόνο αρνητικό εδώ είναι ότι όταν ενεργοποιήσετε το ErP mode τότε δεν υποστηρίζεται η Wake on LAN λειτουργία. Μέσω του Web interface που διαθέτει το TS-469 μπορείτε να ρυθμίσετε σχεδόν τα πάντα και έτσι ο κοινός χρήστης δε χρειάζεται να μπλέξει με CLI εντολές και ούτε να βουτήξει στο βαθιά νερά του linux για να κάνει τη δουλειά του. Επίσης μπορείτε να επεκτείνετε τις δυνατότητες του λογισμικού της QNAP με την εγκατάσταση αρχείων/προγραμμάτων σε QPKG μορφή, πάλι μέσω του Web interface. Τα QPKG είναι προγράμματα τα οποία έχει γράψει είτε η ίδια η QNAP είτε διάφοροι χρήστες τα οποία καλύπτουν όλες τις κατηγορίες που ενδιαφέρουν έναν μέσο χρήστη. Εκτός από QPKG αρχεία με λίγη δουλειά μπορείτε να εγκαταστήσετε και IPKG (Itsy Package Management System) αρχεία τα οποία είναι πολύ διαδεδομένα σε συσκευές με embedded linux εκδόσεις. Βέβαια η ανάπτυξη του IPKG προτύπου έχει πια σταματήσει και το ίδιο έχει αντικατασταθεί από το OPKG, οπότε μελλοντικά το TS-469 ίσως γίνει συμβατό και με το τελευταίο με το κατάλληλο QPKG. Packaging, Contents & Bundle Το TS-469 Pro αν και έχει αρκετά μικρές διαστάσεις έρχεται μέσα σε μια ευμεγέθης συσκευασία η οποία δείχνει αρκετά σοβαρή και προδιαθέτει επίσης ότι κάτι ακριβό βρίσκεται μέσα της. Στην μπροστινή πλευρά της υπάρχουν λίγες πληροφορίες και αυτές περιγραφικές, για τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος. Τα πιο σημαντικά είναι ο διπύρηνος Atom που εξοπλίζει το NAS, η DDR3 μνήμη η οποία μπορεί να επεκταθεί, η υποστήριξη SATA III δίσκων καθώς και το USB 3.0 πρωτοκόλλο και τέλος η χαμηλή κατανάλωση που κάνει το συγκεκριμένο προϊόν φιλικό προς το περιβάλλον (και την τσέπη σας). Υπάρχει επίσης και μια φωτογραφία του TS-469 με την οθόνη LCD ενεργοποιημένη (αφού εκκινήσει το NAS απενεργοποιείται αυτόματα για να μην καταναλώνεται άσκοπα ενέργεια). Σε μία από τις δύο πλευρές της συσκευασίας υπάρχει μια πολύ συνοπτική παρουσίαση των κύριων χαρακτηριστικών του NAS σε πολλές γλώσσες ενώ στην αντίθετη πλευρά αναλύονται πολύ πιο αναλυτικά τα κύρια χαρακτηριστικά του υλικού και του λογισμικού του. Επίσης, όπως συνηθίζεται, στο πίσω μέρος της συσκευασίας υπάρχουν πολλές πληροφορίες και εικόνες που περιγράφουν τις κύριες λειτουργίες που μπορεί να εκτελέσει το συγκεκριμένο NAS. Ας δούμε τώρα και δύο φωτογραφίες από την πάνω όψη της συσκευασίας. Αρκετά όμως με τα χαρτόνια, ας προχωρήσουμε στα ενδότερα. Ανοίγοντας το πάνω μέρος της συσκευασίας μας υποδέχεται μια σειρά από οδηγίες για το πώς θα σετάρουμε γρήγορα το NAS. Η QNAP όπως φαίνεται συμμερίζεται την ανυπομονησία των περισσότερων χρηστών να εγκαταστήσουν όσο το δυνατόν γρηγορότερο το προϊόν που αγόρασαν, χωρίς να ασχοληθούν αρχικά με το διάβασμα πολυσέλιδων εγχειριδίων χρήσης. Αφού ρίξαμε μια ματιά στον οδηγό γρήγορου σεταρίσματος μετέπειτα θαυμάσαμε την πολύ καλή προστασία του NAS μέσα στη συσκευασία. Στο κάτω κάτω τόσο λεφτά κοστίζει, αξίζει να έχει τέλεια προστασία έτσι ώστε να φτάσει στα χέρια σας σε άψογη κατάσταση. Τα συνοδευτικά του TS-469 βρίσκονται μέσα σε ένα μικρό κουτί και αποτελούνται από ένα καλώδιο τροφοδοσίας, δύο σακουλάκια με βίδες, δύο καλώδια δικτύου όχι ιδιαίτερα καλής ποιότητας (CAT 5e), ένα DVD με το απαραίτητο λογισμικό και ένα εγχειρίδιο χρήσης. Τέλος, ένα καρτελάκι σας πληροφορεί ότι η QNAP σας προσφέρει δωρεάν αναβαθμίσεις λογισμικού στο συγκεκριμένο προϊόν. TS-469 Pro Exterior Ήρθε επιτέλους η ώρα να γνωρίσουμε τον πρωταγωνιστή της σημερινής δοκιμής από κοντά. Θα παραθέσουμε πρώτα μερικές γενικές φωτογραφίες και στη συνέχεια πιο συγκεκριμένες με τις αντίστοιχες επεξηγηματικές λεζάντες. Ας περάσουμε τώρα και σε πιο ειδικές φωτογραφίες. Ένα κοντινό στα συρτάρια των δίσκων με τις κλειδαριές σε πρώτο πλάνο Τα συρταράκια βγαίνουν πολύ εύκολα αρκεί να είναι ξεκλείδωτα! A Detailed Look at the Internals Έτσι έμοιζε το TS-469 Pro όταν τελειώσαμε το ξεμοντάρισμα Οι δύο θύρες δικτύου ελέγχονται από δύο Intel ICs. Ένα ITE ΙΤ8721F παρακολουθεί τις τάσεις, την ταχύτητα του ανεμιστήρα και τις θερμοκρασίες. Ένα ASMedia ASM1442 IC αναλαμβάνει τον έλεγχο της HDMI εξόδου. Προς το παρών βέβαια αυτή είναι απενεργοποιημένη. Τον ρόλο του EEPROM IC αναλαμβάνει ένα Altera EPM3054A. Ένα NCP6131 αναλαμβάνει τον έλεγχο καθώς και τη διαχείριση της τάσης του επεξεργαστή. Το παρακάτω IC, .pdf"]CY28400ZXI-2, παίζει το ρόλο του differential buffer για τις θύρες SATA και PCI Express Ας περάσουμε τώρα και στην PCI Expess κάρτα επέκτασης που φιλοξενεί τις τέσσερις υποδοχές για τους SATA δίσκους. Πάνω σε αυτή εντοπίσαμε δύο ελεγκτές της Marvell (88SE9125 Ένα κοντινό στον ελεγκτή που αναλαμβάνει τις λειτουργίες του μενού της LCD οθόνης του NAS. Ας δούμε τώρα και το τύπου SFF (Small Form Factor) τροφοδοτικό (DPS-250AB) που δίνει ενέργεια στο μικρό NAS. Αυτό είναι κατασκευασμένο από την Delta, μια από τις καλύτερες εταιρίες κατασκευής PSUs και μπορεί να δώσει συνολικά μέχρι και 250W ισχύ. Είναι αρκετά δυνατό δηλαδή για τις ανάγκες του TS-469. O 40mm ανεμιστήρας που το εξοπλίζει είναι αρκετά ήσυχος και υπερκαλύπτεται από τον 90mm ανεμιστήρα που ψύχει το NAS. Σύμφωνα με το 80Plus.org το συγκεκριμένο PSU είναι 80 Plus certified. Τελευταίο αφήσαμε τον ανεμιστήρα που αναλαμβάνει να βγάλει τον ζεστό αέρα εκτός του NAS. Αυτός είναι κατασκευασμένος από την Y.S. Tech και το μοντέλο του είναι FD129225LB (90mm, 12V, 0.15A, 1900RPM, 40.2CFM, 80000 MTBF). Διαθέτει ball bearings οπότε θα αντέξει πολύ περισσότερο από έναν με sleeved bearing. Σοφή επιλογή να χρησιμοποιηθεί ένας ανεμιστήρας με μεγάλο προσδόκιμο ζωής σε ένα NAS, μιας και το πιο πιθανό είναι ότι θα λειτουργεί 24/7 για χρόνια. Τέλος, ο fan controller κρατάει τις στροφές του ανεμιστήρα ιδιαίτερα χαμηλά στο αυτόματο πρόγραμμα, οπότε ο εκλυόμενος θόρυβος δεν είναι υψηλός. Initial Set Up & Web Interface Αφού λοιπόν βγάλαμε το TS-469 από το κουτί το πρώτο πράγμα που κάναμε ήταν να εγκαταστήσουμε τους απαραίτητους δίσκους στα αντίστοιχα συρταράκια, τα οποία είναι αριθμημένα για να μην τα μπερδέψετε αργότερα. Για τις ανάγκες της δοκιμής χρησιμοποιήσαμε τέσσερις 500αρηδες Samsung SpinPoint T166 οι οποίοι τρέχουν στις 7200RPM. Στη συνέχεια τοποθετήσαμε το NAS στη θέση του, συνδέσαμε την τροφοδοσία καθώς και δύο καλώδια δικτύου CAT 6E και πατήσαμε το κουμπί On. Ταυτόχρονα σε έναν υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος στο ίδιο switch/lan με το TS-469 φορτώσαμε το DVD που υπάρει στα συνοδευτικά και από τα προγράμματα που εμπεριέχει εγκαταστήσαμε το QNAP Finder. Το τελευταίο αναλαμβάνει να εντοπίσει το NAS μέσα στο δίκτυο και εκτός από γρήγορη εγκατάσταση/σετάρισμα αυτού μπορεί να προβεί και σε έλεγχο για το αν το NAS φοράει το τελευταίο λειτουργικό ή χρήζει αναβάθμισης. Στην περίπτωση μας υπήρχε διαθέσιμη αναβάθμιση οπότε πριν προχωρήσουμε στο set up του NAS επιλέξαμε να το αναβαθμίσουμε πρώτα. Από το QNAP Finder μπορείτε να σετάρετε εύκολα και γρήγορα το TS-469 μέσα από αρκετά tabs με διάφορες επιλογές, οι οποίες παραθέτονται με κατανοητό τρόπο και δε θα προβληματίσουν ακόμη και τους χρήστες που δεν έχουν καθόλου εμπειρία με συσκευές NAS. Το πιο σημαντικό εδώ είναι να θέσετε μια σταθερή IP διεύθυνση για το NAS, έτσι να μπορείτε να το εντοπίζεται άμεσα στο δικτύο χωρίς τη χρήση του QNAP Finder. Όπως θα δείτε και από τα παρακάτω screenshots το TS-469 υποστηρίζει port trunking μιας και διαθέτει δύο network interfaces (κάρτες δικτύου) και αυτό με διάφορα modes λειτουργίας. Ας δούμε τώρα παρακάτω τις επιλογές που δίνει το web interface του TS-469 Pro. Όπως θα διαπιστώσετε είναι πολλές αλλά ευτυχώς το όλο περιβάλλον της διεπαφής είναι απλό και δεν μπερδεύει τον χρήστη. Σίγουρα δεν είναι τόσο προχωρημένο όσο αυτό της Synology αλλά σας διαβεβαιώνουμε ότι κάνει πολύ καλά τη δουλειά του και είναι εύκολο στη χρήση. Αν βέβαια θέλετε περισσότερες δυνατότητες/λειτουργίες υπάρχουν και τα telnet/SSH αλλά θα μιλήσουμε γι'αυτά αργότερα. Μια γενική εικόνα των διαθέσιμων επιλογών/λειτουργιών του NAS. Όπως βλέπετε το περιβάλλον θυμίζει το control panel των windows και στην αριστερή στήλη βρίσκουμε τις κύριες κατηγορίες Οι ρυθμίσεις διαχείρισης του συστήματος. Εδώ μπορείτε να επιλέξετε/αλλάξετε τον κωδικό πρόσβασης, να ρυθμίσετε το mode στο οποίο θα λειτουργούν οι δύο κάρτες δικτύου, να ρυθμίσετε την ταχύτητα του ανεμιστήρα (auto ή manual βάση θερμοκρασιών), να επιλέξετε το security level, να κάνετε αναβάθμιση του λογισμικού του NAS κτλ. Αυτή τη σελίδα ρυθμίσεων θα την επισκεφτείτε αναγκαστικά στην αρχή για να σετάρετε τους δίσκους του NAS στο RAID που επιθυμείτε. Μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε RAID 10, 6, 5, 0 ή σε JBOD mode ή σε single disk mode (αν τοποθετήσετε μόνο ένα δίσκο μέσα στο NAS). Εδώ να σας προειδοποιήσουμε ότι το building/synchronization μιας συστοιχίας RAID χρειάζεται πάρα πολύ χρόνο, ακόμη και μέρες αν η χωρητικότητα των δίσκων υπερβαίνει το 1TB. Βλέπετε κατά το synchronization το NAS εξετάζει sector by sector τους σκληρούς δίσκους για να διαπιστώσει αν υπάρχουν bad blocks τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια δεδομένων και κατάρρευση του RAID Από εδώ ρυθμίζετε τους λογαριασμούς των χρηστών οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση στο NAS. Μπορείτε να δημιουργήσετε ομάδες χρηστών, να φτιάξετε καινούριους κοινόχρηστους φακέλους πέραν των στάνταρντ και να ρυθμίσετε τις εξουσιοδοτήσεις των χρηστών για καθέναν από αυτούς καθώς και να θέσετε το μέγιστο χώρο στον δίσκο που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτοί Μέσω αυτή της κατηγορίας επιλογών ρυθμίζετε ποια δίκτυα θέλετε να βλέπουν το NAS. Όπως βλέπετε υποστηρίζει όλων των τύπων τα δίκτυα. Επίσης εδώ ενεργοποιείτε τον FTP server, το Telnet καθώς και τον web server για να ανεβάσετε σελίδες στο NAS οι οποίες θα είναι προσβάσιμες από παντού. Το τίτλο NAS τον δικαιολογεί απόλυτα αυτή η κατηγορία επιλογών μιας και μέσω αυτής επιλέγετε τους τύπους διακομιστή που θέλετε να αναλάβει το TS-469. Εκτός από τον βασικό ρόλο του διακομιστή αρχείων στο δίκτυο μπορεί να είναι multimedia, photo, music, download, surveilance station και να κάνει stream υλικό σε συσκευές κινητών, τηλεοράσεις κτλ. Επίσης εδώ βρίσκουμε και μερικές έξτρα εφαρμογές που παρουσιάζουν ενδιαφέρον, όπως το πρόγραμμα για την προστασία από ιούς και το QPKG Center. Μέσω του τελευταίου μπορείτε να εγκαταστήσετε πακέτα εφαρμογών (QPKGs) τα οποία είτε έχουν αναπτυχθεί από την ίδια την QNAP είτε από απλούς χρήστες. Αυτές οι εφαρμογές προσφέρουν πληθώρα λειτουργιών και αναβαθμίζουν σημαντικά την λειτουργικότητα καθώς και τις δυνατότητες του NAS. Περισσότερα για τα QPKG θα βρείτε στις επόμενες σελίδες Από εδώ μπορείτε να διαχειριστείτε όλες τις διαδικασίες back up που υποστηρίζει το NAS. Όπως επιτάσσουν οι σύγχρονοι καιροί μπορείτε να κάνετε και cloud back up. Επίσης μπορείτε να ρυθμίσετε τη λειτουργία του μπροστινού κουμπιού "Copy" έτσι ώστε να αντιγράφει τα δεδομένα του USB δίσκου στο NAS, το αντίστροφο ή να το απενεργοποιήσετε εντελώς Από εδώ διαχειρίζεστε όλες τις εξωτερικές συσκευές που έχετε συνδέσει στο NAS, είτε αυτές είναι USB/eSATA δίσκοι, είτε εκτυπωτές είτε συσκευές UPS. Εδώ να σημειώσουμε ότι συνδέοντας έναν εκτυπωτή USB στο NAS μέσω της κατάλληλης ρύθμισης, από αυτή τη σελίδα, αυτός μετατρέπεται σε δικτυακός έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιοδήποτε υπολογιστή του δικτύου Μέσω της τελευταίας κατηγορίας επιλογών αποκτάτε πρόσβαση στις πληροφορίες του συστήματος. Επίσης μπορείτε να δείτε ποια services "τρέχουν" καθώς και να ρίξετε μια ματιά στο Resource Monitor Πριν προχωρήσουμε στην επόμενη σελίδα ας δούμε δύο screenshots από δύο πολύ ενδιαφέρουσες εφαρμογές του NAS, τον Web File Manager και του Download Station. Μέχρι του πρώτου μπορείτε να διαχειριστείτε γρήγορα και εύκολα τα αρχεία που έχετε ανεβάσει στον web server του NAS και το δεύτερο δε νομίζουμε ότι χρειάζεται ιδιαίτερη επεξήγηση μιας και η λέξη "download" (μεταφόρτωση) τα λέει όλα. Επίσης για πιο εύκολη και γρήγορη μεταμόρφωση torrents μπορείτε να εγκαταστήσετε το πρόγραμμα QGet το οποίο εμπεριέχεται στο συνοδευτικό λογισμικό του TS-469 και στέλνει αυτόματα τα torrent files αλλά και http, ftp, rapidshare links στο NAS για download. Extra Functions Overview - QPKG Η QNAP ανέπτυξε την QPKG πλατφόρμα και framework με σκοπό να δώσει στους έμπειρους χρήστες τη δυνατότητα να αναπτύξουν τις δικές τους εφαρμογές για τις NAS συσκευές τους. Επίσης μέσω του QPKG center μπορεί εύκολα κάποιος να εγκαταστήσει μια εφαρμογή QPKG στο NAS του χωρίς να μπλεχτεί με το CLI (Command Line Interface). Επιπρόσθετα, όσο εύκολα μπορεί να εγκαταστήσει μια εφαρμογή QPKG τόσο εύκολα μπορεί να την απεγκαταστήσει κιόλας. Όλες οι εφαρμογές αυτού του τύπου που διανέμονται μέσω του δικτύου της QNAP ελέγχονται εξονυχιστικά από την ίδια την εταιρία έτσι ώστε να μην προκαλούν κενά ασφαλείας ή προβλήματα. Βέβαια έχετε τη δυνατότητα να εγκαταστήσετε και εφαρμογές που δεν έχουν πάρει ακόμη την έγκριση της QNAP, αλλά περιττό να πούμε ότι χρειάζεται προσοχή με αυτές. Παρακάτω θα δούμε μερικές από τις πιο ενδιαφέροντες εφαρμογές QPKG και θα πούμε μερικά λόγια για κάθε μια από αυτές. pyLoad: Ένας download manager με πολλές δυνατότητες Gallery: Διαχείριση και δημοσίευση φωτογραφιών μέσω ενός php-web server XMail: Email client PS3 Media Server: Κάνει streaming και transcoding κάθε τύπου media αρχείων στο PS3 iStat: Για την παρακολούθηση σημαντικών ενδείξεων του NAS, όπως θερμοκρασιών, φορτίο επεξεργαστή κτλ. QUSBCam: Επιτρέπει τη σύνδεση USB καμερών και μέσω του QNAP Surveillance Station μπορείτε να φτιάξετε ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης Mono: Παρέχει υποστήριξη του . NETFramework για να μπορείτε να τρέξετε ASP-based σελίδες σε linux περιβάλλον Tomcat: Παρέχει ένα καθαρά pure Java HTTP web server περιβάλλον στο οποίο μπορεί να εκτελεστεί Java κώδικας. Προϋποθέτει την εγκατάσταση του Java Runtime Environment (JRE) QPKG phpMyAdmin: Για τη διαχείριση MySQL βάσεων δεδομένων μέσου του ίντερνετ Joomla, WordPress: Κατασκευή ιστοσελίδων, blogs Optware (IPKG): Δίνει τη δυνατότητα εγκατάστασης IPKG πακέτων στο NAS. Πολύ σημαντική δυνατότητα στην οποία θα αναφερθούμε αργότερα και θα δώσουμε και ένα παράδειγμα εγκατάστασης ενός αρχείου IPKG MLDonkey: To γνωστό μουλάρι σε έκδοση για QNAP NAS Όπως είπαμε η εγκατάσταση και η εκτέλεση εφαρμογών τύπου QPKG είναι παιχνιδάκι ακόμη και για τους πιο αρχάριους χρήστες. Δεν απαιτούνται γνώσεις linux μιας και η όλη διαδικασία είναι παρόμοια με αυτή που ακολουθούμε όταν κάνουμε εγκατάσταση ένα πρόγραμμα στα windows. Mobile Phones Software Εκτός από το PC σας μπορείτε να εκμεταλλευτείτε μερικές από τις δυνατότητες του TS-469 αλλά και να το ελέγξετε σε κάποιο βαθμό και μέσω του smart phone σας. Παρακάτω θα αναφερθούμε περιληπτικά σε μερικές εφαρμογές για το IOS (iPhone) αλλά και για το λειτουργικό Android. QMobile Αυτή η εφαρμογή σας δίνει πρόσβαση στο multimedia περιεχόμενο του NAS. Υποστηρίζει iPhone και iPad και προσφέρεται δωρεάν. Υπάρχει και έκδοση για το Android. VΜobile Προσφέρεται από την Qnap και είναι μια εφαρμογή για την παρακολούθηση των δικτυακών καμερών που έχετε συνδέσει στο NAS. Υποστηρίζει iPhone και iPad και προσφέρεται δωρεάν. Υπάρχει και έκδοση για το Android. QGetMobile Αν θέλετε να κατεβάσετε ένα αρχείο και αυτό είναι πολύ μεγάλο για το iPhone (ή απλά κοστίζει ακριβά μέσω 3G) τότε μπορείτε να το στείλετε στο NAS μέσω αυτής της εφαρμογής. Υποστηρίζει iPhone και iPad και προσφέρεται προς 2,99€ ενώ υπάρχει και το QGetMobile HD που κοστίζει 4,99€. Επίσης το QGetMobile θα το βρείτε και για Android κινητά στην τιμή των 2,99€. QGet Remote Για την ανάθεση download tasks στο QNAP NAS. Υποστηρίζει iPhone και iPad και προσφέρεται προς 2,99€. Some More Advanced Stuff Ας περάσουμε τώρα και σε μερικές πιο προχωρημένες λειτουργίες που μπορείτε να εκτελέσετε με το TS-469 αλλά και τα περισσότερα QNAP NAS. Πρώτα από όλα θα σας δείξουμε τον τρόπο εγκατάστασης ενός IPKG package. Τα συγκεκριμένα αρχικά σημαίνουν Itsy Package Management System και στην ουσία πρόκειται για ένα σύστημα διαχείρισης αρχείων ειδικό για συσκευές που τρέχουν μια embeded έκδοση του linux. Αν και το IPKG έχει αντικατασταθεί από το OPKG εντούτοις υπάρχουν πάρα πολλές εφαρμογές ακόμη σε IPKG format. Για να μπορούμε να εγκαταστήσουμε IPKGs πρέπει πρώτα να εγκαταστήσουμε το Optware IPKG. Ανοίγουμε λοιπόν το web interface του TS-469, πλοηγούμαστε στο Application Servers/QPKG Manager/Available και εντοπίζουμε το παραπάνω QPKG. Επιλέγουμε να το κάνουμε install και μετά πηγαίνουμε στο "Installed" tab όπου και το κάνουμε enabled. Τώρα πρέπει να ανοίξουμε ένα telnet ή SSH session με το NAS και το καλύτερο πρόγραμμα γι'αυτή τη δουλειά είναι το PuTTY, το οποίο είναι και δωρεάν. Αφού δώσουμε την IP του NAS στο PuTTY πατάμε το "Open". Στη συνέχεια πρέπει να βάλουμε το admin username και τον κωδικό που έχουμε θέσει για τον administrator. Ας υποθέσουμε τώρα ότι θέλουμε να εγκαταστήσουμε το iPerf, ένα πολύ δυνατό διαγνωστικό πρόγραμμα για δίκτυα. Στο CLI του PuTTY πληκτρολογούμε το παρακάτω: ipkg list | grep iperf ipkg install iperf ipkg list | more Μπορείτε να τρέξετε το iPerf και με server που τρέχει Windows. Κατεβάστε το iPerf.exe και τρέξτε το μέσω του cmd (iperf -s). Στη συνέχεια μέσω του PuTTY στο NAS δώστε την παρακάτω εντολή: iperf -u -c 192.168.1.2 -b 100M Αντί για 192.168.1.2 εσείς φυσικά θα βάλετε την IP διεύθυνση του υπολογιστή που τρέχει το iPerf.exe Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots. Τώρα και ένα tip για να αυξήσετε την ταχύτητα της διαδικασίας rebuild του RAID. Από το εργοστάσιο το TS-469 όπως και τα περισσότερα NAS έχει πολύ χαμηλή ταχύτητα για το RAID reconstruction. Αν μέσω του PuTTY SSH τρέξετε την παρακάτω εντολή στο NAS με έκπληξη θα διαπιστώσετε ότι το κάτω όριο για την ταχύτητα του reconstruction είναι μόλις 1MB/s και αυτό για να μην απασχολεί μεγάλο ποσοστό των πόρων του NAS, το οποίο ταυτόχρονα μπορεί να έχει ήδη μεγάλο φόρτο εργασιών. Αυτό βέβαια έχει σαν αποτέλεσμα η όλη διαδικασία να παίρνει μέρες αν έχετε δίσκους μεγαλύτερους του 1TB. cat /proc/sys/dev/raid/speed_limit_min Για να επιταχύνεται λοιπόν σημαντικά τα πράγματα αλλάξτε την ελάχιστη ταχύτητα. Εμείς την θέσαμε σε 50MB/s χωρίς να αντιμετωπίσουμε κάποιο πρόβλημα. Με την παρακάτω εντολή η αλλαγή γίνεται άμεσα αλλά μετά από reboot του NAS η ταχύτητα επανέρχεται στο 1MB/s πάλι. Για να κάνετε την αλλαγή μόνιμη θα πρέπει να προσθέσετε την παρακάτω εντολή στο autostart.sh. echo 50000 >/proc/sys/dev/raid/speed_limit_min Για να παρακολουθείτε με πιο πολλές λεπτομέρειες το sync ή rebuild του raid μέσω του Putty δώστε την παρακάτω εντολή. cat /proc/mdstat Test Setup & Performance Testing - Intel NAS Suite Internal Storage Για τις ανάγκες των δοκιμών το σύστημα που χρησιμοποιήσαμε ήταν ένα Shuttle SX58H7 PRO με τα ακόλουθα υποσυστήματα. CPU Intel i7-960 Realtek 8111E Ethernet (x2) VGA Nvidia GTX275 RAM 12GB Gskill Sniper DDR3 1600MHz (3*4GB) SSD OCZ Vertex 3 120GB HDD Samsung F4 2GB DVD-RW Liteon Το NAS συνδέθηκε και με τις δύο κάρτες δικτύου του πάνω σε ένα dump Gigabit switch (Dlink DGS-1008D) και στο Shuttle επίσης κάναμε port trunking μέσω του ειδικού software της Realtek και το συνδέσαμε πάνω στο ίδιο switch. Βέβαια το switch που χρησιμοποιήσαμε δεν υποστήριζε το Link Aggregation Control Protocol οπότε οι διπλές συνδέσεις δεν αξιοποιούνταν, απλά η δεύτερη έπαιζε σε ρόλο Active Back up (fail over). Επίσης αν το switch δεν υποστηρίζει frames μεγαλύτερα των 1500 bytes (κάτι που ισχύει στην περίπτωση μας) απλά δεν έχει νόημα να χρησιμοποιήσετε Jumbo frames των 9k. Τέλος οι δίσκοι που χρησιμοποιήσαμε για τις δοκιμές του NAS ήταν τέσσερις SAMSUNG SpinPoint T166 (HD501LJ, Serial ATA II, 7200 RPM, 16MB) των 500GB έκαστος. Όπως πολλοί reviewers έτσι και εμείς αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε το Performance Toolkit της Intel για να μετρήσουμε τις επιδόσεις του TS-469. Βέβαια το συγκεκριμένο toolkit έχει ένα πρόβλημα, αν το PC στο οποίο είναι εγκατεστημένο διαθέτει πάνω από 2GB μνήμη τότε τα αποτελέσματα σε δύο τεστ, "HD Video Record" και "File Copy to NAS", δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα μιας και στην ουσία το πρόγραμμα μετράει την ταχύτητα της μνήμης buffer του client PC. Οπότε και εμείς αφαιρέσαμε τα εν λόγω τεστ από όλες τις μετρήσεις που πήραμε με το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Όλες οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν με το πιο πρόσφατο λειτουργικό (3.6.1 Build 0319T) στο TS-469 Pro. Το RAID 5 είναι πιο γρήγορο σε όλες τις δοκιμές και σε συνδιασμό με την καλή ασφάλεια που παρέχει το προτείνουμε έναντι του RAID 6, το οποίο κερδίζει σε ασφάλεια αλλά χάνει σε χωρητικότητα και ταχύτητα. Performance Testing - Intel NAS Suite External Storage Ας δούμε τώρα πώς τα πήγε ο εξωτερικός USB 3.0 δίσκος (Seagate ST3500630AS) που συνδέσαμε στο NAS. Το EXT4 filesystem κέρδισε οριακά το NTFS, όπως βλέπετε. Performance Testing - Custom Made NAS Test Suite Internal Storage Επειδή δε μας αρέσει να βασιζόμαστε σε εργαλεία που έχουν κατασκευαστεί από τρίτους, για την μέτρηση των επιδόσεων των προϊόντων που δοκιμάζουμε, αποφασίσαμε να αναπτύξουμε μια δική μας σουίτα δοκιμών για την μέτρηση συσκευών NAS. Φυσικά η δική μας σουίτα είναι πολύ πιο απαιτητική και χρονοβόρα από την αντίστοιχη της Intel. Ενδεικτικά για να τελειώσουν και τα δέκα από τα batch runs που τρέχουμε σε κάθε δοκιμή απαιτούνται από 5.5 ως 7 ώρες, ανάλογα με τον αριθμό των δίσκων του NAS και τον τύπο του Raid. Ευτυχώς η όλη διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη. To RAID 5 φυσικά είναι το γρηγορότερο όλων των υπόλοιπων διαμορφώσεων. Η μέγιστη ταχύτητα που πέτυχε το NAS στο δίκτυο ξεπέρασε οριακά τα 105MB/s. Επίσης παρατηρήσαμε ότι οι μεταφορές αρχείων (disk to disk) στο NAS είναι ιδιαίτερα αργές. Performance Testing - Custom Made NAS Test Suite External Storage Με τη δική μας σουίτα δοκιμών ταλαιπωρήσαμε και τον εξωτερικό USB 3.0 δίσκο που συνδέσαμε στο NAS. Τον συγκεκριμένο δίσκο των κάναμε format αρχικά σε EXT4 και μετέπειτα σε NTFS σύστημα αρχείων. Εδώ το NTFS filesystem υπερτερεί (οριακά) του EXT4. Όπως βλέπετε ο εξωτερικός δίσκος συνδεδεμένος σε USB 3.0 θύρα στο NAS προσφέρει μεγάλες ταχύτητες. ATTO - Internal Storage Αν και τα αποτελέσματα του ATTO δεν είναι ανήκουν στην κατηγορία real life results, παρόλα αυτά το τρέξαμε για να σας δώσουμε μια γεύση του τι αποτελέσματα φέρνει το TS-469 Pro με διάφορες διαμορφώσεις (Raid 6, 5, 1 και single disk). ATTO Tests Internal Storage QNAP TS-469 Pro RAID 6 RAID 5 RAID 1 Single Disk ATTO - External Storage Ακολουθούν και μερικά screenshots από τα αποτελέσματα του ATTO στον εξωτερικό USB 3.0 δίσκο με διαμορφώσεις EXT4 και NTFS. ATTO Tests External Storage QNAP TS-469 Pro EXT4 NTFS Performance Summary - Internal/External Storage Όπως βλέπετε το RAID 5 αποτελεί την πιο γρήγορη διαμόρφωση των δίσκων, αν εξοπλίσετε το NAS με 4 δίσκους, ενώ απεναντίας το RAID 1 είναι απελπιστικά αργό. Τέλος αν διαμορφώσετε τον εξωτερικό σας δίσκο σε φορμάτ NTFS θα έχετε μεγαλύτερη ταχύτητα σε σχέση με EXT4 (οριακά) και συμβατότητα αυτού με Windows PCs. Επιλέγετε και παίρνετε λοιπόν. Power Consumption and Output Noise Φυσικά δε θα μπορούσαμε να μην μετρήσουμε την κατανάλωση του TS-469 Pro κατά τη διάρκεια των δοκιμών μας και με όλες τις διαμορφώσεις που χρησιμοποιήσαμε (4# δίσκους, 2# δίσκους και 1# δίσκο). Οι παρακάτω μέγιστες καταναλώσεις αφορούν τις μεγαλύτερες καταναλώσεις που είδαμε κατά τη διάρκεια όλων των δοκιμών ενώ για τις καταναλώσεις σε standby mode μετρήσαμε τόσο με το ErP Lot 6 mode ενεργοποιημένο όσο και με αυτό απενεργοποιημένο. Επίσης σε idle mode πήραμε μετρήσεις με τους δίσκους σε λειτουργία και όχι σε κατάσταση sleep. Τέλος, για την εξαγωγή των παρακάτω αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε ένα επαγγελματικό Power Analyzer (Prova WM-01). Σε idle περιμέναμε μικρότερη κατανάλωση, για να πούμε την αλήθεια, αλλά σε load η κατανάλωση είναι αρκετά χαμηλή. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι η χαμηλή κατανάλωση είναι ένα κρίσιμο στοιχείο για μια συσκευή NAS η οποία θα λειτουργεί 24/7 για χρόνια. Έστω και μερικά Watts λιγότερα οδηγούν σε σημαντική οικονομία με το πέρασμα του χρόνου. Με το ErP off η κατανάλωση ανεβαίνει σημαντικά ενώ με το ErP ενεργοποιημένο το NAS είναι συμβατό ακόμη και με το μελλοντικό και αρκετά πιο αυστηρό ErP Lot 6 2013, που προβλέπει κάτω του 0.5W κατανάλωση σε standby mode (έναντι 1W του ErP Lot 6 2010). Θόρυβος Λειτουργίας Μετρήσαμε το θόρυβο του NAS τόσο σε κανονική λειτουργία όσο και με τον ανεμιστήρα να δουλεύει σε πλήρες στροφές. Βέβαια το τελευταίο σενάριο δεν επαληθεύτηκε ποτέ κατά τη διάρκεια των δοκιμών μας. Για τις παρακάτω μετρήσεις χρησιμοποιήσαμε ένα CEM-8852 Sound DB Meter. Σε κανονική λειτουργία ο ανεμιστήρας του NAS είναι πολύ ήσυχος και δε θα ενοχλεί. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το συγκεκριμένο NAS απευθύνεται κυρίως σε επαγγελματικά περιβάλλοντα, όπου κατά πάσα πιθανότητα θα βρίσκεται μέσα σε ειδικό rack και μακρυά από τον κύριο διαχειριστή του. Value & Conclusion Το συγκεκριμένο NAS δεν απευθύνεται σε απλούς χρήστες σίγουρα, γι'αυτό και η τιμή του ξεφεύγει αρκετά. Οι δυνατότητες τόσο του υλικού όσο και του λογισμικού του θα καλύψουν άνετα τις ανάγκες μιας μικρή/μεσαίας επιχείρησης. Ο διπύρηνος ATOM που το εξοπλίζει μπορεί σε έναν απλό χρήστη που έχει συνηθίσει να ακούει για επεξεργαστές με 4/6 φυσικά cores να φαντάζει μικρός αλλά για τις ανάγκες του TS-469 Pro σας διαβεβαιώνω ότι είναι παραπάνω από επαρκής. Για την ακρίβεια ποτέ κατά τη διάρκεια των δοκιμών δεν είδα πάνω από 50% utilization του επεξεργαστή, αλλά συνήθως πολύ παρακάτω. Αυτό φυσικά σημαίνει ότι το NAS εκτελεί αστραπιαία όλες τις διεργασίες και δε θα αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα με πάρα πολλές ταυτόχρονα ενεργές συνδέσεις και με μεγάλη ζήτηση αρχείων. Επίσης το πλήθος των δυνατοτήτων που το TS-469 παρέχει θα λύσουν στην κυριολεξία τα χέρια ενός SMB (Small and Medium-sized Business) administrator και τα έξτρα πακέτα λογισμικού (QKPG, IPKG) που μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτό αυξάνουν κατακόρυφα τη λειτουργικότητα του. Επίσης το λειτουργικό της QNAP είναι πολύ σταθερό, γρήγορο και αξιόπιστο. Κατά τη διάρκεια των δοκιμών δεν αντιμετώπισα ποτέ το παραμικρό πρόβλημα ή κόλλημα, όσο και αν ζόρισα το NAS (και πιστέψτε με το ζόρισα πολύ). Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε επαγγελματικά περιβάλλοντα όπου η σταθερότητα είναι το παν. Τέλος η QNAP προσφέρει πολύ μεγάλη υποστήριξη σε όλα τα προϊόντα της και διαθέτει ένα πολύ ενεργό forum στο οποίο εκτός από τους εργαζόμενους της εταιρίας υπάρχουν πολλοί χρήστες με μεγάλη εμπειρία, οι οποίοι μοιράζονται τις γνώσεις τους απλόχερα. Τελειώνοντας και τη σημερινή, πολυσέλιδη, παρουσίαση μπορώ να πω με σιγουριά ότι το TS-469 Pro NAS της QNAP μου άφησε πάρα πολύ καλές εντυπώσεις. Σίγουρα δεν είναι για απλούς χρήστες αλλά για επαγγελματικά περιβάλλοντα, όμως αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορούμε και εμείς οι κοινοί θνητοί να ονειρευόμαστε την απόκτηση του. Το μόνο κακό είναι ότι με ένα σετ από τέσσερις σκληρούς δίσκους των 2-3TB έκαστος η τιμή φεύγει πολύ πάνω από τα 1000 ευρώ και δεδομένης της οικονομικής κρίσης τα πράγματα αρχίζουν και σοβαρεύουν. To QNAP TS-469 Pro κοστίζει 689€ (χωρίς ΦΠΑ). Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Εύκολο στη χρήση και γρήγορο λειτουργικό Δυνατός επεξεργαστής και μεγάλη (για NAS) και επεκτάσιμη μνήμη Σχετικά χαμηλός θόρυβος λειτουργίας Υψηλές ταχύτητες σε δικτυακές μεταφορές Υποστηρίζει τους πιο διαδεδομένους τύπους RAID Yποστήριξη USB 3.0 και SATA III Δύο Gigabit Ethernet θύρες με υποστήριξη Link Aggregation Σταθερό και αξιόπιστο Υψηλής ποιότητας ανεμιστήρας που υπόσχεται μεγάλο χρόνο ζωής Υποστήριξη της QNAP Αμέτρητες δυνατότητες - λειτουργίες Μειονεκτήματα Τσουχτερή τιμή Μεγάλος χρόνος εκκίνησης και επανεκκίνησης (>5min) Και οι δύο USB 3.0 θύρες βρίσκονται στο πίσω μέρος του NAS Μικρή εγγύηση Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το TS-469 Pro είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα review. Ευχαριστούμε θερμά την QNAP για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η εταιρία OCZ παρόλο τον άσχημα δρόμο που είχε ακολουθήσει στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ο οποίος κόντεψε να την οδηγήσει στο κλείσιμο, τελικά κατάφερε και ξαναμπήκε σε σωστή ρότα και τα τελευταία χρόνια εγκατέλειψε την αγορά των memory modules και επικεντρώθηκε στην αγορά των τροφοδοτικών και των SSDs. Ιδιαίτερα στους τελευταίους έχει επενδύσει το μέλλον της και το 2009 μάλιστα εξαγόρασε την εταιρία Indilinx, με την ελπίδα κάποια στιγμή να απευλευθερωθεί πλήρως από την LSI και τη διάσημη σειρά ελεγκτών της, SandForce. Στο σημερινό συγκριτικό έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε έξι OCZ SSDs σε πραγματικά σενάρια χρήσης και όχι με τη χρήση συνθετικών benchmarks όπως συνηθίζεται. Έτσι θα διαπιστώσουμε τις πραγματικές διαφορές, σε απόδοση, μεταξύ τους και αν αξίζουν οι ακριβότεροι από αυτούς τα πολλά χρήματα που ζητάν για την απόκτηση τους. Όπλο μας και σε αυτό το συγκριτικό είναι μια σουίτα δοκιμών που αναπτύξαμε αποκλειστικά και μόνο για την αξιολόγηση της απόδοσης τόσο SSDs όσο και απλών HDDs. Δε θα σας απασχολήσουμε όμως άλλο με τον πρόλογο, μιας και όπως και εσείς ανυπομονούμε να περάσουμε στο κυρίως θέμα. Αλλάξτε σελίδα για να δείτε τους διαγωνιζόμενους του σημερινού συγκριτικού. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Στους παρακάτω πίνακες θα βρείτε τα χαρακτηριστικά όλων των SSDs που θα πάρουν μέρος στο σημερινό συγκριτικό. Τους περισσότερους τους έχουμε κάνει ήδη review εδώ στο TheLab αλλά αυτό δε θα μας εμποδίσει να συγκεντρώσουμε όλα τα χαρακτηριστικά τους σε μία σελίδα. OCZ Agility 3 60GB OCZ Agility 3 Specifications Capacity 60GB NAND Components 2Xnm Multi-Level Cell Asynchronous (MLC) Interface SATA 6Gbps / Backwards Compatible 3Gbps TRIM support Yes Seek Time 0.1ms Operating Temp 0°C ~ 70°C Power Consumption 2.7W Active, 1.5W Idle Weight 77g MTBF 2 million hours Max Read up to 525MB/s Max Write up to 475MB/s Random Write 4KB 50,000 IOPS Maximum 4K Random Write: 80,000 IOPS Form Factor 2.5 Inch Dimensions (with fan) 69.63 mm (W) x 9.3 mm (H) x 99.8 mm (D) Warranty 3 years Price 75.4€ (20/04/2012) Ο πιο φτηνός δίσκος της δοκιμής, ο οποίος εξοπλίζεται με 25nm, Asynchronous NAND, μνήμες. Βλέπετε η χαμηλή τιμή δεν επιτρέπει τη χρησιμοποίηση γρηγορότερων NAND. OCZ Revodrive 3 X2 240GB Revodrive 3 X2 240Gb Specifications Model Name RVD3X2-FHPX4-240G Controller 4x SandForce SF-2281 Series Form Factor Add-on card Capacity 240GB Storage processor/architecture OCZ SuperScale Storage Controller Virtualized Controller Architecture 2.0 Interface Type PCI-E Gen2 x4 Max read speed 1500MB/sec (ATTO) Max write speed 1225MB/sec (ATTO) IOPS Maximum 4K random write (Alligned) 200,000(IOMeter) Seek Time 0.1ms Shock resistance 1500G Vibration (operating) 15G Power consumption 13.5W idle, 14.3W active Operating Temp 0C~70C MTBF 1,000,000 Hours Data Encryption 128-bit & 256-bit AES-compliant Certifications RoHS FCC and CE Compliant Warranty 3 years Price €615 (20/04/2012) Στα χαρτιά πρόκειται για το γρηγορότερο δίσκο/κάρτα της δοκιμής, μιας και δεν υπόκειται στους περιορισμούς του SATA III (600MB/s). Το συγκεκριμένο μοντέλο εξοπλίζεται με τέσσερις ελεγκτές SandForce SF-2281 και ο SAS controller μέσω του οποίου γίνεται η επικοινωνία με το υπόλοιπο σύστημα κατά πάσα πιθανότητα είναι της Marvell. Επίσης παρόλο που ο δίσκος υποστηρίζει την εντολή Trim, η οποία καθαρίζει τα "παλιά" και μη χρησιμοποιούμενα memory blocks, αυτή δεν μπορεί να περάσει μέσα από τον SAS controller λόγω μη υποστήριξης από τα Windows. Αν και το Trim δεν υποστηρίζεται εντούτοις μπορείτε να πραγματοποιήσετε ένα secure erase του RevoDrive 3 με το OCZ SandForce Toolbox και να τον επαναφέρεται έτσι στην αρχική του κατάσταση. OCZ Vertex 3 120GB OCZ Vertex 3 120GB Specifications Capacity 120GB NAND Components 2Xnm Multi-Level Cell (MLC) Interface SATA 6Gbps / Backwards Compatible 3Gbps TRIM support Yes Seek Time 0.1ms Operating Temp 0°C ~ 70°C Power Consumption 3W Active, 1.65W Idle Weight 77g MTBF 2 million hours Max Read up to 550MB/s Max Write up to 500MB/s Random Write 4KB 60,000 IOPS Maximum 4K Random Write: 85,000 IOPS Form Factor 2.5 Inch Dimensions (with fan) 69.63 mm (W) x 9.3 mm (H) x 99.8 mm (D) Warranty 3 years Price 137.91€ (20/04/2012) OCZ Vertex 3 Max IOPS 120GB OCZ Vertex 3 120GB Max IOPS Specifications Capacity 120GB NAND Components 3Xnm Multi-Level Cell (MLC) Interface SATA 6Gbps / Backwards Compatible 3Gbps TRIM support Yes Seek Time 0.1ms Operating Temp 0°C ~ 70°C Power Consumption 3W Active, 1.65W Idle Weight 77g MTBF 2 million hours Max Read up to 550MB/s Max Write up to 500MB/s Random Write 4KB 75,000 IOPS Maximum 4K Random Write: 85,000 IOPS Form Factor 2.5 Inch Dimensions (with fan) 69.63 mm (W) x 9.3 mm (H) x 99.8 mm (D) Warranty 3 years Price 221.9€ (20/04/2012) Η διαφορά των Vertex 3 IOPS σε σχέση με τους απλούς εντοπίζεται στις μνήμες που φοράνε. Ο τύπος των τελευταίων είναι 32nm Toggle NAND και προσφέρουν μεγαλύτερες επιδόσεις από τις 25nm Synchronous NAND που φοράν οι απλοί Vertex 3. Βέβαια οι καλύτερες μνήμες ανεβάζουν σημαντικά το κόστος απόκτησης τους και οι δοκιμές μας θα δείξουν αν τα περισσότερα IOPS φαίνονται σε καθημερινές εργασίες. OCZ Vertex 3 240GB OCZ Vertex 3 240GB Specifications Capacity 240GB NAND Components 2Xnm Multi-Level Cell (MLC) Interface SATA 6Gbps / Backwards Compatible 3Gbps TRIM support Yes Seek Time 0.1ms Operating Temp 0°C ~ 70°C Power Consumption 3W Active, 1.65W Idle Weight 77g MTBF 2 million hours Max Read up to 550MB/s Max Write up to 520MB/s Random Write 4KB 60,000 IOPS Maximum 4K Random Write: 85,000 IOPS Form Factor 2.5 Inch Dimensions (with fan) 69.63 mm (W) x 9.3 mm (H) x 99.8 mm (D) Warranty 3 years Price 263.28€ (20/04/2012) Octane 512GB OCZ OCtane 512GB Specifications Capacity 240GB NAND Components 2Xnm Synchronous Multi-Level Cell (MLC) Interface SATA 6Gbps / Backwards Compatible 3Gbps TRIM support Yes Seek Time 0.1ms Operating Temp 0°C ~ 70°C Power Consumption 1.98W Active, 1.15W Idle Weight 83g MTBF 1.25 million hours Max Read up to 480MB/s Max Write up to 330MB/s Maximum 4K Random Read 35,000 IOPS Maximum 4K Random Write 26,000 IOPS Form Factor 2.5 Inch Dimensions (with fan) 69.63 mm (W) x 9.3 mm (H) x 99.8 mm (D) Warranty 3 years Price 709.92€ (20/04/2012) Μιας και όλους τους υπόλοιπους SSDs τους έχουμε δοκιμάσει στο παρελθόν εδώ στον λάμπη, ας σταθούμε στον Octane που είναι καινούριο φρούτο. Καταρχήν δε φοράει τον γνωστό ελεγκτή SandForce SF-2281 που μοιράζονται οι Vertex και οι Agility αλλά έναν της Indilinx (Everest), η οποία από το 2009 έχει περάσει στα χέρια της OCZ. Βέβαια ο συγκεκριμένος ελεγκτής δεν είναι ακριβώς της Indilinx μιας και στην ουσία είναι ένα rebranded Marvell chip (το ίδιο φοράν και οι Crucial M4 και Intel SSD 510) με custom firmware από την OCZ. Επίσης εφοδιάζεται με σύγχρονες μνήμες (όπως και οι Vertex) κάτι που μεταφράζεται σε μεγαλύτερες ταχύτητες μιας και τα κανάλια επικοινωνίας λειτουργούν ταυτόχρονα και προς τις δύο κατευθύνσης (read/write). Τέλος η χωρητικότητα του δεν είναι 512GB όπως αναφέρεται αφού μερικά από αυτά χρησιμοποιούνται για over provisioning και βρίσκονται στη διάθεση του ελεγκτή. Octane and Vertex 3 Max IOPS under the scope Μιας και στο παρελθόν δεν έχουμε ξαναδοκιμάσει τον Octane αλλά και ούτε έχουμε δει από κοντά τα σωθικά του Vertex 3 Max IOPS, ευκαιρία να το κάνουμε τώρα. Θα ξεκινήσουμε πρώτα με τον Octane 512. Κάτω από κάθε φωτογραφία θα υπάρχει και η αντίστοιχη επεξηματική λεζάντα. Octane 512 Ο κεντρικός ελεγκτής είναι της Indilinx (IDX300M00-BC). Όπως ανακάλυψε το Anandtech ο συγκεκριμένος ελεγκτής είναι ένα rebranded Marvell IC (το ίδιο φοράν και οι Crucial M4 και Intel SSD 510) με custom firmware από την OCZ. Αφού λοιπόν υπάρχουν συνολικά 64 (4x16) NAND dies και ο Indilinx controller διαθέτει 8 κανάλια, μπορεί να ενεργοποιήσει 8 interleave σε κάθε κανάλι στον Octane 512GB. Εδώ να αναφέρουμε ότι ο Everest controller υποστηρίζει μέχρι και 16 interleave ανά κανάλι οπότε μπορεί να υποστηρίξει μέχρι και 1TB χωρητικότητα (πρέπει να την υποστηρίζει και το πορτοφόλι σας όμως). Χρησιμοποιούνται 16 συνολικά 29F32B08JCME2 NAND Packages (4x8GB 25NM die per package) τα οποία κατασκευάζονται από την Intel. Η μνήμη flash συνδέεται μέσω του σύγχρονου ONFI (Open NAND Flash Interface) 2.2 interface. Τα δύο DDR3-1600 SDRAM modules της Micron που αποτελούν την cache του SSD. Το καθένα από αυτά έχει μέγεθος 256MB οπότε συνολικά ο Octane διαθέτει 512MB cache. Το EN6337QΙ PowerSoC που τροφοδοτεί τον SSD με την κατάλληλη τάση τροφοδοσίας. H Bios ROM (ST 25P40VP) του SSD. O Processor Power Manager POWR605 της Lattice Semiconductor. Αυτός βοηθάει στο σώσιμο των δεδομένων αν κάτι πάει στραβά με την τροφοδοσία, ελέγχοντας συνεχώς την τάση τροφοδοσίας. Vertex 3 120GB O Vertex 3 120GB Max IOPS χρησιμοποιεί 32nm NAND (οι απλοί φοράνε 25nm) και πιο συγκεκριμένα Toshiba TH58TAG802FBA89 (16x8GB). Το ένα από αυτά είναι δεσμευμένο για το firmware του ελεγκτή καθώς και για over-provisioning, οπότε τα υπόλοιπα 15 μένουν διαθέσιμα (120GB). Ο κεντρικός ελεγκτής είναι φυσικά ο SF-2281 ο οποίος υποστηρίζει μέχρι και 8 κανάλια επικοινωνίας με τις μνήμες, οι οποίες πολύ πιθανόν διαθέτουν δύο NAND dies η κάθε μια (πολύ απλά και περιληπτικά τα NAND dies παίζουν τον ίδιο ρόλο με τους δίσκους σε μια συστοιχία RAID 0, αυξάνοντας έτσι τις επιδόσεις). Το συγκεκριμένο PowerSoC (Power System-on-a Chip) EN6337QΙ είναι ένας ολοκληρωμένος και αυτόνομος DC-DC buck converter σε μίνι συσκευασία και ενσωματώνει ακόμη και πηνίο! Με λίγα λόγια το συγκεκριμένο chip παίρνει τα 5V από την τροφοδοσία και τα μετατρέπει σε μικρότερη τάση, για να τροφοδοτήσει τα επιμέρους κυκλώματα του SSD. Το καθένα από αυτά μπορεί να διαχειριστεί μέχρι και 3Α! Το συγκεκριμένο IC, POWR607, είναι ο διαχειριστής της κεντρικής τροφοδοσίας της πλακέτας. Αναλαμβάνει την προστασία από υπερτάσεις, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και δύο mosfets, διαθέτει watchdog timer και δέχεται τάση με εύρος 2.64V - 3.96V. [BREAK=Photoshooting all the rest] Ας δούμε και μερικές φωτογραφίες τώρα από τους υπόλοιπους διαγωνιζόμενους, τους οποίους έχουμε ήδη παρουσιάσει εδώ στον λάμπη και δεν υπάρχει νόημα να τους ξανα-αναλύσουμε. Για αρχή ας ξεκινήσουμε με μια ομαδική-αναμνηστική φωτογραφία όλων σχεδόν των SSDs (μόνο ο Agility 3 λείπει). Και τώρα ας ρίξουμε μια κοντινή ματιά και στο specifications αυτοκόλλητο των Vertex 3 120GB και Vertex 3 240GB. Καιρός να δούμε τώρα και τον πρωταγωνιστή της σημερινής δοκιμής, το OCZ Revodrive 3 X2 240GB, το οποίο υπόσχεται τρελές επιδόσεις αλλά με αντίστοιχα τρελό κόστος μιας και η τιμή του ξεπερνάει τα 600€. Τέσσερις ελεγκτές SandForce SF-2281 σε συνδιασμό με Raid 0 και την αρχιτεκτονική VCA (Virtualized Controller Architecture) της OCZ απογειώνουν τις επιδόσεις, τουλάχιστον θεωρητικά. Τις εκτενείς παρουσιάσεις των Vertex 3 240GB και Revodrive 3 X2 (480GB) που πραγματοποιήσαμε στο παρελθόν θα τις βρείτε στα αντίστοιχα link. Επίσης έχουμε δοκιμάσει και τον μεγάλο Agility 3 με τα 240GB. [BREAK=Σύστημα Δοκιμής και Μεθοδολογία] Το κύρια υποσυστήματα που απαρτίζουν το σύστημα, στο οποίο πραγματοποιήθηκαν όλα τα τεστ, φαίνονται παρακάτω. Όπως βλέπετε επιλέξαμε μια σύγχρονη μητρική με native υποστήριξη SATA 3 έτσι ώστε να αποδώσουν τα μέγιστα οι SSDs της δοκιμής και έναν δυνατό επεξεργαστή για μην υπάρχει το παραμικρό bottleneck. Η διαθέσιμη μνήμη φτάνει τα 8GB, μια συνηθισμένη χωρητικότητα για τα σημερινά δεδομένα. Test System Specifications CPU Intel® Core™ i7-2600K Processor (8M Cache, 3.40 GHz) Mainboard ASUS Maximus IV GENE-Z RAM 2*4GB Kingston DDR3 1066 MHZ VGA Integrated Secondary HDD Seagate ST3500320AS DVD-RW Lite-ON LH-20A1S PSU Seasonic Fanless X-460 CPU Cooler Scythe Kozuti Λειτουργικό σύστημα Windows 7 SP1 X64 Drivers SATA: Intel AHCI Και τώρα ας αναλύσουμε επιγραμματικά τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε σε όλες τις δοκιμές. Μιας και τα synthetic benchmarks δε δίνουν την πραγματική απόδοση και αίσθηση του ύπο δοκιμή δίσκου, είτε αυτός είναι SSD είτε HDD, αναπτύξαμε μια εφαρμογή η οποία συμπεριλαμβάνει πολλές εργασίες που πραγματοποιούν σχεδόν καθημερινά οι περισσότεροι χρήστες και σχεδόν σε όλα τα τεστ μετράμε το χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση τους. Έτσι ένας απλός αναγνώστης που δε γνωρίζει τι εστί Random Read/Write ή IOPS μπορεί πολύ εύκολα να διαπιστώσει τι περισσότερο θα του προσφέρει ο Χ δίσκος από τον Υ. Μερικά screenshots από τη σουίτα δοκιμών που αναπτύχθηκε αποκλειστικά για τη μέτρηση δίσκων θα βρείτε παρακάτω. Τώρα η μεθοδολογία σε γενικές γραμμές είναι η εξής. Αρχικά σετάρουμε τα Windows 7 Χ64 SP1 με τα πιο πρόσφατα updates στο μηχάνημα της δοκιμής και εγκαθιστούμε μετέπειτα τα πιο συνηθισμένα προγράμματα που έχει σήμερα ένας χρήστης στον υπολογιστή του. Στη συνέχεια απανεργοποιούμε όλα τα updates και φτιάχνουμε ένα disk image με μέγεθος περίπου 26GB (ασυμπίεστο). Το συγκεκριμένο image περνιέται στον υπο δοκιμή δίσκο και το τελικό partition ρυθμίζεται να είναι ίσο με το συνολικό μέγεθος του εκάστοτε δίσκου. Πριν ξεκινήσουν οι δοκιμές γίνεται έλεγχος για να διαπιστωθεί αν το partition είναι aligned (ευθυγραμμισμένο) και στη συνέχεια η test suite αναλαμβάνει. Ανάμεσα σε κάθε τεστ γίνεται καθάρισμα της cache του δίσκου και πριν από κάθε batch run πραγματοποιείται επανεκκίνηση για να διαγραφεί εντελώς η read cache του λειτουργικού. Το τελικό σκορ για κάθε επιμέρους δοκιμή είναι ο μέσος όρος των δέκα αποτελεσμάτων που εξάγονται από τα αντίστοιχα batch runs. Εδώ να σημειώσουμε ότι η συγκεκριμένη μεθοδολογία έχει δανειστεί πολλά από την αντίστοιχη που χρησιμοποιεί ο W1zzard στο TechPowerUp, τον οποίο και ευχαριστούμε θερμά για την έμπνευση. Τώρα το τι γίνεται επακριβώς σε κάθε επιμέρους δοκιμή θα αναλυθεί στις σελίδες που ακολουθούν. Η σελίδα με τα power measurements προς το παρών δεν αξιοποιείται γιατί ακόμη περιμένουμε υλικά για να κατασκευάσουμε το κύκλωμα μέτρησης της κατανάλωσης των SSDs/HDDs. Μόνο οι high-side current sense amplifiers ήρθαν και ετοιμάστηκαν με αρκετά μεγάλη δυσκολία μιας και έπρεπε να γίνουν 16 κολλήσεις λεπτών καλωδίων στα αντίστοιχα λεπτά ποδαράκια δύο SOICs (Small-Outline Integrated Circuits). [BREAK=Windows start up time and ISO file copy ] Windows Start up Time Στο συγκεκριμένο τεστ καταγράφεται ο χρόνος που θέλει το λειτουργικό για να εκκινήσει και πιο συγκεκριμένα το χρόνο που μεσολαβεί από τη στιγμή που έχει "φορτώσει" ο kernel μέχρι να ξεκινήσουν όλα τα προγράμματα αυτόματης εκκίνησης (start up programs). Η μέτρηση είναι ιδιαίτερα ακριβής μιας και το API των Windows παρέχει έναν internal timer που παρέχει αυτή την πληροφορία και το πρόγραμμα ενημερώνεται από το συγκεκριμένο timer. Εδώ κατά περίεργο τρόπο ο Revodrive 3 X2 μένει τελευταίος και καταϊδρωμένος. Ακόμη και ο ταπεινός Agility 3 καταφέρνει και σημειώνει μικρότερο χρόνο. Καθαρός νικητής είναι ο Vertex 3 240GB με τον Max IOPS να ακολουθεί. Βλέπετε και οι δύο διαθέτουν 4-way interleave σε αντίθεση με το 2-way interleave του απλού Vertex 3 120GB. Τα περισσότερα interleave τα διαθέτει πάντως ο Octane (8) αλλά όπως φαίνεται δεν τον βοηθούν εδώ. ISO File Copy, time and average MB/sec Πραγματοποιείται η αντιγραφή ενός μεγάλου αρχείου (en_windows_7_ultimate_x64_dvd.iso) από ένα folder σε ένα άλλο στον ίδιο δίσκο και καταγράφεται ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της αντιγραφής. Το μέγεθος του αρχείου είναι 3.1GB. Ο μικρός Agility στην κυριολεξία καταποντίζεται σε αυτή τη δοκιμή ενώ ο RevoDrive δείχνει τα δόντια του στους υπόλοιπους. Εντύπωση προκαλεί ο Octane που επικρατεί όλων των Vertex. Προφανώς το 8-way interleave κάνει τη διαφορά εδώ. Στο παρακάτω γράφημα βλέπουμε την μέση ταχύτητα (ΜΒ/sec) που σημείωσαν οι δίσκοι κατά την αντιγραφή του ISO αρχείου. O RevoDrive πετυχαίνει 235MB/sec μέση ταχύτητα σε αυτή τη δοκιμή και κυριαρχεί έναντι των υπολοίπων. Ακολουθεί, αρκετά πιο πίσω, ο μεγάλος Octane. Winrar decompression and Antivirus scan Winrar Decompression Μέτρηση του χρόνου που απαιτείται για να αποσυμπιεστεί ένα διπλά συμπιεσμένο αρχείο (linux-3.2.9.tar.bz2) Πάλι το ίδιο σκηνικό. Ο πανάκριβος RevoDrive πετυχαίνει τον μικρότερο χρόνο με τους υπόλοιπους να ακολουθούν με διαφορά. Antivirus scan Ο χρόνος που χρειάζεται το Avira για να ελέγξει το system32 folder, εξετάζοντας όλα τα αρχεία, ελέγχοντας ακόμη και τα συμπιεσμένα. Εδώ οι διαφορές ανάμεσα στους Vertex 3 είναι πολύ μικρές με τον 240αρη να πετυχαίνει την καλύτερα συνολικά επίδοση. [BREAK=Windows experience index and Photoshop start up time] Windows Experience Index Καταγράφεται ο μέσος όρος από δέκα μετρήσεις του δίσκου με το Windows experience index τεστ. Παραδόξως το Winsat δεν έχρισε τον RevoDrive νικητή μιας και όλοι οι Vertex σημείωσαν ελαφρά καλύτερο score. Πολύ περίεργο! Octane και Agility 3 μένουν αρκετά πιο πίσω. Photoshop Start Up Time Εδώ καταγράφεται ο χρόνος που απαιτείται για την εκκίνηση του photoshop CS5, άνοιγμα μιας μεγάλης RAW format φωτογραφίας και μετέπειτα κλείσιμο της φωτογραφίας και του ίδιου του photoshop. Ο Vertex 3 240GB νικητής και εδώ, με μικρή διαφορά πάντως από τον δεύτερο (Max IOPS). [BREAK=Photoshop image processing and Office startup - processing] Photoshop Image Processing Άνοιγμα στο CS5 δέκα φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης σε RAW format. Στη συνέχεια τρέχει ένα απαιτητικό action σε κάθε μία από αυτές ξεχωριστά, σώσιμο της κάθε φωτογραφίας και κλείσιμο στο τέλος του photoshop. Καταγράφεται ο συνολικός χρόνος που απαιτείται για όλα τα παραπάνω. O RevoDrive παίρνει πάλι το προβάδισμα με ελάχιστη όμως διαφορά από τον μεγάλο Vertex 3. Office Startup - Processing Άνοιγμα δύο μεγάλων (58MB) docx αρχείων με πίνακες, γραφικά κτλ. και στη συνέχεια σώσιμο αυτών σε μορφή doc. Ταυτόχρονα αναπαράγεται ένα υπερ-υψηλής ανάλυσης M2TS αρχείο με 90mbps bitrate το οποίο είναι αποθηκευμένο φυσικά στον προς δοκιμή δίσκο. Και πάλι πιο γρήγορος ο RevoDrive με τον 240αρη Vertex να ακολουθεί από κοντά. [BREAK=Software compilation and Software installation] Software Compilation Γίνεται compile ενός πολύ μεγάλου open source C# .NET project και καταγράφεται ο χρόνος που απαιτείται για τη δημιουργία του release build. Ο Max IOPS σημειώνει την πρώτη του νίκη σε αυτό το τεστ. Ακολουθεί ο μεγάλος Vertex και ο RevoDrive έρχεται τέταρτος. Software installation Εκτελείται το installation του Visual Studio 2010 (C# and Image Library, 2.5GB total size). Το τελευταίο τεστ του συγκριτικού και άλλη μια πρωτιά για τον RevoDrive. Performance Summary and Graphs Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει τη σχετική απόδοση των δύο δίσκων σε όλες τις δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν. Όπως θα δείτε ως βάση επιλέχτηκε η απόδοση του Agility 3 60GB, μιας και αποτελεί τον φθηνότερο και μικρότερο SSD της σημερινής δοκιμής. Ο μικρός και φτηνός Agility 3 μένει αρκετά πιο πίσω από τα υπόλοιπα αδερφάκια του. Φυσικά κυριαρχεί το RevoDrive 3 αλλά όπως βλέπεται η διαφορά δεν είναι χαώδης σε σχέση με τον Vertex 3 240GB, ο οποίος όμως κοστίζει κατά πολύ λιγότερο. Ο 120αρης Max IOPS βρίσκεται ανάμεσα στους Vertex 3 240GB και 120GB από πλευράς απόδοσης και προτελευταίος έρχεται ο μεγάλος Octane με απόδοση παρόμοια με αυτή του απλού 120GB Vertex 3. Δεν τα πήγε και άσχημα δηλαδή αλλά δεν έβαλε και φωτιά στην άσφαλτο (ή στο PC καλύτερα) με τις επιδόσεις του. Καθαροί νικητές εδώ είναι οι απλοί Vertex 3 που πλησιάζουν το ένα ευρώ ανά GB. Ο Max IOPS είναι καθαρά πολύ ακριβός για αυτά που προσφέρει και το RevoDrive 3 απλά ξεφεύγει. Αν θέλετε τις κορυφαίες επιδόσεις του τελευταίου δυστυχώς θα πρέπει να βάλετε βαθιά το χέρι στην τσέπη. Επιπλέον μέχρι στιγμής η εντολή Τrim για το συγκεκριμένο δεν υποστηρίζεται από τα Windows και συν τις άλλοις αν θέλετε να κάνετε recover μέσω boot CD/DVD θα αντιμετώπισετε πρόβλημα. Για να κάνουμε recover το partition της δοκιμής αναγκαστήκαμε να εκτελέσουμε την όλη διαδικασία μέσω των Windows αφού πρώτα φορτώσαμε τους κατάλληλους drivers και το λειτουργικό αναγνώρισε το RevoDrive. Μετά όμως όλα πήγαν μια χαρά και το χρησιμοποιήσαμε κανονικά ως boot drive. Συμπεράσματα - Επίλογος Όπως συνηθίζεται σε κάθε σωστό συγκριτικό πάντα αναδεικνύεται ένας νικητής. Στο σημερινό συγκριτικό νικητής από πλευράς επιδόσεων είναι φυσικά το RevoDrive 3 X2 240GB αλλά αν λάβουμε υπόψη και τον ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα του κόστους αγοράς συνολικός νικητής είναι ο Vertex 3 240GB, μιας και σημείωσε τις δεύτερες καλύτερες επιδόσεις και τον καλύτερο/μικρότερο λόγο τιμής ανά GB αποθηκευτικού χώρου. Όπως θα διακρίνετε πάντως οι διαφορές σε καθημερινή χρήση μεταξύ όλων των σημερινών διαγωνιζόμενων (με εξαίρεση τον Agility 3 στο ISO copy test) δεν είναι μεγάλες αλλά μην ξεχνάτε ότι μερικά δευτερόλεπτα από καθε διαδικασία αθροιστικά και με το πέρασμα του χρόνου μετατρέπονται τελικά σε κατά πολύ μεγαλύτερα και υπολογίσιμα χρονικά διαστήματα. Επίσης οι πραγματικά χαώδης διαφορές βρίσκονται μεταξύ των απλών μηχανικών δίσκων και των SSDs, όπως είδαμε και στο SSDs vs HDDs in Real Life Scenarios άρθρο που δημοσιεύσαμε πριν από λίγο καιρό. Μεταξύ δύο σύγχρονων SSDs μην περιμένετε να δείτε ιδιαίτερα μεγάλες διαφορές εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως διαπιστώσαμε και στο σημερινό συγκριτικό. Πριν τελειώσουμε τη σημερινή δοκιμή ας αναφερθούμε περιληπτικά και στις επιδόσεις των υπόλοιπων SSDs. Ο Vertex 3 120GB Max IOPS σημείωσε την τρίτη καλύτερη επίδοση συνολικά αλλά η ιδιαίτερα υψηλή τιμή του (τουλάχιστον εδώ στην Ελλάδα) καταποντίζει το λόγο τιμής/απόδοσης (price/performance). Αντίθετα ο απλός Vertex 3 120GB μπορεί να βρίσκεται πιο πίσω από πλευράς επιδόσεων αλλά διαθέτει μια κατά πολύ χαμηλότερη τιμή. Ο Octane δεν πετυχαίνει νέα ρεκόρ επιδόσεων και η τιμή του είναι αρκετά αλμυρή τουλάχιστον στην Ελλάδα. Με ένα χαμηλότερο λόγο τιμής ανά GB τα πράγματα σίγουρα θα ήταν καλύτερα γι'αυτόν. Τέλος ο μικρός Agility 3 60GB έρχεται τελευταίος και καταϊδρωμένος και με όχι ιδιαίτερα καλό λόγο τιμής ανά GB. Προτιμότερο είναι λοιπόν να επενδύσετε σε έναν Vertex 120GB που προσφέρει καλύτερες επιδόσεις και διαθέτει και μεγαλύτερη χωρητικότητα με αναλογικά μικρότερο αντίτιμο. Τελειώνοντας λοιπόν κάπου εδώ το σημερινό συγκριτικό απονείμουμε στο RevoDrive 3 X2 240GB τον τίτλο του πρωταθλητή επιδόσεων και στον Vertex 3 240GB τον τίτλο της πιο συμφέρουσας αγοράς (ανάμεσα στα προϊόντα της δοκιμής φυσικά) μιας και συνδιάζει καλές επιδόσεις με αρκετά χαμηλό λόγο τιμής ανά GB. Έτσι λοιπόν στο σημερινό συγκριτικό ο Vertex 3 240GB κέρδισε την παρακάτω διάκριση. Κάπου εδώ τελείωσε και το σημερινό, μεγάλο, συγκριτικό. Ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση των δειγμάτων. Θα τα ξαναπούμε σύντομα! crmaris

Η εταιρία STREΑCOM δημιουργήθηκε μόλις το 2010 και μαζί με την Wesena (έτος ίδρυσης 2008) σχηματίζουν το Wesena Streacom Group. Και οι δύο εταιρίες αποτελούνται απο ειδικούς στη σχεδίαση και κατασκευή καινοτόμων προϊόντων που προσφέρουν τη μέγιστη δυνατή λειτουργικότητα, ποιότητα και ασφαλώς πρωτοτυπία. Τα προϊόντα αυτά βέβαια έχουν να κάνουν με τον τομέα της πληροφορικής και ειδικότερα η STREACOM προσφέρει μια αρκετά πλούσια γκάμα από HTPC κουτιά (cases) με ιδιαίτερα κομψή σχεδίαση καθώς και έναν ενισχυτή ηχείων ο οποίος χρησιμοποιεί αντί για mosfets τις κλασσικές λάμπες, η οποίες παρόλο που δεν μπορούν να προσφέρουν μεγάλα ποσά ισχύος σε σχέση τουλάχιστον με τα fets χαρίζουν έναν πιο ζωντανό, γλυκό ήχο. Ο TL1 Tube Amplifier είναι λοιπόν το αντικείμενο του σημερινού review. Σύμφωνα με τη "μαμά" εταιρία ο συγκεκριμένος ενισχυτής ζωντανεύει τα ακούσματα και τα κάνει πιο φυσικά. Πιο συγκεκριμένα η STREACOM αναφέρει ότι σε υψηλούς τόνους ο ήχος είναι πιο ομαλός, στους μεσαίους πιο ρεαλιστικός και γενικά έχει ένα μεγάλο δυναμικό εύρος. Ο συνδιασμός της μοντέρνας τεχνολογίας τροφοδοσίας με τη σύγχρονη σχεδίαση ενίσχυσης που αντί για fets χρησιμοποιεί λυχνίες (ή λάμπες όπως τις αποκαλούν οι σχετικοί του χώρου) δημιουργούν ένα σύνολο που θα εκτιμήσει κάθε μουσικόφιλος. Όπως έχει ήδη αναφέρει σε προηγούμενες παρουσιάσεις/δοκιμές σχετικών προϊόντων ήχου ο γραφών δεν είναι και τόσο κολλημένος με την τέλεια πιστότητα ήχου, δηλαδή δεν τον ενδιαφέρει αν ακούγεται το τέταρτο βιολί στο βάθος πίσω από το τσέλο και δίπλα στο σαξόφωνο, αλλά παρά ταύτα θα προσπαθήσει να αυξήσει την ακουστική ευαισθησία για τις ανάγκες της συγκεκριμένης δοκιμής. Βέβαια για να αποδώσει τα μέγιστα ένας καλός ενισχυτής θέλει και τα κατάλληλα ηχεία. Γι'αυτό και σε αυτή τη δοκιμή αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα ζευγάρι δορυφόρων Sony SA-VE835 Pascal, τα οποία είναι κορυφαίας ποιότητας ειδικά για χρήση σε υπολογιστή. Πριν τελειώσουμε τον πρόλογο ίσως πρέπει να σας προετοιμάσουμε για το τι θα ακολουθήσει. Αυτή δεν είναι μια κλασσική δοκιμή ενισχυτή όπου ακούμε μερικά τραγούδια, βλέπουμε μερικές ταινίες, παίζουμε ίσως και κάνα game και μεταφέρουμε στο τέλος τις εντυπώσεις μας. Και αυτό γιατί στη σημερινή δοκιμή θα λάβει μέρος και ο διάσημος Φαγάνας! Περισσότερα στη συνέχεια... Χαρακτηριστικά TL1 Tube Amplifier Στον παρακάτω πίνακα θα βρείτε θα επιμέρους χαρακτηριστικά του TL1. Χαρακτηριστικά STREACOM TL1 Tube Amplifier Tube 6F3* Power Output 2.5W+2.5W @ 8 ohms Frequency Response 30-40Khz (+-1db) Input Sensitivity 800MV Residual Noise < 0.6mVAC Input AC Voltage 100-240VAC Power Consumption 33W Input Impedance 10K ohms Output Impedance 8/6/4 ohms (Japan Z11-EI48*24 Output Transformers) Dimensions 132 x 96 x 100+70mm (W x D x H) Weight 1.7kg Input RCA Jacks Output *Banana Jacks AC Receptacle Standard IEC Jack with Fuse protection (2A Fuse) Η ισχύς μπορεί να φαίνεται πολύ μικρή αλλά μην ξεχνάτε ότι πρόκειται για ενισχυτή "λαμπάτο" και επιπλέον είναι πραγματική και όχι θεωρητική. Εντάξει σίγουρα δε θα τρίξουν τα πατώματα και τα τζάμια αλλά για ακούσματα σε νορμάλ ένταση θα είναι εντάξει. Αν τώρα είστε DJ και θέλετε ενισχυτή για το club τότε καλύτερα να κοιτάξετε αλλού. Αντίστοιχα η κατανάλωση είναι ιδιαίτερα μικρή, αν και δεν αναφέρει η εταιρία σε τι κατάσταση λειτουργίας είναι μετρημένη αυτή (πλήρης ισχύ, μεσαία ή μικρή). Επίσης, όπως βλέπετε ο TL1 υποστηρίζει διάφορους τύπους ηχείων με ωμική αντίσταση από 4 μέχρι και 8 Ohms. Όσον αφορά τώρα τις διαστάσεις του, το πλάτος και το βάθος είναι περιορισμένα αλλά το ύψος του είναι αρκετά μεγάλο λόγω των δύο κατακόρυφων μετασχηματιστών εξόδου. Το βάρος του επίσης δεν είναι μικρό, κάτι που σύμφωνα με μερικούς δείχνει μια ποιοτική κατασκευή. Όταν προχωρήσουμε στα ενδότερα του θα το διαπιστώσουμε αυτό. Τέλος οι εισόδοι του (από την πηγή) δέχονται RCA plugs και οι εξόδοι (προς τα ηχεία) δέχονται banana plugs. Συσκευασία - Περιεχόμενα Όπως θα δείτε η συσκευασία είναι ιδιαίτερα απλή, μιας και στερείται γραφικών-σχεδίων και απλά αναγράφει το όνομα της εταιρίας και του προϊόντος και αυτό με μικρά γράμματα. Δεν έχουμε πολλά να σχολιάσουμε λοιπόν εδώ. Ανοίγοντας τη συσκευασία μόνο το καλώδιο τροφοδοσίας διακρίνεται πέραν του αφρώδες προστατευτικού. Όπως θα δείτε από τις παρακάτω φωτογραφίες ο μικρός ενισχυτής προστατεύεται πλήρως από δύο μεγάλα κομμάτια προστατευτικού που τον καλύπτουν εξολοκλήρου. Επίσης οι λυχνίες βρίσκονται μέσα σε ειδικές θήκες σε ένα από τα δύο αφρώδη προστατευτικά. Εν ολίγοις η STREACOM έκανε πολύ καλή δουλειά στη συσκευασία του ενισχυτή, έτσι ώστε να φτάσει ασφαλής στα χέρια σας. Από τα τόσα προϊόντα που έχουν περάσει την πόρτα του εργαστηρίου μας αυτό είναι σίγουρα το πιο καλά/σωστά προστατευμένο. TL1 Tube Amplifier Εξωτερικά Και ήρθε η στιγμή να δούμε από κοντά και τον πρωταγωνιστή της σημερινής δοκιμής. Όπως βλέπετε οι λυχνίες είναι που προσδίδουν άλλον αέρα στον ενισχυτή, με τους δίδυμους πύργους/μετασχηματιστές να ακολουθούν. Η όλη σχεδίαση είναι άκρως μινιμαλιστική και στο μπροστινό μέρος το μόνο που υπάρχει είναι ένα ασημένιο ποτενσιόμετρο και με πολύ μικρά γράμματα είναι γραμμένο, πάνω αριστερά, το όνομα της εταιρίας και κάτω δεξιά ο κωδικός του μοντέλου. Στο πίσω μέρος υπάρχουν αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα. Ξεκινώντας από τους πύργους βλέπουμε ότι ο TL1 υποστηρίζει τρεις τύπους ηχείων με 4, 6 και 8Ohm αντίσταση. Για να συνδέσετε τα ηχεία σας πάνω πρέπει πρώτα να προμηθευτείτε όμως βύσματα τύπου μπανάνας (banana plugs). Το μαύρο (0 Ohm) συνδέεται πάντα και απλά επιλέγεται την κατάλληλη κόκκινη υποδοχή ανάλογα με τον τύπο των ηχείων σας. Στο κάτω αριστερά μέρος τώρα βρίσκουμε τις δύο εισόδους σήματος οι οποίες δέχονται βύσματα RCA. Οπότε για να συνδέσετε την κάρτα ήχου του PC με τον TL1 χρειάζεστε ένα καλώδιο το οποίο στο ένα άκρο του να έχει βύσμα τύπου καρφί και στο άλλο διπλά RCA (1-Mini Plug/2-RCA). Τέλος στην κάτω δεξιά πλευρά βρίσκεται η υποδοχή AC καθώς και ο κεντρικός διακόπτης On/Off. Για λόγους ευχρηστίας θα θέλαμε να υπήρχε ένας μικρός διακόπτης On/Off και στο μπροστινό μέρος του ενισχυτή. TL1 Tube Amplifier Εσωτερικά Το άνοιγμα του TL1 μόνο εύκολη δουλειά δεν είναι. Χώρια του ότι πρέπει να αφαιρεθούν πολλές βίδες, οι οποίες βρίσκονται σε περίεργα σημεία, μερικές από αυτές μοιάζουν να έχουν σφιχτεί με αερόκλειδο ή από νικητή διαγωνισμού powerlifting! Οπότε χρειάζεται προσοχή, υπομονή και δυνατά χέρια το ξεμοντάρισμα του. Αφού καταφέραμε και φτάσαμε στα ενδότερα του διακρίναμε μια μικρή μητρική πλακέτα, η οποία αν και αραιοκατοικημένη απαρτίζεται από ενδιαφέροντα εξαρτήματα. Επίσης ένα μεγάλο μέρος της πλακέτας καλύπτεται από ένα μεταλλικό κομμάτι, για προστασία από τις ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές (ΕΜΙ). Η πλακέτα διαθέτει φυσικά ένα μικρό ΕΜΙ φίλτρο, το οποίο αποτελείται από τρεις πυκνωτές Χ και δύο μετασχηματιστές. Οι δύο τελευταίοι, εκτός από εξασθένηση των CM (Common Mode) και DM (Differential Mode) θορύβων που προέρχονται από τη γραμμή τροφοδοσίας, απομονώνουν το κύκλωμα από τη γραμμή τροφοδοσίας. Μετά το EMI φίλτρο βρίσκεται η μικρή γέφυρα ανόρθωσης, KBP206 και ακριβώς μπροστά από αυτή υπάρχει ένα NTC thermistor το οποίο προσφέρει προστασία από μεγάλα ρεύματα εκκίνησης (large inrush currents). Η μεγάλη ψύκτρα φιλοξενεί ένα TOP250YN, το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο το οποίο περιέχει έναν PWM controller καθώς και ένα mosfet. Έτσι μπορεί και παίζει το ρόλο του κυρίου switching κομματιού από μόνο του. Συνήθως το συγκεκριμένο IC το συναντάμε στο 5VSB κύκλωμα των τροφοδοτικών (PSUs). Επίσης να επισημάνουμε ότι το συγκεκριμένο IC είναι υψηλής ποιότητας και το ισχυρότερο της συγκεκριμένη σειράς, οπότε δεδομένου ότι ψύχεται κιόλας από ψύκτρα καλύπτει άνετα τις ενεργειακές απαιτήσεις του TL1. Μετά το μετασχηματιστή βρίσκουμε δύο Schottky Barrier Diodes, 16CTQ100 και RHRP8120, για την παραγωγή των DC τάσεων που τροφοδοτούν το δευτερεύων μέρος της πλακέτας. Όλοι οι πυκνωτές του TL1 προέρχονται από την Nichicon (Japan) και είναι χαρακτηρισμένοι ως 105°C. Με άλλα λόγια η ποιότητα τους είναι πολύ καλή, κάτι πολύ σημαντικό κυρίως για τη διάρκεια ζωής τους αλλά και για τη διατήρηση των επιδόσεων τους στο πέρασμα του χρόνου. Και μία φωτογραφία του επάνω μέρος της πλακέτας. Τα καλώδια που φαίνονται ενώνουν τους μετασχηματιστές εξόδου με την κύρια πλακέτα. Τελευταίες αφήσαμε τις εσωτερικές συνδέσεις της τροφοδοσίας και της εισόδου του στέρεο σήματος. Ειδικά για το σήμα του ήχου μας κάνει εντύπωση το πόσο λεπτά καλώδια χρησιμοποιήθηκαν. Βέβαια λόγο της χαμηλής τάσης του οι απώλειες είναι μηδαμινές, οπότε δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Τέλος, η υποδοχή AC εμπεριέχει και την ασφάλεια κάτι ιδιαίτερα βολικό σε περίπτωση που χρειαστεί να την αλλάξετε. Music and Movies Αφού ψάξαμε και βρήκαμε τα απαραίτητα banana βύσματα (κανονικά θα έπρεπε να παρέχονται μαζί με τον ενισχυτή για να μην ψάχνεται ο μέλλον αγοραστής) και φτιάξαμε τις καλωδιώσεις συνδέσαμε τα Sony Pascal πάνω στον ενισχυτή. Η κάρτα ήχου που δίνει σήμα στον ενισχυτή είναι η Creative X-Fi Fatal1ty, μια πολύ κάρτα ήχου αν και έχει αρκετά χρόνια στην πλάτη της. Όσον αφορά τα μουσικά ακούσματα ακούσαμε τα πάντα (80s, trance, techno, rock, pop κτλ.) και απολαύσαμε έναν ζωντανό και πλούσιο ήχο μέχρι και το 50-60% της έντασης (στα windows είχαμε θέσει την ένταση των ηχείων στο 90% και στο πρόγραμμα αναπαραγωγής στο φουλ). Μέχρι το μέσον του ποτενσιόμετρου ενίσχυσης του TL1, με τις παραπάνω ρυθμίσεις, η ένταση ήταν αρκετά δυνατή και υπέρ αρκετή για έναν νορμάλ χρήστη μέσα σε ένα δωμάτιο κανονικών διαστάσεων. Από εκεί και πέρα η παραμόρφωση ήταν ισχυρή και ένα δυνατό βουητό έβγαινε από τα ηχεία υποδηλώνοντας μεγάλα ποσοστά παραμόρφωσης του σήματος εισόδου. Εδώ να σημειώσουμε ότι τα Pascal "σηκώνουν" άνετα πολλαπλάσια Watt οπότε η παραμόρφωση δεν οφείλετε σε αυτά. Σε αναπαραγωγή ταινιών τώρα οι διάλογοι αποδίδονται με μεγάλη πιστότητα και φυσικότητα. Επίσης η ένταση μπορεί να ανέβει λίγο παραπάνω μιας και σε αναπαραγωγή ομιλίας η παραμόρφωση είναι μικρότερη, από την αντίστοιχη σε αναπαραγωγή μουσικής. Βέβαια σε πλήρης ισχύ το γνωστό βουητό επανέρχεται μαζί με ένα τρίξιμο το οποίο κάνει τα σχετικά ακριβά Pascal να ακούγονται σαν ηχεία δεύτερης/τρίτης ποιότητας. Σε γενικές γραμμές λοιπόν, ο μικρός λαμπάτος ενισχυτής τα πάει αρκετά καλά αρκεί να μην τον ωθήσετε στα όρια του. Το γλυκό σημείο του σίγουρα δεν είναι στο τέρμα της έντασης του αλλά κάπου στο μέσον. Άλλωστε τέτοιου είδους ενισχυτές δεν απευθύνονται σε λάτρεις της ισχύς αλλά της ποιότητας. Το μόνο που μας έλειψε πάντως με τον TL1, είναι το μπάσο μιας και έχουμε συνηθίσει σε αυτό λόγο της συνεχής χρήσης των Logitech Z-5400, τα οποία όμως διαθέτουν άπλετη ισχύ, ένα μεγάλο subwoofer και παίζουν σε εντελώς διαφορετική κατηγορία. Faganas time. Let the serious testing begin! Για να μετρήσουμε με σωστό τρόπο τα χαρακτηριστικά της ενίσχυσης του σήματος που πραγματοποιεί ο TL1 αφαιρέσαμε τα ηχεία που είχαμε συνδέσει και μέσω των κατάλληλων αλχημειών/πατεντών συνδέσαμε τον Fagana στις 4 Ohm υποδοχές του ενισχυτή. Έτσι η ισχύς καταναλώνεται πάνω στις αντιστάσεις του Φαγάνα, κάτι που σημαίνει ότι όλα τα τεστ θα γίνουν με απόλυτη ησυχία και επιπλέον ο παράγοντας της μεταβαλλόμενης αντίστασης των ηχείων, ανάλογα με τη συχνότητα του σήματος που δέχονται, εξαφανίζεται δίνοντας μας τη δυνατότητα να μετρήσουμε με ακρίβεια την ισχύ εξόδου του TL1. Για να γίνουν τα πράγματα ακόμη πιο ενδιαφέροντα και για να δούμε και την παραμόρφωση (distortion) του ενισχυτή σε διαφορετικά επίπεδα ενίσχυσης συνδέσαμε και έναν παλμογράφο παράλληλα στην έξοδο για τα ηχεία. Τώρα για να πραγματοποιηθούν σωστές μετρήσεις δε γίνεται φυσικά να βάλεις τα αγαπημένα σου κομμάτια και να αρχίσεις τις δοκιμές. Κανονικά χρειάζεται μια γεννήτρια συχνοτήτων αλλά αυτή κοστίζει αρκετά. Ένας εύκολος τρόπος για να παρακαμφθεί αυτό το πρόβλημα είναι η χρησιμοποίηση της κάρτας ήχου, η οποία μέσω του κατάλληλου λογισμικού μετατρέπεται εύκολα σε μια πλήρως λειτουργική γεννήτρια συχνοτήτων. Έτσι χρησιμοποιήσαμε το πρόγραμμα Test Tone Generator και μέσω αυτού στείλαμε ένα συνεχή τόνο 1KHZ προς τον ενισχυτή. Με αυτό τον τρόπο γίνεται πολύ εύκολο να μετρηθεί η μέγιστη ισχύς που μπορεί να αποδώσει ο ενισχυτής καθώς και να προσδιοριστεί το μέγεθος της παραμόρφωσης σε όλο το φάσμα της ενίσχυσης. Στα παρακάτω oscilloscope screenshots, τα οποία πάρθηκαν από τον Stingray DS1M12, θα δείτε τα αποτελέσματα που έδωσε ο ενισχυτής σε επίπεδα ενίσχυσης 0, 25, 50, 75 και 100%. Volts/Time FFT 0% Volume 25% Volume 50% Volume 75% Volume 100% Volume Ας εξηγήσουμε τώρα τα αποτελέσματα και στους χρήστες που δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ με παλμογράφους κτλ. Καταρχήν ας ξεκινήσουμε από το τι κάνει ένα FFT διάγραμμα. Αυτό λοιπόν αναπαριστά τη μαθηματική συνάρτηση του χρόνου ως συνάρτηση της συχνότητας, έτσι στην περίπτωση μας διακρίνονται ξεκάθαρα οι αρμονικές συχνότητες που επηρεάζουν την έξοδο του ενισχυτή και κατά συνέπεια το άκουσμα. Σε ένα τέτοιο διάγραμμα το πρώτο σήμα είναι το κύριο και τα υπόλοιπα οι αρμονικές. Όσο πιο πολλές και υψηλές οι αρμονικές, τότε υπάρχει πρόβλημα μιας και επηρεάζουν το κύριο σήμα, δηλαδή ακούγονται μαζί με αυτό παραμορφώνοντας το τελικό άκουσμα. Όσον αφορά τώρα το διάγραμμα των Volts/time εκεί κανονικά πρέπει να βλέπουμε ένα τέλεια ημιτονοειδές σήμα μιας και με ένα τέτοιο "ταΐζουμε" τον ενισχυτή. Αν το σήμα αρχίζει και δεν έχει ομαλές κορυφές και κοιλάδες τότε σημαίνει ότι κόβετε, κάτι που οφείλετε στην οριακή λειτουργία του ενισχυτή και μοιραία οδηγεί σε παραμόρφωση. Όπως βλέπετε λοιπόν από τα παραπάνω screenshots, με 0% ένταση στον ενισχυτή δεν υπάρχει καθόλου σήμα κάτι φυσικό μιας και ο ενισχυτής δε "βγάζει" τίποτα προς τα ηχεία. Με το ποτενσιόμετρο της έντασης στο 25% το σήμα είναι καθαρά ημιτονοειδές (sine wave) και στο FFT διάγραμμα εκτός από το κύριο σήμα δεν υπάρχουν καθόλου αρμονικές. Με 50% ένταση το σήμα πάλι είναι ημιτονοειδές αλλά στο FFT διάγραμμα αρχίζουν και φαίνονται μερικές, μικρές, αρμονικές. Από 75% και πάνω τώρα οι κορυφές του σήματος καθαρά κόβονται και βλέπουμε ισχυρές αρμονικές στο FFT. Το κύριο συμπέρασμα από όλα τα παραπάνω είναι ότι ο TL1 δούλεψε χωρίς καμία παραμόρφωση μέχρι και το 50-55% περίπου της ενίσχυσης που μπορεί να αποδώσει και από εκεί και πέρα η παραμόρφωση ήταν σημαντική. Τώρα μιας και συνδέσαμε τον ενισχυτή πάνω στον Φαγάνα ήταν ευκαιρία να μετρήσουμε και την πραγματική ισχύ εξόδου. Αυτό έγινε εύκολα με τον τύπο P=Vrms^2/R= 5.337^2/4=7.121W σε κάθε κανάλι. Δεν είναι και άσχημα για έναν λαμπάτο ενισχυτή οπότε με γύρω στα 3.5W (το μισό της φουλ ισχύς δηλαδή) σε κάθε κανάλι δε θα έχετε σχεδόν καθόλου παραμόρφωση. Τέλος να αναφέρουμε κάπου εδώ ότι σύμφωνα με το power meter μας η ισχύ που τραβάει ο TL1 από την πρίζα είναι 38.1W και αυτή παραμένει σταθερή ανεξαρτήτως της θέσης του ποτενσιόμετρου της έντασης. Δηλαδή ανεξάρτητα από την ενίσχυση που κάνει ο TL1 η κατανάλωση του παραμένει η ίδια, κάτι που πιθανών οφείλετε στη χρήση λυχνιών. Εντυπώσεις - Επίλογος Το πιο ωραίο σε έναν λαμπάτο ενισχυτή, μετά τον ήχο που βγάζει φυσικά, είναι το θέαμα των λυχνιών που ανάβουν! Δίνει μια ρετρό αίσθηση που πάει κόντρα στο ρεύμα της εποχής. Προσοχή όμως γιατί οι λυχνίες μπορεί επίτηδες να μη φέρουν προστατευτικά αλλά καίνε! Όσον αφορά τώρα την απόδοση του TL1, σε χαμηλές-μεσαίες εντάσεις με άφησε ιδιαίτερα ικανοποιημένο με τον αρκετά ζεστό και ζωντανό ήχο που προσφέρει. Σε υψηλές εντάσεις όμως η παραμόρφωση είναι παραπάνω από εμφανής, γιαυτό άλλωστε και η ίδια η STREACOM δίνει ως μέγιστη ισχύ μόλις 2.5W ανά κανάλι. Εγώ μέτρησα βέβαια κάτι παραπάνω και παρόλο που δε μου αρέσουν ιδιαίτερα οι χαμηλές εντάσεις, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η ωφέλιμη ισχύς του TL1 θα ικανοποιήσει πλήρως τους περισσότερους χρήστες. Το μόνο που έλειψε προσωπικά από μένα είναι το μπάσο, κάτι φυσικό μιας και έχω συνηθίσει στην αναπαραγωγή μουσικής/ταινιών από συνδυασμό ηχείων και subwoofer. Σχετικά με την ποιότητα κατασκευής του TL1 αυτή είναι κορυφαία, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά όπου χρησιμοποιούνται υψηλής ποιότητας εξαρτήματα. Όσον αφορά τώρα τα μικρά προβλήματα που εντόπισα στον TL1, αυτά είναι μόνο δύο με το πρώτο να είναι η έλλειψη ενός διακόπτη On/Off στο μπροστινό μέρος, χάρης της μινιμαλιστικής σχεδίασης και το γεγονός ότι η εταιρία δεν προσφέρει μαζί με τον ενισχυτή ένα σετ καλωδιώσεων για τη σύνδεση των ηχείων αλλά για και τη σύνδεση του TL1 με την πηγή ήχου. Δεδομένου ότι αυτές οι καλωδιώσεις δεν κοστίζουν ιδιαίτερα (αν τα καλώδια για τη σύνδεση των ηχείων είναι μικρά και όχι κορυφαίας ποιότητας) θα μπορούσαν κάλλιστα να συμπεριληφθούν. Τελειώνοντας και τη σημερινή παρουσίαση, δυστυχώς στις μέρες μας ότι προσφέρει retro/vintage αισθητική συνηθίζεται να είναι ιδιαίτερα ακριβό και από αυτή την κατάρα δεν ξεφεύγει και ο TL1. Αν θέλετε να κοσμήσετε το γραφείο σας με την όμορφη σιλουέτα του, να βλέπετε το φως από τις λάμπες του το βράδυ και να απολαμβάνετε τον ζεστό ήχο που μόνο οι λυχνίες χαρίζουν, τότε θα πρέπει να βάλετε το χέρι βαθιά στην τσέπη. O STREACOM TL1 Tube Amplifier κοστίζει 250€ (με ΦΠΑ) και μπορείτε να τον προμηθευτείτε από το quietpc.com το οποίο στέλνει προϊόντα και στη χώρα μας. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του TL1 Tube Amplifier της STREACOM είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Ζωντανός και πλούσιος ήχος σε χαμηλή-μεσαία ενίσχυση Κορυφαία ποιότητα κατασκευής Japan made πυκνωτές παντού στο εσωτερικό Μεγάλη ευελιξία στο θέμα των ηχείων που θα χρησιμοποιηθούν Το θέαμα των λυχνιών που ανάβουν Μειονεκτήματα Σε μεσαία-υψηλή και πλήρη ενίσχυση υπάρχει αρκετή παραμόρφωση Δεν υπάρχει On/Off διακόπτης στο μπροστινό μέρος Δεν παρέχονται καλωδιώσεις σύνδεσης για τα ηχεία και την πηγή ήχου Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποκτά ο TL1 Tube Amplifier είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα review. Ευχαριστούμε θερμά την STREACOM για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Το όνομα της Noctua, τα τελευταία χρόνια, έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστό στους ενθουσιώδης χρήστες που δε θέλουν να ασχοληθούν με υδρόψυξη ή κάποιο άλλο πιο "ανεβασμένο" είδος ψύξης, αλλά προτιμούν την παραδοσιακή και άκρως αξιόπιστη αερόψυξη. Μοντέλα όπως η θρυλική Noctua NH-D14 έθεσαν τα πρότυπα απόδοσης για όλες τις υπόλοιπες high-end ψύκτρες και ο στόχος των πιο πολλών εταιριών, ακόμη και σήμερα, είναι να προσφέρουν ψύκτρες με αντίστοιχες επιδόσεις χωρίς βέβαια να το πετυχαίνουν πάντα αυτό, μια και η NH-D14 παρόλα τα χρόνια που μετράει στην αγορά καταφέρνει και διατηρεί μια θέση στην κορυφή της high-end κατηγορίας. Το πιο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι σημερινές κορυφαίες λύσεις αερόψυξης είναι ότι για να επιτύχουν όσο το δυνατόν καλύτερες επιδόσεις διαθέτουν ιδιαίτερα αυξημένο βάρος και τεράστιες διαστάσεις, με αποτέλεσμα να μην είναι συμβατές με αρκετές μητρικής και κουτιά υπολογιστών (cases). Οπότε καλές οι επιδόσεις αλλά δεν είναι πάντοτε πανάκεια, ιδιαίτερα αν δεν χωράει η ψύκτρα μέσα στο κουτί που διαθέτουμε ή βρίσκουν οι μνήμες πάνω της. Μερικές εταιρίες, διακρίνοντας ότι οι ψύκτρες τέρατα δεν είναι για όλους, συγκαταλέγουν στο οπλοστάσιο τους και κομψές λύσεις αερόψυξης, με μαζεμένες διαστάσεις και αξιοπρεπείς επιδόσεις. Οι συγκεκριμένες ψύκτρες επιλέγονται συνήθως για να δροσίσουν τον επεξεργαστή ενός HTPC (Home Theater PC) ή ενός συστήματος που στεγάζεται μέσα σε ένα σχετικά μικρών διαστάσεων κουτί. Μια ψύκτρα της μικρής, τουλάχιστον σε όγκο, κατηγορίας θα δοκιμάσουμε σήμερα και θα σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας. Η Noctua ΝΗ-L12 σύμφωνα με τη μαμά εταιρία προορίζεται για χρήση σε HTPC ή σε SFF (Small Form Factor) κουτιά γενικότερα, μιας και η σχεδίαση της είχε ως αποτέλεσμα ένα ιδιαίτερα μικρό ύψος. Επίσης η ψύκτρα εξοπλίζεται με δύο ανεμιστήρες, έναν με 120mm διάμετρο και έναν μικρότερο (92mm) και ανάλογα με την περίσταση μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι δύο, για βέλτιστες επιδόσεις, ή μόνο ο ένας για περιορισμό του μέγιστου ύψους της ψύκτρας. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά της NH-L12 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Noctua NH-L12 Socket compatibility Intel LGA2011, LGA1366, LGA1156, LGA1155, LGA775 & AMD AM2, AM2+, AM3, AM3+, FM1 Weight (without fans) 415 g Material Base: Copper Fins: Aluminum Alloy Heatpipes 4 Max supported Fans 2 Equipped Fans 2 Fan compatibility 120x120x25mm & 92x92x25mm Dimensions (without fans) 128 mm (W) x 66 mm (H) x 150 mm (D) Warranty 6 years Price 49.9€ (MSRP, w/o VAT) Η NH-L12 διαθέτει μικρό ύψος και αντίστοιχα μικρό βάρος, κάτι που την καθιστά ιδανική σε περιπτώσεις όπου ο χώρος είναι περιορισμένος. Αν τώρα επιλέξετε να τοποθετήσετε τον επάνω ανεμιστήρα το ύψος της θα αυξηθεί, αλλά αν δεν έχετε μεγάλες απαιτήσεις (δηλαδή δεν ασχολείστε με το άθλημα του υπερχρονισμού) τότε έχετε τη δυνατότητα να αφαιρέσετε τον επάνω ανεμιστήρα και να αφήσετε μόνο τον κάτω, μικρότερο. Οι θερμοαγωγοί (heatpipes) που εξοπλίζουν την ψύκτρα είναι αρκετοί, για τα δεδομένα και την κατηγορία της. Τέλος η εγγύηση είναι ιδιαίτερα μεγάλη αγγίζοντας τα έξι χρόνια και η τιμή δεν είναι μικρή, αλλά τη βρίσκουμε λογική δεδομένων των κορυφαίας ποιότητας ανεμιστήρων που εξοπλίζουν την NH-L12. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων (Noctua NF-F12 PWM & Noctua NF-B9 PWM) με τους οποίους εξοπλίζεται η NH-L12 φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Noctua NF-F12 & Noctua NF-B9 Fan Specifications Bearing SSO-Bearing Voltage Range 12 V Rotational Speed 1500 / 1600 RPM Rotational Speed with L.N.A 1200 / 1300 RPM Airflow 93,4 / 64,3 m³/h Airflow with L.N.A 74,3 / 52,6 m³/h Noise Level 22,4 / 17,6 dB(A) Noise Level with L.N.A 18,6 / 13,1 dB(A) Dimensions 120x120x25mm & 92x92x25mm Life Expectance > 150.000 h Connector 3 Pin Και οι δύο ανεμιστήρες είναι ιδιαίτερα ήσυχοι και η τεχνολογία των bearings που χρησιμοποιούν είναι κορυφαία και κατά πολύ ανώτερη ακόμη και σε σύγκριση με τα ball bearings. Ενδεικτικά τα τελευταία έχουν μέσο όρο ζωής περίπου τις 50.000 ώρες, ενώ οι ανεμιστήρες που εξοπλίζουν την NH-L12 έχουν διάρκεια ζωής άνω των 150.000 ωρών. Παρόλο που ελέγχονται μέσω PWM από το bios της μητρικής, γι'αυτούς που τους ενοχλεί ακόμη και το πέταγμα της πεταλούδας η Noctua διαθέτει έναν ειδικό adaptor που ρίχνει στροφές και θόρυβο, αλλά και απόδοση. Το κατά πόσο επηρεάζεται τώρα η τελευταία θα το διαπιστώσουμε στις δοκιμές μας. Συσκευασία και παρελκόμενα Η συσκευασία που προστατεύει την NH-L12 είναι αρκετά μικρή και πάνω της θα βρείτε πολλές, ενδιαφέρουσες, πληροφορίες. Ανοίγοντας το κουτί διαπιστώνουμε ότι η ψύκτρα προστατεύεται επαρκώς από ένα χάρτινο περίβλημα και στο κάτω μέρος της βάσης υπάρχει φυσικά ένα πλαστικό προστατευτικό, για να μη γρατζουνιστεί αυτή κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Όπως θα διαπιστώσετε, από τις παρακάτω φωτογραφίες, η ψύκτρα έρχετε με τους ανεμιστήρες προ-εγκατεστημένους. Εδώ να σημειώσουμε ότι η εγκατάσταση της μπορεί να γίνει ακόμη και με αυτούς στη θέση τους, αλλά αν τους αφαιρέσετε η όλη διαδικασία θα γίνει πολύ πιο εύκολη. Η αφαίρεση, τοποθέτηση των δύο ανεμιστήρων είναι επίσης μια πολύ εύκολη διαδικασία μιας και τα λαμάκια που τους κρατάνε στη θέση τους δεν είναι σφιχτά. Τα παρελκόμενα είναι πάρα πολλά και αποτελούνται από: Δύο κιτ τοποθέτησης για socket AMD και Intel (για το τελευταίο παρέχεται και ειδικό backplate). Δίνεται επίσης και ένα Mini-ITX Mounting-Kit για μητρικές στις οποίες δεν μπορεί να εγκατασταθεί το Intel backplate. Δύο LNA adaptors που ρίχνουν τις στροφές των ανεμιστήρων. Ένα Y-Split καλώδιο για την ταυτόχρονη τροφοδοσία και των δύο ανεμιστήρων. Μια προέκταση καλωδίου για τους ανεμιστήρες (χρησιμοποιείτε σε συνδυασμό με το Y-Split) Ένα σωληνάριο με θερμοαγώγιμη πάστα (NT-H1) Ένα σήμα (badge) της Noctua. Ένα ειδικό κατσαβίδι. Στις παρακάτω φωτογραφίες θα βρείτε και τους δύο, υψηλής ποιότητας, ανεμιστήρες που εξοπλίζουν την ψύκτρα. Πιστεύουμε ότι οι συγκεκριμένοι συμβάλλουν σημαντικά στην αρκετά υψηλή τιμή, κάτι λογικό μιας και χρησιμοποιούν τα καλύτερα διαθέσιμα bearings, τα οποίο υπόσχονται πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής και χαμηλό θόρυβο. Η NH-L12 κάτω από το φακό Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά και στην λιλιπούτεια ψύκτρα. Από το εργοστάσιο έρχεται και με τους δύο ανεμιστήρες εγκατεστημένους, οπότε την φωτογραφίσαμε αρχικά με αυτή τη διαμόρφωση. Όπως θα προσέξετε ο επάνω ανεμιστήρας εξοπλίζεται με ελαστικά προστατευτικά στις γωνίες του, για την εκμηδένιση των κραδασμών και τη μείωση του θορύβου. Και μερικές φωτογραφίες με τον πάνω ανεμιστήρα να λείπει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση του μέγιστου ύψους της ψύκτρας, κάτι που συμβάλει στο να χωράει άνετα ακόμη και σε κουτιά με πολύ μικρό ύψος/πλάτος (ανάλογα το πώς είναι τοποθετημένη η μητρική). Η δύο τρύπες που διακρίνονται στην πρώτη φωτογραφία είναι για να περνάει το κατσαβίδι, που παρέχεται μέσα στη συσκευασία, για το σφίξιμο των ισάριθμων βιδών που στερεώνουν την ψύκτρα στο socket. Καθώς πήγαμε να αφαιρέσουμε τον κάτω ανεμιστήρα προσέξαμε μια μικρή ελαστική μπάρα, η οποία βρίσκεται εκεί για να προστατεύει τον ανεμιστήρα και τα πτερύγια (fins) της ψύκτρας κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Πρέπει φυσικά να αφαιρεθεί πριν εγκατασταθεί η ψύκτρα. Αφού αφαιρέθηκε και ο μικρός ανεμιστήρας, μπορούμε να παρατηρήσουμε καλύτερα τις επιμέρους λεπτομέρειες της C-type σχεδίασης, της NH-L12. Η ποιότητα παντού είναι κορυφαία και τα heatpipes περνάνε πολύ κοντά από το κάτω μέρος της βάσης, όπου εφάπτεται το heatspreader του επεξεργαστή. Η βάση όπως θα διαπιστώσετε δεν έχει φινίρισμα καθρέφτη, κάτι που συμβαίνει με όλες τις ψύκτρες της Noctua που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Αρχικά θα πάρουμε μετρήσεις και με τους δύο ανεμιστήρες τοποθετημένους και στη συνέχεια με μόνο έναν από τους δύο, κάθε φορά. Ακολουθούν οι πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-L12 (both fans) Test # Watts Fan Speed (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 50% / 50% 33.5 41.8°C 21.1°C 20.7°C 2 175.4 50% / 50% 33.5 50.9°C 21.1°C 29.8°C 3 117.1 75% / 75% 35.6 37.6°C 21.0°C 16.6°C 4 175.4 75% / 75% 35.6 48.3°C 20.9°C 27.4°C 5 232.1 75% / 75% 35.6 76.2°C 20.9°C 55.3°C 6 117.1 100% / 100% 38.6 35.9°C 21.0°C 14.9°C 7 175.4 100% / 100% 38.6 45.7°C 21.0°C 24.7°C 8 232.1 100% / 100% 38.6 73.7°C 21.1°C 52.6°C * Fan A: Noctua NF-F12 (Push) * Fan B: Noctua NF-B9 (Pull) ** Measured at 0.5m distance Και με τους δύο ανεμιστήρες η μικρή Noctua άντεξε, για περιορισμένο χρονικό διάστημα όμως, μέχρι και τα 232.1W του Jalapeno, μια πολύ καλή επίδοση δεδομένης της κατηγορίας και της C-type σχεδίασης που χρησιμοποιεί. Εδώ να σημειώσουμε ότι κρατήσαμε το φορτίο στα 232.1W για επτά λεπτά και όχι παραπάνω, μιας και η θερμοκρασία της βάσης του Jalapeno άγγιξε επικίνδυνα νούμερα για την υγεία των θερμαντικών στοιχείων του. Επίσης η θερμοκρασία με αυτό το φορτίο είχε ανοδικές τάσεις δείχνοντας ότι η ψύκτρα δεν μπορούσε να επιτύχει θερμική ισορροπία, οπότε πιστεύουμε ότι η πραγματική αντοχή της είναι γύρω στα 200W (του Jalapeno). Όσον αφορά τον εκλυόμενο θόρυβο τώρα, αυτός δεν είναι υψηλός ακόμη και με τους ανεμιστήρες να δουλεύουν στις μέγιστες στροφές τους. Επίσης μπορείτε κάλλιστα να ρίξετε τις στροφές στο 75% περίπου των μέγιστων, χωρίς μεγάλες απώλειες στις επιδόσεις αλλά με σημαντική διαφορά στο θόρυβο. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-L12 (top fan) Test # Watts Fan Speed* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 75% / 75% 34.9 40.9°C 21.1°C 19.8°C 2 175.4 75% / 75% 34.9 50.1°C 21.2°C 28.9°C 4 117.1 100% / 100% 37.2 37.1°C 21.1°C 16.0°C 1 175.4 100% / 100% 37.2 48.5°C 21.2°C 27.3°C 2 232.1 100% / 100% 37.2 75.3°C 21.2°C 54.1°C * Fan B: Noctua NF-F12 (Push) ** Measured at 0.5m distance Με τον επάνω μόνο ανεμιστήρα εγκατεστημένο ο θόρυβος μειώνεται (όχι σημαντικά), σε σχέση και με τους δύο, ενώ οι επιδόσεις δεν παρουσιάζουν μεγάλη απόκλιση. Αυτό δείχνει ότι ο κάτω ανεμιστήρας στην ουσία δεν προσφέρει και πολλά στη συνολική απόδοση της και μπορεί κάλλιστα να αφαιρεθεί αν εμποδίζει. Thermal and Acoustic Tests Noctua NH-L12 (bottom fan) Test # Watts Fan Speed* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 75% / 75% 34.9 49.2°C 21.1°C 28.1°C 2 175.4 75% / 75% 34.9 61.6°C 21.1°C 40.5°C 3 117.1 100% / 100% 37.4 44.6°C 20.9°C 23.7°C 4 175.4 100% / 100% 37.4 56.2°C 21.1°C 35.1°C * Fan B: Noctua NF-B9 (Pull) ** Measured at 0.5m distance Ο αδύναμος κάτω ανεμιστήρας θα πρέπει να μείνει μόνος του αποκλειστικά σε περιπτώσεις που η ψύκτρα τοποθετηθεί σε ένα περιορισμένων διαστάσεων κουτί (όπου ο επάνω δε χωράει) και δροσίζει έναν επεξεργαστή με μικρές ανάγκες ψύξης. Όπως βλέπετε οι επιδόσεις δέχονται μεγάλο πλήγμα και σε καμία περίπτωση η NH-L12 δε θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα με τα 232.1W του Jalapeno, οπότε θέσαμε ως όριο τα 175.4W. Τέλος, ο θόρυβος κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα με αυτόν του NF-F12 ανεμιστήρα, στις ίδιες συνθήκες λειτουργίας. Γραφήματα Μιας και NH-L12 παίζει στην μικρή κατηγορία, λόγω σχεδίασης και όγκου, μετά από αρκετή σκέψη αποφασίσαμε να την συγκρίνουμε μόνο με ψύκτρες παρόμοιας κατηγορίας ή σχεδίασης. Βλέπετε το βρίσκουμε άδικο να αντιπαραθέσουμε απέναντι στην NH-L12 την Noctua NH-D14, για παράδειγμα, μιας και η τελευταία απευθύνεται σε εντελώς διαφορετικό κοινό και ακολουθεί άλλη φιλοσοφία σχεδίασης. Για όποιον βέβαια θέλει να δει πώς τα πάει η L12 απέναντι σε όλες τις ψύκτρες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, μπορεί να συμβουλευτεί τον σχετικό πίνακα στο αντίστοιχο thread. Με μικρή διαφορά η NH-L12 τερματίζει τελευταία πίσω από τη διπλάσια, σε βάρος, NH-C14 και τη μικρή Civetta η οποία χρησιμοποιεί όμως διαφορετική σχεδίαση που αυξάνει το ύψος της στο διπλάσιο περίπου σε σχέση με την L12 (χωρίς η τελευταία να εξοπλίζεται όμως με τον πάνω ανεμιστήρα της). Σε γενικές γραμμές, δεδομένου του περιορισμένου ύψους της L12 το οποίο ακόμη και με τον πάνω ανεμιστήρα εγκατεστημένο δεν υπερβαίνει τα 97mm, πιστεύουμε ότι οι επιδόσεις της είναι πολύ καλές και θα ικανοποιήσουν πλήρως τους χρήστες που θέλουν μια καλή ψύκτρα για τον επεξεργαστή του HTPC τους. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η ψύκτρα της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Σίγουρα δεν μπορεί να συναγωνιστεί την C14 αλλά η τελευταία χρησιμοποιεί μεγαλύτερης διαμέτρου ανεμιστήρες, οι οποίοι δουλεύουν σε χαμηλότερες στροφές οπότε εκλύουν και μικρότερο θόρυβο. Αντιθέτως δεν υπάρχει καμιά σύγκριση με τη σχετικά θορυβώδη Civetta. Συμπεράσματα Ακόμη ένα προϊόν της Αυστριακής Noctua πέρασε από τα χέρια μου και μπορώ να πω ότι με άφησε ιδιαίτερα ικανοποιημένο με τη σχεδίαση και την ποιότητα του, αλλά και με τις επιδόσεις του δεδομένης πάντα της κατηγορίας στην οποία "παίζει". Σίγουρα η μικρή NH-L12 δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα με φουλ υπερχρονισμένους επεξεργαστές-θερμοφόρες αλλά δεν είναι αυτός ο προορισμός της άλλωστε. Η Noctua την κατασκεύασε λαμβάνοντας κατά κύριο λόγο υπόψη τη συμβατότητα με μικρά κουτιά, στα οποία ως επί το πλείστο στεγάζονται HTPCs (Home Theater PCs). Εκτός από τις αξιοπρεπείς επιδόσεις η μικρή Noctua εξοπλίζεται με δύο κορυφαίας ποιότητας ανεμιστήρες, οι οποίοι δεν εκλύουν υψηλό θόρυβο ακόμη και στις μέγιστες στροφές λειτουργίας τους και δεδομένου ότι μπορούν να ελεγχθούν αυτόματα μέσω του bios της μητρικής, σε μικρά φορτία θα περνάν απαρατήρητοι. Τέλος μπορεί η τιμή να είναι υψηλή για τη συγκεκριμένη κατηγορία αλλά μέσα σε αυτή περιλαμβάνονται δύο άκρως-ποιοτικοί ανεμιστήρες, η ποιότητα κατασκευής της ίδιας της ψύκτρας βρίσκεται στα γνωστά υψηλά επίπεδα που μας έχει συνηθίσει η Noctua και η μακροχρόνια εγγύηση υποδηλώνει αυξημένη αξιοπιστία και αντοχή στο χρόνο. H NH-L12 της Noctua έχει μια προτεινόμενη τιμή που αγγίζει τα 49.9€ (χωρίς ΦΠΑ) και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Ικανοποιητικές επιδόσεις (για την κατηγορία της) Μικρός όγκος και ύψος Χαμηλά επίπεδα θορύβου Κορυφαίας ποιότητας ανεμιστήρες Υψηλή ποιότητα κατασκευής Πληθώρα συνοδευτικών Εύκολη εγκατάσταση Μεγάλη εγγύηση (6 χρόνια) Μειονεκτήματα Λόγω σχεδίασης δεν αντέχει ιδιαίτερα υψηλά φορτία Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά η NH-L12 είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Noctua για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Μια φορά και έναν καιρό ήταν μια μεγάλη εταιρία, που την έλεγαν Thermaltake, η οποία θέλησε να προσφέρει την απόλυτη ψύξη στους ταλαίπωρους τους επεξεργαστές και έτσι κατασκεύασε την Frio OCK. Το πρόβλημα όμως της τελευταίας ήταν ότι κάτω από το πλαστικό περιτύλιγμα κρυβόταν μια όχι και τόσο μεγάλη ψύκτρα, η οποία για να προσφέρει αξιοπρεπείς επιδόσεις εξοπλιζόταν με δύο ανεμιστήρες που έβγαζαν θόρυβο ανάλογο ενός Jumbo jet κατά τη διάρκεια της απογείωσης. Οπότε η μαμά εταιρία κάτι έπρεπε να κάνει για να λύσει το πρόβλημα αυτό και να φέρει το όνομα Frio αν όχι στην κορυφή, τουλάχιστον πολύ κοντά σε αυτή. Κάπως έτσι λοιπόν γεννήθηκε η ιδέα της Frio Extreme. Καταρχήν η κύρια διαφορά της Frio Extreme από την προηγούμενη Frio OCK είναι ότι αυτή τη φορά χρησιμοποιήθηκε η αποδοτικότερη, αλλά μεγαλύτερων διαστάσεων, σχεδίαση διπλών πύργων. Η τελευταία επιτρέπει τη χρήση ανεμιστήρων μικρότερης ισχύος/ροής άρα και θορύβου ενώ παράλληλα, λόγω της μεγαλύτερης επιφάνειας που καλύπτουν τα πτερύγια και των μεγαλύτερων θερμό-αγωγών (heatpipes), οι θερμοκρασίες που επιτυγχάνονται είναι χαμηλότερες. Όλα αυτά βέβαια ακούγονται πολύ ωραία αλλά στην πράξη θα δούμε αν η καινούρια αυτή απόπειρα της Thermaltake πέτυχε τον σκοπό της, ο οποίος δεν είναι άλλος από το να ξεπεράσει τόσο σε απόδοση όσο και σε ησυχία τις υπόλοιπες κορυφαίες λύσεις αερόψυξης. Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά της Frio Extreme παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Specifications Thermaltake Frio Extreme Socket compatibility Intel LGA2011, LGA1366, LGA1156, LGA1155, LGA775 & AMD AM2, AM2+, AM3, AM3+, FM1 Weight (with fan) 1230 g Material Base: Aluminum & Copper Fins: Aluminum Alloy Heatpipes 6 (6mm) Max supported Fans 3 Equipped Fans 2 Fan compatibility 140x140x25mm Dimensions (with fans) 148.2(L) x 151(W) x 160(H) mm (2 Fans) Warranty 2 years Price 80€ Υποστήριξη όλων των τελευταίων sockets, τεράστιο βάρος και αντίστοιχα μεγάλες διαστάσεις είναι ίσως τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της Frio Extreme. Το υλικό κατασκευής των πτερυγίων είναι φυσικά το αλουμίνιο και το ίδιο υλικό, κατά περίεργο τρόπο, χρησιμοποιείται και στη βάση της ψύκτρας μαζί με το συνηθισμένο χαλκό. Υπάρχουν έξι heatpipes, αρκετά μεγάλης διαμέτρου, τα οποία αποβάλουν τη θερμοκρασία τους με τη βοήθεια δύο ανεμιστήρων. Αν θέλετε να πάτε στα όρια, της υπερβολής, μπορείτε να προσθέσετε και τρίτο αλλά δεν πιστεύουμε ότι θα προσθέσει κάτι ιδιαίτερο στις επιδόσεις. Τέλος, η τιμή είναι ιδιαίτερα τσουχτερή και αφού δε βρήκαμε το συγκεκριμένο προϊόν στην ελληνική αγορά ανατρέξαμε σε μεγάλα ευρωπαϊκά μαγαζιά τα οποία το είχαν κανονικά τιμολογημένο. Όλες οι high-end λύσεις αερόψυξης πάντως, δυστυχώς γύρω από αυτή την τιμή παίζουν. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων (PLA14025S12H) με τους οποίους εξοπλίζεται η Frio Extreme φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Οι συγκεκριμένοι ανεμιστήρες κατασκευάζονται από την PowerLogic, σύμφωνα με τον κωδικό του μοντέλου τους. Thermaltake Frio Extreme Fan Specifications Bearing Sleeved Rated Voltage 12 V Rated Current 0.5A Power Input 7.2W Rotational Speed 1200 ~ 1800 R.P.M. Airflow 106.2 CFM Weight - Life Expectance 50,000 Hours Noise Level 39 dBA (Max) Connector 4 Pin Dimensions 140(L) x 140(H) x 25(W) mm Οι ανεμιστήρες μπορούν να ανεβάσουν αρκετά υψηλές στροφές, δυστυχώς φέρουν sleeve bearing μιας και κάποιος καλύτερος τύπος bearings θα ανέβαζε και άλλο την τιμή και τέλος μπορούν να ελεγχθούν από την μητρική (PWM), κάτι που επιφέρει δραστική μείωση του εκλυόμενου θορύβου. Επίσης παρέχεται από την Thermaltake, στη συσκευασία, ένας ελεγκτής για τον έλεγχο των στροφών των ανεμιστήρων και έτσι μπορείτε και χειροκίνητα να ρυθμίσετε την ταχύτητα τους. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι ο συγκεκριμένος ελεγκτής το πιο πιθανόν είναι να εγκατασταθεί κάπου μέσα στο κουτί, λόγο του περιορισμού του μήκους των καλωδίων, οπότε δε θα είναι και ιδιαίτερα πρακτικός. Συσκευασία και παρελκόμενα H Frio Extreme έρχεται μέσα σε μια αρκετά μεγάλη συσκευασία, κάτι λογικό μιας και η ίδια διαθέτει σεβαστό όγκο. Στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε μια φωτογραφία της ψύκτρας με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους και ακριβώς δίπλα τον αριθμό 250W, που συμβολίζει τη θερμική ισχύ που μπορεί να διαχειριστεί η Frio Extreme. Ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα 250W είναι πολλά, πάρα πολλά. Στο κάτω αριστερό μέρος της πρόσοψης υπάρχουν μερικά "σήματα" (badges) τα οποία συμβολίζουν τους δύο ανεμιστήρες με τους οποίους εξοπλίζεται η ψύκτρα, τους έξι θερμο-αγωγούς της καθώς και τη συμβατότητα με το καινούριο LGA2011 socket της Intel, που από ότι φαίνεται δουλειά δεν έχει και κάθε λίγο και λιγάκι "πετάει" και ένα καινούριο socket για να αλλάζουμε και καμιά ψύκτρα, μητρική κτλ. Στο πλαϊνό μέρος του κουτιού υπάρχει μια περιγραφή και στα Ελληνικά, κάτι που δείχνει ότι η Thermaltake υπολογίζει ακόμη και την Ελληνική αγορά και μπράβο της γι'αυτό. Στην άλλη πλευρά του κουτιού βρίσκουμε μερικές φωτογραφίες της ψύκτρας και των συνοδευτικών της και τέλος στο πίσω μέρος του κουτιού υπάρχει ένας πίνακας με τα τεχνικά χαρακτηριστικά τόσο της Frio όσο και των ανεμιστήρων που τη συνοδεύουν καθώς και μια αναφορά στα γενικά χαρακτηριστικά της. Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά και στα περιεχόμενα της συσκευασίας. Ανοίγοντας τη διαπιστώσαμε ότι η ψύκτρα και οι ανεμιστήρες προστατεύονται πολύ καλά από δύο μεγάλα κομμάτια αφρώδους προστατευτικού. Τα δύο πολύγλωσσα εγχειρίδια χρήσης, ένα εκ των οποίων περιλαμβάνει και οδηγίες στα ελληνικά, καθώς και το εγχειρίδιο της εγγύησης βρίσκονται πάνω πάνω και θα τα συναντήσετε αμέσως μόλις ανοίξετε το κουτί. Ανάμεσα στους δύο πύργους της ψύκτρας βρήκαμε ένα μικρό μαύρο κουτί το οποίο περιέχει όλα τα παρελκόμενα που χρειάζονται για την τοποθέτηση της Frio σε sockets Intel/AMD. Επιπρόσθετα, για τα Intel sockets παρέχεται και ένα backplate. Οι δύο ανεμιστήρες που συνοδεύουν την Frio έχουν οχτάγωνο σχήμα και φαίνονται αρκετά ποιοτικοί. Για τον έλεγχο των στροφών τους η Thermaltake προσφέρει έναν ξεχωριστό ρυθμιστή στροφών ο οποίος παρέχει τη δυνατότητα χειροκίνητου ελέγχου των στροφών και των δύο ανεμιστήρων ταυτόχρονα, μέσω ενός περιστροφικού διακόπτη (ποτενσιόμετρο) ή αυτόματου ελέγχου μέσω PWM και του bios της μητρικής κάρτας. Πιστεύουμε ότι οι πιο πολλοί χρήστες θα προτιμήσουν τον αυτόματο έλεγχο στροφών αλλά για τις ανάγκες της σημερινής δοκιμής εμείς θα επιλέξουμε τον χειροκίνητο έλεγχο στροφών. Η Frio Extreme κάτω από το φακό Στην καινούρια έκδοση της Frio, η Thermaltake αποφάσισε να εγκαταλείψει τη σχεδίαση μονού πύργου (single tower design) και να πάει στην πιο διαδεδομένη, στις μέρες μας, σχεδίαση διπλών πύργων (two tower design) η οποία προσφέρει αυξημένες επιδόσεις αλλά και αρκετά μεγαλύτερο όγκο καθώς και βάρος. Όπως θα δείτε και στις παρακάτω φωτογραφίες, η Frio Extreme διαθέτει πολύ μεγάλες διαστάσεις και επιπλέον τα πτερύγια σε κάθε πύργο είναι αρκετά πυκνά, για να αποβάλουν έτσι γρηγορότερα μεγαλύτερες ποσότητες θερμότητας. Ευτυχώς λόγω της πολύ καλής συσκευασίας δεν παρατηρήσαμε αυτή τη φορά στραβωμένα πτερύγια. Η βάση της ψύκτρας διαθέτει πολύ καλό φινίρισμα και η επιφάνεια της είναι πολύ καλά γυαλισμένη (καθρέφτης). Δεν είναι εξολοκλήρου κατασκευασμένη από χαλκό, όπως συνηθίζεται, αλλά από συνδυασμό χαλκού και αλουμινίου, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα της Thermaltake και αυτό γιατί μπορεί ο χαλκός να απορροφά τη θερμοκρασία γρήγορα και να έχει μεγαλύτερη θερμοχωρητικότητα αλλά το αλουμίνιο έχει τη δυνατότητα να αποβάλει τη θερμοκρασία γρηγορότερα. Έτσι η Thermaltake αποφάσισε να αξιοποιήσει τα καλύτερα χαρακτηριστικά των δύο παραπάνω υλικών για να χαρίσει στην Frio Extreme καλύτερες επιδόσεις. Τώρα δεν ξέρουμε αν στην περιγραφή αλουμίνιο/χαλκός η Thermaltake εννοούσε ότι η βάση είναι εξολοκλήρου από αλουμίνιο και με την λέξη χαλκός αναφερόταν αποκλειστικά στα heatpipes. Τη μεσαία πάχους βάση διαπερνούν έξι, αρκετής μεγάλης διαμέτρου, heatpipes τα οποία δεν έρχονται σε απευθείας επαφή με το heatspreader του επεξεργαστή, μια τεχνική που παρόλο αποδεδειγμένα αποδίδει πολύ καλά αποφεύγεται στις high-end ψύκτρες γενικότερα. Αρκετά όμως το κουράσαμε με τον εκτενή σχολιασμό, ας προχωρήσουμε στις φωτογραφίες τις ψύκτρας χωρίς τους ανεμιστήρες εγκατεστημένους. Ας τοποθετήσουμε τώρα και τους δύο ευμεγέθης ανεμιστήρες για να δούμε αν ταιριάζουν με την ψύκτρα. Ευτυχώς η εγκατάσταση τους είναι ιδιαίτερα εύκολη και βασικά το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να βάλετε τα ειδικά μεταλλικά κλιπ στις υποδοχές της ψύκτρας και μετά να ασφαλίσετε με αυτά τους ανεμιστήρες. Εδώ να αναφέρουμε ότι κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης της Frio στη μητρική οι ανεμιστήρες τοποθετούνται τελευταίοι, αφού έχετε βιδώσει/ασφαλίσει την ψύκτρα πάνω στο socket. Ένας αναλυτικός οδηγός εγκατάστασης της Frio, τόσο σε Intel sockets όσο και σε AMD, παρέχεται στην ιστοσελίδα του προϊόντος εδώ. Καλύτερα να ακολουθήσετε αυτόν μιας και είναι πιο περιγραφικός/κατανοητός από αυτόν που παρέχεται στο εγχειρίδιο χρήσης που τη συνοδεύει. Πάντως σε γενικές γραμμές η εγκατάσταση είναι ιδιαίτερα απλή και δεν πρόκειται να αντιμετωπίσετε δυσκολίες ακόμη και αν δεν τα πάτε και τόσο καλά με αυτές τις διαδικασίες. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Ακολουθεί ένας πίνακας με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Thermal and Acoustic Tests Thermaltake Frio Extreme (2 fans) Test # Watts Fan RPMs (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 1330 / 1330 40.7 34.2°C 20.9°C 13.3°C 2 175.4 1330 / 1330 40.7 39.4°C 20.9°C 18.5°C 3 232.1 1330 / 1330 40.7 43.8°C 20.9°C 22.9°C 4 289.9 1330 / 1330 40.7 47.6°C 20.8°C 26.8°C 5 345.1 1330 / 1330 40.7 53.4°C 20.9°C 32.5°C 6 117.1 1625 / 1625 45.4 31.9°C 20.9°C 11.0°C 7 175.4 1625 / 1625 45.4 37.4°C 20.9°C 16.5°C 8 232.1 1625 / 1625 45.4 41.9°C 20.9°C 21.0°C 9 289.9 1625 / 1625 45.4 46.2°C 20.9°C 25.3°C 10 345.1 1625 / 1625 45.4 51.4°C 20.9°C 30.5°C 11 117.1 1890 / 1890 48.7 31.4°C 20.7°C 10.7°C 12 175.4 1890 / 1890 48.7 46.6°C 20.7°C 15.9°C 13 232.1 1890 / 1890 48.7 41.1°C 20.7°C 20.4°C 14 289.9 1890 / 1890 48.7 45.8°C 21.0°C 24.8°C 15 345.1 1890 / 1890 48.7 50.3°C 21.0°C 29.3°C * Measured at 0.5m distance Η Frio Extreme ομολογουμένος επιτυγχάνει πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, οι οποίες φτάνουν άνετα και ξεπερνούν μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις τον ανταγωνισμό. Βέβαια ο θόρυβος που εκλύεται με τους ανεμιστήρες να δουλεύουν σε φουλ στροφές είναι αρκετά υψηλός, αν και σημαντικά χαμηλότερος από τον αντίστοιχο της Frio OCK. Επίσης το καλό είναι ότι ακόμη και με τους ανεμιστήρες να δουλεύουν σε χαμηλότερες στροφές οι επιδόσεις της Frio Extreme δεν επηρεάζονται σημαντικά, κάτι που δείχνει ξεκάθαρα ότι η συγκεκριμένη σχεδίαση δεν απαιτεί υψηλή ροή αέρα για να αποδώσει τα μέγιστα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι και η θρυλική Noctua NH-D14 χρησιμοποιεί ανεμιστήρες μικρής ροής (airflow) και παρά ταύτα επιτυγχάνει άριστες επιδόσεις. Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή ψύκτρας σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Από ότι φαίνεται η Thermaltake πέτυχε αυτό που ήθελε με την καινούρια Frio Extreme και κατάφερε να πάρει τα ηνία της κατηγορίας, εκθρονίζοντας άνετα την προηγούμενη βασίλισσα Noctua NH-D14. Όπως θα διαπιστώσετε από το παραπάνω γράφημα, η Frio Extreme παρέχει τις καλύτερες επιδόσεις από όλες τις λύσεις αερόψυξης που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η ψύκτρα της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Απο χαμηλές θερμοκρασίες καλά τα πάει η Frio αλλά από θέμα θορύβου, τουλάχιστον με τους ανεμιστήρες να δουλεύουν σε φουλ στροφές, τα πράγματα δεν είναι και τόσο καλά. Βέβαια υπάρχει σημαντική βελτίωση σε σχέση με την προηγούμενη Frio αλλά από την άλλη η τελευταία πραγματικά παίρνει αυτιά, οπότε μόνο με Delta ανεμιστήρες τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν χειρότερα. Το καλό βέβαια της Frio Extreme είναι ότι ακόμη και με τους ανεμιστήρες της σε χαμηλές στροφές, οι επιδόσεις δεν επηρεάζονται σημαντικά και συν της άλλης έχετε τη δυνατότητα χειροκίνητου ελέγχου των στροφών τους ή αν θέλετε μπορείτε να αφήσετε το bios της μητρικής να τους ελέγχει αυτόματα. Συμπεράσματα Η καινούρια Frio Extreme είναι σίγουρα αντάξια των υψηλών προσδοκιών της Thermaltake μιας και κατάφερε και ξεπέρασε, σύμφωνα με τις μετρήσεις μας, όλες τις άλλες κορυφαίες λύσεις αερόψυξης (συμπεριλαμβανομένης και της Noctua NH-D14). Βέβαια ο θόρυβος που εκλύουν οι δύο ανεμιστήρες με τους οποίους εξοπλίζεται δεν είναι μικρός, τουλάχιστον στις μέγιστες στροφές τους, αλλά από την άλλη με τη βοήθεια του παρεχόμενου ρυθμιστή στροφών μπορείτε να θέσετε την ταχύτητα των ανεμιστήρων στο επίπεδο που εσείς θέλετε, είτε να αφήσετε τον έλεγχο στο bios της μητρικής. Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι ακόμη και με την ταχύτητα των ανεμιστήρων να βρίσκεται στη μικρότερη δυνατή, οι διαφορές στις επιδόσεις δεν είναι μεγάλες σε σχέση με τη μέγιστη ταχύτητα, μιας και μετρήσαμε μόλις 3.2°C βαθμούς διαφορά στο πλήρες φορτίο του Jalapeno. Απεναντίας η διαφορά στον εκλυόμενο θόρυβο είναι τεράστια και αγγίζει τα 8dBA (υπόψη, ανά 3 dBA ο θόρυβος διπλασιάζεται). Επίσης η ποιότητα κατασκευής της Frio Extreme βρίσκεται σε πολύ καλά επίπεδα, η διαδικασία τοποθέτησης στο socket είναι ιδιαίτερα εύκολη (idiot proof όπως λένε και τα Αμερικανάκια) και η συσκευασία θα προστατεύσει πλήρως την ψύκτρα, μέχρι να φτάσει στα χέρια σας ακόμη και αν οι μεταφορείς δε βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή διάθεση. Τα πιο σημαντικά μειονεκτήματα που εντοπίσαμε στην καινούρια Frio είναι η τσουχτερή τιμή και ο μεγάλος όγκος, ένα κοινό πρόβλημα για όλες τις ψύκτρες που ακολουθούν τη σχεδίαση διπλών πύργων. H Frio Extreme της Thermaltake κοστίζει 80€ και τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα της είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Καλή απόδοση ακόμη και με τους ανεμιστήρες σε μεσαίες/χαμηλές στροφές Οι στροφές των ανεμιστήρων μπορούν να ρυθμιστούν είτε χειροκίνητα είτε αυτόματα (PWM) Πολύ καλό φινίρισμα στη βάση Πλήρης υποστήριξη Intel/AMD sockets Ευκολία εγκατάστασης Μειονεκτήματα Υψηλή τιμή Μεγάλος όγκος/βάρος Στις μέγιστες στροφές οι ανεμιστήρες είναι θορυβώδεις Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά η Frio Extreme είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Thermaltake για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

H ΝΖΧΤ είναι μια νέα σχετικά εταιρία μιας και ιδρύθηκε μόλις το 2004, στo περιβόητο Λος Άντζελες της Καλιφόρνια. Οι ιδρυτές της συγκεκριμένης εταιρίας δηλώνουν ότι τη δημιούργησαν με σκοπό να εκπληρώσουν όλες τις επιθυμίες και τα όνειρα των gamers. Έτσι σύμφωνα με την NZXT οι επιθυμίες των καταναλωτών έχουν τον κύριο λόγο σε κάθε προϊόν της. Πράγματι σε όλους τους τομείς με τους οποίους έχει καταπιαστεί η NZXT, έχει καταφέρει να αποσπάσει θετικές κριτικές τόσο από τον ειδικό τύπο όσο και από τους ίδιους τους τελικούς χρήστες/καταναλωτές. Ένας τομέας που αποτελεί την αιχμή του δόρατος για τη συγκεκριμένη εταιρία είναι αυτός της κατασκευής κουτιών υπολογιστών (cases). Το τελευταίο δημιούργημα της NZXT αποτελεί το Switch 810, το οποίο κατά πολλούς αποτελεί το διάδοχο του αξιόλογου και εμφανίσιμου Phantom. Εν συντομία το Switch 810 είναι ένα full tower case το οποίο έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τη φιλοξενία κορυφαίων λύσεων υδρόψυξης, την ιδανική κυκλοφορία αέρα στο εσωτερικό του (airflow) αλλά και ταυτόχρονα τη διατήρηση χαμηλού εκλυόμενου θορύβου. Υποστηρίζει σχεδόν όλα τα μεγέθη μητρικών (mainboards) και στο πάνω μέρος του μπορεί να δεχτεί ψυγεία υδρόψυξης με μέχρι τρεις ανεμιστήρες σε κάθε πλευρά τους (420mm μέγιστο μήκος) και στο κάτω μέρος του μέχρι και 240mm μήκους ψυγεία. Επίσης, τέσσερις τρύπες υπάρχουν στο πίσω μέρος του για την τοποθέτηση εξωτερικής υδρόψυξης. Όπως κάθε high-end κουτί που σέβεται τον εαυτό του, διαθέτει ένα μεγάλο κενό πίσω από την περιοχή που "κάθεται" ο επεξεργαστής στη μητρική πλακέτα, έτσι ώστε να μη χρειάζεται να αφαιρείτε την τελευταία σε κάθε (επανα)τοποθέτηση ψύκτρας. Στο πίσω μέρος του διαθέτει φωτισμό LED, ο οποίος μπορεί να απενεργοποιηθεί, για να βλέπετε σε σκοτεινά περιβάλλοντα όταν πειράζετε τα καλώδια και επίσης στο μπροστινό μέρος υπάρχουν θύρες USB 3.0 και 2.0, ένα dock σκληρού δίσκου καθώς και ένα πολύ βολικό SD card reader. Στο εσωτερικό του εκτός από τις πάμπολλες θέσεις για ανεμιστήρες διαθέτει εννιά θύρες επέκτασης και επίσης έχει δέκα ανοίγματα συνολικά, καλυμμένα με ελαστικά grommets, για τη διέλευση των καλωδιώσεων. Όπως προστάζει η τελευταία μόδα το Switch δε θα μπορούσε να μην έχει και μια hot swap θύρα για τη σύνδεση 3.5" και 2.5" συσκευών. Τέλος, μεταξύ άλλων διαθέτει και ένα μεγάλο παράθυρο στο πλαϊνό κάλυμμα, κάτι που θα χαροποιήσει ιδιαίτερα τους χρήστες που αρέσκονται στο να βλέπουν/επιδεικνύουν το εσωτερικό του υπολογιστή τους. Χαρακτηριστικά Τα χαρακτηριστικά του Switch 810 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. NZXT Switch 810 Specifications Case Type Hybrid Full Tower Material Plastic/Steel Motherboard support E-ATX, XL-ATX, ATX, MICRO-ATX, Mini-ITX Drives Εξωτερικά 5.25" x 4 Εσωτερικά 3.5" x 6 Cooling system Front 2 x 120/140mm (1x 140mm included) Rear 1 x 120/140mm (1x 140mm included) Top 3 x 120/140mm (1x 140mm included) Bottom 2 x 120/140mm Interior 2 x 120/140mm (1x 140mm included) Expansion slots 9 I/O USB3.0 x 2 USB2.0 x 2 Audio x 1 MIC x 1 Supported PSU Standard PS2 (ATX) Vga clearance (maximum) 375mm (w/out fan), 350 (installed), 285 (full pivot) Liguid Cooling Systems Radiator support top 360/420mm and bottom 140/240mm Diamensions 235 mm (W) x 595 mm (H) x 585 mm (D) Weight 9.1 Kg Warranty 2 years Price 166€ Οι διαστάσεις του Switch 810 είναι πράγματι τεράστιες αλλά ευτυχώς δεν έχουν μεγάλο αντίκτυπο στο βάρος του, το οποίο μόλις που ξεπερνάει τα 9 κιλά. Το υλικό κατασκευής δυστυχώς δεν είναι το αλουμίνιο, μιας και αυτό θα εκτίναζε στα ύψη την τιμή και επίσης η χρήση πλαστικού στο πάνω και μπροστά μέρος (πρόσοψη) δεν μπορούμε να πούμε ότι μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Κατά τη γνώμη μας σε ένα κουτί της υψηλής κατηγορίας η χρήση πλαστικού θα πρέπει να αποφεύγεται/περιορίζεται όσο το δυνατόν γίνεται μιας και προσδίδει μια "φθηνή" εικόνα. Όπως βλέπετε από τον παραπάνω πίνακα, το Switch έρχεται με τέσσερις ανεμιστήρες προ-εγκατεστημένους και μπορεί να δεχθεί επιπλέον έξι. Το μόνο κακό είναι ότι δε διαθέτει έναν ρυθμιστή ταχύτητας (fan controller) για όλους αυτούς τους ανεμιστήρες αλλά από την άλλη αυτό θα ανέβαζε το κόστος. Τέλος, η εγγύηση είναι μόνο δύο χρόνια, αν και σε ένα case η εγγύηση δεν αποτελεί κάτι το κρίσιμο και η τιμή δείχνει τίμια για τα χαρακτηριστικά του Switch. Συσκευασία και Περιεχόμενα To Switch έρχεται μέσα σε μια τεραστίων διαστάσεων κούτα, η οποία έφτασε εμφανώς ταλαιπωρημένη στα χέρια μας από το ταξίδι που έκανε από τη Γερμανία μέχρι την πόρτα μας. Στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας υπάρχει μια φωτογραφία του άσπρου μοντέλου του Switch (διατίθεται και σε μαύρο χρώμα) σε μαύρο φόντο. Στο πίσω μέρος υπάρχει μια μεγάλη φωτογραφία του εσωτερικού του και αρκετές μικρότερες που παρουσιάζουν τα επιμέρους χαρακτηριστικά του. Ο πίνακας με τα τεχνικά χαρακτηριστικά του κουτιού βρίσκεται σε μία από τις δύο πλευρές της συσκευασίας. Σε γενικές γραμμές φτωχή από γραφικά η συσκευασία και μάλλον σοβαροφανής, αν και αυτό δεν αποτελεί φυσικά μειονέκτημα. Ανοίγοντας τη συσκευασία βρίσκουμε δύο μεγάλα κομμάτια από φελιζόλ να προστατεύουν το Switch. Το τελευταίο είναι επίσης τυλιγμένο σε μια χοντρή νάιλον συσκευασία για μεγαλύτερη προστασία. Το πρώτο πράγμα που μας εντυπωσίασε μόλις το βγάλαμε από το κουτί είναι ο τεράστιος όγκος του. Αυτό είναι πράγματι ένα full tower case, δε σηκώνει καμιά αμφισβήτηση αυτό. Μέσα στο Switch και σε ένα από τα drive cages υπάρχει ένα μικρό άσπρο κουτί που περιέχει όλα τα περιφερειακά που το συνοδεύουν. Εκεί θα βρούμε το εγχειρίδιο οδηγιών, μια προέκταση για την EPS καλωδίωση του τροφοδοτικού, μερικά δεματικά και έξι σακουλάκια με βίδες. Εξωτερικό Μέρος Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά στο εξωτερικό μέρος του λευκού γίγαντα που ακούει στο όνομα Switch 810. Λένε ότι το άσπρο χαρίζει μεγαλύτερο όγκο, σε αντίθεση με το μαύρο, κάτι που γίνεται παραπάνω από εμφανές σε αυτή την περίπτωση. Ξεκινώντας από το μπροστινό μέρος του κουτιού εκεί βρίσκουμε τέσσερις θέσεις για 5.25" οδηγούς με την τέρμα πάνω να διαθέτει ένα εξωτερικό λευκό κάλυμμα έτσι ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει ακόμη και μαύρους οπτικούς οδηγούς, χωρίς να χαλάει η ομοιομορφία του συνόλου και την τελευταία από κάτω να κρύβει ένα hot swap φατνίο (bay), το οποίο μπορεί να φιλοξενήσει έναν 3.5" ή έναν 2,5" οδηγό. Για να τραβήξετε το hot swap bay προς τα έξω θα πρέπει να αφαιρέσετε πρώτα το πλαϊνό κάλυμμα του κουτιού και να αφαίρεσε δύο βίδες που συγκρατούν το συγκεκριμένο φατνίο. Στη συνέχεια θα μπορείτε να το αφαιρέσετε και να τοποθετήσετε τον ανάλογο οδηγό. Σίγουρα όχι και η ευκολότερη διαδικασία μιας και ο όρος hot swap bay ιδανικά σημαίνει την τοποθέτηση κάποιου οδηγού χωρίς αφαίρεση πλαϊνών, βιδών κτλ. Το πάνω μικρότερο λευκό κάλυμμα κρύβει το πάνελ που φιλοξενεί το κουμπί Reset καθώς και τις Ι/Ο θύρες του κουτιού οι οποίες περιλαμβάνουν δύο ζευγάρια από USB 2.0 και 3.0 θυρών, έναν αναγνώστη καρτών SD, τις κλασικές θύρες ακουστικών/μικροφώνου και τα κουμπιά για την ενεργοποίηση του LED φωτισμού στο πίσω μέρος του κουτιού (κάτι πολύ χρήσιμο όταν θέλετε να "σκαλίσετε" τις καλωδιώσεις στο πίσω μέρος του κουτιού και δεν υπάρχει επαρκείς φωτισμός στο σημείο αυτό). Στο δεύτερο κάτω μισό της πρόσοψης του κουτιού υπάρχει ένα πλαστικό κάλυμμα το οποίο στο πίσω μέρος του ενσωματώνει ένα φίλτρο για τη σκόνη. Το κάλυμμα αυτό βγαίνει εύκολα, πιέζοντας το απλά στο πάνω μέρος του μέχρι να ακουστεί το χαρακτηριστικό "κλικ". Επίσης στο τέρμα κάτω μέρος της πρόσοψης βρίσκεται ένα πλαστικό συρτάρι το οποίο όταν το πιέσετε αποκτάτε πρόσβαση σε ένα ακόμη φίλτρο αέρος. Το κουμπί On/Off κρύβεται καμουφλαρισμένο στο μπροστινό μέρος της κορυφής του κουτιού, ένα εύκολα προσπελάσιμο μέρος από τον χρήστη μιας και ένα full tower κουτί κατά 99% θα τοποθετηθεί στο πάτωμα και όχι πάνω στο γραφείο. Το πάνω μέρος του κουτιού αποτελείται από ένα αφαιρούμενο κομμάτι πλαστικού. Στο πίσω μέρος του τελευταίου υπάρχει ένας μοχλός μέσω του οποίου μπορείτε να ανοίξετε/κλείσετε τις πάνω γρίλιες εξαερισμού. Κάτω από το αφαιρούμενο αυτό κομμάτι βρίσκουμε έναν προ εγκατεστημένο ανεμιστήρα με 140mm διάμετρο και θέσεις για επιπλέον δύο. Στο ίδιο μέρος αν θέλετε μπορείτε να τοποθετήσετε ένα τριπλό ψυγείο υδρόψυξης με 1.5cm πάχος και αν αποφασίσετε ότι δε χρειάζεστε πλέον το πάνω πλαστικό κάλυμμα μπορείτε να τοποθετήσετε ένα ψυγείο με >3cm πάχος. Υπάρχει βέβαια και η εναλλακτική να τοποθετήσετε το ψυγείο στο εσωτερικό μέρος του κουτιού και να μεταφέρετε τους τρεις ανεμιστήρες στο πάνω μέρος, κάτω από το πλαστικό κάλυμμα. Εδώ να σημειώσουμε ότι για να τοποθετηθεί ψυγείο με 420mm μήκος στο εσωτερικό του κουτιού θα πρέπει να αφαιρεθεί το πάνω 5.25" φατνίο. Υπάρχει ένα μεγάλο παράθυρο στο πλάι του Switch για καλύτερη θέα στα ενδότερα. Η όψη της άλλης πλευράς αποτελεί ίσως την πιο άχαρη πλευρά του κουτιού. Στο πίσω μέρος βρίσκουμε μία μεγάλη γρίλια εξαερισμού με έναν 140mm ανεμιστήρα τοποθετημένο στο πίσω μέρος της. Κάτω από τη συγκεκριμένη γρίλια υπάρχουν οι τέσσερις τρύπες για την εγκατάσταση εξωτερικής υδρόψυξης και ακριβώς δίπλα οι εννιά θύρες επέκτασης. Στο τέρμα κάτω μέρος βρίσκεται η θέση για το τροφοδοτικό. Τέλος, τα δύο LED που διακρίνονται στις παρακάτω φωτογραφίες φωτίζουν τις θύρες επέκτασης και τις I/O θύρες της μητρικής πλακέτας. Ακολουθούν δύο nightshots για να δείτε τα μπροστινά LED (HDD και power) καθώς και τα δύο πίσω σε δράση. Τελευταίο αφήσαμε το κάτω μέρος του κουτιού, όπου και βρίσκουμε δύο μεγάλα φίλτρα αέρος. Αυτά αφαιρούνται εύκολα και καλό θα είναι που και που να τα καθαρίζεται για να διατηρείται το εσωτερικό του κουτιού καθαρό. Προς μεγάλη απογοήτευση μας η NZXT παρέλειψε να εξοπλίσει το Switch με ροδάκια. Κατά την άποψη μας αυτό αποτελεί μεγάλο μειονέκτημα για ένα full tower case που με το πλήθος των εξαρτημάτων που μπορεί να φιλοξενήσει μπορεί να γίνει ιδιαίτερα βαρύ και άντε να το μετακινήσετε μετά αν χρειαστεί. Και κάπου εδώ τελειώσαμε την ξενάγηση στο εξωτερικό μέρος του κουτιού. Αλλάξτε σελίδα για να δούμε και το εσωτερικό του. Εσωτερικό Μέρος Το καλό με τα full tower κουτιά είναι ο άπλετος χώρος που διαθέτουν για την εγκατάσταση πλήθος εξαρτημάτων, χωρίς να ταλαιπωρούν αυτόν που πραγματοποιεί την εγκατάσταση. Επίσης η τακτοποίηση των καλωδίων (cable management) γίνεται πολύ πιο εύκολα μιας και υπάρχει αρκετός χώρος για να κρυφτούν τα καλώδια. Το καλό βέβαια με το Switch 810 είναι ότι διαθέτει πολλές οπές, οι οποίες καλύπτονται από ελαστικά καλύμματα (rubber grommets), για τη διέλευση των καλωδίων και το κρύψιμο αυτών στο χώρο πίσω από τη βάση της μητρικής πλακέτας. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή ξεκινώντας από τη βάση στην οποία κάθεται η μητρική πλακέτα. Αυτή είναι πράγματι τεράστια και εύκολα θα φιλοξενήσει σχεδόν όλες τις μητρικές που κυκλοφορούν στο εμπόριο (δέχεται μέχρι και EATX motherboards). Γύρω γύρω υπάρχουν παντού τρύπες για τη διέλευση των καλωδίων, κάτι που θα κάνει το cable management παιχνιδάκι. Υπάρχει επίσης και ένα μεγάλο άνοιγμα στη βάση, για να διευκολύνει την τοποθέτηση συστημάτων ψύξης που απαιτούν αλλαγή ή αφαίρεση του backplate για την εγκατάσταση τους. Κάτω δεξιά βρίσκουμε δύο drive cages τα οποία μπορούν να φιλοξενήσουν μέχρι και έξι οδηγούς συνολικά. Το τροφοδοτικό κάθεται στο κάτω αριστερά μέρος του κουτιού, πάνω σε ειδικές ελαστικές βάσεις και ακριβώς από κάτω του υπάρχει ένα φίλτρο αέρα. Έτσι μπορείτε να τοποθετήσετε το PSU με τον ανεμιστήρα να κοιτάει προς τα κάτω, αν θέλετε. Δίπλα ακριβώς υπάρχει θέση για ένα διπλό ψυγείο, αν αφαιρέσετε το κάτω drive cage. Ας δούμε τώρα λίγο καλύτερα ένα από τα δύο drive cages, αφού το αφαιρέσουμε πρώτα. Στο πλαϊνό μέρος του drive cage υπάρχει χώρος για την τοποθέτηση ενός ανεμιστήρα, στον οποίο έχετε τη δυνατότητα να ρυθμίσετε την κλίση του έτσι ώστε να φυσάει προς τα εξαρτήματα που θέλετε. Υπάρχει ήδη ένας προεγκατεστημένος ανεμιστήρας στο πάνω drive cage. Και μιας που αναφερθήκαμε στους ανεμιστήρες ευκαιρία νας ενημερώσουμε ότι το Switch 810 έρχεται με τέσσερις συνολικά ανεμιστήρες της ίδιας της NZXT (140mm, 12V, 0.24A, Sleeve Bearing) προεγκατεστημένους και συνολικά μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και δέκα! Στο πάνω μέρος τώρα του Switch υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης διπλού ψυγείου υδρόψυξης, ακόμη και τριπλού αν αφαιρεθεί το τέρμα πάνω 5.25" drive bay (μικρό το κακό αφού μένουν άλλα δύο μετά). Πίσω ακριβώς από το hot swap bay (το οποίο υποστηρίζει και SATA III δίσκους) υπάρχουν μια υποδοχή 4 pin Molex και μία SATA. Ακριβώς απέναντι και λίγο πιο κάτω βρίσκουμε τις εννιά θύρες επέκτασης, οι οποίες χρησιμοποιούν βίδες χειρός για να ασφαλίσουν τις κάρτες επέκτασης στη θέση τους. Αρκετά με το εσωτερικό μέρος του Switch, ας περάσουμε και στο πίσω για να δούμε που κρύβεται το κουβάρι με τις καλωδιώσεις. Το διάκενο ανάμεσα στη βάση που κάθεται η μητρική και στο πλαϊνό κάλυμμα είναι αρκετό ώστε να χωρέσει άνετα πολλές και χοντρές καλωδιώσεις (βλέπε Enermax τροφοδοτικά). Επίσης ακόμη και χωρίς τίποτα εγκατεστημένο το κουτί διαθέτει αρκετές καλωδιώσεις όπως βλέπετε, χάρις στους ανεμιστήρες, τα πίσω LED (χρησιμοποιούν μια SATA power υποδοχή!) και το μπροστινό I/O πάνελ. Άκρως ενδιαφέρον βρήκαμε το power hub που υπάρχει στο μέσον του πίσω μέρους και με μια 4 pin Molex υποδοχή μπορεί να τροφοδοτήσει μέχρι και εφτά ανεμιστήρες. Εγκατάσταση Εξαρτημάτων Τα εξαρτήματα που θα τοποθετηθούν μέσα στο Switch 810 είναι τα παρακάτω: Mainboard: Asus P5Q SE2 CPU: Intel E5300 CPU Cooler: NZXT Havik 140 VGA: Nvidia GTX275 RAM:Corsair XMS2 DHXDDR2 4GB HDD: WD3200AAKS PSU: Silverstone Strider Plus ST50F-P Η εγκατάσταση ήταν πανεύκολη φυσικά και πώς να μην είναι όταν υπάρχει τόσο μεγάλος διαθέσιμος χώρος για να δουλέψεις. Αυτό είναι το καλό των full tower κουτιών άλλωστε, χωράνε τα πάντα και άνετα μέσα τους. Αφού εγκαταστήσαμε λοιπόν τους απαραίτητους αποστάτες τοποθετήσαμε την μητρική πάνω στην οποία είχαμε ήδη κουμπώσει τη θηριώδη Havic. Δεν συναντήσαμε πουθενά κανένα πρόβλημα και αφού τοποθετήσαμε τις καλωδιώσεις ATX 24pin και 12V του fully modular PSU κουμπώσαμε και την VGA. Εδώ να σημειώσουμε ότι η 275 μπορεί να είναι μια παλιά πλέον κάρτα αλλά το μήκος της είναι ιδιαίτερα μεγάλο (10.5" ή 267mm), οπότε μπορείτε να σχηματίσετε μια άποψη περί του πόσο χώρο διαθέτει το Switch για high-end VGAs. Επίσης το κουτί χώρεσε άνετα την ψηλή Havic και μάλιστα υπάρχει αρκετός χώρος διαθέσιμος για μια ακόμη ψηλότερη ψύκτρα. Το μόνο κακό με τη συγκεκριμένη μητρική είναι ότι παρόλο το τεράστιο άνοιγμα στη βάση η μια βίδα του backplate καλύπτετε οπότε αναγκαστικά πρέπει να αφαιρεθεί η μητρική για να βγει το backplate (σε περίπτωση αλλαγής της ψύκτρας). Αυτό δεν μπορούμε να πούμε ότι μας ενθουσίασε φυσικά αλλά πιθανόν με άλλες πιο σύγχρονες μητρικές κάρτες να μην αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα (με την ίδια μητρική είχαμε αντιμετωπίσει ακριβώς το ίδιο πρόβλημα στο Silverstone Fortress FT02). Στη συνέχεια εγκαταστήσαμε τον σκληρό δίσκο στην αντίστοιχη θήκη και είμαστε σχεδόν έτοιμοι. Υπόψη η συγκεκριμένες θήκες μπορούν να φιλοξενήσουν και SSDs αλλά απαιτείται η στερέωση με βίδες (οι οποίες παρέχονται φυσικά). Και με λίγο ρετουσάρισμα ακόμη το σύστημα είναι έτοιμο! Εδώ να σημειώσουμε ότι παρόλο που έχουμε άπειρα PSUs στη διάθεση μας δε διαθέταμε ένα άσπρο, έτσι ώστε να ταιριάζει με το χρώμα του Switch. Άλλη φορά θα τους πούμε να στείλουν και ένα άσπρο PSU πακέτο για διπλό review! Όπως βλέπετε το Switch επιτρέπει πολύ καλό cable management χάρις στις ειδικές τρύπες που διαθέτει. Στην πίσω πλευρά του τώρα θα θέλαμε περισσότερα σημεία για να πιάσουμε τα καλώδια (με δεματικά), μιας και τα σχετικά ανοίγματα είναι λίγα. Εδώ να τονίσουμε επίσης ότι η ποιότητα του εσωτερικού είναι κορυφαία και δεν υπάρχουν πουθενά γωνίες ή σημεία που πιθανόν να προκαλέσουν μικρο-τραυματισμό του χρήστη κατά την εγκατάσταση των εξαρτημάτων. Θερμοκρασίες-Θόρυβος Οι μετρήσεις σε κατάσταση πλήρους φορτίου, όσον αφορά τον επεξεργαστή, περιλάμβαναν την εκτέλεση του προγράμματος OCCT (ver. 4.1.0) και πιο συγκεκριμένα το CPU:LINPACK mode (64 bits & AVX Capable Linpack), το οποίο τρέξαμε για 15 λεπτά. H θερμοκρασία του σκληρού δίσκου λήφθηκε μετά από τη λειτουργία του συστήματος σε κατάσταση ηρεμίας για μισή ώρα. Όπως βλέπετε ο σκληρός δίσκος πραγματικά κρυώνει μέσα στο Switch 810 και η διαφορά με τα άλλα δύο cases είναι αρκετά μεγάλη. Για τη θερμοκρασία του επεξεργαστή δεν έχουμε κάποιο σχόλιο να κάνουμε μιας και δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης (δυστυχώς δεν είχαμε ξανά-χρησιμοποιήσει αυτή την ψύκτρα με το συγκεκριμένο επεξεργαστή σε άλλο case). Ο μέγιστος θόρυβος που μετρήσαμε από τους ανεμιστήρες του Switch 810 (με τον ανεμιστήρα της Havic απενεργοποιημένο) είναι 40.4 dBA στο ένα μέτρο απόσταση από το κουτί. Πρόκειται για ένα όχι και τόσο χαμηλό επίπεδο θορύβου που δε θα χαροποιήσει ιδιαίτερα τους λάτρεις της ησυχίας. Σίγουρα αν υπήρχε ένας fan controller μέσω του οποίου θα μπορούσαν να ρυθμιστούν σε χαμηλότερες στροφές οι τέσσερις 140mm ανεμιστήρες, τότε τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα όσον αφορά το θόρυβο. Τελικό Συμπέρασμα Το NZXT Switch 810 είναι ένα πολύ καλό case, δε χωράει αμφιβολία σε αυτό. Διαθέτει άπλετο χώρο, μπορεί να φιλοξενήσει high-end λύσεις υδρόψυξης (αλλά και αερόψυξης) στο εσωτερικό του, το airflow του είναι από τα καλύτερα που έχουμε δει και σχεδόν όλα τα τμήματα του αφαιρούνται πανεύκολα, επιτρέποντας πρόσβαση παντού. Πολύ έξυπνη ιδέα είναι η ενσωμάτωση ενός SD card reader στο μπροστινό πάνελ καθώς και ο φωτισμός LED στο πίσω μέρος, έτσι ώστε να βλέπετε καλά όταν εκτελείτε εργασίες στο συγκεκριμένο μέρος του κουτιού. Αν εξαιρέσουμε την εκτεταμένη χρήση πλαστικού στο μπροστά και πάνω μέρος του, η ποιότητα κατασκευής κυμαίνεται σε κορυφαία επίπεδα και η βαφή και το φινίρισμα είναι πολύ καλά ακόμη και στο εσωτερικό του κουτιού. Επίσης έχει γίνει καλός σχεδιασμός στο εσωτερικό του, με αποτέλεσμα το cable management να μη καταντά μια επίπονη διαδικασία για το χρήστη. Περνώντας στα αρνητικά σημεία που εντοπίσαμε, μερικά από αυτά είναι σίγουρα καθαρές παραλήψεις εκ μέρους της NZXT. Αναφερόμαστε φυσικά στην έλλειψη θύρας eSATA στο μπροστινό πάνελ του κουτιού και στο γεγονός ότι τα παρελκόμενα δεν περιλαμβάνουν ροδάκια για την ευκολότερη μετακίνηση αυτού του γίγαντα.Το πιο σημαντικό πρόβλημα που εντοπίσαμε και το οποίο σίγουρα θα ενοχλήσει πολλούς υποψήφιους αγοραστές είναι ο αυξημένος θόρυβος που παράγουν οι "μαμά" ανεμιστήρες. Αυτό βέβαια λύνεται με την αντικατάσταση τους ή με την τοποθέτηση ενός fan controller. Τέλος, πιστεύουμε ότι η μη υποστήριξη μητρικών HPTX με διαστάσεις γηπέδου (του γκολφ) δεν αφορά τους περισσότερους. To NZXT Switch 810 κοστίζει 166€ και τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια της συμβίωσης μας με αυτό αναφέρονται παρακάτω: Πλεονεκτήματα (Advantages) 'Απλετος χώρος Υποστηρίζει μέχρι και 10 ανεμιστήρες Led φωτισμός στο πίσω μέρος (με On/Off διακόπτη) 9 θύρες επέκτασης Εσωτερική καλωδίωση USB 3.0 (για τις δύο μπροστινές θύρες) Πρόγνωση για εκτεταμένο cable management Χωρίς εργαλεία εγκατάσταση των 5.25" οδηγών (οι 3.5" απαιτούν βίδωμα πάνω στο πλαστικό bracket) Υποστήριξη μεγάλων ψυγείων υδρόψυξης Εκτός από τις κλασσικές θύρες στο μπροστινό πάνελ υπάρχει και SD card reader Εύκολα αφαιρούμενα φίλτρα αέρος Μειονεκτήματα (Disadvantages) Σχετικά υψηλός εκλυόμενος θόρυβος. Ένα fan controller σίγουρα θα βοηθούσε τα πράγματα Δεν υπάρχει θύρα eSATA στο μπροστινό πάνελ Δεν εξοπλίζεται με ροδάκια Δε διαθέτει φίλτρο αέρος στο πάνω μέρος Τα μπροστά και πάνω πάνελ είναι από πλαστικό Αν και full tower δεν υποστηρίζει HPTX μητρικές Με βάση όλα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που απέσπασε το Switch 810 της NZXT δεν μπορεί να είναι μικρότερη από: Εδώ άλλη μια παρουσίαση του TheLab έφτασε στο τέλος της. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Caseking για την ευγενική παραχώρηση του NZXT Switch 810. crmaris

Μετά τα πετυχημένα HS1, η δεύτερη γενιά ακουστικών (headsets) της Corsair κάνει την εμφάνιση της για να προσελκύσει περισσότερους χρήστες και να διεκδικήσει έτσι ακόμη μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα των πωλήσεων. Από ότι φαίνεται αυτή η εταιρία θέλει να εμπλακεί σε οτιδήποτε έχει σχέση με τους gamers και καλά κάνει αν κρατάει την ποιότητα ψηλά, όπως μας έχει συνηθίσει. Η φρέσκια γενιά Vengeance headsets αποτελείται από τρία μοντέλα, τα Vengeance 1100 και τα ακριβότερα 1300 και 1500. Η κύρια διαφορά των δύο τελευταίων είναι ότι τα 1300 συνδέονται στο σύστημα μέσω 3.5mm υποδοχών οπότε και απαιτούν την ύπαρξη κάρτας ήχου ενώ τα 1500 ενσωματώνουν μια κάρτα ήχου και συνδέονται με το σύστημα μέσω μιας USB θύρας. Στη σημερινή δοκιμή θα σας παρουσιάσουμε το κορυφαίο/ακριβότερο μοντέλο των Vengeance headsets, το οποίο φυσικά είναι το 1500. Ας δούμε συνοπτικά τα κύρια χαρακτηριστικά των Vengeance 1500. Όπως αναφέρει η Corsair το συγκεκριμένο headset στηρίζεται στο πετυχημένο HS1 φέροντας βελτιώσεις στην ποιότητα του ήχου, χάρις στον αναβαθμισμένο επεξεργαστή ήχου (της ενσωματωμένης κάρτας ήχου) και κάποιες αλλαγές έχουν γίνει επίσης και στην ακουστική σχεδίαση τους. Τα Vengeance 1500 είναι κλειστού τύπου ακουστικά (με 50 χιλιοστά διάμετρο ηχείων), οπότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και σε θορυβώδη περιβάλλοντα ή από χρήστες που απλά θέλουν να απομονώσουν τα ακούσματα τους από τους γύρω τους. Τα υφασμάτινα και αφρώδη προστατευτικά/μαξιλαράκια των αυτιών (earpads) συμβάλουν τα μέγιστα στην πολύωρη, ξεκούραστη, χρήση και το ενσωματωμένο μικρόφωνο που διαθέτει τεχνολογία μείωσης του περιβάλλοντος θορύβου θα φανεί χρήσιμο τόσο σε multiplayer παιχνίδια, όσο και σε εφαρμογές επικοινωνίας (π.χ. Skype). Πριν τελειώσουμε τη σύντομη αυτή περιγραφή δε θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι τα Vengeance 1500 εξοπλίζονται και με ένα φωτιζόμενο και καλαίσθητο χειριστήριο για τη ρύθμιση της έντασης του ήχου. Χαρακτηριστικά Τα χαρακτηριστικά των Vengeance 1500 παραθέτονται στων παρακάτω πίνακα. Corsair Vengeance 1500 Specifications Headphones Frequency Response: 20Hz to 20kHz Impedance 32 Ohms @ 1kHz Dynamic Range 95dB (A-weighted) Drivers 50mm Interface USB Type A Cable Length 3 m USB power consumption 250mW Microphone Type Unidirectional noise-cancelling Impedance 2.2k Ohms Frequency Response 100Hz to 10kHz Sensitivity *-44dB (+/-3dB) Common Warranty 2 years Price 92€ Η διάμετρος των οδηγών φτάνει τα 50mm έτσι ώστε αυτοί να καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ακουστικών συχνοτήτων χωρίς παραμορφώσεις ακόμη και σε υψηλή ένταση. Επίσης, οι μεγάλοι οδηγοί συμβάλουν και στην αναπαραγωγή καλύτερου και βαθύτερου μπάσου. Το μήκος του καλωδίου σύνδεσης είναι αρκετά μεγάλο, φθάνοντας τα τρία μέτρα, οπότε θα βολέψει όλους τους χρήστες. Οι ενεργειακές απαιτήσεις τώρα των ακουστικών είναι ιδιαίτερα χαμηλές μιας και τα ίδια απαιτούν μόλις 0,05A από την USB θύρα. Το μικρόφωνο εξοπλίζεται με τεχνολογία μείωσης του περιβάλλοντος θορύβου (noise cancelling), έτσι ώστε ο συνομιλητής να σας ακούει καθαρά ακόμη και αν εσείς βρισκόσαστε σε θορυβώδες περιβάλλον. Το μικρόφωνο βρίσκεται πάνω σε μια περιστρεφόμενη βάση ώστε να μπορεί να απομακρυνθεί όταν δεν το χρησιμοποιείτε. Στην κανονική του θέση η απόσταση από το στόμα του χρήστη είναι ιδανική για να "πιάνει" την ομιλία αλλά όχι και το θόρυβο της αναπνοή. Συσκευασία και Περιεχόμενα Τα Vengeance 1500 έρχονται μέσα σε μια μαζεμένη συσκευασία η οποία παρέχει μια βασική, κατά τη γνώμη μας όχι επαρκής, προστασία απέναντι στις κακοτοπιές που θα αντιμετωπίσουν κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας υπάρχει μια φωτογραφία των ακουστικών με το μικρόφωνο ανεπτυγμένο. Στα δεξιά του κουτιού υπάρχει ένα διαφανές άνοιγμα από το οποίο μπορούμε να διακρίνουμε τη μία πλευρά των 1500 με το μικρόφωνο. Στο πίσω μέρος της συσκευασίας δε θα βρείτε πολλές λεπτομέρειες περί των χαρακτηριστικών των ακουστικών, παρά μια απλή επιγραμματική αναφορά στα προτερήματα τους με το σημαντικότερο στοιχείο να αποτελεί το Dolby 7.1 surround mode που υποστηρίζουν. Τέλος, σε μία από τις πλευρές του κουτιού υπάρχει ένας πίνακας που περιέχει τα πιο ενδιαφέροντα τεχνικά χαρακτηριστικά του headset. Ας ανοίξουμε όμως τη συσκευασία για να ρίξουμε μια καλύτερη ματιά στον πρωταγωνιστή της σημερινής δοκιμής. Τα Vengeance 1500 βρίσκονται τοποθετημένα σε μια χάρτινη θήκη, με τα πλαϊνά τους όμως εκτεθειμένα και το μικρόφωνο ουσιαστικά απροστάτευτο. Δεδομένης της τιμής τους θα θέλαμε να ήταν πιο καλά προστατευμένα και επιπλέον να υπήρχε μια υφασμάτινη θήκη για τη μεταφορά/αποθήκευση τους. Μέσα στη συσκευασία βρήκαμε και το γνωστό χαρτάκι που ειδοποιεί τον μελλοντικό αγοραστή ότι σε περίπτωση προβλήματος θα πρέπει να στείλει το προϊόν πίσω στην Corsair και όχι στο μαγαζί από όπου τα αγόρασε. Δεν αναφέρει όμως ποιος θα πληρώσει τα έξοδα της μεταφοράς, τουλάχιστον κατά την αποστολή προς την εταιρία. Κανονικά θα έπρεπε να υπήρχε μια διευκρίνηση περί αυτού. Κάτω Από το Φακό Όπως θα διαπιστώσετε από τις φωτογραφίες που ακολουθούν, η ποιότητα κατασκευής των Vengeance 1500 είναι ιδιαίτερα υψηλή με την Corsair να έχει δώσει ιδιαίτερη σημασία ακόμη και σε μικρές λεπτομέρειες (π.χ. το ασημένιο κάλυμμα του μικροφώνου έτσι ώστε να ταιριάζει αυτό με του ίδιου χρώματος σκελετό των ακουστικών). Τα υφασμάτινα earpads είναι παραγεμισμένα με αφρώδες υλικό, έτσι δε θα ζορίσουν/ενοχλήσουν τα αυτιά σας ακόμη και μετά από πολύωρη χρήση, σημείο στο οποίο μειονεκτούν πολλά headsets που κυκλοφορούν στο εμπόριο. Επίσης τα earpads είναι αφαιρούμενα έτσι ώστε να μπορείτε να τα αντικαταστήσετε/καθαρίσετε. Υπάρχει φυσικά η δυνατότητα ρύθμισης των ακουστικών ανάλογα με το μέγεθος του κεφαλιού του χρήστη και στο πάνω μέρος τους υπάρχει μαξιλαράκι για να μην γίνονται ενοχλητικά στην κορυφή του κεφαλιού. Τα ακουστικά όπως αναφέραμε και στον πρόλογο είναι κλειστού τύπου, δηλαδή αγκαλιάζουν τα αυτιά του χρήστη απομονώνοντας τον από τους τυχόν εξωτερικούς θορύβους, περιορίζοντας ταυτόχρονα τον εκλυόμενο θόρυβο έτσι ώστε να μην ακούνε και οι γύρω ότι ακούτε. Σύμφωνα με την Corsair το διάφραγμα (baffle) των 50mm ηχείων είναι κατάλληλα σχεδιασμένο έτσι ώστε να αποδίδεται με υψηλότερη πιστότητα ο dolby ήχος, τόσο στην αναπαραγωγή ταινιών όσο και σε παιχνίδια. Τα Vengeance 1500 εκτός από απλό Dolby Headphone ήχο υποστηρίζουν και ήχο 7.1 καναλιών, χάρις στο C-Media 6302 chipset που χρησιμοποιούν. Το συγκεκριμένο υποστηρίζει 16 bit ανάλυση σήματος C-Media 6302 και μέχρι 48 KHz sample rate. Πρόκειται δηλαδή για μια αξιοπρεπή κάρτα ήχου που αν και δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις high-end λύσεις, για gaming και σε νορμάλ χρήση θα κάνει τη δουλειά της μια χαρά. Για τους υπόλοιπους που θέλετε να ακούτε το 5ο βιολί στο βάθος κατά την αναπαραγωγή κλασσικής μουσικής, καλύτερα να προτιμήσετε ένα συνδυασμό Xonar-AKG/Sennheiser ακουστικών που κοστίζει όμως πολλαπλάσια. Το μικρόφωνο χρησιμοποιεί την τεχνολογία noise-cancelling για να μειώνει στο ελάχιστο δυνατό τους εξωτερικούς ήχους, έτσι ώστε η ομιλία να αποδίδεται καθαρά ακόμη και σε θορυβώδη περιβάλλοντα. Μια περιστρεφόμενη βάση το φιλοξενεί και η απόσταση από το στόμα του χρήστη είναι η ιδανική έτσι ώστε να αναπαράγεται καθαρά η ομιλία και ταυτόχρονα να μη γίνεται ενοχλητικό. Στο καλώδιο των ακουστικών ενσωματώνεται και ένα αρκετά μεγάλο χειριστήριο το οποίο παρέχει τη δυνατότητα ρύθμισης της έντασης των ακουστικών καθώς και το mute του μικροφώνου. Το χειριστήριο φωτίζεται από ένα απαλό μπλε χρώμα το οποίο όταν πατηθεί το πλήκτρο mute αλλάζει σε κόκκινο. Τέλος, το ίδιο το καλώδιο σύνδεσης είναι λεπτό, sleeved και αρκετά εύκαμπτο έτσι ώστε να μην τσακίζει. Λογισμικό Μαζί με τα ακουστικά δε θα βρείτε κάποιο CD/DVD με λογισμικό, οπότε θα πρέπει να επισκεφτείτε τη σχετική σελίδα της Corsair για να κατεβάσετε τους drivers του headset. Εδώ να τονίσουμε ότι ακόμη και χωρίς τους ειδικούς drivers της Corsair, τα Windows 7 αναγνωρίζουν τα Vengeance 1500 και αυτά λειτουργούν κανονικά. Χωρίς το ειδικό λογισμικό όμως δεν έχετε πρόσβαση σε λειτουργίες όπως το equalizer, τη δυνατότητα αλλαγής mode κτλ. Παρακάτω θα βρείτε μερικά screenshots από το πώς αναγνωρίζουν τα Windows 7 τα ακουστικά, χωρίς τον driver της Corsair. Αφού κατεβάσετε και εγκαταστήσετε το πρόγραμμα οδήγησης της Corsair έχετε πλήρη πρόσβαση σε όλα τα χαρακτηριστικά των Vengeance 1500. Εκτός από τις βασικές ρυθμίσεις έντασης των ακουστικών και μικροφώνου έχετε πρόσβαση επίσης σε ένα equalizer το οποίο από default έχει όλες τις επιμέρους ρυθμίσεις στα 0 Db. Στη διάθεση του χρήστη υπάρχουν τα παρακάτω έτοιμα προφίλ: Music + bass Music reference Movies Mod-X F.P.S. gaming M.M.O. gaming Μπορείτε φυσικά να δημιουργήσετε και να αποθηκεύσετε και δικά σας προφίλ. Στο πάνω δεξιά μέρος του προγράμματος υπάρχουν τα τρία mode λειτουργίας των ακουστικών. Το πρώτο (Bypass) στέλνει στέρεο σήμα στα ακουστικά χωρίς κάποια ειδική επεξεργασία του ήχου. Το δεύτερο (dolby) παρέχει 5.1 κανάλια ήχου μέσω ειδικής επεξεργασίας του σήματος και αυξάνει το βάθος πεδίου του ήχου. Σε ακρόαση μουσικής αυτό το mode μας άρεσε περισσότερο. Προσοχή, θα πρέπει να τονίσουμε εδώ ότι για να ενεργοποιηθεί το Dolby Pro Logic IIx και να φωτιστεί το αντίστοιχο εικονίδιο θα πρέπει να ρυθμίσετε τα ηχεία ως 5.1 μέσω του control panel των Windows. Επίσης αν αλλάξετε mode και ξαναγυρίσετε μετά πάλι σε dolby το Dolby Pro Logic IIx χάνεται και θα πρέπει να επαναλάβετε τη ρύθμιση των ηχείων σε 5.1 για να ενεργοποιηθεί και πάλι. Το τελευταίο mode προσφέρει 7.1 εικονικά κανάλια ήχου χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του C-Media 6302 chipset. Σε αυτό το mode έχετε τη δυνατότητα να μετατοπίσετε τη θέση των εικονικών ηχείων στο χώρο, έτσι ώστε να φέρετε τον ήχο στα μέτρα σας. Δυστυχώς δεν έχετε τη δυνατότητα να μεγαλώσετε/μικρύνεται το βάθος πεδίου, κάτι που μπορείτε να κάνετε στο dolby mode (αλλά εκεί δεν μπορείτε να ρυθμίσετε τη θέση των ηχείων στο χώρο). Θα θέλαμε να υπήρχαν οι παραπάνω δύο ρυθμίσεις ταυτόχρονα διαθέσιμες και στα δύο mode λειτουργίας (dolby και 7.1). Όπως βλέπετε το πρόγραμμα ελέγχου των Vengeance 1500 είναι αρκετά απλό αλλά ταυτόχρονα εύχρηστο, χωρίς να μπερδεύει το χρήστη με πληθώρα σύνθετων επιλογών και εκμεταλλεύεται επαρκώς τις δυνατότητες των ακουστικών. Βέβαια στο μέλλον πιστεύουμε ότι η Corsair θα το εμπλουτίσει/βελτιώσει αρκετά μιας και η συγκεκριμένη εταιρία φημίζεται για την καλή υποστήριξη που προσφέρει στα προϊόντα της. [BREAK=Ακούσματα - Απόδοση Μικροφώνου] Και ήρθε η στιγμή να δούμε αν πράγματι τα Vengeance 1500 αποδίδουν τόσο καλά, όσο η Corsair υπόσχεται. Όσον αφορά τις ακροάσεις θα τα δοκιμάσουμε στα εξής: Αναπαραγωγή μουσικής Παιχνίδια Ταινίες Εδώ να επισημάνουμε σε αυτούς που πιθανόν δεν το έχουν ακόμη συνειδητοποιήσει, ή απλά ήρθαν κατευθείαν εδώ χωρίς να διαβάσουν τις προηγούμενες σελίδες. Τα Vengeance 1500 διαθέτουν ενσωματωμένη κάρτα ήχου οπότε και δεν εκμεταλλεύονται αυτή που πιθανόν να έχει το σύστημα που θα τα συνδέσετε. Αυτό φυσικά ισχύει για όλα τα headset που συνδέονται μέσω USB θύρας. Οπότε αν διαθέτετε ήδη μια καλή κάρτα ήχου τότε καλύτερα να αγοράσετε άλλου τύπου ακουστικά. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το πιο απλό πράγμα που θα κάνει κάποιος με τα ακουστικά του, το άκουσμα μουσικής. Με τα Vengeance ακούσαμε διάφορα είδη μουσικής από rock και heavy metal μέχρι trance και house. Το καλύτερο mode λειτουργίας για μουσική είναι σίγουρα το dolby (μεσαίο στο πρόγραμμα ρύθμισης) με ενεργοποιημένο το Dolby Pro Logic IIx, όπου ο background ήχος έχει μεγαλύτερη πιστότητα και βάθος χωρίς αυτό να γίνεται εις βάρος των φωνητικών τα οποία διατηρούν την καθαρότητα τους. Σε bypass mode τώρα ο ήχος είναι πεντακάθαρος απλά σε σύγκριση με τα Superlux HD668B και μια Audigy X-Fi Fatal1ty το μπάσο των Vengeance 1500 δεν είναι τόσο ζωντανό ακόμη και με τη χρησιμοποίηση του προφίλ Music + Bass. Όσο και αν προσπαθήσαμε να φτάσουμε το επίπεδο μπάσου του συνδυασμού HD668B-Audigy με τη ρύθμιση του equalizer, το αποτέλεσμα δεν ήταν το ίδιο (πάντα σε bypass mode). Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι αντιπαραθέσαμε απέναντι στα Vengeance 1500 ένα πολύ δυνατό σετ ακουστικών-κάρτας ήχου. Ευκαιρία να παίξουμε και λίγο σε αυτό το review, έτσι φορτώσαμε το αγαπημένο Battlefield 3 για να "καθαρίσουμε" μερικούς κακούς. Σε gaming περιβάλλον τα Vengeance 1500 πραγματικά βρίσκονται στο στοιχείο τους. Το Dolby Pro Logic IIx mode προσφέρει απαράμιλλη ηχητική αίσθηση και πραγματικά ζωντανεύει το πεδίο του παιχνιδιού. Μπορείτε να ακούσετε από ποιο σημείο προέρχονται οι πυροβολισμοί και σε γενικές γραμμές οποιαδήποτε ηχητική λεπτομέρεια μεταφέρεται με ακρίβεια στα αυτιά του παίχτη. Πιο συγκεκριμένα, στο BF3 σε κάποιο σημείο καθώς ο χαρακτήρας κατέβαινε τις σκάλες ενός κτιρίου ακούσαμε κάτι μύγες να πετάνε και ψάχναμε να βρούμε τη μυγοσκοτώστρα. Για τέτοια πιστότητα μιλάμε και το καλύτερο αυτή η πιστότητα είναι εύκολα μεταφερόμενη (portable). Δηλαδή μπορείτε να πάρετε τα ακουστικά σας και να πάτε να παίξετε σε κάποιο άλλο σύστημα χωρίς να σας απασχολεί τι κάρτα ήχου φοράει αυτό και πώς θα τη ρυθμίσετε βέλτιστα. Αυτό είναι το μεγάλο προτέρημα ενός USB headset. Εκτός από το BF3 φορτώσαμε και άλλα παιχνίδια, όπως το Left 4 Dead 2, όπου τα ακουστικά πάλι απέδωσαν ιδιαίτερα καλά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το ότι η Corsair χαρακτηρίζει τα Vengeance 1500 ως gaming headset. Τελευταία αφήσαμε τη δοκιμή των ακουστικών σε αναπαραγωγή ταινιών. Όταν οι ταινίες δε διαθέτουν εξαρχής dolby ήχο αλλά απλό στερεοφωνικό (DVDrip ως επί το πλείστο) τότε το Dolby Pro Logic IIx mode (ακόμη και το απλό dolby) ακούγεται πολύ καλύτερα, βαθαίνοντας και ζωηρεύοντας τον ήχο, ενώ το 7.1 δεν προσφέρει τίποτα απεναντίας τον κάνει πιο ρηχό/ξερό. Εκτός από DVDrip όμως δοκιμάσαμε και ταινίες σε Blue Ray format όπου το 7.1 mode βρίσκεται στο στοιχείο του, αναπαράγοντας άψογατα ηχητικά κανάλια και δίνοντας τη σωστή αίσθηση αλλά και το βάθους του πεδίου. Βέβαια και εδώ το Dolby Pro Logic IIx mode μεταφέρει πολύ καλά το ηχητικό πεδίο, οπότε η τελική επιλογή ανάμεσα στα δύο modes εξαρτάται από τις προτιμήσεις του χρήστη. Αρκετά όμως με την απόδοση των ακουστικών, ας δούμε πώς τα πάει και το μικρόφωνο στην εγγραφή/αναπαραγωγή ομιλίας. Βασικό πρόγραμμα για τις δοκιμές του μικροφώνου υπήρξε το Skype. Αρχικά οι δοκιμές έγιναν σε ήσυχο περιβάλλον όπου και το μικρόφωνο κατέγραψε με απόλυτη πιστότητα την ομιλία μας χωρίς να καταγράφει το θόρυβο της αναπνοής μας, κάτι που μερικά χαμηλότερης ποιότητας μικρόφωνα κάνουν με αποτέλεσμα να μειώνεται κατά πολύ η ποιότητα επικοινωνίας. Σειρά είχαν οι δοκιμές σε περιβάλλον με αυξημένο θόρυβο για να δούμε την ευαισθησία του μικροφώνου σε εξωτερικούς θορύβους και πόσο καλά η noise cancelling λειτουργία τους αποβάλλει. Τα αποτελέσματα δεν ήταν αυτά που θα θέλαμε να δούμε/ακούσουμε. Οι θόρυβοι του περιβάλλοντος καταγράφηκαν με αρκετά υψηλή ένταση, χωρίς ωστόσο να κάνουν την επικοινωνία αδύνατη ή έστω δύσκολη. Η ποιότητα της φωνής παραμένει σε υψηλά επίπεδα αλλά οι εξωτερικοί θόρυβοι περνάνε στο αρκετά ευαίσθητο μικρόφωνο και δυστυχώς η τεχνολογία απόρριψης θορύβου δεν προσφέρει και πολλά. Τελικό Συμπέρασμα Μετά το τέλος όλων των δοκιμών που πραγματοποιήσαμε μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι τα Vengeance 1500 μας εντυπωσίασαν με την απόδοση τους, ιδιαίτερα σε gaming περιβάλλοντα αλλά και στην αναπαραγωγή ταινιών. Από ότι φαίνεται το C-Media 6302 chipset με τις δυνατότητες που έχει συμβάλει τα μέγιστα στην πολύ καλή απόδοση των ακουστικών. Επίσης το πρόγραμμα ελέγχου της Corsair είναι ιδιαίτερα εύχρηστο και παρέχει στο χρήστη όλα όσα χρειάζεται για να "φέρει" τα ακουστικά στα μέτρα του. Καλό θα είναι πάντως με το που γίνει η εγκατάσταση του οδηγού της συσκευής να ρυθμιστεί το equalizer μιας και αρχικά βρίσκεται σε default κατάσταση με το μπάσο να απουσιάζει εμφανώς. Αν θέλετε ένα σετ ακουστικών για τον φορητό υπολογιστή σας, για ένα desktop υπολογιστή που δε διαθέτει καλή κάρτα ήχου (ή δεν έχει καθόλου) ή αν απλά επιθυμείτε να μεταφέρετε παντού τον ήχο/ρυθμίσεις που προτιμάτε τότε τα Vengeance 1500 είναι μια πολύ καλή επιλογή. Αν τώρα το σύστημα σας διαθέτει ήδη μια καλή κάρτα ήχου και δε σας ενδιαφέρει η ευελιξία που παρέχουν τα Vengeance 1500 τότε καλύτερα να κοιτάξετε τα Vengeance 1300, τα οποία στην ουσία είναι ίδια με τα 1500 μόνο που δε διαθέτουν ενσωματωμένη κάρτα ήχου. To Vengeance 1500 gaming headset κοστίζει 92€ και τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια της συμβίωσης μας με αυτό αναφέρονται παρακάτω: Πλεονεκτήματα (Advantages) Ποιότητα κατασκευής Υφασμάτινα και αφαιρούμενα earpads Άνετα ακόμη και μετά από πολύωρη χρήση Πραγματικά portable λόγω της ενσωματωμένης κάρτας ήχου και της σύνδεσης USB Καλό surround mode (Dolby Pro Logic IIx, 7.1) ιδιαίτερα σε gaming καταστάσεις Εύχρηστο χειριστήριο ρύθμισης της έντασης του ήχου Επαρκές μήκος καλωδίου Λειτουργικό μικρόφωνο Μειονεκτήματα (Disadvantages) Πιο ευαίσθητο, από όσο πρέπει, μικρόφωνο Δεν παρέχεται θήκη μεταφοράς Συσκευασία που δεν παρέχει ιδιαίτερη προστασία Με βάση όλα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που απέσπασε το Vengeance 1500 gaming headset της Corsair δεν μπορεί να είναι μικρότερη από: Εδώ άλλη μια παρουσίαση του TheLab έφτασε στο τέλος της. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Corsair για την ευγενική παραχώρηση του προϊόντος της σημερινής παρουσίασης. crmaris

Στην αρχή ήταν οι μνήμες, μετά ήρθαν τα usb sticks και στη συνέχεια έγινε η μεγάλη είσοδος στους τομείς των τροφοδοτικών και συστημάτων ψύξης. Με ότι και αν έχει ασχοληθεί η Corsair έχει γνωρίσει μεγάλη επιτυχία και αναγνώριση από τους χρήστες, μιας και τα προϊόντα της χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιότητα και καλές επιδόσεις. Θέλοντας να εμπλουτίσει ακόμη περισσότερα την γκάμα των προϊόντων της, η Corsair αποφάσισε να εισέλθει και στον τομέα των gaming πληκτρολογίων/ποντικιών έτσι στη φρέσκια σειρά Vengeance υπάρχουν τα gaming μηχανικά πληκτρολόγια K60 και K90 καθώς και τα M60 και Μ90 μοντέλα ποντικιών. Στη σημερινή δοκιμή θα έχουμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε τα K90 και Μ60 και να σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας κάνοντας την πιο ευχάριστη δουλειά του κόσμου, παίζοντας games φυσικά! Πριν προχωρήσουμε στο κυρίως θέμα ας δούμε περιληπτικά τα χαρακτηριστικά του καθένα από τα προϊόντα που θα δοκιμάσουμε σήμερα. Ας αρχίσουμε με το K90 λοιπόν. Πρόκειται για ένα πληκτρολόγιο, το οποίο χρησιμοποιεί μηχανικούς διακόπτες για τα περισσότερα πλήκτρα του, τύπου Cherry MX Red. Για όσους δεν ξέρουν τι εστί μηχανικό (όχι βερίκοκο) πληκτρολόγιο θα το εξηγήσουμε στις επόμενες σελίδες, μην ανησυχείτε. Επιπλέον διαθέτει 18 macro κουμπιά και τρία macro-sets οπότε ο χρήστης έχει στη διάθεση του συνολικά 54 macros! Επίσης για τα σκοτεινά περιβάλλοντα που αρέσκονται οι περισσότεροι να παίζουν υπάρχει LED φωτισμός ο οποίος ρυθμίζεται σε τέσσερα επίπεδα και για να μην πονάει ο καρπό σας από το πολύωρο gaming το K90 διαθέτει και ένα μεγάλο wrist-rest. Τέλος, η Corsair το εφοδίασε και με ειδικά multimedia κουμπιά καθώς και με μια βουρτσισμένη αλουμινένια επιφάνεια η οποία προσθέτει πολλούς πόντους στην ποιότητα και την εμφάνιση. Ο Μ60 ποντικός προορίζεται περισσότερο για FPS (First Person Shooter) παιχνίδια μιας και δε διαθέτει πολλά κουμπιά και συν τις άλλης εφοδιάζεται με ένα sniper κουμπί το οποίο ρίχνει τα DPI κάνοντας τον πιο αναίσθητο/αργό στις κινήσεις, βοηθώντας έτσι στο να πετύχετε αυτό το head shot που θέλετε. O λέιζερ σένσορας του M60 μπορεί να φτάσει μέχρι τα 5700 DPI, για αυτούς που διαθέτουν τριπλά μόνιτορ και ρυθμίζεται φυσικά on-the-fly. To polling rate είναι 1ms/1000Hz για ακαριαία αντίδραση στις κινήσεις του χεριού και επιπρόσθετα μέσω του παρεχόμενου λογισμικού μπορεί να ρυθμιστεί το lift height του σένσορα καθώς και να ελεγχθεί η επιφάνεια πάνω στην οποία δουλεύετε το M60, για να το ρυθμίσετε στην εντέλεια. Τέλος, το σασί του ποντικού είναι κατασκευασμένο από ένα μονοκόμματο κομμάτι αλουμινίου, με την ποιότητα κατασκευής κατασκευής να βρίσκεται σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Αρκετά όμως με τα προκαταρκτικά, η όρεξη πρέπει να έχει ήδη ανοίξει οπότε προχωρήσουμε στο κυρίως πιάτο. Χαρακτηριστικά Τα χαρακτηριστικά των Κ90 και M60 παραθέτονται στους παρακάτω πίνακες. Corsair Vengeance K90 Specifications Key Switch Cherry MX Red mechanical switch technology Keystrokes 50 million Lighting LED backlight with four levels of lighting (0% - 66% - 75% - 100%) Max Macros Support 54 Interface 2 x USB with gold plated contacts Cable Length 1.8 m Media keys volume control, mute, play, stop, pause and skip tracks Windows Lock Key yes USB Hub one high speed USB 2.0 port Polling Rate 1000Hz max Dimensions 502(L) x 163(W) x 24(H) mm Warranty 2 years Price 120€ Το Κ90 όπως αναφέραμε και στον πρόλογο εφοδιάζεται με Cherry MX Red μηχανικούς διακόπτες οι οποίοι αντέχουν μέχρι και 50.000.000 keystrokes, οπότε θα σας συντροφεύουν για πάρα πολύ καιρό όσο μανιακός gamer και αν είστε. Το πληκτρολόγιο συνδέεται με δύο USB στο σύστημα και διαθέτει μια θύρα USB στο μπροστινό μέρος του για να συνδέσετε κάποια περιφερειακή συσκευή. Επίσης, όπως σε κάθε σοβαρό gaming πληκτρολόγιο υπάρχει ένα πλήκτρο για το κλείδωμα του πλήκτρου των Windows , έτσι όταν παίζετε και πατήσετε κατά λάθος το τελευταίο κουμπί δε θα υπάρχει πρόβλημα. Επίσης ένα χαρακτηριστικό που δεν αναφέρουμε στον παραπάνω πίνακα είναι αυτό του anti-ghosting. Όχι το συγκεκριμένο πληκτρολόγιο δεν είναι κυνηγός φαντασμάτων, απλά με τον όρο anti-ghosting υποδηλώνεται ότι μπορείτε να πατήσετε πολλά κουμπιά ταυτόχρονα και να ανταποκριθούν όλα κανονικά χωρίς τα κολλήματα που εμφανίζουν τα κοινά πληκτρολόγια. Πιο συγκεκριμένα το K90 υποστηρίζει το πάτημα μέχρι και 20 κουμπιών ταυτόχρονα! Δηλαδή θα πρέπει να έχετε δύο ζευγάρια χέρια για να το φτάσετε στα όρια! Τέλος, οι διαστάσεις του και ειδικά το μήκος του είναι μεγάλες και η τιμή αρκετά τσουχτερή, όπως συμβαίνει άλλωστε με κάθε μηχανικό πληκτρολόγιο. Ακολουθεί και ο πίνακας με τα χαρακτηριστικά του ποντικού M60. Corsair Vengeance M60 Specifications Sensor 5700dpi Avago ADNS-9500 LaserStream™ DPI Levels 100 - 5700 (100 step) Buttons 8 (+ wheel) Macros support Yes Led lighting Yes USB cable length 2 m Maximum Speed 165 inches/sec Maximun Acceleration 30 Gs Polling Rate 1000Hz max Adjustable weights 3 x 4.5g Dimensions 118(L) x 77(W) x 39(H) mm Interface 1 x USB Type A Warranty 2 years Price 48€ Τα μέγιστα DPI που "πιάνει" τo M60 ακόμη και στην Dell 3008 (30") οθόνη των δοκιμών είναι υπερβολικά. Τα κουμπιά είναι αρκετά για παίχτες FPS αλλά σε MMO (Massively Multiplayer Online) και RTS (Real-Time Strategy) παιχνίδια ίσως φανούν λίγα. Για τα τελευταία ιδανικότερο ποντίκι είναι το μεγαλύτερο της σειράς, το M90, που διαθέτει 15 συνολικά προγραμματιζόμενα κουμπιά. Η μέγιστη ταχύτητα κίνησης που μπορεί να αναγνωρίσει το M60 είναι εκπληκτική και αγγίζει τις 165 ίντσες/δευτερόλεπτο. Έτσι ακόμη και αν διαθέτετε αντανακλαστικά/ταχύτητα αντίδρασης οδηγού Formula 1 δε θα έχετε πρόβλημα. Τέλος, η τιμή του ποντικού είναι τίμια για αυτά που υπόσχεται αλλά μετά τις δοκιμές θα έχουμε μια πιο εμπεριστατωμένη άποψη περί αυτού του θέματος. Τι Εστί Μηχανικό Πληκτρολόγιο Στην σύγχρονη εποχή μας όλα σχεδόν τα πληκτρολόγια, ακόμη και αυτά που κοστίζουν ιδιαίτερα ακριβά, έχουν θόλους από καουτσούκ (ή rubber domes) κάτω από τα πλήκτρα τους. Αυτό συμβαίνει κυρίως για οικονομικούς λόγους. Το αποτέλεσμα είναι μια αποστειρωμένη αίσθηση στην πληκτρολόγηση, κάτι που δε γίνετε ιδιαίτερα αισθητό όταν γράφετε κείμενα ή προγραμματίζετε αλλά γίνεται ενοχλητικό, τουλάχιστον στους μυημένους, κατά τη διάρκεια του gaming. Έτσι όλα τα σοβαρά gaming πληκτρολόγια έχουν υιοθετήσει τη χρησιμοποίηση κλασσικών διακοπτών με ελατήριο, για την ενεργοποίηση των πλήκτρων τους. Αυτό επιφέρει δραματική βελτίωση στην αίσθηση αλλά και στην ταχύτητα, μιας και τα μηχανικά πλήκτρα δε χρειάζεται να πατηθούν μέχρι το τέρμα για να ενεργοποιηθούν. Αυτό φυσικά επιφέρει ακόμη ένα θετικό, τη μεγαλύτερη ταχύτητα απόκρισης, κάτι που αναζητούν όλοι οι gamers. Το μόνο αρνητικό που έχουν τα μηχανικά πλήκτρα είναι ο αυξημένος θόρυβος κατά την πληκτρολόγηση, αλλά σε μερικούς αρέσει αυτός ο θόρυβος. Περιληπτικά υπάρχουν τέσσερις τύποι διακοπτών: Cherry MX Black Cherry MX Brown Cherry MX Blue Cherry MX Red (με αυτούς εξοπλίζεται το K90) Στον παρακάτω πίνακα θα δείτε τις διαφορές των παραπάνω διακοπτών καθώς και ποιος τύπος είναι καλύτερος για gaming πληκτρολόγια, σύμφωνα πάντα με την Corsair. Τέλος, γι'αυτούς που θέλουν να μάθουν περισσότερα πάνω στο θέμα των μηχανικών πληκτρολογίων εδώ και εδώ θα βρείτε δύο εξαιρετικά άρθρα που αναλύουν σε βάθος το θέμα. Συσκευασίες και Περιεχόμενα Το K90 έρχεται μέσα σε μια ευμεγέθη συσκευασία, κάτι φυσικό μιας και το μήκος του είναι ιδιαίτερα μεγάλο αφού έχει τρεις έξτρα σειρές πλήκτρων για τα macro keys. Το ίδιο το πληκτρολόγιο προστατεύεται πολύ καλά μέσα στο κουτί, έτσι θα φτάσει με ασφάλεια στον τυχερό ιδιοκτήτη του ακόμη και αν οι μεταφορείς είναι κακόκεφοι. Στο εξωτερικό μέρος της συσκευασίας θα βρείτε σύντομες αναφορές στα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες του K90. Δυστυχώς στο εσωτερικό δεν υπάρχει ένα αναλυτικό εγχειρίδιο χρήσης παρά μόνο ένας οδηγός που αναφέρεται στη διαδικασία της σύνδεσης του πληκτρολογίου (απλά συνδέετε τους δύο USB connectors σε δύο ελεύθερες θύρες στο σύστημα σας). Επίσης δεν υπάρχει κάποιο CD/DVD με λογισμικό αλλά θα πρέπει να επισκεφτείτε την σελίδα της Corsair για να κατεβάσετε το πρόγραμμα ρύθμισης του Κ90 καθώς και να ελέγξετε αν υπάρχει διαθέσιμη κάποια αναβάθμιση του firmware. Εμείς με το που συνδέσαμε το K90 στο σύστημα της δοκιμής, μετά από προτροπή της Corsair, προβήκαμε σε αναβάθμιση του firmware του. Οι Cherry Red μηχανικοί διακόπτες Τα media πλήκτρα Το πληκτρολόγιο είναι καλά προστατευμένο μέσα στο κουτί Ένα εγχειρίδιο που αναφέρει πληροφορίες για την εγγύηση και ένα με περιπληπτικές οδηγίες για τη σύνδεση του K90 Ας ρίξουμε τώρα μια ματιά και στη συσκευασία του M60. Αυτή είναι ιδιαίτερα λιτή αλλά το σκληρό πλαστικό στην πρόσοψη προστατεύει επαρκώς τον ποντικό (όχι από γάτες αλλά από βάρβαρη μεταφορά/μεταχείριση). Πάντως δεδομένης τις τιμής του M60, που δεν είναι και μικρή, θα προτιμούσαμε ένα κουτί με αρκετό αφρώδες προστατευτικό αντί αυτής της συσκευασίας. Όπως συμβαίνει και στο K90, το M60 δε συνοδεύεται από λογισμικό οπότε θα πρέπει να επισκεφθείτε τη σελίδα της Corsair για να κατεβάσετε το σχετικό πρόγραμμα, το οποίο μέχρι και τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές βρισκόταν σε beta φάση. Κάτω από τον φακό - K90 To K90 είναι αρκετά εμφανίσιμο (βέβαια η εμφάνιση είναι κάτι το υποκειμενικό) και η βουρτσισμένη μεταλλική πλάκα στο κυρίως σώμα του πληκτρολογίου δένει πολύ όμορφα με το όλο σύνολο. Τους Cherry MX Red διακόπτες διαθέτουν δυστυχώς μόνο τα κυρίως πλήκτρα (Qwerty, αριθμοί, num pad και βελάκια) ενώ τα υπόλοιπα πλήκτρα είναι μαλακής υφής (κοινού τύπου δηλαδή, χωρίς διακόπτες). Από ότι φαίνεται η Corsair δε θεώρησε απαραίτητο να εφοδιάσει όλα τα πλήκτρα με Cherry Red διακόπτες, κάτι στο οποίο διαφωνούμε αλλά από την άλλη ίσως έτσι το κόστος να ανέβαινε σε δυσβάσταχτα επίπεδα. Στο επάνω μέρος του πληκτρολογίου, από τα αριστερά, διακρίνονται τα κουμπιά για την επιλογή των memory banks των macro κουμπιών καθώς και το κουμπί για την αποθήκευση των μακρό-εντολών. Δεξιότερα από αυτά υπάρχει το κουμπί για τη ρύθμιση του φωτισμού και δίπλα του το κουμπί που κλειδώνει το πλήκτρο των Windows. Τέρμα δεξιά βρίσκουμε όλα τα media κουμπιά. Το ποτενσιόμετρο για τη ρύθμιση της έντασης του ήχου είναι μεταλλικό και διαθέτει τραχιά υφή για να μη γλιστράει. Στο μπροστινό μέρος του K90 υπάρχει η μονή θύρα USB. Θα θέλαμε να της κάνει παρέα ακόμη μία και επίσης πολύ καλό θα ήταν το πληκτρολόγιο να εξοπλιζόταν και με θύρες για ακουστικά και μικρόφωνο. Σίγουρα πολύ gamers θα το εκτιμούσαν ιδιαίτερα αυτό. Επίσης, μιας και το K90 απαιτεί δύο υποδοχές για τη σύνδεση του με το σύστημα, το καλώδιο του έχει μεγάλη διάμετρο και στερείται ελαστικότητας, κάτι που δε θα βολέψει ιδιαίτερα στο κρύψιμο/τακτοποίηση του στο γραφείο. Το καλό είναι πάντως ότι διαθέτει υψηλής ποιότητας sleeving. Περνώντας στο κάτω μέρος του K90 βρίσκουμε δύο ποδαράκια για το ανασήκωμα του και τις υποδοχές για την τοποθέτηση του μεγάλου, αλλά άκρως λειτουργικού, προστατευτικού των καρπών. Το τελευταίο ασφαλίζει στο σώμα του πληκτρολογίου με δύο βίδες. Στο σύνολο του λοιπόν το K90 είναι ιδιαίτερα ποιοτικό και δείχνει ότι αξίζει τα (πολλά) λεφτά που αξίζει. Η εμφάνιση του είναι σοβαρή και η μεγάλη σχετικά απόσταση των πλήκτρων από την μεταλλική βάση ίσως ξενίσει αρχικά. Αρκετά όμως είπαμε, ας το δούμε και από κοντά. Κάτω από τον φακό - M60 Αφού μείναμε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την ποιότητα του πληκτρολογίου K90 ας δούμε τώρα αν η Corsair κράτησε τον πήχη ψηλά και στο M60. Καταρχήν το τελευταίο διαθέτει σκελετό κατασκευασμένο από ένα ενιαίο κομμάτι αλουμινίου, κάτι που του προσδίδει μεγάλη στιβαρότητα, αντοχή στη σκληρή χρήση και επιπλέον μικρό βάρος. Τα πλαϊνά του M60 είναι κατασκευασμένα από πλαστικό με τραχιά υφή, έτσι ώστε να μην γλιστράει στα χέρια μετά από πολύωρο gaming. Το πάνω μέρος του είναι από πιο λείο πλαστικό το οποίο παραδόξως δεν ελκύει τις δαχτυλιές. Η ροδέλα δείχνει ιδιαίτερα στιβαρή και πίσω της υπάρχουν τα δύο κουμπιά για τη ρύθμιση της ευαισθησίας κίνησης (DPI select). Τα δύο κύρια κουμπιά είναι μαλακά στο πάτημα και με σχετικά μικρή διαδρομή. Τα δύο πλαϊνά κουμπιά είναι σχετικά μικρά και δεν μπορούμε να πούμε ότι μας βόλεψαν ιδιαίτερα, τουλάχιστον σε σχέση με τα αντίστοιχα του Logitech MX Performance. To κουμπί sniper πάντως βρίσκεται σε ιδανική θέση για άμεσο πάτημα. Στην κάτω πλευρά του Μ60 βρίσκονται τα τρία βαρίδια για τη ρύθμιση του κέντρου βάρους του ποντικιού και τα PTFE pads για την ομαλή κίνηση του σε οποιαδήποτε επιφάνεια. Εμείς χρησιμοποιήσαμε το M60 στο γυάλινο mousepad της Steelseries (EXPERIENCE I-2) και η αίσθηση ήταν καταπληκτική. Το ποντίκι σε σχέση με το Logitech MX Performance κυριολεκτικά γλιστρούσε πάνω στο pad σχεδόν χωρίς ίχνος τριβής. Στο σύνολο του το M60 είναι/δείχνει ιδιαίτερα ποιοτικό και το αλουμινένιο πλαίσιο είναι όλα τα λεφτά! Το μόνο που θα θέλαμε ήταν μια ροδέλα που να ρυθμίζεται σε δύο θέσεις περιστροφής (click-to-click scrolling και spin scrolling). Λογισμικό Καμιά από τις δύο συσκευές της σημερινής δοκιμής δε συνοδευόταν από λογισμικό, προφανώς λόγο του ότι αυτό βρίσκεται ακόμη σε beta έκδοση (τη στιγμή τουλάχιστον που γράφονταν αυτές οι γραμμές) και έτσι η Corsair ήθελε να σιγουρευτεί ότι οι χρήστες θα προμηθευτούν την πιο καινούρια έκδοση από τη σελίδα υποστήριξης. Μάλιστα για το K90 υπήρχε διαθέσιμη και μια αναβάθμιση του firmware, η οποία εκτελείται με το σχετικό πρόγραμμα μέσα από το περιβάλλον των windows. (προσοχή για να χρησιμοποιήσει το K90 την έκδοση Beta 2.12 του λογισμικού πρέπει να αναβαθμίσετε πρώτα το firmware του). To ίδιο λογισμικό αναγνωρίζει και το K90 και το M60 και έτσι μπορείτε να τα ρυθμίσετε και τα δύο μέσω αυτού. Η ανάθεση μακροεντολών σε κάθε πλήκτρο μέσω του λογισμικού είναι μια αρκετά εύκολη διαδικασία. Εδώ να σημειώσουμε ότι μπορείτε να προγραμματίσετε μακροεντολές και κατευθείαν μέσω του πληκτρολογίου χωρίς την εμπλοκή του λογισμικού. Η διαδικασία είναι η εξής: Πατάτε το κουμπί MR (Macro Record Start/Stop) και αυτό θα αρχίσει να αναβοσβήνει. Επιλέγετε μία από τις τρεις macro memory banks (Μ1, Μ2 ή Μ3). Επιλέγετε ένα από τα 18 macro κουμπιά (G1 - G18). Εκτελέστε την ακολουθία κουμπιών που θέλετε να αναθέσετε. Πιέστε το πλήκτρο MR για να τερματιστεί και να αποθηκευτεί η μακροεντολή. Και στο M60 μέσω του λογισμικού μπορείτε να προγραμματίσετε τι λειτουργίες θα εκτελεί το κάθε κουμπί. Επιλογή DPI, Report rate setting και μερικές ακόμη ρυθμίσεις εκτελούνται μέσω του λογισμικού στο M60 Υπάρχει ένα τεστ το οποίο δείχνει την ποιότητα της επιφάνειας κύλισης του ποντικιού Παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης του Lift Height. Της απόστασης δηλαδή από την επιφάνεια που θα μπορεί να λειτουργεί το lazer του αισθητήρα Μπορείτε να φτιάξετε διαφορετικά προφίλ για κάθε game Gaming καταστάσεις Σίγουρα το πληκτρολόγιο με τόσα macro keys που διαθέτει θα βολέψει αφάνταστα τους φανατικούς παίχτες των MMO και RTS παιχνιδιών. Θα πάρει βέβαια λίγη ώρα για να ρυθμίσουν τα combos που θέλουν, ιδιαίτερα αν χρησιμοποιήσουν και τα 54 κουμπιά αλλά μετά το μόνο που θα έχουν να κάνουν θα είναι να θυμούνται σε ποιο από αυτά έχουν αποθηκεύσει το κάθε σετ εντολών (με τόσα κουμπιά δεν είναι και τόσο εύκολο όσο ακούγεται φυσικά). Απεναντίας το ποντίκι διαθέτει λιγοστά πλήκτρα (τουλάχιστον σε σχέση με το M90), οπότε ενδεικνύεται πιο πολύ για γρήγορα FPS παιχνίδια, όχι βέβαια ότι θα έχει πρόβλημα στο Skyrim. Τόσο το K90 όσο και το M60 υποστηρίζουν το λεγόμενο Hardware Playback. Βλέπετε μερικά παιχνίδια, όπως το Battlefield 3 και το Skyrim, μπλοκάρουν τις μακροεντολές που προγραμματίζονται μέσω λογισμικού μιας και παρακάμπτουν εντελώς το λειτουργικό σύστημα και επικοινωνούν απευθείας με το υλικό (πληκτρολόγιο και ποντίκι). Έτσι αν σε κάποιο παιχνίδι δεν "περνάν" οι μακροεντολές που έχετε προγραμματίσει μέσω του λογισμικού της Corsair μπορείτε να ενεργοποιήσετε την επιλογή Hardware Playback (πάλι μέσα από το λογισμικο της Corsair). Αυτή η επιλογή αποθηκεύει τις μακροεντολές που συνθέσατε κατευθείαν στη μνήμη του υλικού και έτσι δεν υπάρχει πρόβλημα στην αναπαραγωγή τους. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι η ενεργοποίηση του Hardware Playback στην περίπτωση που διαθέτετε δύο συσκευές Vengeance, όπως εμείς δηλαδή, πρέπει να γίνει και στις δύο. Επίσης μερικά παιχνίδια έχουν την τάση να απορρίπτουν διαδοχικά πατήματα κουμπιών που εκτελούνται χωρίς καθυστέρηση μεταξύ τους. Για αυτή την περίπτωση έχετε τη δυνατότητα να ρυθμίσετε ακριβώς το χρόνο καθυστέρησης μεταξύ των υπό-εντολών σε κάθε μακροεντολή. Το παιχνίδι στο οποίο επιλέξαμε να δοκιμάσουμε τα δύο περιφερειακά είναι το διάσημο Battlefield 3, που κάνει θραύση από τότε που κυκλοφόρησε. Μιας και είναι ένα καθαρό FPS παιχνίδι απαιτεί ταχύτατη ανταπόκριση από το ποντίκι με το πληκτρολόγιο να παίζει δεύτερο ρόλο. Ξεκινώντας λοιπόν από το M60, η αίσθηση που δίνει κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού είναι πράγματι κορυφαία με όλες τις κινήσεις να εκτελούνται αστραπιαία. Στο τελευταίο παίζει βέβαια σημαντικό ρόλο και η βάση του M60 που γλιστράει με σχεδόν μηδαμινές τριβές πάνω στο I-2 Steelseries mousepad. Σε σχέση με ένα Logitech ΜΧ Performance το M60 δίνει στην κυριολεξία τα ρέστα του και εκεί φαίνεται πραγματικά η διαφορά μεταξύ ενός gaming και ενός normal ποντικιού. Η ρύθμιση των DPI σε πραγματικό χρόνο βοηθάει πάρα πολύ όταν θέλετε να αυξήσετε ή να μειώσετε την ταχύτητα κίνησης. Επίσης η ρύθμιση του lift-off distance (το μέγιστο ύψος που ο αισθητήρας του ποντικιού συνεχίζει να δουλεύει, αφού το ποντίκι έχει ανυψωθεί από την επιφάνεια εργασίας) είναι ένα πράγματι πρωτοποριακό χαρακτηριστικό που θα βοηθήσει αφάνταστα τους hard-core gamers που σηκώνουν συχνά πυκνά το ποντίκι από το mousepad. Για τους επαγγελματίες sniper τώρα υπάρχει και το ανάλογο sniper κουμπί που ρίχνει τα DPI κάνοντας τη σκόπευση πολύ ευκολότερη. Τέλος, όπως θα δείτε και από την παρακάτω εικόνα, το M60 πράγματι έχει 1MHz poll rate, κάτι που μεταφράζεται σε στιγμιαία απόκριση στις εντολές του χειριστή του. Το πληκτρολόγιο Κ90 τώρα προσφέρει κορυφαία αίσθηση και πραγματικά καταλαβαίνετε το πάτημα κάθε κουμπιού (τόσο από την αίσθηση του μηχανισμού όσο και από το θόρυβο που παράγεται), σε αντίθεση με ένα απλό πληκτρολόγιο που προσφέρει μια πλήρως αποστειρωμένη αίσθηση. Επίσης χάρις στα δύο μόλις χιλιοστά που απαιτούνται για την ενεργοποίηση κάθε μηχανικού πλήκτρου (η πλήρης διαδρομή είναι 4mm) όλες οι εντολές μεταβιβάζονται ακαριαία με το που πιέσετε το αντίστοιχο πλήκτρο. Επιπλέον το μεγάλο wrist rest προσφέρει άπλετη άνεση ακόμη και μετά από αρκετές ώρες συνεχούς gaming. Τέλος, καλό είναι όταν παίζεται να έχετε ενεργοποιήσει το κουμπί που κλειδώνει το πλήκτρο των windows καθώς και να ρυθμίσετε την ένταση του φωτισμού στο μεσαίο επίπεδο έτσι ώστε να μην σας αποσπάει την προσοχή. Πολύ βολικό κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού είναι και το ποτενσιόμετρο αυξομείωσης της έντασης, μιας και δε θα χρειάζεται να ψάχνετε που έχετε βάλει το control των ηχείων (ειδικά αν αυτό είναι ασύρματο). Σε γενικές γραμμές πληκτρολόγιο και ποντίκι μας άφησαν πλήρως ικανοποιημένους από την απόδοση τους στο gaming. Πέραν του Battlefield 3 παίξαμε και το παλιότερο Metro 2033 καθώς και το κλασσικό Crysis 2 και μείναμε απόλυτα ευχαριστημένοι από την απόδοση και των δύο περιφερειακών. [BREAK=Καθημερινή χρήση - Programming] Καλά είναι τα gaming πληκτρολόγια αλλά οι πιο πολλοί χρήστες αναζητούν ένα πληκτρολόγιο που μπορεί να τα κάνει όλα καλά, ακόμη και τις συνηθισμένες εργασίες (μικρή χρήση του Word, surfing κτλ.) ως και ποιο εξεζητημένες (Photoshop, programming). Το K90, μιας και ακολουθεί το σχέδιο των κανονικών πληκτρολογίων με τα G πλήκτρα να ξεχωρίζουν εμφανώς από τα υπόλοιπα, δεν έχει πρόβλημα να σας συντροφεύσει και σε άλλες ασχολίες πέραν του gaming. Μάλιστα τα πολλά προγραμματιζόμενα πλήκτρα θα φανούν ιδιαίτερα χρήσιμα τόσο μέσα στο λειτουργικό όσο και σε περιβάλλοντα εργασίας όπως αυτό του Photoshop ή του Visual Studio, όπου μπορείτε να προγραμματίσετε σύνθετες λειτουργίες που απαιτούν πατήματα πολλών πλήκτρων ταυτόχρονα να εκτελούνται με το πάτημα μόλις ενός. Επίσης η δυνατότητα φωτισμού των πλήκτρων θα βοηθήσει αφάνταστα αυτούς που δουλεύουν σε σκοτεινά περιβάλλοντα όπου το πληκτρολόγιο δε φωτίζεται επαρκώς. Όσο για την ποιότητα της πληκτρολόγησης το γεγονός και μόνο ότι απαιτούνται δύο μόλις χιλιοστά για την ενεργοποίηση κάθε πλήκτρου σημαίνει λιγότερη κούραση και μεγαλύτερη ταχύτητα. Μερικές φορές πάντως η ακαριαία απόκριση των κουμπιών οδηγεί και σε λάθη στην πληκτρολόγηση, ιδιαίτερα σε χρήστες που δεν έχουν ξαναδουλέψει σε σε μηχανικό πληκτρολόγιο. Απαιτείται φυσικά λίγος χρόνος προσαρμογής με το K90 για να αποδώσετε τα μέγιστα αλλά αυτό ισχύει για κάθε πληκτρολόγιο. Τελευταίο αφήσαμε το τεράστιο wrist-rest που συμβάλει καθοριστικά στην άνετη χρήση του πληκτρολογίου. Όσον αφορά το ποντίκι M60 τώρα σε καθημερινή χρήση, ο μειωμένος δείκτης τριβής τουλάχιστον με τα γυάλινο mouse pad που διαθέταμε ελαφρύνει πάρα πολύ την κίνηση του και μέσω της ρύθμισης DPI μπορείτε να το προσαρμόσετε σε κάθε ανάλυση/οθόνη. Βασικά το μόνο που του λείπει είναι η δυνατότητα free-rolling της ροδέλας, η οποία γυρνάει μόνο σε ρυθμό click-to-click. Μόνο αυτό μπορούμε να πούμε ότι μας έλειψε σε σχέση με το κορυφαίο all-round Logitech Performance MX, άντε και λίγο η έλλειψη καλωδίου στο τελευταίο. Παρόλο που οι περισσότεροι hard-core gamers δεν πολυνοιάζονται για τη λειτουργικότητα των gaming περιφερειακών σε λειτουργίες άλλες πέραν των παιχνιδιών, τα συγκεκριμένα περιφερειακά λειτουργούν υποδειγματικά και σε πιο σοβαρές εργασίες. Τελικό Συμπέρασμα Προφανώς η Corsair θέλει να επεκταθεί και σε άλλους τομείς που μέχρι πριν λίγο καιρό μονοπωλούσαν λιγοστές εταιρίες. Αυτό βέβαια είναι κάτι πολύ θετικό μιας και ο ανταγωνισμός ρίχνει τις τιμές και βελτιώνει τα προϊόντα. Και τα δύο gaming περιφερειακά, Κ90 πληκτρολόγιο και M60 ποντίκι, που δοκιμάσαμε μας άφησαν απόλυτα ευχαριστημένους με την απόδοση τους τόσο σε games (για τα οποία προορίζονται) αλλά και σε καθημερινές, βαρετές ίσως για τους gamers, εργασίες. Πιο συγκεκριμένα το K90 διαθέτει άψογη ποιότητα κατασκευής, τα Cherry MX red μηχανικά πλήκτρα είναι ιδανικά για όλες τις χρήσεις, ο ομοιόμορφος-ρυθμιζόμενος φωτισμός, το μεγάλο πλήθος των macro κουμπιών, τα media κουμπιά καθώς και η δυνατότητα κλειδώματος του windows key αποτελούν μερικά από τα βασικά πλεονεκτήματα του. Επίσης το μεγάλο και βολικό wirst-rest βοηθάει στην πολύωρη χρήση και τέλος το λογισμικό κάνει την καταγραφή μακροεντολών παιχνιδάκι. Το μόνο που του λείπει ουσιαστικά είναι μια δεύτερη USB θύρα και η δυνατότητα audio pass-through που διαθέτουν άλλα gaming μηχανικά πληκτρολόγια. Επίσης θα θέλαμε όλα τα πλήκτρα να ήταν μηχανικά, να υπήρχε η δυνατότητα επιλογής μηχανικών διακοπτών μέσω διαφορετικών μοντέλων και τέλος το πλήκτρο mute όταν επιλεγόταν να άλλαζε χρώμα για να φαίνεται ότι έχει πατηθεί. Όσον αφορά το ποντίκι M60 τώρα και σε αυτό η υψηλή ποιότητα κατασκευής είναι παραπάνω από εμφανής. Το αλουμινένιο πλαίσιο εκτός από στιβαρότητα και εμφάνιση χαρίζει επιπλέον χαμηλό βάρος. Επίσης, όπως σε κάθε σοβαρό gaming ποντίκι υπάρχουν βαρίδια μέσω των οποίων μπορεί κάποιος να ρυθμίσει το κέντρο βάρος του ποντικιού. Η ιδιαίτερα λεία επιφάνεια επαφής του M60 με το mousepad (γιατί κάθε σοβαρός gamer και όχι μόνο πρέπει να διαθέτει ένα καλό mousepad) συμβάλει τα μέγιστα στην αστραπιαία κίνηση του και η δυνατότητα ρύθμισης των DPI στη στιγμή φέρνει πραγματικά το ποντίκι στα μέτρα του κάθε χρήστη. Τώρα μπορεί τα 5700DPI να δείχνουν υπερβολικά, ακόμη και για την 30αρα οθόνη που είχαμε στο σύστημα της δοκιμής, αλλά γι'αυτούς που παίζουν με δύο ή τρεις οθόνες ίσως να φανούν χρήσιμα. Μέσω του λογισμικού παρέχονται πολλές δυνατότητες με κορυφαία ίσως τη δυνατότητα ρύθμισης Lift Height καθώς και τη δυνατότητα ελέγχου της επιφάνειας κύλισης του ποντικιού. Το μόνο πράγμα που ουσιαστικά λείπει από το M60, σε εκτός gaming όμως περιβάλλοντα, είναι η επιλογή free-rolling λειτουργίας της ροδέλας. To K90 keyboard κοστίζει 120€ και τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια της συμβίωσης μας με αυτό αναφέρονται παρακάτω: Πλεονεκτήματα (Advantages) Κορυφαία αίσθηση μηχανικών πλήκτρων 54 macro keys Ghosting-proof με 20 πλήκτρα KRO (Key Roll Over) Ποιότητα κατασκευής Μεγάλο και άνετο wrist rest Δυνατότητα κλειδώματος του Windows key 4 επίπεδα φωτισμού Media πλήκτρα Μπορεί άνετα να χρησιμοποιηθεί και σε κανονικές εργασίες πέρα του gaming Μειονεκτήματα (Disadvantages) Υψηλή τιμή (κάτι που ισχύει για όλα τα μηχανικά πληκτρολόγια) Δεν είναι όλα τα πλήκτρα μηχανικά Δύσκαμπτη καλωδίωση (αλλά sleeved) Δε διαθέτει θύρες για pass-through ήχου (και δεύτερη USB θύρα) Το πλήκτρο mute δεν αλλάζει χρώμα όταν πατηθεί Δε διατίθεται με άλλου τύπου μηχανικούς διακόπτες Με βάση όλα τα παραπάνω, η γενική βαθμολογία που απέσπασε το K90 keyboard της Corsair δεν μπορεί να είναι μικρότερη από: To M60 mouse κοστίζει 48€ και τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα που εντοπίσαμε κατά τη διάρκεια της συμβίωσης μας με αυτό αναφέρονται παρακάτω: Πλεονεκτήματα (Advantages) 5700 DPI με δυνατότητα ρύθμισης στη στιγμή (on the fly) Δυνατότητα ρύθμισης Lift Height Στιβαρότητα και ποιότητα κατασκευής Αντιολισθητικές πλευρικές επιφάνειες Βάση με μειωμένο συντελεστή τριβής Sniper κουμπί Μειονεκτήματα (Disadvantages) Η ροδέλα δε διαθέτει free-rolling κατάσταση λειτουργίας H γενική βαθμολογία που απέσπασε το M60 mouse της Corsair είναι η παρακάτω: Εδώ άλλη μια παρουσίαση του TheLab έφτασε στο τέλος της. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την Corsair για την ευγενική παραχώρηση των προϊόντων της σημερινής παρουσίασης. crmaris

Στην προηγούμενη δοκιμή σας είχαμε παρουσιάσει το MaxRevo 1350W, ένα από τα καλύτερα PSUs της Enermax με Gold αποδοτικότητα (efficiency). Στη σημερινή δοκιμή θα δούμε και ένα μέλος της κορυφαίας σειράς Platimax της ίδιας εταιρίας, το οποίο διαθέτει ακόμη μεγαλύτερο efficiency μιας και καλύπτει τις απαιτήσεις του 80 Plus Platinum προτύπου. Τα κορυφαία Platimax (EPM1200EWT και EPM1500EWT) βασίζονται στην πλατφόρμα των MaxRevo, ωστόσο κάποιες βελτιώσεις/μετατροπές έγιναν σε αυτά έτσι ώστε να επιτύχουν υψηλότερο efficiency. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα αποτελεί ότι πιο σύγχρονο έχει να επιδείξει η Enermax και αυτή τη στιγμή αποτελεί μια από τις κορυφαίες, τεχνολογικά, πλατφόρμες που κυκλοφορούν στην αγορά. Δυστυχώς όμως μιας και η Enermax δεν ασχολείται ενεργά με το OEM κομμάτι, δηλαδή δεν πουλάει τα PSUs της σε άλλους κατασκευαστές παρά μόνο στους τελικούς χρήστες (με ελάχιστες εξαιρέσεις), το κόστος της ανάπτυξης μοιραία περνάει αυτούσιο στους καταναλωτές. Από την άλλη όμως οι στρατηγικές της καθώς και η ανάπτυξη μελλοντικών μοντέλων δε στηρίζονται στο τι θέλουν οι εκάστοτε εταιρίες/συνεργάτες αλλά ο τελικός καταναλωτής. Έτσι η Enermax υπήρξε η πρώτη εταιρία που παρουσίασε Platinum PSUs υψηλής ισχύος. Επίσης είναι η μόνη εταιρία, μέχρι στιγμής, που έχει παρουσιάσει ένα 1500W PSU με άνω του 90% αποδοτικότητα. Στη σημερινή δοκιμή θα δοκιμάσουμε το Platimax 1200W (EPM1200EWT) και θα δούμε αν πράγματι προσφέρει αυτά που υπόσχεται η Enermax και το σημαντικότερο όλων αν πράγματι αξίζει την υψηλή τιμή του. Εν συντομία το EPM1200EWT έχει fully modular σχεδίαση, δηλαδή όλα τα καλώδια του είναι αποσπώμενα, εξοπλίζεται με έναν ανεμιστήρα που διαθέτει twister-bearings για μείωση του θορύβου καθώς και αυξημένη διάρκεια ζωής και το πιο σημαντικό υπόσχεται 89-94% αποδοτικότητα με 20% - 100%, της μέγιστης ισχύς του, φορτία. Αρκετά όμως χρονοτριβήσαμε με τον πρόλογο, ας προχωρήσουμε στο κυρίως θέμα. Τα κύρια χαρακτηριστικά του EPM1200EWT παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά Enermax EPM1200EWT Max. DC Output 1200W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Platinum Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 139 mm Twister Bearing Fan (PD1402512H) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 180 mm (D) Weight 2.25 kg Compliance ATX12V v2.31, EPS12V v2.92 Warranty 5 έτη Price at time of review (exc. VAT) 342€ Εν συντομία αυτά είναι τα χαρακτηριστικά ενός high-end PSU: Platinum αποδοτικότητα, δυνατότητα παροχής της μέγιστης ισχύς του ακόμη και στους 50°C, όλες οι σύγχρονες προστασίες ακόμη και η σπάνια OTP (Over Temperature Protection), ανεμιστήρας εξοπλισμένος με twister bearings και πέντε χρόνια εγγύηση. Το μόνο κακό σε όλα τα high-end προϊόντα είναι η τσουχτερή τιμή και το EPM1200EWT δυστυχώς δε σπάει την παράδοση, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τις πιο πολλές φορές ότι πληρώσεις παίρνεις και αυτό σίγουρα ισχύει σε αυτή την περίπτωση. Το μήκος του PSU είναι μικρό για τα κυβικά του μιας και είναι μόλις 20mm μεγαλύτερο από αυτό που προτείνει ως ιδανικό το πρότυπο ATX. Οπότε τα περισσότερα κουτιά υπολογιστών θα το χωρέσουν άνετα αν και είμαστε σίγουροι ότι όποιος αγοράσει ένα τόσο καλό PSU θα διαθέτει και ανάλογο σύστημα, το οποίο φυσικά δε χωράει σε ένα περιορισμένων διαστάσεων κουτί. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του EPM1200EWT. Τύπος Καλωδιώσεων Modular Καλωδιώσεις ATX connector (600mm) 20+4 pin 8 pin EPS12V (650 mm) 1 8 pin EPS12V (600 mm) / 4 pin ATX12V (600mm) 1 6+2 pin PCIe (500mm) 8 4 pin Molex *(450mm+150mm+150mm+150mm) / FDD (+150mm) 8 / 2 SATA (450mm+150mm+150mm+150mm) 12 SATA (450mm+150mm) / 4 pin Molex (150mm+150mm) 2 / 2 Οι καλωδιώσεις, όπως είναι φυσικό για τα κυβικά του PSU, είναι άφθονες και θα ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό χρήστη. Υπάρχουν συνολικά οχτώ PCIe και δύο EPS connectors οπότε μπορείτε να τροφοδοτήσετε ακόμη και αυτή την EVGA Classified SR-2 που πάντα ονειρευόσασταν μαζί με ένα τσούρμο από κάρτες. Αρκεί βέβαια το πορτοφόλι σας να μπορεί να αντεπεξέλθει στις ορέξεις σας. Όσον αφορά το μήκος τώρα των καλωδίων μόνο στις PCIe θα θέλαμε 100mm παραπάνω, για να μην υπάρχουν προβλήματα ακόμη και σε τεράστια κουτιά. Η απόσταση επίσης ανάμεσα στους connectors είναι η προτεινόμενη, από το ATX πρότυπο. Αυτό που θα προβληματίσει κάπως είναι το αυξημένο πάχος των καλωδίων (16AWG) που χρησιμοποιούν οι EPS/PCIe και 24pin ΑΤΧ connectors, το οποίο κάνει τις συγκεκριμένες καλωδιώσεις δύσκαμπτες και σίγουρα δυσκολεύει το έργο της τακτοποίησης τους μέσα στο κουτί (cable management). Από την άλλη όμως το αυξημένο πάχος των καλωδιώσεων επιφέρει μικρότερες πτώσεις τάσεις σε υψηλά φορτία. Τέλος, όλες οι καλωδιώσεις είναι fully sleeved. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του EPM1200EWT. Enermax EPM1200EWT Power Specs Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 12V5 12V6 5VSB -12V Max. Power Amps 25 25 30 30 30 30 30 30 3 0.5 Watts 120 1200 15 6 Total Max. Power (W) 1200 (1440W Peak Power) Υπάρχουν συνολικά έξι +12V rails τα οποία μπορούν να αποδώσουν τη μέγιστη ισχύ του PSU. Τα δευτερεύοντα rails διαθέτουν επαρκή ισχύ για να τροφοδοτήσουν ένα σύγχρονο σύστημα και όσον αφορά το 5VSB rail θα θέλαμε ένα επιπλέον Amprere ισχύ μιας και το PSU παίζει στη μεγάλη κατηγορία όπου 3Α είναι σχετικά λίγα. Ας δούμε τώρα και την κατανομή των έξι +12V rails στην modular πλακέτα. Επειδή τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά χρησιμοποιήσαμε ένα σχήμα που παρέχει η Enermax στο εγχειρίδιο χρήσης του PSU. Η κατανομή των rails είναι παρόμοια με αυτή του MaxRevo 1350W, οπότε αν θέλετε να συνδέσετε και τη δεύτερη EPS καλωδίωση καλό είναι να χρησιμοποιήσετε την πάνω μεσαία 12 pin υποδοχή ή τη δεξιά της, οι οποίες τροφοδοτούνται από τα 12V4 και 12V6 rails αποκλειστικά. Έτσι δεν υπάρχει κίνδυνος να μπλέξετε τις PCIe καλωδιώσεις με τη δεύτερη EPS και να προκαλέσετε ενεργοποίηση του OCP. Η κατανομή των rails χρίζει κάποιας μικρής βελτίωσης. Ιδανικά τα 12V1 και 12V2 rails θα έπρεπε να τροφοδοτούν τις περιφερειακές καλωδιώσεις. Το χρώμα που κυριαρχεί στο εξωτερικό του κουτιού είναι αυτό της πλατίνας και στο μπροστινό μέρος φιγουράρει η ονομασία της σειράς με ένα στέμμα ακριβώς πάνω από το γράμμα "a". Πιθανόν το στέμμα να συμβολίζει το γεγονός ότι η Enermax έβγαλε τη σειρά Platimax με σκοπό να κυριαρχήσει έναντι των αντιπάλων και να καταλάβει την πρώτη θέση σε κάθε κατηγορία. Όπως συνηθίζεται, στο πίσω μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε πολύ περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τα τεχνολογικά προτερήματα του PSU. Επίσης υπάρχει ένας πίνακας με τα χαρακτηριστικά των rails για τα Platimax 1050W και 1200W. Αλλά ένα λεπτό, ποιο Platimax 1050; Στην επίσημη σελίδα της Enermax υπάρχει μόνο το Platimax 1000W και αυτό βγήκε αρκετά αργότερα από το 1200W. Οπότε μάλλον η Enermax αρχικά ήθελε να κυκλοφορήσει και ένα Platimax 1050W το οποίο όμως στη συνέχεια έγινε 1000W και δεδομένου ότι το τελευταίο δεν είναι fully modular (όπως υποτίθεται ότι θα ήταν το 1050), τότε κατά πάσα πιθανότητα δε χρησιμοποιεί την ίδια πλατφόρμα με το 1200W αλλά μια βελτιωμένη έκδοση αυτής των παλιότερων Modu 87+. Αφαιρώντας το εξωτερικό περίβλημα της συσκευασίας αντικρίζουμε τη γνωστή συρταριέρα. Στο δύο κάτω συρτάρια βρίσκονται το PSU και τα παρελκόμενα, τα οποία περιλαμβάνουν και τον ανεμιστήρα δώρο που παρέχει η Enermax στους μελλοντικούς αγοραστές του EPM1200EWT. Στο πάνω μεγαλύτερο συρτάρι φιλοξενούνται όλες οι αποσπώμενες καλωδιώσεις. Τα παρελκόμενα του PSU περιλαμβάνουν τέσσερις Velcro δέστρες καλωδίων, δύο νάιλον θήκες για την αποθήκευση των καλωδιώσεων, ένα σετ βίδες, το μεταλλικό έλασμα του CordGuard (ασφαλίζει το καλώδιο τροφοδοσίας στη θέση του) και το εγχειρίδιο χρήσης. Η εξωτερική εμφάνιση του PSU μαρτυρά ακόμη και στο απαίδευτο μάτι την υψηλή ποιότητα κατασκευής. Το ματ φινίρισμα είναι ανθεκτικό στις γρατσουνιές και τις δαχτυλιές. Στα πλαϊνά βρίσκουμε το γνωστό στέμμα και το όνομα της σειράς και ακριβώς από πάνω υπάρχουν τα κλασσικά βέλη, σήμα κατατεθέν πια των Enermax PSUs. Στο μπροστινό μέρος υπάρχει η διάσημη κυψελοειδής γρίλια και δίπλα στην υποδοχή τροφοδοσίας βρίσκεται ένας μικρός διακόπτης. Για τα κυβικά του συγκεκριμένου PSU θα προτιμούσαμε έναν πιο μεγάλο/ποιοτικότερο διακόπτη αν και ο συγκεκριμένος δεν παρουσίασε το παραμικρό πρόβλημα κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Στο πίσω μέρος υπάρχουν όλες οι modular υποδοχές. Με κόκκινο χρώμα ξεχωρίζουν οι 12pin και όλες οι υπόλοιπες είναι μαύρες. Θα θέλαμε να υπήρχαν κάποιες ενδείξεις, τουλάχιστον στις κόκκινες υποδοχές, οι οποίες να έδειχναν τα 12V rails που τις τροφοδοτούν, έτσι δε θα χρειάζονταν να ανατρέχει ο χρήστης στο εγχειρίδιο χρήσης. Τέλος, μας άρεσε ιδιαίτερα η βουρτσισμένη γρίλια του ανεμιστήρα. Όπως βλέπετε αυτό το τροφοδοτικό φωνάζει ποιότητα από μακριά, αλλά από την άλλη με τόσο που κοστίζει δεν μπορούσε να κάνει και αλλιώς. Ας αφαιρέσουμε τώρα τα περιττά για να ρίξουμε μια ματιά στα ενδότερα του PSU. Για άλλη μια φορά θαυμάζουμε τη σχεδίαση του εσωτερικού μιας και είναι ιδιαίτερα καθαρή χωρίς καλώδια δεξιά και αριστερά και όλα τα επιμέρους εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται είναι κορυφαίας ποιότητας. Επίσης η σχεδίαση διαφέρει ριζικά από ότι έχουμε συνηθίσει μέχρι στιγμής να βλέπουμε στο εσωτερικό ενός PSU. Πιο συγκεκριμένα στα συμβατικής σχεδίασης PSUs το πρωτεύον και δευτερεύον μέρος μοιράζονται τις δύο πλευρές της κεντρικής πλακέτας έτσι ώστε οι ψύκτρες να είναι κάθετες και να μην εμποδίζεται η ροή του αέρα προς το μπροστά μέρος του PSU, όπου υπάρχουν οι γρίλιες εξαερισμού. Με την τοποθέτηση όμως του δευτερεύοντος στο πλάι οι τάσεις πρέπει να διανύσουν αρκετή απόσταση μέχρι να φτάσουν στο πίσω μέρος του PSU όπου υπάρχει η modular πλακέτα ή η έξοδος των καλωδιώσεων (για τα τροφοδοτικά που δε διαθέτουν αποσπώμενες καλωδιώσεις). Οπότε αυτά τα επιπλέον εκατοστά που έχουν να διανύσουν οι τάσεις, ειδικά σε μεγάλα φορτία, επιφέρουν σημαντικές πτώσεις τάσης και μείωση κατά συνέπεια της αποδοτικότητας. Η Enermax έχοντας αυτό κατά νου τοποθέτησε το δευτερεύον ακριβώς πίσω από τη modular πλακέτα και τα +12V περνάνε μέσω μιας συστοιχίας χάλκινων αγωγών σε αυτή. Επιπρόσθετα τα VRMs (Voltage Regulation Modules) που παράγουν τα δευτερεύοντα rails βρίσκονται πάνω στην modular πλακέτα έτσι ώστε να μειωθεί ακόμη περισσότερο η απόσταση που διανύουν μέχρι τις υποδοχές τροφοδοσίας. Πραγματικά πολύ έξυπνη σχεδίαση! Για να μην υπάρχει τώρα πρόβλημα με τη ροή του αέρα προς το μπροστινό μέρος του PSU, η Enermax χρησιμοποίησε ειδικής σχεδίασης ψύκτρες που αν και οριζόντιες δεν αποτελούν εμπόδιο. Τέλος, η τοπολογία που χρησιμοποιείται στο πρωτεύον μέρος ονομάζεται Phase-Shifted Full-Bridge και ανήκει στις καλύτερες και ακριβότερες σε υλοποίηση τοπολογίες. Η υποδοχή του AC ρεύματος είναι στην ουσία ένα ολοκληρωμένο φίλτρο το οποίο περιλαμβάνει έναν X και δύο Υ πυκνωτές καθώς και ένα CM choke. Στη συνέχεια, πάνω στην κύρια πλακέτα βρίσκουμε και τα υπόλοιπα εξαρτήματα του transient φίλτρου, τρία επιπλέον CM chokes, δύο Υ και έναν Χ πυκνωτές καθώς και ένα βαρίστορ (MOV, Metal Oxide Varistor). Να υπενθυμίσουμε ότι το τελευταίο απορροφά τις ιδιαίτερα υψηλές αιχμές που προέρχονται από το δίκτυο τροφοδότησης, σώζοντας έτσι το PSU αλλά και το σύστημα που αυτό το τροφοδοτεί. Η γέφυρα ανόρθωσης είναι μία LL25XB60 και κατασκευάζεται από την Ιαπωνική εταιρία Shindengen. Η ψύκτρα της όπως βλέπετε έχει πάρει κλίση ανάλογη με αυτή του πύργου της Πίζας (ίσως και μεγαλύτερη). Μετά τη γέφυρα υπάρχει το κτηνώδης choke του APFC. Τέσσερα Toshiba K20J60T mosfets και η απαραίτητη boost δίοδος χρησιμοποιούνται στο τελευταίο. Οι τρεις παράλληλοι πυκνωτές εξομάλυνσης προέρχονται από την Matsushita/Panasonic (330μF έκαστος και 990μF και οι τρεις μαζί, 400V, 105°C). Θα θέλαμε η μέγιστη τάση που υποστηρίζουν να ήταν ίση ή μεγαλύτερη των 420V μιας και το DC bus του APFC βρίσκεται στα 380VDC, πλησιάζοντας έτσι επικίνδυνα τα 400V. O PFC controller είναι ένα ολοκληρωμένο ICE2PCS02 της Infineon. Όπως ήδη προείπαμε, η τοπολογία που χρησιμοποιείται στο κυρίως switching κομμάτι του PSU είναι η Phase-Shifted Full-Bridge, η οποία αυξάνει σημαντικά το efficiency και μειώνει ταυτόχρονα το φορτίο που δέχονται τα κύρια switcing mosfets (τέσσερα MDF18N50). Ο PWM controller είναι ένα UCC28950 IC και φιλοξενείται σε μία από τις δύο κάθετες πλακέτες που υπάρχουν στο πρωτεύον μέρος του PSU. Ο κύριος μετασχηματιστής σύμφωνα με την Enermax διαθέτει υψηλή πυκνότητα οπότε μπορεί να διαχειριστεί άνετα ισχύ μεγαλύτερη ακόμη και των 2000W, παρόλο το μειωμένο μέγεθος του. Επίσης, χάρις στη σχεδίαση του αποβάλει μικρότερα ποσά ενέργειας συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της αποδοτικότητας. Τα 5VSB ανορθώνει μια δίοδος SBR10U60CT, η οποία υποστηρίζει μέχρι και 10A αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχει στερεωθεί σε κάποια ψύκτρα. Αυτό βέβαια δεν είναι απαραίτητα κακό μιας και όσο αυξάνεται η θερμοκρασία λειτουργίας των διόδων τόσο μικραίνει η πτώση τάσης που σημειώνεται σε αυτές με αποτέλεσμα να εξοικονομείτε ενέργεια. Για παράδειγμα στη συγκεκριμένη δίοδο όταν περνάνε 5A μέσω αυτής και η θερμοκρασία λειτουργίας είναι 25ºC τότε η πτώση τάσης πάνω σε αυτή είναι 0.48V, ενώ στα ίδια Amperes με 125ºC θερμοκρασία η πτώση τάσης είναι 0.42V. Τέλος, το κύκλωμα των 5VSB (flyback converter) ελέγχεται από έναv TOPSwitch-JX TOP265 PWM ελεγκτή. Στο δευτερεύον μέρος φυσικά σύγχρονη σχεδίαση χρησιμοποιείται και η οριζόντια ψύκτρα φιλοξενεί οχτώ (!) IPP041Ν04Ν mosfets. Δύο toroidal chokes βοηθούν στο φιλτράρισμα και την ανόρθωση των +12V και μπροστά από αυτά βρίσκουμε δέκα πυκνωτές Rubycon (1500uF, 16V, 105°C, ZLK series) για το φιλτράρισμα του AC ripple. Όταν λέμε ότι η Enermax δεν υπολόγισε το κόστος κατασκευής του συγκεκριμένου PSU το εννοούμε. Το ολοκληρωμένο που αναλαμβάνει τις προστασίες του μεγάλου Enermax βρίσκεται στο μπροστινό μέρος της modular πλακέτας. Πρόκειται για ένα PS238 το οποίο υποστηρίζει OCP για μέχρι έξι +12V rails, όσα δηλαδή διαθέτει και το EPM1200EWT. Στο κάτω μέρος της ίδιας πλακέτας διακρίνονται οι χάλκινοι αγωγοί που μεταφέρουν τα +12V, ελαχιστοποιώντας έτσι τις πτώσεις τάσεις. Οι DC-DC converters που παράγουν τα δευτερεύοντα rails βρίσκονται στο πίσω μέρος της modulas πλακέτας. Καθένα από αυτά χρησιμοποιεί έναν APW7073A PWM controller και τέσσερα APM2556N. Τρεις πολυμερικοί πυκνωτές, σε κάθε VRM, αναλαμβάνουν το φιλτράρισμα του ripple. Η ποιότητα των κολλήσεων στην κύρια πλακέτα είναι πολύ καλή, χωρίς ωστόσο να φτάνει τα επίπεδα της Delta ή της Seasonic. Παρόλα αυτά υπάρχει δραματική βελτίωση από παλιότερες υλοποιήσεις της Enermax, στην καινούρια αυτή πλατφόρμα. Ένας ανεμιστήρας της Enermax (τουλάχιστον φέρει το λογότυπο της) αναλαμβάνει την ψύξη του PSU. Το μοντέλο του είναι ED142512S-DA (139mm, 12V, 0.6A, 900 ~ 2000rpm) και διαθέτει twister ball bearings για αυξημένη διάρκεια ζωής και χαμηλά επίπεδα θορύβου. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δέκα ηλεκτρονικών φορτίων της Array (εφτά 3711 με 300W έκαστο και τρία 3710 με 150W το καθένα), ενός παλμογράφου Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Instek GPM-8212) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του EPM1200EWT (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Enermax EPM1200EWT Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 17.951A 1.981A 1.955A 0.980A 240.00 91.69% 41.2°C 0.973 12.167V 5.047V 3.375V 5.096V 261.75 44.5°C 230.9V 2 36.499A 3.991A 3.944A 1.180A 480.00 92.99% 42.6°C 0.993 12.077V 5.011V 3.347V 5.082V 516.20 47.7°C 230.7V 3 45.757A 4.998A 4.952A 1.582A 600.00 92.81% 44.3°C 0.994 12.031V 5.002V 3.332V 5.056V 646.50 50.4°C 230.3V 4 55.103A 6.019A 5.971A 1.989A 720.00 92.43% 46.9°C 0.995 11.981V 4.984V 3.317V 5.029V 779.00 53.7°C 230.8V 5 74.172A 8.069A 8.036A 2.399A 960.00 91.60% 48.1°C 0.996 11.886V 4.957V 3.285V 5.002V 1048.00 56.7°C 229.9V 6 94.189A 9.111A 9.099A 3.026A 1200.00 90.43% 51.1°C 0.997 11.788V 4.939V 3.264V 4.957V 1327.00 62.7°C 229.8V CL1 2.011A 14.000A 14.000A 0.500A 141.45 83.48% 48.1°C 0.945 12.175V 4.922V 3.250V 5.109V 169.45 54.9°C 232.6V CL2 100.045A 1.000A 1.000A 1.000A 1194.55 90.94% 51.0°C 0.997 11.806V 5.020V 3.351V 5.043V 1313.50 62.5°C 230.0V Το efficiency είναι ιδιαίτερα υψηλό και κατά πάσα πιθανότητα υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της Platinum προδιαγραφής. Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε ότι ο οργανισμός 80 Plus μετράει τα desktop PSUs αποκλειστικά και μόνο με 115V και όχι με 230V (και με ambient μόλις 23°C). Οπότε με 230V τάση τροφοδοσίας δεν μπορούμε να κρίνουμε κανονικά την 80 Plus κατηγορία κάποιου PSU, εμπειρικά όμως ξέρουμε ότι με 115V η αποδοτικότητα είναι χαμηλότερη κατά 1-1.5% σε σύγκριση με τα 230V. Ας συνεχίσουμε όμως στο θέμα μας σχολιάζοντας τη διακύμανση των τάσεων (voltage regulation). Στο βωμό της υψηλής αποδοτικότητας θυσιάστηκε το σφιχτό voltage regulation στα +12V. Συνήθως ακόμη και σε >1000W PSUs το συγκεκριμένο rail δεv ξεφεύγει από το 2% (σε high-end πάντα PSUs) αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση βρίσκεται πάνω από το 3% με το όριο πάντως να βρίσκεται ακόμη μακριά (5%). Τα δευτερεύοντα rails τα πήγαν πιο καλά σε αυτό τον τομέα και οι διακυμάνσεις τους βρίσκονται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ιδιαίτερα τα 5V σημείωσαν κάτω του 3% διακύμανση. Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του EPM1200EWT σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads Enermax EPM1200EWT Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 1.831A 1.981A 1.951A 0.194A 40.00 71.24% 0.748 12.235V 5.047V 3.382V 5.136V 56.15 231.7V 2 3.386A 1.981A 1.952A 0.389A 60.00 78.07% 0.828 12.228V 5.047V 3.381V 5.136V 76.85 231.5V 3 4.942A 1.981A 1.952A 5.109A 80.00 82.43% 0.877 12.223V 5.047V 3.381V 5.109V 97.05 230.7V 4 6.497A 1.981A 1.953A 0.781A 100.00 85.18% 0.908 12.223V 5.047V 3.380V 5.109V 117.40 230.3V Ακόμη και με πολύ μικρά φορτία η αποδοτικότητα εξακολουθεί να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα. Ποιος θα περίμενε ότι ένα 1200αρι PSU θα κατάφερνε ακόμη και με 40W φορτίο να σημειώσει άνω του 70% αποδοτικότητα. Με 80W και 100W φορτίο το όριο του 80% ξεπερνιέται άνετα από το EPM1200EWT. Στον παρακάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Enermax EPM1200EWT Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.250V 5.073V 3.405V 5.136V 13.98 0.587 231.2V Standby 0.22 0.014 231.0V Η κατανάλωση σε standby mode (vampire ή phantom power) είναι πολύ μικρή και εύκολα υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της οδηγίας ErP Lot 6 2010 αλλά και της μελλοντικής 2013, η οποία θεσπίζει κατανάλωση ίση ή μικρότερη του 0.5W σε standby. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Enermax EPM1200EWT Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.100A 0.51 62.96% 0.052 5.127V 0.81 230.3V 2 0.250A 1.28 74.42% 0.108 5.127V 1.72 230.2V 3 0.999A 5.11 79.97% 0.302 5.114V 6.39 230.1V 4 3.000A 15.14 85.01% 0.460 5.047V 17.81 230.9V Τα 5VSB τιμούν την παράδοση του υψηλού efficieny και σε όλα τα τεστ ξεπερνούν, κατά πολύ μάλιστα, τα όρια που προτείνει το πρότυπο ATX. Με πλήρης ισχύ (3Α) στο συγκεκριμένο rail σημειώνεται ένα εκπληκτικό 85%, μια από τις υψηλότερες αποδοτικότητες που έχουμε μετρήσει ποτέ στο συγκεκριμένο rail. Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του EPM1200EWT σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-100% (tests#1-6) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα τέσσερα γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6. Efficiency & Voltage Regulation Charts Enermax EPM1200EWT Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (11Α στα +12V, 5Α στα 5V, 6A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 50ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Enermax-EPM1200EWT 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Δεν περιμέναμε βέβαια από ένα PSU με 1200W ισχύ να μην τα βγάλει πέρα άνετα με τα transient φορτία των παραπάνω δοκιμών. Το μεγάλο Enermax σημείωσε ιδιαίτερα μικρές διακυμάνσεις στα +12V, το πιο σημαντικό rail από όλα, και λίγο μεγαλύτερες στα δευτερεύοντα rails. Γενικά όλες οι τάσεις σημείωσαν ελεγχόμενες πτώσεις τάσεις και οι τελικές τιμές τους είναι μακρυά από τα αντίστοιχα όρια που θεσπίζει το πρότυπο ATX. Οπότε το PSU πέρασε με απόλυτη επιτυχία τις παραπάνω δοκιμές. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Enermax EPM1200EWT 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Enermax EPM1200EWT Στα +12V δεν υπάρχει ίχνος αιχμής και η κυματομορφή είναι γραμμική. Απεναντίας στα 5VSB παρατηρήσαμε μια αιχμή της τάξης των 0.2V και ένα μικρό σκαλοπάτι στην κυματομορφή. Παρόλα αυτά δεν πρόκειται για κάτι το σημαντικό μιας και η αιχμή βρίσκεται μακρυά από το όριο των 5.5V και το rise time είναι εντός των ορίων (0.2-20ms). Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του EPM1200EWT. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Enermax EPM1200EWT Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 12.1 mV 17.8 mV 15.4 mV 10.3 mV Pass 40% Load 16.0 mV 20.6 mV 18.3 mV 12.2 mV Pass 50% Load 18.3 mV 21.4 mV 19.4 mV 13.7 mV Pass 60% Load 19.4 mV 23.4 mV 22.0 mV 14.9 mV Pass 80% Load 23.7 mV 28.3 mV 23.6 mV 15.1 mV Pass 100% Load 27.2 mV 32.7 mV 25.3 mV 17.8 mV Pass Crossload 1 33.3 mV 39.4 mV 26.4 mV 12.3 mV Pass Crossload 2 13.3 mV 18.3 mV 17.4 mV 15.0 mV Pass Στα +12V το ripple είναι πραγματικά πολύ μικρό, δεδομένης και της ισχύς του PSU. Τα δευτερεύοντα rails στα κανονικά τεστ (20-100% load) αποδίδουν αρκετά καλά μιας το ripple βρίσκεται πολύ μακρυά από τα αντίστοιχα όρια. Εντύπωση μας προκάλεσε στο CL1 τεστ η απότομη αύξηση του ripple σχεδόν σε όλα τα rails (εκτός των 5VSB). Βέβαια το συγκεκριμένο τεστ είναι και το πιο απίθανο να συμβεί σε ένα σύγχρονο σύστημα που "τραβάει" το σύνολο της ισχύς του από τα +12V και χρησιμοποιεί κατά πολύ λιγότερο τα δευτερεύοντα rails. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Enermax EPM1200EWT Full Load CL1 test CL2 test Σήμερα είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω ακόμη ένα κορυφαίο PSU της Enermax. Η τελευταία έδειξε τα δόντια της στον ανταγωνισμό, με τα μεγάλα μοντέλα της σειράς Platimax και απέδειξε ότι παραμένει μια από τις κορυφαίες εταιρίες με ιδιαίτερα δυναμικό R&D (Research & Development) τμήμα. Η συγκεκριμένη πλατφόρμα αποτελεί μια από τις πιο σύγχρονες που κυκλοφορούν στην αγορά και σίγουρα είναι από τις ποιοτικότερες. Όλα τα εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται είναι κορυφαία και προφανώς δεν έγινε καμιά επιλογή βάση του κόστους αλλά βάση της ποιότητας/απόδοσης. Το αποτέλεσμα είναι ένα 1200αρι PSU με τρομερό efficiency ακόμη και σε ιδιαίτερα χαμηλά φορτία και πολύ χαμηλό ripple ειδικά στα +12V. Επίσης το Platimax 1200W δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να αποδώσει την πλήρη ισχύ του ακόμη και στους 50°C και μάλιστα ιδιαίτερα ήσυχα για τα κυβικά του. Σε χαμηλά-μεσαία φορτία και με νορμάλ θερμοκρασίες λειτουργίας (γύρω στους 30-35°C) ο ανεμιστήρας είναι σχεδόν αθόρυβος και σίγουρα θα είναι το τελευταίο που θα ακούγεται μέσα στο κουτί, εκτός και αν όλα τα εξαρτήματα ψύχονται παθητικά και έχετε ακοή νυχτερίδας. Τα μόνα σημεία που θα προέτρεπα την Enermax να βελτιώσει είναι το voltage regulation στα +12V, το οποίο είναι λίγο χαλαρό σε σχέση με τον ανταγωνισμό και τις δύσκαμπτες αποσπώμενες καλωδιώσεις που κάνουν το έργο της τακτοποίησης των καλωδίων ιδιαίτερα επίπονο. Αν ζητούσα και μια χαμηλότερη τιμή μήπως θα ήμουν υπερβολικός; To Enermax Platimax 1200W κοστίζει 342€. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απέδωσε την πλήρη ισχύ του με >50°C θερμοκρασία περιβάλλοντος Υψηλό efficiency Χαμηλό ripple Κορυφαία ποιότητα υλικών και κατασκευής Ήσυχη λειτουργία Fully modular σχεδίαση 5 χρόνια εγγύηση Μειονεκτήματα Τιμή Χαλαρό voltage regulation στα +12V Δύσκαμπτες καλωδιώσεις Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το EPM1200EWT είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Enermax για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Μετά το διαζύγιο που πήρε η Corsair από την Asetek, αφού η τελευταία αποφάσισε να πάει με την Antec (Kuhler 620 και 920), η Corsair συνεργάστηκε με την CoolIT και παρουσίασε μέσα στο 2011 τα H60, H80 και H100. Τα δύο πρώτα διαθέτουν μονό ψυγείο με τη διαφορά ότι του H80 είναι πιο παχύ. Το Η100 διαθέτει διπλό ψυγείο, το οποίο μπορεί να δεχτεί μέχρι και τέσσερις 120mm ανεμιστήρες, οπότε θα χρειαστεί και το κατάλληλο κουτί για να τοποθετηθεί. Στη σημερινή δοκιμή θα δούμε από κοντά τις δυνατότητες του H100 και θα εξετάσουμε αν μια τόσο καλή υδρόψυξη μπορεί να τα βάλει με τις κορυφαίες λύσεις αερόψυξης και να τις κερδίσει, κάτι που ακόμη και το αντίστοιχο κορυφαίο μοντέλο της Antec (KUHLER H2O 920) δεν μπόρεσε να κάνει. Εν συντομία το H100 είναι ένα ολοκληρωμένο κλειστό σύστημα υδρόψυξης, δηλαδή δεν απαιτεί τίποτα άλλο από τον τελικό χρήστη από το να στερεώσει το ψυγείο του στο κουτί, να τοποθετήσει τους ανεμιστήρες πάνω σε αυτό, να βάλει το μπλοκ πάνω στον επεξεργαστή και στη συνέχεια να συνδέσει τους ανεμιστήρες με τις αντίστοιχες υποδοχές του μπλοκ και να δώσει ρεύμα στο H100 μέσω ενός 4pin Molex connector. Η υδρόψυξη σε όλη την απλότητα της εν ολίγης μιας και δεν απαιτούνται γεμίσματα με νερό και εξαερώσεις, σφιξίματα σωλήνων, να την αφήνετε να δουλεύει για 24 ώρες εκτός κουτιού για να ελέγξετε για διαρροές και το πιο σημαντικό δε χρειάζεται συντήρηση. Καλά όλα αυτά αλλά εμείς οφείλουμε να σας προειδοποιήσουμε, μην περιμένετε τις κορυφαίες επιδόσεις που έχουν οι custom λύσεις υδροψύξης και φυσικά κιτ σαν και το Η100 ψύχουν μόνο τον επεξεργαστή οπότε αν θέλετε να ψύξετε με δροσερό νεράκι και την/τις VGA(s) τότε θα πρέπει να στραφείτε σε μια custom λύση, η οποίο συν της άλλης μπορεί να σας προσφέρει και πολύ πιο χαμηλό εκλυόμενο θόρυβο σε μεγάλα φορτία. Όπως σας πληροφορεί η ίδια η Corsair αν έχετε πρόβλημα με αυτό το προϊόν δεν απευθύνεστε στο κατάστημα από όπου το αγοράσατε, αλλά απευθείας στην ίδια την εταιρία. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι θα πρέπει να πληρώσετε μεταφορικά, τουλάχιστον για την αποστολή! Τεχνικά Χαρακτηριστικά Τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά του Η100 παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Corsair H100 Specifications Socket compatibility Intel LGA2011, LGA1366, LGA1156, LGA1155, LGA775 & AMD AM2, AM3 Material Block Base: Copper Radiator: Aluminium Pump Lifetime no info Max supported Fans 2 Equipped Fans 4 Tubing Length 300 mm Radiator Fan Dimensions 120mm (W) x 120mm (H) x 25mm (D) Radiator Dimensions 122mm (W) x 275mm (H) x 27mm (D) Warranty 5 years Price 100€ (inc. VAT) Όπως βλέπετε όλοι οι τύποι socket (Intel/AMD) υποστηρίζονται από το H100. Το μπλοκ φοράει από το εργοστάσιο τα κατάλληλα ελάσματα για τοποθέτηση σε Intel socket αλλά στα παρελκόμενα θα βρείτε και τα ελάσματα για τοποθέτηση σε AMD πλατφόρμα. Για την τελευταία δε χρειάζεται/παρέχεται ειδικό backplate. Το υλικό κατασκευής της βάσης είναι ο χαλκός αλλά το ψυγείο είναι από αλουμίνιο το οποίο αποβάλει τη θερμότητα πιο γρήγορα από το χαλκό (αλλά χρειάζεται ειδικό υγρό διαφορετικά θα έχει πρόβλημα το χάλκινο μπλοκ). Το H100 έρχεται με δύο ανεμιστήρες αλλά το διπλό ψυγείο μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και τέσσερις, αν το κουτί σας διαθέτει αρκετό χώρο και δε σας ενοχλεί ο αυξημένος θόρυβος. Το ψυγείο είναι ιδιαίτερα λεπτό, για να μην έχει πολλά προβλήματα συμβατότητας μιας και ήδη με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους απαιτεί τουλάχιστον 52mm απόσταση μεταξύ της οροφής του κουτιού και της μητρικής. Με τόσο λεπτό ψυγείο πάντως τέσσερις ανεμιστήρες κρίνουμε ότι είναι υπερβολή και θα δώσουν μια αμελητέα αύξηση επιδόσεων. Τέλος, η εγγύηση που δίνει η Corsair αγγίζει τα 5 χρόνια και η τιμή του H100 είναι κάπως τσουχτερή. Τα χαρακτηριστικά των ανεμιστήρων με τους οποίους εξοπλίζεται το Η100 φαίνονται στον πιο κάτω πίνακα. Corsair H100 Fan Specifications (CF12S25SH12A) Bearing Sleeve Bearing Voltage Range 12 V Rotational Speed (+/- 10%): up to 1300 RPM (Low Noise), 2000 RPM (Balanced), and 2500 RPM (High Performance) Airflow 46 - 92 CFM Fan Static Pressure 1.6 - 7.7mm/H20 Life Expectance - Noise Level 22 - 39 dBA Connector 3 Pin Dimensions 120(H) x 120(D) x 25(W) mm Οι 120mm ανεμιστήρες είναι αρκούντως δυνατοί για το λεπτό ψυγείο που έχουν να δροσίσουν και ο μέγιστος εκλυόμενος θόρυβος τους σε πλήρης στροφές (2500RPM) αγγίζει τα 39dBA σύμφωνα με την Corsair. Δεν είναι ιδιαίτερα ήσυχοι δηλαδή. Το καλό είναι ότι στο πάνω μέρος του μπλοκ υπάρχει ένα κουμπί μέσω του οποίο ο χρήστης μπορεί να επιλέξει μεταξύ τριών καταστάσεων λειτουργίας, με τις δύο πρώτες να περιορίζουν τις μέγιστες στροφές σε 1300RPM και 2000RPM αντίστοιχα. Επίσης ανάλογα με τη θερμοκρασία του νερού της υδρόψυξης ρυθμίζονται οι στροφές των ανεμιστήρων σε κάθε περίπτωση. Στο παρακάτω γράφημα φαίνονται οι στροφές των ανεμιστήρων σε καθένα από τα τρία mode λειτουργίας (quiet, balanced, performance) ανάλογα με τη θερμοκρασία του ψυκτικού υγρού. Συσκευασία και παρελκόμενα Το H100 έρχεται μέσα σε μια αρκετά μεγάλη συσκευασία, μετρίου βάρους. Στην πρόσοψη βρίσκουμε μια φωτογραφία του μπλοκ με το κουμπί επιλογής της κατάστασης λειτουργίας των ανεμιστήρων να ξεχωρίζει. Στο κάτω αριστερά μέρος υπάρχει μια ακόμη φωτογραφία από το H100 όπου φαίνεται και το ψυγείο με τους ανεμιστήρες τοποθετημένους. Στο πίσω μέρος του κουτιού υπάρχει ένα ενδιαφέρον γράφημα που παρουσιάζει τις διαφορές του H100 από τα H80, H60 και την στοκ ψύκτρα της Intel. Όπως διαφαίνεται το H80 βρίσκεται πολύ κοντά στο H100 οπότε αν το κουτί σας δεν υποστηρίζει διπλό ψυγείο τότε ίσως θα πρέπει να στραφείτε σε αυτό, πριν αρχίσετε τα μονταρίσματα. Στις υπόλοιπες πλευρές του κουτιού βρίσκουμε μερικές ακόμη αναφορές στα επιμέρους χαρακτηριστικά του H100. Ανοίγοντας τη συσκευασία διακρίνουμε ένα άσπρο αφρώδες προστατευτικό και πάνω σε αυτό βρίσκουμε το εγχειρίδιο χρήσης, ένα εγχειρίδιο που αναφέρεται στα προϊόντα της Corsair γενικά και ένα κόκκινο χαρτί το οποίο πληροφορεί ότι το συγκεκριμένο προϊόν σε περίπτωση βλάβης πρέπει να επιστραφεί στην ίδια την Corsair και όχι στο μαγαζί από όπου το αγοράσατε. Όπως καταλαβαίνετε αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να πληρώσετε τουλάχιστον τα έξοδα αποστολής αλλά τουλάχιστον το RMA της Corsair είναι πολύ καλό και γρήγορο. Αφαιρώντας το προστατευτικό αποκαλύπτονται τα περιεχόμενα της συσκευασίας που δεν είναι άλλα από το ίδιο το H100 (μπλοκ και ψυγείο), ένα σακουλάκι με βίδες, παξιμάδια και ότι άλλο χρειάζεται για την εγκατάσταση, ένα σετ από ελάσματα για εγκατάσταση σε AMD socket, ένα backplate για Intel sockets και φυσικά τους δύο ανεμιστήρες. Το Η100 κάτω από το φακό Το H100 διαθέτει αρκετά μαζεμένες διαστάσεις στο σύνολο του. Παρόλο που το ψυγείο είναι διπλό, είναι λεπτό και ακόμη και με τους δύο στάνταρντ ανεμιστήρες τοποθετημένους το πάχος του μόλις που ξεπερνά τα 50mm. Οπότε αν το κουτί του υπολογιστή σας μπορεί να δεχτεί διπλό ψυγείο κατά πάσα πιθανότητα δε θα έχετε προβλήματα συμβατότητας. Οι σωληνώσεις είναι μικρής διαμέτρου, αρκετά μακριές (300mm) και ελαστικές ώστε να τοποθετήσετε το μπλοκ με άνεση αλλά διαθέτουν και την απαιτούμενη δυσκαμψία ώστε να μην τσακίσουν και διακοπεί έτσι η ροή του υγρού. Επίσης σύμφωνα με την Corsair το υλικό από το οποίο κατασκευάζονται οι σωληνώσεις δεν επιτρέπει την εξαέρωση του υγρού παρέχοντας έτσι αυξημένη διάρκεια ζωής στο H100. Μιας και μιλήσαμε για το υγρό του H100 να αναφέρουμε ότι αυτό χρησιμοποιεί ένα μείγμα από αποσταγμένο νερό και προπυλενογλυκόλη (propylene glycol), για την αποτροπή της διάβρωσης και της ανάπτυξης άλγης που μπορεί να φράξει τις διόδους του μπλοκ/αντλίας και να μειώσει έτσι τη ροή. Ας δούμε τώρα από κοντά και το πιο σημαντικό στοιχείο του H100, το μπλοκ, το οποίο ενσωματώνει την αντλία νερού καθώς και το κύκλωμα τροφοδοσίας και ελέγχου στροφών των ανεμιστήρων. Στο πάνω μέρος υπάρχει ένα κουμπί μέσω του οποίο μπορείτε να επιλέξετε ένα από τα τρία προγράμματα λειτουργίας (Quiet, Balanced, High Performance). Θα προτιμούσαμε βέβαια ένα πιο εύκολα προσβάσιμο τρόπο για την επιλογή των modes λειτουργίας μιας και ο χρήστης θα πρέπει να αφαιρέσει το πλαϊνό κάλυμμα του κουτιού του για να έχει πρόσβαση στο μπλοκ. Στο πλαϊνό μέρος του μπλοκ υπάρχουν υποδοχές για τη σύνδεση μέχρι και τεσσάρων ανεμιστήρων, οι οποίοι θα ελέγχονται και θα τροφοδοτούνται από το H100. Στην αντίθετη πλευρά υπάρχει μια μικρή υποδοχή για να συνδέσετε το Η100 με το προαιρετικό Link Commander της Corsair. Μέσω του τελευταίου μπορείτε να ελέγξετε διάφορες παραμέτρους όπως θερμοκρασία νερού, ταχύτητες ανεμιστήρων και αντλίας και να φτιάξετε δικά σας προφίλ λειτουργίας. Μόλις ένα 4pin Molex αρκεί για την τροφοδοσία της αντλίας του μπλοκ και των ανεμιστήρων. Υπάρχει επίσης και ένα Fan header για την παροχή των ενδείξεων στροφών της αντλίας στο bios της μητρικής. Μιας και το Η100 μπορεί να τροφοδοτήσει μέχρι και τέσσερις ανεμιστήρες, θα προτιμούσαμε να υπήρχε ακόμη ένα 4pin Molex για την τροφοδοσία του. Βλέπετε μερικοί χρήστες ίσως να το εξοπλίσουν με πιο δυνατούς και ενεργοβόρους ανεμιστήρες, αν και με αυτό το ψυγείο η διαφορά με τους παρεχόμενους θα είναι μικρή. Η βάση του μπλοκ είναι από χαλκό και φέρει προ-εγκατεστημένη θερμοαγώγιμη πάστα, για να διευκολύνει ακόμη περισσότερο την εγκατάσταση. Με αυτή την τιμή θα θέλαμε να δούμε και ένα σωληνάριο με επιπλέον θερμοαγώγιμη ανάμεσα στα παρελκόμενα. Και μερικές φωτογραφίες των ανεμιστήρων που εξοπλίζουν το H100. Δυστυχώς στις μέγιστες στροφές λειτουργίας τους είναι θορυβώδεις και επίσης η Corsair δεν παρέχει πληροφορίες για τη διάρκεια ζωής τους. Μετρήσεις Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Jalapeno, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175 (για την ακριβή μέτρηση των Watts), ενός ταχομέτρου UNI-T UT372 και ενός CEM DT-8852 Sound Level Meter Datalogger. Θα υποβάλουμε την ψύκτρα σε πέντε διαφορετικά φορτία (117.1W, 175.4W, 232.1W, 289.9W και 345.1W) και με διαφορετικές ταχύτητες του/των ανεμιστήρων. Να σημειώσουμε εδώ ότι η αφαιρέσαμε την αρχική θερμοαγώγιμη πάστα από το H100 και προσθέσαμε την NT-H1 της Noctua, την οποία κατά κόρον χρησιμοποιούμε σε όλες τις μετρήσεις μας. Ακολουθούν τρεις πίνακες με όλα τα στοιχεία που συλλέξαμε από τις μετρήσεις μας. Δοκιμάσαμε το H100 με τρεις διαφορετικές διαμορφώσεις των ανεμιστήρων του, push, pull και push/pull. Προφανώς στην τελευταία διαμόρφωση προσθέσαμε επιπλέον δύο ανεμιστήρες. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100 (2 fans Push) Test # Watts Fan Speed RPM (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 2500 / 2500 49.2 30.5°C 21.1°C 9.4°C 2 175.4 2500 / 2500 53.1 34.4°C 21.1°C 13.3°C 3 232.1 2500 / 2500 53.1 38.2°C 21.2°C 17.0°C 4 289.9 2500 / 2500 53.1 42.4°C 21.2°C 21.2°C 5 345.1 2500 / 2500 53.1 46.2°C 21.2°C 25.0°C * Measured at 0.5m distance Η απόδοση του H100 με τους ανεμιστήρες σε διάταξη "Push" είναι εκπληκτική και ξεπερνάει κατά πολύ τον μέχρι τώρα βασιλιά της κατηγορίας, την Noctua NH-D14. Η διαφορά μάλιστα είναι μεγάλη αγγίζοντας τους 5°C στη δοκιμή με το πλήρες φορτίο του Jalapeno. Πραγματικά κορυφαία η απόδοση του Η100 αλλά δυστυχώς με αντίκτυπο στο θόρυβο λειτουργίας μιας και από το δεύτερο τεστ οι ανεμιστήρες δουλεύουν στις μέγιστες στροφές τους και παίρνουν αυτιά. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100 (2 fans Pull) Test # Watts Fan Speed RPM (A/B) Noise* (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 2200 / 2200 48.5 30.5°C 21.5°C 9.0°C 2 175.4 2500 / 2500 51.2 34.4°C 21.5°C 12.9°C 3 232.1 2500 / 2500 51.2 38.2°C 21.5°C 16.7°C 4 289.9 2500 / 2500 51.2 42.1°C 21.5°C 20.6°C 5 345.1 2500 / 2500 51.2 45.9°C 21.5°C 24.4°C * Measured at 0.5m distance Και εκεί που εκπλαγήκαμε από τις επιδόσεις με τους ανεμιστήρες σε διάταξη "Push" πραγματικά απορήσαμε όταν είδαμε τις θερμοκρασίες να κατεβαίνουν ακόμη πιο χαμηλά όταν χρησιμοποιήσαμε διάταξη "Pull". Πέραν από τις καλύτερες επιδόσεις, χρησιμοποιώντας αυτή τη διάταξη μειώνεται λίγο και ο παραγόμενος θόρυβος, προφανώς λόγω της απαλοιφής στροβιλισμών ανάμεσα στα πυκνά πτερύγια (fins) του ψυγείου. Thermal and Acoustic Tests Corsair H100 (4 fans Push/Pull) Test # Watts Fan Speed RPM (A/B)* Noise** (dBA) Heatsink Temperature Ambient Delta 1 117.1 2200 / 2200 49.9 30.1°C 21.5°C 8.6°C 2 175.4 2500 / 2500 54.2 34.2°C 21.5°C 12.7°C 3 232.1 2500 / 2500 54.2 37.9°C 21.5°C 16.4°C 4 289.9 2500 / 2500 54.2 41.4°C 21.6°C 19.8°C 5 345.1 2500 / 2500 54.2 45.2°C 21.6°C 23.6°C * Corsair Fan RPMs ** Measured at 0.5m distance Όπως αναμέναμε, με τέσσερις ανεμιστήρες σε διάταξη Push/Pull οι επιδόσεις βελτιώνονται ελάχιστα αλλά απεναντίας ο παραγόμενος θόρυβος αυξάνεται αν και όχι κατά πολύ μιας και χρησιμοποιήσαμε δύο ήσυχους ανεμιστήρες (Enermax UCAPV12A - ED122512H-VAL). Πάντως σε γενικές γραμμές, όπως βλέπετε και από τον παραπάνω πίνακα, δεν αξίζουν τον έξτρα κόπο για την εγκατάσταση τους καθώς και τον επιπλέον χώρο που χρειάζονται, οι δύο επιπλέον ανεμιστήρες. Γραφήματα Στο παρακάτω γράφημα απεικονίζεται η απόδοση της υπό δοκιμή ψύκτρας σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες που έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, οι οποίες έχουν αντέξει τη μέγιστη ισχύ του Jalapeno. Το γράφημα που ακολουθεί αναπαριστά το επίπεδο του θορύβου που εκλύει η υδρόψυξη της δοκιμής σε σχέση με άλλες ψύκτρες που έχουν μετρηθεί κάτω από παρόμοιες συνθήκες. Όπως βλέπετε η Noctua NH-D14 δεν είναι πια ο βασιλιάς των charts. Το H100 την ξεπέρασε, με άνεση, δείχνοντας έτσι τα δόντια του στην high-end κατηγορία λύσεων αερόψυξης. Βέβαια κοστίζει παραπάνω, απαιτεί χώρο για διπλό ψυγείο και το πιο σημαντικό είναι πολύ πιο θορυβώδης, αλλά για κάποιον που απαιτεί τις χαμηλότερες δυνατές θερμοκρασίες και δε θέλει να μπλέξει με custom λύσεις ψύξης αυτά είναι πταίσματα. Για όλους τους υπόλοιπους, που θέλουν ησυχία, οι κορυφαίες λύσεις αερόψυξης ίσως αποτελούν ακόμη την ιδανική λύση παρόλο τον τεράστιο όγκο τους. Συμπεράσματα To Corsair H100 έχει αποσπάσει πολύ καλές κριτικές από πολλά σοβαρά review sites καθώς και από ενθουσιώδεις χρήστες, οπότε δεν αποτέλεσαν έκπληξη τα πολύ καλά αποτελέσματα που σημείωσε κατά τη διάρκεια των δοκιμών. Βέβαια για να πω την αλήθεια δεν περίμενα να ρίξει 5 βαθμούς στην μέχρι πρότινος πρωταθλήτρια, της CPU Cooler Database, Noctua NH-D14. Από ότι φαίνεται η Corsair για άλλη μια φορά κατάφερε και χτύπησε κατευθείαν την κορυφή της κατηγορίας, εκτοπίζοντας όλες τις άλλες έτοιμες λύσεις υδρόψυξης (βλέπε Antec Kuhler 920) με χαρακτηριστική μάλιστα ευκολία. Τα μόνο προβλήματα που εντόπισα στο H100 είναι η υψηλή τιμή και ο αυξημένος θόρυβος των ανεμιστήρων σε πλήρης στροφές (performance mode). Ένα σημείο, από ότι φαίνεται, στο οποίο ακόμη καλά κρατούν οι κορυφαίες λύσεις αερόψυξης μιας και οι περισσότερες καταφέρνουν και επιτυγχάνουν πολύ καλές επιδόσεις με μικρό σχετικά θόρυβο. Τέλος, το H100 είναι συμβατό με το Corsair Link Commander το οποίο παρέχει τη δυνατότητα ελέγχου και ρύθμισης μέσω λογισμικού όλων σχεδόν των επιμέρους παραμέτρων, συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητας να φτιάξετε δικά σας προφίλ λειτουργίας για τους ανεμιστήρες. Βέβαια το Link Commander δεν είναι φτηνό μιας και κοστίζει αλλά από την άλλη αναβαθμίζει σημαντικά τη λειτουργικότητα του H100. To Η100 κοστίζει 100€ (με ΦΠΑ). Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του Η100 της Corsair είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Κορυφαίες επιδόσεις Τρία modes λειτουργίας των ανεμιστήρων Ευκολία εγκατάστασης Συμβατότητα με όλα τα sockets (AMD/Intel) Υποστήριξη τεσσάρων ανεμιστήρων Δυνατότητα αναβάθμισης των λειτουργιών του με το Link Commander 5της εγγύηση Μειονεκτήματα Τιμή Υψηλός θόρυβος στις μέγιστες στροφές (high performance mode) Απαιτείται πρόσβαση στο μπλοκ για την αλλαγή των modes λειτουργίας Δε χωράει σε όλα τα cases (λόγω διπλού ψυγείου) Δε συνοδεύεται από σωληνάριο θερμοαγώγιμης πάστας Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το Η100 είναι: Εδώ τέλειωσε και η σημερινή παρουσίαση. Ευχαριστούμε θερμά την Corsair για τη διάθεση του δείγματος. crmaris

Η σειρά MaxRevo ίσως είναι η πιο αδικημένη που έχει βγάλει ποτέ η Enermax. Πριν καλά καλά την παρουσιάσει δεν πρόλαβε να χαρεί τον τίτλο της κορυφαίας σειράς της Enermax για πολύ, μιας και κυκλοφόρησαν μετά από μικρό χρονικό διάστημα τα Platimax τα κορυφαία εκ των οποίων (Platimax 1200W και 1500W) είναι στην ουσία MaxRevo τροφοδοτικά που υπέστησαν τις απαραίτητες, μικρές, βελτιώσεις για να επιτύχουν υψηλότερη αποδοτικότητα (Platinum για το 1200W). Έτσι τα καημένα τα MaxRevo πολύ γρήγορα πέρασαν στη δεύτερη θέση, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι high-end PSUs. Για να πούμε την αλήθεια η κίνηση αυτή της Enermax μας προβλημάτισε μιας και δημιουργεί τρομερό εσωτερικό ανταγωνισμό και μειώνει σημαντικά τις πωλήσεις των MaxRevo. Όπως φαίνεται όμως η μάχη για το ποια εταιρία θα παρουσιάσει ποιο γρήγορα PSUs με Platinum αποδοτικότητα έπαιξε τον κύριο ρόλο στο λανσάρισμα των Platimax. Στη σημερινή δοκιμή τα φαγανάκια θα τα βάλουν με ένα Enermax MaxRevo 1350W. Εν συντομία το συγκεκριμένο PSU διαθέτει Gold αποδοτικότητα, είναι fully modular, εξοπλίζεται με ανεμιστήρα που διαθέτει twister-bearings για μεγαλύτερη αντοχή στο χρόνο και μικρότερο θόρυβο, χρησιμοποιεί αποκλειστικά Ιαπωνικής κατασκευής πυκνωτές και υποστηρίζει την προδιαγραφή ErP Lot 6 σύμφωνα με την οποία ένα PSU (και όχι μόνο) σε κατάσταση αναμονής (standby) πρέπει να καταναλώνει ενέργεια κάτω του 1W. Τα κύρια χαρακτηριστικά του EMR1350EWT παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα. Χαρακτηριστικά Enermax EMR1350EWT Max. DC Output 1350W PFC Active PFC Efficiency 80 Plus Gold Operating temperature 0°C ~ 50°C Protections Over Voltage Protection Under Voltage Protection Over Current Protection Over Power Protection Short Circuit Protection Over Temperature Protection Cooling 139 mm Twister Bearing Fan (PD1402512H) Dimensions 150 mm (W) x 87 mm (H) x 180 mm (D) Weight 2.25 kg Compliance ATX12V v2.31, EPS 2.92 Warranty 5 έτη Price at time of review (inc. VAT) 323€ Gold αποδοτικότητα, δυνατότητα παροχής των 1350W ακόμη και στους 50°C και όλες οι σύγχρονες προστασίες ενσωματώνονται σε αυτό το PSU. Τι άλλο να ζητήσει κανείς, μα φυσικά μια χαμηλότερη τιμή αν και εδώ που τα λέμε η τεχνολογία που υπάρχει σε αυτό το PSU καθώς και η ποιότητα των χρησιμοποιούμενων υλικών ανεβάζει ψηλά τον πήχη. Επίσης μην ξεχνάτε ότι η Enermax, παρόλο που έχει την τεχνογνωσία και κατασκευάζει μόνη της τα PSU της, δεν έχει αναμειχθεί με OEM κανάλια όπως άλλοι μεγάλοι κατασκευαστές τροφοδοτικών (Seasonic, Delta) οπότε αναγκαστικά το κόστος της έρευνας περνάει στον καταναλωτή. Από την άλλη βέβαια δίνει βάρος μόνο στο τι θέλει ο καταναλωτής και όχι οι μεγάλες εταιρίες (η Seasonic για παράδειγμα μόλις πρόσφατα παρουσίασε τροφοδοτικό με ισχύ άνω των 1000W ενώ πολλοί καταναλωτές φώναζαν εδώ και καιρό για ισχυρότερα PSUs). Καλώς η κακός τα μεγάλης ισχύος τροφοδοτικά δεν απευθύνονται σε πολύ κόσμο οπότε οι εταιρίες έχουν αμελητέο κέρδος από αυτά με αποτέλεσμα να επικεντρώνουν το ενδιαφέρουν τους στην κατασκευή μικρότερων. Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του EMR1350EWT. Τύπος Καλωδιώσεων Modular Καλωδιώσεις ATX connector (600mm) 20+4 pin 8 pin EPS12V (650 mm) 1 8 pin EPS12V (600 mm) / 4 pin ATX12V (600mm) 1 6+2 pin PCIe (500mm) 8 4 pin Molex *(450mm+150mm+150mm+150mm) / FDD (+150mm) 8 / 2 SATA (450mm+150mm+150mm+150mm) 12 SATA (450mm+150mm) / 4 pin Molex (150mm+150mm) 2 / 2 Το μεγάλο Enermax έχει αρκετές καλωδιώσεις (και ισχύ) για να συνδέσετε και την κουζίνα του σπιτιού σας αν χρειαστεί και όχι μόνο το PC. Με οχτώ PCIe και δύο EPS υποδοχές να βρίσκονται ταυτόχρονα στη διάθεση σας το μόνο που σας περιορίζει είναι το πορτοφόλι σας, για να αγοράσετε φυσικά την κατάλληλη μητρική και 3-4 high-end κάρτες γραφικών. Οι 14 SATA και 10 peripheral υποδοχές συμπληρώνουν την εικόνα και για τους λάτρεις του κλασσικού υπάρχουν και δύο υποδοχές για οδηγούς δισκετών (χρησιμοποιούνται βέβαια και από μερικές άλλες συσκευές). Οι 24pin ATX, PCIe και EPS καλωδιώσεις χρησιμοποιούν καλώδια πάχους 16AWG για περιορισμό των πτώσεων τάσεων πάνω σε αυτές, ιδιαίτερα σε μεγάλα φορτία. Το κακό βέβαια με τα παχύτερα καλώδια είναι ότι κάνουν τις καλωδιώσεις ιδιαίτερα δύσκαμπτες κάτι που δε θα ενθουσιάσει τους χρήστες με ενεργή συμμετοχή στο άθλημα του cable management και modding. Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του EMR1350EWT. Enermax EMR1350EWT Power Specs Rail 3.3V 5V 12V1 12V2 12V3 12V4 12V5 12V6 5VSB -12V Max. Power Amps 25 25 30 30 30 30 30 30 4 0.5 Watts 140 1344 20 6 Total Max. Power (W) 1350 Τα πολλά Watt καλό είναι να μοιράζονται σε αρκετά rail και στη συγκεκριμένη περίπτωση έξι +12V rails διαχειρίζονται 1344W ισχύος, σχεδόν το σύνολο δηλαδή της ισχύς που μπορεί να αποδώσει το PSU. Τα δευτερεύοντα rails (5V και 3.3V) διαθέτουν αρκετά μεγάλη ισχύ για τις απαιτήσεις ενός σύγχρονου συστήματος και τα 5VSB μπορούν να δώσουν μέχρι και 4A. Στο παρακάτω σχεδιάγραμα θα βρείτε την κατανομή των έξι +12V rails του EMR1350EWT. Αν θέλετε να συνδέσετε και τη δεύτερη EPS καλωδίωση καλό είναι να χρησιμοποιήσετε την πάνω μεσαία 12 pin υποδοχή ή τη δεξιά της, μιας και αυτές τροφοδοτούνται από τα 12V4 και 12V6 rails τα οποία δε τροφοδοτούν άλλη 12pin υποδοχή στο modular PCB (σε αντίθεση με τα 12V3 και 12V5). Έτσι δε θα αναμίξετε PCIe και EPS connectors στο ίδιο rail. Σε γενικές γραμμές η κατανομή των rails είναι καλή αλλά χρίζει κάποιας βελτίωσης. Πιο συγκεκριμένα το 12V1 rail ιδανικά θα έπρεπε να τροφοδοτεί τους μισούς περιφερειακούς connectors και το 12V2 τους υπόλοιπους. Έτσι τα 12V4 και 12V6 θα τροφοδοτούσαν μόνο από μία 12pin υποδοχή. Το EMR1350EWT έρχεται μέσα σε μια λιτή, μεσαίων διαστάσεων και αρκετά βαριά συσκευασία. Στο μπροστινό μέρος κυριαρχεί το όνομα της σειράς, με χρυσά γράμματα, το οποίο τονίζεται από το μαύρο φόντο. Στην πάνω αριστερά γωνία της πρόσοψης υπάρχει το όνομα της Enermax και στην απέναντι ακριβώς γωνία βρίσκεται η φωτογραφία ενός ανεμιστήρα η οποία εμπεριέχει τη λέξη "gift", η οποία φυσικά σημαίνει δώρο. Τα Χριστούγεννα μπορεί να πέρασαν αλλά όσοι αγοράσετε το συγκεκριμένο PSU θα πάρετε ένα δωράκι από την Enermax! Στο πίσω μέρος της συσκευασίας βρίσκουμε αρκετές πληροφορίες σχετικά με τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές του PSU. H Enermax μας πληροφορεί ότι στο συγκεκριμένο PSU χρησιμοποιείται ένας ειδικής σχεδίασης κύριος μετασχηματιστής ο οποίος χάρη στα χαρακτηριστικά του προσφέρει μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Επίσης μαθαίνουμε ότι τα +12V περνάνε στην modular πλακέτα μέσω μιας συστοιχίας από μεταλλικούς αγωγούς, μειώνοντας έτσι στο ελάχιστο τις ενεργειακές απώλειες και κατά συνέπεια τις πτώσεις τάσεις ειδικά στα πολύ μεγάλα φορτία. Ανοίγοντας τη συσκευασία βρίσκουμε μια μικρή συρταριέρα! Στο κάτω μέρος φιλοξενείτε το PSU μαζί με τα παρελκόμενα καθώς και το ανεμιστήρα που η Enermax σας κάνει δώρο. Στο πάνω, μεγαλύτερο, συρτάρι θα βρείτε όλες τις modular καλωδιώσεις. Όπως θα δείτε δεν είναι και λίγες. Το κακό με τις καλωδιώσεις των μεγάλων Enermax είναι ότι είναι ιδιαίτερα δύσκαμπτες με αποτέλεσμα να δυσχεραίνουν κατά πολύ το έργο της τακτοποίησης των καλωδίων μέσα στο κουτί (cable management). Ας ρίξουμε τώρα και μια ματιά στο μεγάλο Enermax. Εξωτερικά η ποιότητα του είναι κορυφαία και η βαφή του είναι ανθεκτική στις γρατζουνιές και τις δαχτυλιές. Στο μπροστινό μέρος βρίσκουμε την κλασσική -κυψελοειδής σχεδίασης- γρύλια εξαερισμού, την υποδοχή τροφοδοσίας και έναν διακόπτη On/Off. Στις πλαινές πλευρές του PSU κυριαρχεί η περιγραφή της σειράς (MaxRevo) και ακριβώς από πάνω βρίσκουμε τέσσερα βέλη, σήμα κατατεθέν της Enermax. Στο πίσω μέρος διακρίνουμε τις υποδοχές για τις αποσπώμενες καλωδιώσεις. Οι κόκκινες είναι για τις PCIe καλωδιώσεις και για τη δεύτερη EPS (η πρώτη EPS συνδέεται στην υπόδοχη που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την 24 pin υποδοχή). Η ταμπέλα με τα επιμέρους χαρακτηριστικά των rails του PSU έχει τοποθετηθεί στο κάτω μέρος του και ακριβώς στην αντίθετη μεριά βρίσκουμε τη γρύλια προστασίας του ανεμιστήρα, η οποία περιβάλεται από ένα καλαίσθητο πλαίσιο χρυσού χρώματος προφανώς για να τονίζει τη χρυσή αποδοτικότητα του PSU. Καιρός να αφαιρέσουμε τα περιττά και να ρίξουμε μια αναλυτική ματιά στα σωθικά του EMR1350EWT. Όπως προείπαμε η Enermax είναι ίσως η μοναδική εταιρία που κατασκευάζει και πουλάει μόνη της τα PSU της. Η σχεδίαση του συγκεκριμένου PSU δε μοιάζει σε τίποτα με την κλασσική που χρησιμοποιεί το 95% των desktop PSUs. Για να μειώσει τις ενεργειακές απώλειες στο ελάχιστο και να αυξήσει την αποδοτικότητα η Enermax μετέφερε το πρωτεύον μέρος στο πρώτο μισό της πλακέτας και στο δεύτερο μισό φιλοξενείτε το δευτερεύον, έτσι η ανορθωμένη τάση των +12V περνάει απευθείας στην modular πλακέτα χωρίς να έχει να διανύσει μεγάλη απόσταση. Συνήθως στα πιο πολλά PSUs το πρωτεύον και δευτερεύον μέρος καταλαμβάνουν το αριστερό και δεξί μέρος της πλακέτας αντίστοιχα, έτσι ώστε οι ψύκτρες να είναι κάθετες και να μην εμποδίζουν τη ροή του αέρα μέσα στο PSU. Στα MaxRevo η Enermax έλυσε αυτό το πρόβλημα με ειδικής σχεδίασης ψύκτρες οι οποίες αν και οριζόντιες επιτρέπουν την άνετη διέλευση του αέρα προς το μπροστά μέρος του PSU. Επίσης, μεγάλη εντύπωση προκαλεί στο εσωτερικό του EMR1350EWT η απουσία καλωδιώσεων μεταφοράς τάσεων καθώς και η ιδιαίτερα "καθαρή" σχεδίαση. Πρόκειται ίσως για ένα από τα ποιο καλοφτιαγμένα εσωτερικά που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια. H υποδοχή ρεύματος ενσωματώνει ένα ολοκληρωμένο EMI φίλτρο. Αυτό αποτελείται από έναν X και δύο Y πυκνωτές και ένα CM (Common Mode) πηνίο (choke). Στη συνέχεια, πάνω στην κύρια πλακέτα βρίσκουμε τρία επιπλέον πηνία, 2Υ και 1 Χ πυκνωτές καθώς και ένα βαρίστορ (MOV). Υπερπλήρες με λίγα λόγια το transient φίλτρο στο συγκεκριμένο PSU. Η γέφυρα ανόρθωσης είναι μία LL25XB60 η οποία κατασκευάζεται από την Ιαπωνική εταιρία Shindengen, κάτι που λέει πολλά για την ποιότητα της (κορυφαία φυσικά). Μετά τη γέφυρα βρίσκουμε το μεγάλο πηνίο του APFC. Στο τελευταίο χρησιμοποιούνται επίσης τέσσερα FQA24N50 fets και η απαραίτητη boost δίοδος. Ως πυκνωτές εξομάλυνσης βρίσκουμε τρεις Matsushita/Panasonic (330μF, 400V, 105°C). Τέλος, ο PFC controller είναι ένα ολοκληρωμένο ICE2PCS02 της Infineon. H τοπολογία που χρησιμοποιείται στο κυρίως switching κομμάτι του PSU είναι η Phase-Shifted Full-Bridge, η οποία αυξάνει δραματικά το efficiency και μειώνει ταυτόχρονα το φορτίο που δέχονται τα κύρια switcing mosfets (τέσσερα MDF18N50). Ο PWM controller είναι ένα UCC28950 και φιλοξενείται σε μία από τις δύο κάθετες πλακέτες που υπάρχουν στο πρωτεύον μέρος του PSU. Ο υψηλής πυκνότητας κύριος μετασχηματιστής χάρις στη σχεδίαση του αποβάλει μικρότερα ποσά ενέργειας συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση της αποδοτικότητας. Στο δευτερεύον μέρος σύγχρονη σχεδίαση χρησιμοποιείται φυσικά και τα +12V ανορθώνονται από έξι IPP015N04N mosfets. Μπροστά από την ψύκτρα που φιλοξενεί τα έξι mosfets, που αναφέραμε παραπάνω, βρίσκουμε δύο toroidal chokes τα οποία παίρνουν μέρος στην ανόρθωση και το φιλτράρισμα των +12V. Τέλος, μπροστά από τα δύο αυτά chokes υπάρχει μια σειρά από δέκα Rubycon πυκνωτές (1500uF, 16V, 105°C, ZLK series) για το φιλτράρισμα των +12V. Στο μπροστινό μέρος της modular πλακέτας βρίσκουμε το ολοκληρωμένο που αναλαμβάνει τις προστασίες του PSU, ένα PS238 το οποίο υποστηρίζει OCP για μέχρι έξι +12V rails. Στο κάτω μέρος της ίδιας πλακέτας διακρίνονται οι χάλκινοι αγωγοί που μεταφέρουν τα +12V, ελαχιστοποιώντας έτσι τις πτώσεις τάσεις. Στο πίσω μέρος της ίδιας πλακέτας φιλοξενούνται τα VRMs (Voltage Regulation Modules) που παράγουν τα minor rails (5V και 3.3V). Καθένα από αυτά χρησιμοποιεί έναν APW7073A PWM controller και τέσσερα APM2556N. Επίσης τρεις πολυμερικοί πυκνωτές, σε κάθε VRM, φιλτράρουν τις τάσεις εξόδου. Τα 5VSB ανορθώνονται από μία 10U60CT δίοδο schottky. Η συγκεκριμένη έχει όριο τα 10A οπότε άνετα διαχειρίζεται τα 4A μέγιστης ισχύος των 5VSB. Στην κύρια πλακέτα η ποιότητα των κολλήσεων είναι πολύ καλή όχι μόνο για τα δεδομένα της Enermax, μιας και η τελευταία δε φημίζεται ιδιαίτερα σε αυτό τον τομέα, αλλά και σε σχέση με υλοποιήσεις κατασκευαστών όπως η Delta και η Seasonic. Ένας ανεμιστήρας της Enermax (τουλάχιστον φέρει το λογότυπο της) αναλαμβάνει την ψύξη του PSU. Το μοντέλο του είναι ED142512S-DA (139mm, 12V, 0.6A, 900 ~ 2000rpm) και διαθέτει twister ball bearings για αυξημένη διάρκεια ζωής και χαμηλά επίπεδα θορύβου. Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια δέκα ηλεκτρονικών φορτίων της Array (εφτά 3711 με 300W έκαστο και τρία 3710 με 150W το καθένα), ενός παλμογράφου Picoscope 3424 με τέσσερις αναλογικές εισόδους, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Instek GPM-8212) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box. Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του EMR1350EWT (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail. Voltage Regulation & Efficiency Tests Enermax EMR1350EWT Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency Temps (In/Out) PF/AC Volts 1 20.325A 1.977A 1.923A 0.983A 270.00 90.38% 38.1°C 0.978 12.222V 5.056V 3.431V 5.082V 298.75 42.3°C 230.1V 2 41.311A 3.984A 3.882A 1.182A 540.00 92.07% 39.6°C 0.993 12.123V 5.020V 3.400V 5.069V 586.50 46.3°C 229.8V 3 51.818A 4.989A 4.874A 1.583A 675.00 91.90% 42.2°C 0.994 12.071V 5.011V 3.385V 5.056V 734.50 50.3°C 229.6V 4 62.423A 5.997A 5.873A 1.989A 810.00 91.63% 44.1°C 0.995 12.018V 5.002V 3.371V 5.029V 884.00 53.6°C 229.7V 5 84.147A 8.054A 7.906A 2.404A 1080.00 90.60% 47.1°C 0.996 11.903V 4.966V 3.339V 4.993V 1192.00 58.9°C 229.5V 6 106.479A 9.094A 8.953A 4.063A 1350.40 89.31% 51.2°C 0.997 11.793V 4.948V 3.317V 4.922V 1512.00 66.7°C 227.9V CL1 2.011A 17.000A 17.000A 0.500A 166.15 80.23% 47.3°C 0.963 12.225V 4.904V 3.273V 5.109V 207.10 56.4°C 230.6V CL2 112.069A 1.000A 1.000A 1.000A 1337.45 89.82% 50.9°C 0.997 11.814V 5.038V 3.402V 5.029V 1489.00 66.3°C 227.5V Το efficiency είναι ιδιαίτερα υψηλό και όπως βλέπετε το PSU δεν έχει πρόβλημα να αποδώσει το μέγιστο της ισχύς του ακόμη και στους 51.2°C. Το κυνήγι του υψηλού efficiency όμως αποφέρει σχετικά χαλαρό (μην ξεχνάμε όμως ότι μιλάμε για ένα 1350W PSU) voltage regulation στα +12V, το οποίο αγγίζει το 4%. Στα δευτερεύοντα rails τα πράγματα είναι καλύτερα (3.3V) ως πολύ καλύτερα (5V). Επίσης ευχάριστη έκπληξη ήταν ο ανεμιστήρας του PSU ο οποίος ακόμη και σε ιδιαίτερα μεγάλα φορτία κρατούσε τον εκλυόμενο θόρυβο του σε χαμηλά επίπεδα. Είναι, αν μη τι άλλο, εντυπωσιακό να βλέπεις (ή να ακούς καλύτερα) ένα PSU να αποδίδει 1350W πραγματικής ισχύος στους >50°C και ο ανεμιστήρας του να μην κάνει παράγει ενοχλητικό θόρυβο. Έχουμε δοκιμάσει ανάλογα PSUs που σε τέτοιες συνθήκες απαιτούσαν ωτοασπίδες (για τους ευαίσθητους μιας και ο γραφών και Jumbo jet να περάσει από πάνω του δεν έχει πρόβλημα). Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του EMR1350EWT σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι 40, 60, 80 και 100W. Efficiency at Low Loads Enermax EMR1350EWT Test # 12V 5V 3.3V 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 1.823A 1.974A 1.918A 0.194A 40.00 63.34% 0.787 12.293V 5.064V 3.440V 5.136V 63.15 230.5V 2 3.374A 1.974A 1.918A 0.390A 60.00 70.55% 0.857 12.275V 5.064V 3.440V 5.109V 85.05 230.3V 3 4.921A 1.974A 1.919A 5.109A 80.00 76.70% 0.893 12.275V 5.064V 3.439V 5.109V 104.30 230.3V 4 6.469A 1.974A 1.919A 0.782A 100.00 80.55% 0.918 12.275V 5.064V 3.438V 5.109V 124.15 230.3V Εντάξει, δεν πιστεύουμε να υπήρχε κανείς που να περίμενε από αυτό το κτήνος να διατηρεί υψηλό efficiency ακόμη και σε τόσο μικρά φορτία. Το όριο του 80% efficiency καλύπτεται μόνο με 100W φορτίο και αν το σύστημα σας σε idle κατάσταση τραβάει λιγότερα από 60W τότε καλύτερα να μην προτιμήσετε το EMR1350EWT (αν αφήνετε το PC φυσικά πολλές ώρες σε idle). Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο), καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB). Idle / Standby Enermax EMR1350EWT Mode 12V 5V 3.3V 5VSB Watts PF/AC Volts Idle 12.302V 5.091V 3.462V 5.136V 20.20 0.536 230.8V Standby 0.26 0.015 231.4V H κατανάλωση σε standby mode είναι μόλις 0.26W οπότε το PSU εναρμονίζεται πλήρως με την ErP Lot 6 2010 οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρακάτω παραθέτονται τα αποτελέσματα της αποδοτικότητας των 5VSB. Το πρότυπο ATX προτείνει (προσοχή δεν απαιτεί) η αποδοτικότητα στα 5VSB με 100mA, 250mA και >=1Α φορτίο να είναι μεγαλύτερη ή ίση από 50%, 60% και 70% αντίστοιχα. 5VSB Efficiency Enermax EMR1350EWT Test # 5VSB DC/AC (Watts) Efficiency PF/AC Volts 1 0.100A 0.51 62.96% 0.052 5.145V 0.81 230.8V 2 0.250A 1.29 73.71% 0.109 5.145V 1.75 230.7V 3 1.000A 5.12 82.45% 0.295 5.118V 6.21 231.1V 4 4.000A 20.01 79.88% 0.484 5.002V 25.05 231.8V Τα 5VSB είναι ιδιαίτερα αποδοτικά και στα δύο τελευταία τεστ βλέπουμε ιδιαίτερα υψηλό efficiency (για το συγκεκριμένο rail). Το κύκλωμα παραγωγής των 5VSB ακολουθεί όπως φαίνεται τη γενική φιλοσοφία του PSU (όσο το δυνατόν μεγαλύτερο efficiency). Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του EMR1350EWT σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-100% (tests#1-6) της μέγιστης ισχύς του. Στο δεύτερο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση όλων των rails(σε ποσοστό %) και στα επόμενα τέσσερα γραφήματα φαίνονται αναλυτικά οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6. Efficiency & Voltage Regulation Charts Enermax EMR1350EWT Efficiency Voltage Variations Chart 12V Rail Chart 5V Rail Chart 3.3V Rail Chart 5VSB Rail Chart Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (11Α στα +12V, 5Α στα 5V, 6A στα 3.3V και 0.5Α στα 5VSB) για 50ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του παλμογράφου. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W. Advanced Transient Response Charts Enermax EMR1350EWT 20% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After 50% load Deviation (Volts) Rail Volts Before / After Τα αποτελέσματα σε αυτά τα τεστ είναι τα αναμενόμενα από ένα τέρας των 1350W. Το PSU καταφέρνει και διατηρεί τις πτώσεις τάσεις που επιφέρουν τα transient φορτία σε όλα τα rails, σε χαμηλά επίπεδα. Η υψηλές επίσης αρχικές τάσεις στα rails (πριν την εφαρμογή του transient φορτίου) βοηθούν πάρα πολύ ώστε να μην πέσουν χαμηλά τα volts. Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών. Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots Enermax EMR1350EWT 20% Load +12V 5V 3.3V 50% Load +12V 5V 3.3V Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V). Turn On Transient Response Tests Enermax EMR1350EWT Στα 5VSB παρατηρήσαμε μια υψηλή αιχμή (voltage overshoot), η οποία παρά ταύτα βρίσκεται κάτω από το όριο των 5.5V οπότε δε χρήζει ανησυχίας. Στα +12V δεν υπήρξε ούτε ίχνος αιχμής και στα δύο τεστ και η κυματομορφή αγγίζει το ιδανικό. Πραγματικά εντυπωσιακή η απόδοση του παραπάνω rail μιας και δε πρέπει να ξεχνάμε ότι στα δύο τελευταία τεστ το PSU από standby ή off κατάσταση μεταπηδάει κατευθείαν σε full load (1350W). Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του EMR1350EWT. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V, 3.3V και 5VSB. Ripple Measurements Enermax EMR1350EWT Test 12V 5V 3.3V 5VSB Pass/Fail 20% Load 17.8 mV 14.7 mV 12.4 mV 11.8 mV Pass 40% Load 21.4 mV 18.1 mV 13.9 mV 15.2 mV Pass 50% Load 24.0 mV 19.2 mV 15.1 mV 17.6 mV Pass 60% Load 26.5 mV 21.3 mV 16.0 mV 17.8 mV Pass 80% Load 29.4 mV 25.6 mV 18.7 mV 24.4 mV Pass 100% Load 34.8 mV 28.7 mV 19.9 mV 33.4 mV Pass Crossload 1 45.6 mV 38.4 mV 25.4 mV 12.5 mV Pass Crossload 2 23.5 mV 20.6 mV 14.9 mV 24.5 mV Pass To ripple στα +12V είναι ιδιαίτερα μικρό. Πραγματικά η Enermax έκανε πολύ καλή δουλειά σε αυτό τον τομέα και όπως φαίνεται οι 10 Rubycon που φιλτράρουν το συγκεκριμένο rail δεν αφήνουν σχεδόν τίποτα να περάσει. Στα δευτερεύοντα rails τα 3.3V παρουσιάζουν κάτω του μισού του ορίου, μέγιστο ripple και τα 5V πλησιάζουν τα 30mV, μια σχετικά καλή επίδοση αλλά σίγουρα όχι κορυφαία. Συνολικά ο περιορισμός του ripple στο συγκεκριμένο τροφοδοτικό κυμαίνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και άνετα συναγωνίζεται άλλα κορυφαία PSUs. Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple. Ripple Oscilloscope Screenshots Enermax EMR1350EWT Full Load CL1 test CL2 test Στη σημερινή δοκιμή είχα την ευκαιρία να δοκιμάσω άλλο ένα κορυφαίο Enermax. Από ότι φαίνεται η καινούρια σχεδίαση που χρησιμοποιείται στα MaxRevo και Platimax PSUs έχει πολλές δυνατότητες και μπορεί να αποδώσει τρομερά επίπεδα ισχύος, σε υψηλές θερμοκρασίας λειτουργίας, με πολύ μεγάλο efficiency και χαμηλό ripple. Το μόνο πρόβλημα της συγκεκριμένης πλατφόρμας είναι το χαλαρό voltage regulation στα +12V, σε σχέση με άλλα PSUs ίδιων κυβικών. Πιστεύω ότι αν η Enermax μπορέσει και βελτιώσει το θέμα του voltage regulation τότε οι αντίπαλες εταιρίες θα τρέχουν και δε θα φτάνουν. Το Enermax MaxRevo 1350W αποτελεί μια καλή επένδυση για κάποιον που θέλει/χρειάζεται ένα τόσο ισχυρό PSU. Η κορυφαία ποιότητα κατασκευής σε συνδυασμό με τα υψηλής ποιότητας επιμέρους υλικά που χρησιμοποιεί (Japan made πυκνωτές και γέφυρα ανόρθωσης, twister-bearings ανεμιστήρας κτλ) εγγυούνται τη μακροχρόνια και απροβλημάτιστη λειτουργία του. Σε περίπτωση όμως που κάτι πάει στραβά υπάρχει και η πενταετής εγγύηση για να σας καλύψει. Οπότε ναι είναι ένα από τα ποιο ακριβά PSUs αλλά πιστεύω ότι τα αξίζει τα λεφτά του και από τη στιγμή που το PSU είναι η καρδιά του συστήματος, καλό είναι να βλέπουμε τα λεφτά που ρίχνουμε σε αυτό ως επένδυση. Μην ξεχνάτε ότι ένα καλό PSU θα σας συντροφεύει για πολλά χρόνια όσες μητρικές και VGAs και αν αλλάξετε και θα προστατεύσει το σύστημα σας σε πολλές περιπτώσεις. To Enermax MaxRevo 1350W κοστίζει 323€. Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του είναι τα παρακάτω: Πλεονεκτήματα Απέδωσε την πλήρη ισχύ του με >50°C ambient Ιδιαίτερα υψηλό efficiency Χαμηλό ripple Μεγάλο πλήθος παρεχόμενων καλωδιώσεων Fully modular σχεδίαση Κορυφαία ποιότητα κατασκευής Japan made πυκνωτές παντού Ανεμιστήρας χαμηλού θορύβου σε χαμηλά/μεσαία φορτία * Μειονεκτήματα Υψηλή τιμή Χαλαρό voltage regulation στα +12V Ιδιαίτερα δύσκαμπτες αποσπώμενες καλωδιώσεις *σε υψηλότερα γίνεται αισθητός αλλά όχι ενοχλητικός Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το EMR1350EWT είναι: Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Enermax για τη διάθεση του δείγματος. crmaris