Chieftec CTB-500S. Η γενιά (PSUs) των 49€ ξανα-χτυπά!

Στη σημερινή παρουσίαση θα δοκιμάσουμε ένα οικονομικό PSU από την Chieftec, μια εταιρία που φημίζεται για τα φτηνά και καλά προϊόντα της. Στις δύσκολες μέρες που περνάμε πολλοί είναι οι χρήστες που δε θέλουν/μπορούν να επενδύσουν πολλά χρήματα για την αγορά ενός PSU (γιατί η αγορά ενός PSU είναι επένδυση). Έτσι πολλές φορές καταφεύγουν σε φτηνές λύσεις, οι οποίες πολλές φορές τους βγαίνουν ιδιαίτερα ακριβές (π.χ. καίγεται το PSU και παίρνει μαζί του μητρικές, επεξεργαστές κτλ.). Οπότε καλό είναι να περνάνε από τον Φαγάνα PSUs, όπως το CTB-500S, τα οποία υπόσχονται αξιοπιστία και ποιότητα με μικρό κόστος αγοράς, για να διαπιστώνουμε αν τα λεγόμενά τους στέκουν.

Το CTB-500S είναι ένα PSU το οποίο δε διαθέτει modular καλωδιώσεις και αυτές που έχει δεν είναι καν sleeved (μόνο η ATX καλωδίωση είναι sleeved). Με μια πρώτη ματιά δείχνει ότι πρόκειται για ένα φτηνό PSU. Στη συνέχεια της παρουσίασης θα δούμε αν αυτή η "φτηνή" εικόνα αντικατοπτρίζεται και στις επιδόσεις του.
 

Τα κύρια χαρακτηριστικά του CTB-500S παραθέτονται στον παρακάτω πίνακα.
 

Ο επόμενος πίνακας παρουσιάζει όλες τις καλωδιώσεις του CTB-500S.
 

Ο τελευταίος πίνακας παρουσιάζει τις δυνατότητες των επιμέρους rails του CTB-500S.
 

To CTB-500S έρχεται μέσα σε μια μικρή, πράσινη, συσκευασία.
 

Ανοίγοντας τη συσκευασία..
 

Τα λιγοστά συνοδευτικά του CTB-500S αποτελούν το καλώδιο τροφοδοσίας, μερικές βίδες και το εγχειρίδιο χρήσης.
 

Ας δούμε τώρα και μερικές φωτογραφίες του PSU.
 

Ανοίγοντας το CTB-500S διακρίνουμε ότι η κεντρική πλακέτα διαθέτει τρεις, μικρές σε όγκο, ψύκτρες και είναι σχετικά αραιοκατοικημένη, κάτι λογικό αφού η μέγιστη ισχύς είναι μικρή.
 

Στο πρώτο μέρος του transient φίλτρου, πίσω από την υποδοχή AC βρίσκουμε 1Χ και 2Υ πυκνωτές και στο δεύτερο μέρος του, πάνω στην κύρια πλακέτα, υπάρχουν 2 πηνία, 1 MOV, 2Χ και 2Υ πυκνωτές.
 

Η γέφυρα ανόρθωσης βρίσκεται πάνω σε μια ψύκτρα, κάτι που έχει θετική επίδραση στην απόδοση αλλά και στην μακροζωία της. Στη συνέχεια, στο APFC, συναντούμε μία δίοδο και ένα μόνο mosfet (2SK4106). Ο πυκνωτής εξομάλυνσης είναι της Teapo (LH, 85C, 400V, 220μF). O combo ελεγκτής PFC/PWM είναι ένα CM6805AG της Champion και βρίσκεται στο πίσω μέρος της κεντρικής πλακέτας.
 

Ως main switchers βρίσκουμε δύο 2SK4106 mosfets και ακριβώς δίπλα τους υπάρχει ακόμη ένα mosfet (2N60L), το οποίο αναλαμβάνει το regulation των 5VSB.
 

Στο δευτερεύον μέρος τώρα, τα δύο μόνο πηνία μαρτυρούν ότι έχουμε να κάνουμε με group regulation των κυρίων rails. Το ένα πηνίο είναι για τα 12V/5V και το άλλο, το μικρότερο, για τα 3.3V. Εδώ να σημειώσουμε ότι όλοι οι πυκνωτές του δευτερεύοντος είναι της Teapo και φυσικά υψηλής θερμοκρασίας (105C).
 

Για το rectification των +12V βρίσκουμε δύο KCQ60A06 SBDs (Schottky Barrier Diodes). Για τα 5V και 3.3V υπάρχουν από ένα S30D45C.
 

Οι ποιότητα των κολλήσεων της κεντρικής πλακέτας, εκτός από μερικά σημεία, είναι αρκετά καλή.
 

Ο ανεμιστήρας που ψύχει το CTB-500S είναι της Globe Fan (S1202512L) και είναι αρκετά ήσυχος.
 

Όλες οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν με τη βοήθεια του Fagana ATE, του παλμογράφου DS1M12 (Stingray) της USB-Instruments, ενός θερμομέτρου που μπορεί να παρακολουθήσει 2 θερμοκρασίες ταυτόχρονα και έχει τη δυνατότητα καταγραφής των μέγιστων-μικρότερων τιμών, ενός Fluke 175, ενός επαγγελματικού power meter (Instek GPM-8212) και ενός ξύλινου κουτιού που παίζει το ρόλο του Hot Box.

Οι πρώτες δοκιμές θα μας δείξουν το πόσο σταθερές είναι οι τάσεις του CTB-500S (voltage regulation) και σε τι επίπεδα κυμαίνεται η αποδοτικότητά του (efficiency). Το φορτίο που θα δοκιμάσουμε αντιστοιχεί σε 20%, 40%, 50%, 60%, 80% και 100%, του συνολικού μέγιστου φορτίου που μπορεί να διαχειριστεί το PSU. Επίσης, θα γίνουν και δύο επιπλέον δοκιμές όπου πρώτα θα ζορίσουμε έντονα τα 3.3V και 5V rails και στα 12V το φορτίο θα είναι μόλις 2Α και μετέπειτα θα κάνουμε ακριβώς το αντίθετο, με το φορτίο στα 12V να αγγίζει το μέγιστο που μπορεί να διαχειριστεί το συγκεκριμένο rail.
 

Καταρχήν, όσον αφορά το efficiency διαπιστώσαμε ότι τα λεγόμενα της Chieftec περί 85% αληθεύουν, μιας και σε τρία τεστ μετρήσαμε άνω του 85% αποδοτικότητα. Επίσης το voltage regulation και στα τρία rails κυμαίνεται σε σχετικά καλά επίπεδα, με τα +12V να βρίσκονται κάτω από το 2.5% και τα 5 και 3.3V να σημειώνουν γύρω στο 3.5% απόκλιση (σε σχέση με τις τάσεις των rails με περίπου 60W φορτίο). Πολύ καλές τιμές, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο PSU ανήκει στην οικονομική κατηγορία και όχι στην hi-end.

Όσον αφορά τώρα τα αποτελέσματα του CL1 test, εδώ ομολογούμε ότι το παρά-ζορίσαμε το μικρό Chieftec. Το μέγιστο στα 5/3.3V rail είναι 120W και εμείς του "ρίξαμε" 142W. Επίσης στο συγκεκριμένο test φαίνεται και η αδυναμία των group regulated PSUs. Με ένα πολύ μεγάλο φορτίο στα 5V η τάση στα +12V ανέβηκε υπερβολικά και φυσικά αυτή των 5V έπεσε αισθητά. Αυτό οφείλεται διότι σε ένα group regulated PSU (όπως το CTB-500S) τα +12V και 5V ενημερώνουν ταυτόχρονα τον PWM ελεγκτή (ο οποίος καθορίζει την switching συχνότητα των main switcher mosfets) για παρεκκλίσεις της τάσης και χρησιμοποιούν το ίδιο κύκλωμα voltage regulation. Άρα όταν ξαφνικά υπάρχει πολύ μεγάλο φορτίο στο ένα rail και αντίστοιχα πολύ μικρό στο άλλο τότε o PWM ελεγκτής πρέπει να κρατήσει την μία τάση χαμηλά ώστε να μην ξεπεράσει το όριο και την άλλη, που δέχεται μεγάλο φορτίο, ψηλά πράγμα που περιπλέκει την κατάσταση. Από την άλλη τα 3.3V σε group regulated PSUs (και όχι μόνο βέβαια) συνήθως σταθεροποιούνται από έναν mag-amp post-regulator ή από τα 5V με τη χρήση ενός γραμμικού σταθεροποιητή (linear regulator) και εκτός ελάχιστων περιπτώσεων διαθέτουν δικό τους αποκλειστικό πηνίο. Γιαυτό και στη συγκεκριμένη περίπτωση βλέπουμε ότι καταφέρνουν και κρατιούνται εντός ορίων στο CL1 test.

Στις επόμενες δοκιμές θα δούμε σε τι επίπεδα κυμαίνεται το efficiency του CTB-500S σε πολύ μικρά φορτία τα οποία είναι αρκετά μικρότερα από το 20% της συνολικής του ισχύς, το μικρότερο ποσοστό φορτίου δηλαδή που ορίζει το πρότυπο 80 Plus. Τα φορτία που θα δοκιμάσουμε είναι (περίπου) 40, 65 και 90W.
 

Το efficiency σε πολύ μικρά φορτία είναι ιδιαίτερα υψηλό, δεδομένου ότι μιλάμε για ένα PSU το οποίο δεν είναι καν 80Plus Bronze (στα χαρτιά τουλάχιστον). Βέβαια η μικρή μέγιστη ισχύς του CTB-500S βοηθάει ιδιαίτερα στην διατήρηση της υψηλής αποδοτικότητας, σε τόσο μικρά φορτία.

Στον πιο κάτω πίνακα παραθέτονται η κατανάλωση και οι τάσεις των rails όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση idle (σε λειτουργία αλλά χωρίς φορτίο) καθώς και η κατανάλωση όταν το PSU βρίσκεται σε κατάσταση standby (χωρίς φορτίο στα 5VSB).
 

Η κατανάλωση τόσο σε idle όσο και σε standby (vampire power) είναι ιδιαίτερα χαμηλή, πράγμα που δείχνει ότι η Chieftec δε σκέφτεται μόνο το πορτοφόλι των πελατών της αλλά διαθέτει και οικολογικές ανησυχίες.

Ακολουθούν μερικά γραφήματα. Στο πρώτο διακρίνεται το efficiency του CTB-500S σε μικρά φορτία και σε φορτία αντίστοιχα του 20-100% (tests#1-6) της μέγιστης ισχύς του. Στα επόμενα 3 γραφήματα φαίνονται οι τάσεις των κύριων rails, που καταγράφηκαν στα tests#1-6 και στο τελευταίο γράφημα διαγράφεται η παρέκκλιση αυτών (σε ποσοστό %) σε σχέση με τις τιμές των τάσεων με φορτίο 60W (περίπου).
 

Efficiency & Voltage Regulation Charts
CTB-500S
EFFICIENCY
12V Rail Chart	5V Rail Chart
3.3V Rail Chart	Voltage Variations Chart

] Στις παρακάτω δοκιμές θα δούμε την ανταπόκριση του PSU σε δύο διαφορετικά σενάρια. Στο πρώτο το PSU, ενώ λειτουργεί με 20% φορτίου, θα δεχτεί ένα απότομο load (10Α στα +12V, 5Α στα 5V και 6A/4A (20%/50% load) στα 3.3V) για 50ms. Στο δεύτερο σενάριο το PSU, ενώ θα λειτουργεί με 50% φορτίου, θα δεχτεί το ίδιο ακριβώς load για το ίδιο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις θα παρατηρήσουμε τις στιγμιαίες πτώσεις τάσης που θα παρατηρηθούν σε όλα τα rails του PSU (εκτός των -12V), με τη βοήθεια του Labjack και του παλμογράφου Stingray. Σε καμιά περίπτωση οι πτώσεις τάσης δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 5%, σύμφωνα πάντα με το πρότυπο ATX. Εδώ να τονίσουμε ότι οι παραπάνω δοκιμές είναι πολύ σημαντικές, μιας και εξομοιώνουν τα απότομα φορτία που μπορεί να δεχτεί εν λειτουργία ένα PSU (π.χ. την απότομη λειτουργία σε 100% της VGA ή του επεξεργαστή ή και των δύο μαζί, την εκκίνηση μιας συστοιχίας raid κτλ.). Τις εν λόγω δοκιμές τις ονομάσαμε “Advanced Transient Tests” και τις θεωρούμε εξαιρετικά δύσκολες, ιδιαίτερα για τα PSUs με ισχύ μικρότερη των 500W.
 

Advanced Transient Response Charts
CTB-500S
20% load
Variation (Volts)	Rail Volts Before / After
50% load
Variation (Volts)	Rail Volts Before / After

Αν και οι πτώσεις τάσεις δεν είναι μικρές (πράγμα λογικό αφού η μέγιστη ισχύς του PSU είναι μικρή και ζορίζεται ιδιαίτερα στα παραπάνω τεστ), εντούτοις το μικρό Chieftec καταφέρνει και κρατάει εντός ορίων τις τάσεις του, με μόνη εξαίρεση το 3.3V rail στο δεύτερο και απαιτητικότερο μέρος των Advanced Transient Tests. Πραγματικά μας προκάλεσε εντύπωση που ένα τόσο μικρό και φτηνό PSU κατάφερε και πέρασε με επιτυχία τα 5 από τα 6 τεστ!

Ακολουθούν τα αντίστοιχα screenshots τα οποία πήραμε κατά τη διάρκεια των παραπάνω δοκιμών.
 

Advanced Transient Response Oscilloscope Screenshots
CTB-500S
20% Load
+12V	5V	3.3V
50% Load
+12V	5V	3.3V

Στις δοκιμές που ακολουθούν θα δούμε την ανταπόκριση (transient response) του PSU σε πιο απλά σενάρια μεταβολής του φορτίου, κατά την εκκίνηση (turn on) του PSU. Στην πρώτη δοκιμή θέτουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε φορτίο 2Α στα 5VSB και του δίνουμε ρεύμα. Στη δεύτερη έχουμε το PSU σε standby, επιλέγουμε μέγιστο φορτίο για τα 12V και εκκινούμε το PSU. Στην τρίτη και τελευταία δοκιμή έχουμε εκτός ρεύματος το PSU (OFF), επιλέγουμε το μέγιστο φορτίο για τα 12V, ανοίγουμε το ρελέ εκκίνησης του PSU (στο Fagana) και δίνουμε ρεύμα στο PSU. Όπως επαναλαμβάνουμε σε κάθε παρουσίαση, το πρότυπο ATX προβλέπει ότι αιχμές (spikes) των rails κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της αρχικής τους τιμής (δηλ. για τα 12V είναι 13.2V και για τα 5V είναι 5.5V).
 

Transient Response Tests
CTB-500S
PSU OFF TO FULL 5VSB	STANDBY TO FULL 12V	PSU OFF TO FULL 12V

Το αποτελέσματα των παραπάνω δοκιμών είναι σίγουρα καλά αλλά όχι άριστα. Σε αυτό δεν ευθύνεται η μικρή αιχμή των 5VSB αλλά κάποια μικρά σκαμπανεβάσματα του 12V rail στην "STANDBY TO FULL 12V" δοκιμή. Παραδόξως στην "PSU OFF TO FULL 12V" δοκιμή, η οποία είναι και πιο δύσκολη, δεν υπάρχει κανένα απολύτως κανένα σκαμπανέβασμα της τάσης, μετά την άνοδό της στην κανονική της τιμή.

Στις επόμενες μετρήσεις θα δούμε τα επίπεδα ripple που υπάρχουν στις DC τάσεις του CTB-500S. Τα όρια είναι 120mV για τα +12V και 50mV για τα 5V και 3.3V.
 

Το ripple που μετρήσαμε ήταν ιδιαίτερα χαμηλό (δεδομένης κιόλας της κατηγορίας στην οποία παίζει το συγκεκριμένο PSU) σε όλα τα rails. Ακόμη και στο CL2 test, όπου παρα-ζορίσαμε το 12V rail δεν μετρήσαμε πάνω από 50mV ripple. Αυτό αν μη τι άλλο δείχνει ότι ακόμη και τα οικονομικά PSUs μπορούν να προσφέρουν σταθερές και "καθαρές" τάσεις. Αρκεί βέβαια να θέλουν οι εταιρίες κατασκευής τους.

Ακολουθούν μερικά screenshots από τις μετρήσεις ripple.
 

Ripple Oscilloscope Screenshots
CTB-500S
Full Load
+12V	5V	3.3V
CL2
+12V	5V	3.3V

Στη σημερινή παρουσίαση δοκιμάσαμε ένα οικονομικό PSU από την Chieftec, μια εταιρία που όπως φαίνεται καταφέρνει και συνδυάζει δύο άκρως αντίθετα πράγματα, χαμηλές τιμές και ποιότητα. Το CTB-500S αποτελεί ιδανικό παράδειγμα του παραπάνω συνδυασμού. Επιπρόσθετα οι επιδόσεις του είναι πολύ καλές και άνετα συναγωνίζονται πολύ πιο ακριβά PSUs. Σε γενικές γραμμές το CTB-500S μας άφησε απολύτως ικανοποιημένους και πιστεύουμε ότι αποτελεί την ιδανική επιλογή για κάποιον που χρειάζεται ένα οικονομικό PSU για να τροφοδοτήσει ένα μικρό σύστημα. Αν τώρα όλες οι καλωδιώσεις του ήταν sleeved και το 3.3V rail δεν έβγαινε εκτός ορίων στο δεύτερο μέρος των Advanced Transient Tests, τότε τα πράγματα θα ήταν ιδιαίτερα δύσκολα για τον ανταγωνισμό (όχι ότι τώρα δεν είναι).

Συνοπτικά τα πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα του CTB-500S της Chieftec είναι τα παρακάτω:

Πλεονεκτήματα
 

• Κορυφαίος λόγος τιμής/απόδοσης
• Καλή απόδοση των +12V/5V στα advanced transient tests
• Χαμηλό ripple για όλα τα rails
• Υψηλό efficiency σε πολύ μικρά loads

Μειονεκτήματα
 

• Μόνο η ATX καλωδίωση είναι sleeved
• Το 3.3V rail βγήκε εκτός ορίων στο δεύτερο μέρος των Advanced Transient Tests

Δεδομένου όλων των παραπάνω, η βαθμολογία που αποσπά το CTB-500S είναι:
 

Εδώ τέλειωσε άλλο ένα PSU review. Ευχαριστούμε θερμά την Chieftec για τη διάθεση του δείγματος.