gdp77

O πρώτος Threadripper, όταν κυκλοφόρησε, έφερε αναστάτωση στην αγορά του HEDT, καθώς πρόσφερε περισσότερους πυρήνες για πολύ λιγότερα χρήματα από αυτά που ζητούσαν οι μέχρι τότε καθιερωμένες προτάσεις της Intel. Η δεύτερη γενιά Threadripper βελτίωσε αυτή την πρόταση της AMD, αλλά, χωρίς αμφιβολία, η τρίτη γενιά Threadripper είναι αυτή που μπορεί να εκτοξεύσει την AMD σε ύψη τέτοια που η Intel δεν μπορεί να φτάσει στο προσεχές μέλλον. Το παραπάνω συμπέρασμα είναι αρκετά τολμηρό, δεδομένου ότι η AMD (προς το παρόν) δεν αυξάνει τον αριθμό των πυρήνων σε σχέση με την προηγούμενη ναυαρχίδα της, τον Threadripper 2990WX). Η πραγματική διαφορά όμως τώρα δεν είναι στους πυρήνες, αλλά στην αρχιτεκτονική. Οι Threadripper 1ης γενιάς υπέφεραν από ακανόνιστες επιδόσεις λόγω της νέας μοναδικής τους αρχιτεκτονικής, που βασιζόταν στους EPYC Naples 1ης γενιάς. Πλέον όμως, οι Threadripper 3000 βασίζονται στους EPYC Rome, οι οποίοι είναι ένα πρωτοφανές άλμα σε όλους τους τομείς. Οι EPYC Rome αποτελούνται από μέχρι 8 υπολογιστικές μονάδες 7nm με μέχρι 8 πυρήνες Zen 2 το κάθε κομμάτι, όλα συνδεδεμένα μέσω του Infinity Fabric προς ένα κεντρικό I/O chip 12nm που στεγάζει τους memory και PCIe ελεγκτές. Το νέο αυτό σχέδιο αντιμετωπίζει πολλά από τα σημεία που δημιουργούσαν πρόβλημα στις επιδόσεις των προηγούμενων γενιών TR και EPYC, προσφέροντας συνεπείς επιδόσεις πρόσβασης στη μνήμη σε όλες τις υπολογιστικές μονάδες. Η AMD δεν μοιράζεται τις λεπτομέρειες των αλλαγών που έγιναν στο εσωτερικό των Threadripper 3000 ακόμα, αλλά ξέρουμε ότι η εταιρεία αξιοποιεί το ίδιο σχέδιο με τους Rome, ώστε να μπορεί να χειραγωγήσει τόσο τον αριθμό των chiplets όσο και τον αριθμό των cores δημιουργώντας chips κατά το δοκούν, μέχρι και μοντέλα 64 πυρήνων που φημολογούνται για τη σειρά. Σε αντίθεση με τους EPYC Rome όμως, οι TR 3000 δεν διατηρούν την προς τα πίσω συμβατότητα με το Χ399 chipset, καθώς χρησιμοποιούν νέες TRX40 μητρικές και νέο socket sTRX4. Προς το παρόν η AMD κρατά αρκετές λεπτομέρειες και δεν τις δημοσιεύει. Cores /Threads Base / Boost (GHz) L3 Cache (MB) PCIe DRAM TDP MSRP/RCP Price Per Core TR 3970X 32 / 64 3.7 / 4.5 *128 88 Gen 4 (72 Usable) Quad DDR4-3200 280W $1999 $62.47 TR 2990WX 32 / 64 3.0 / 4.2 64 64 (4 to PCH) Gen 3 Quad DDR4-2933 250W $1799 $56 TR 3960X 24 / 48 3.8 / 4.5 *128 88 Gen 4 (72 Usable) Quad DDR4-3200 280W $1,399 $58.29 TR 2970WX 24 / 48 3.0 / 4.2 64 64 (4 to PCH) Gen 3 Quad DDR4-2933 250W $1299 $54 Core i9-10980XE 18 / 36 3.0 / 4.8 24.75 48 Gen 3 Quad DDR4-2933 165W $979 $54.39 Core i9-9980XE 18 / 36 3.0 / 4.5 24.75 44 Gen 3 Quad DDR4-2666 165W $1979 $110 Όπως και στους TR 2000, η AMD προορίζει τους TR 3000 για "creators" και "heavy multi-taskers" και όχι συγκεκριμένα για την αγορά workstation. Επίσης όπως και με την προηγούμενη γενιά, οι TR 3000 διαθέτουν περισσότερους πυρήνες από κάθε άλλη ανταγωνιστική πρόταση της Intel. Ο TR 3970X (με κόστος 1999$) έρχεται με 32 πυρήνες και 64 νήματα επεξεργασίας, με 144ΜΒ συνολική cache και 88 PCIe Gen 4 lanes, τα 8 από τα οποία τα χρησιμοποιεί το TRX40. Το PCIe Gen 4 είναι το αξιοσημείωτο πλεονέκτημα των επεξεργαστών της AMD τόσο στο desktop όσο και στο HEDT, αλλά στο τελευταίο η αξιοποίησή του αποκτά άλλη αξία, καθώς υπάρχει η ανάγκη για αποθηκευτικά μέσα υψηλών ταχυτήτων, συσκευές δικτύου κ.α. που ζητάνε μεγαλύτερο bandwidth. Το base clock του 3970Χ είναι 3,7GHz και το boost clock 4,5GHz, τιμές σημαντικά ψηλότερες σε σχέση με τα μοντέλα EPYC Rome των 32 πυρήνων (2,8GHz/3,4GHz), κάτι που δείχνει και τη δουλειά που έχει κάνει η AMD με αυτά τα chip ώστε να στοχεύσει καλύτερα τη συγκεκριμένη αγορά. Η AMD δήλωσε ότι το chip έχει TDP 280W. O 3960X (με κόστος 1399$) προσφέρει 24 πυρήνες και 48 νήματα επεξεργασίας, με base clock 3,8GHz και boost 4,5GHz, τιμές που επίσης είναι υψηλότερος από το server ξαδελφάκι του (EPYC 24 πυρήνων). Το chip έρχεται με 140ΜΒ συνολική cache. Η σειρά TR 3000 υποστηρίζει quad channel μνήμη DDR4-3200 και αναμένεται και η ανακοίνωση ECC μνήμης, αν και δεν έχει επισήμως επιβεβαιωθεί. Στο απέναντι στρατόπεδο η Intel, μετά τις ανακοινώσεις για τις μειώσεις τιμών, δε θα διαθέτει κανέναν επεξεργαστή για το HEDT που να κοστίζει πάνω από 1000$, εκτός αν συνυπολογίσουμε τον Xeon W-3175-X των 3000$ που όμως σίγουρα δεν είναι προϊόν HEDT. Στο θέμα των νέων μητρικών, η AMD δεν είχε υποσχεθεί διατήρηση της συμβατότητας (όπως είχε πράξει με το desktop). Πράγματι οι TR 3000 δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με προηγούμενης γενιάς μητρικές, αν και το socket είναι μηχανικά το ίδιο. Όμως η AMD έχει αλλάξει τη διάταξη του προηγούμενου FCLGA 4094 ώστε να μπορούν να υποστηριχθούν οι νέες δυνατότητες. Το θετικό βέβαια είναι ότι οι ψύκτρες των TR 1000 και TR 2000 μπορούν να χρησιμοποιηθούν και με τους TR 3000, αρκεί να πληρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές για TDP 250W-280W. Το TRX40 μπορεί να εκμεταλλευτεί τα διπλάσια PCIe lanes από τους επεξεργαστές και το PCIe Gen 4 που παρέχει διαμεταγωγή 16GB/s, το τετραπλάσιο από ό,τι παρείχε το X399. Αυτές οι δυνατότητες θα βοηθήσουν σημαντικά σε εφαρμογές που διψούν για bandwidth. To ΤRΧ40 είναι πιθανόν η 12nm εκδοχή του IOD chip 14nm που βρίσκεται εντός των επεξεργαστών, αλλά η AMD δεν μοιράζεται περισσότερες λεπτομέρειες γι'αυτό το θέμα. Η AMD έδειξε διαφάνειες με benchmarks που δείχνουν τους νέους Threadripper να κατατροπώνουν με άνεση τους Core i9-9980XE σε μια σειρά από βαριά multi-threaded workloads. Ο πραγματικός ανταγωνισμός όμως για τους TR 3000, οι Cascade Lake-X, δεν είναι διαθέσιμοι στην αγορά ακόμα.

Τον περιμέναμε τον Σεπτέμβριο, αλλά τελικά μας ήρθε τον Νοέμβριο.... Η αναμονή έλαβε τέλος (διαθεσιμότητα 25 Νοεμβρίου) για όσους enthusiasts επιθυμούν τη μέγιστη δυνατή απόδοση στο desktop τους. Το όνομα αυτού: AMD Ryzen 9 3950X! Όπως και ο 3900Χ, ο 3950Χ φέρει δύο chiplets που επικοινωνούν μέσω του Infinity Facric και ένα I/O die, με τη βασική διαφορά ότι ο 3950Χ έχει όλους τους πυρήνες των chiplets ενεργοποιημένους. Όπως αποκαλύπτει η AMD, ο 3950Χ με τους 16 πυρήνες και τα 32 νήματα επεξεργασίας, εύκολα ξεπερνά σε επιδόσεις τον κορυφαίο Intel για το desktop i9-9900K, τουλάχιστον ως προς την πολυεπεξεργασία. Ακόμα και η επόμενη γενιά για το desktop της Intel, Comet Lake, δεν θα αρκεί για να ξεπεράσει τον 3950Χ, καθώς το κορυφαίο SKU της σειράς 10xxx θα φτάνει μέχρι τους 10 πυρήνες. Ο 3950Χ δεν έρχεται μαζί με cooler, κάτι που τον διαφοροποιεί από τους υπόλοιπους desktop επεξεργαστές της σειράς 3000. H AMD προτείνει υδρόψυξη για την ψύξη, κάτι που θα αναλυθεί στη συνέχεια. Process SEP / RCP (USD) Cores / Threads TDP (Watts) Base / Boost Frequency (GHz) L3 Cache (MB) PCIe Lanes Memory Support iGPU Price Per Thread Ryzen 9 3950X 7nm $749 16 / 32 105W 3.5 / 4.7 64 24 Gen 4 Dual-Channel DDR4-3200 No $23.41 Core i9-10980XE 14nm $979 18 / 36 165W 3.0 / 4.8 24.75 48 Gen 3 Quad DDR4-2933 No $27.19 Core i9-10940X 14nm $784 14 / 28 165W 3.3 / 4.8 19.25 48 Gen 3 Quad-DDR4-2933 No $28 Core i9-9920X 14nm $1189 12 / 24 165W 3.5 / 4.5 19.25 44 Gen 3 Quad DDR4-2666 No $49.50 Ryzen 9 3900X 7nm $499 12 / 24 105W 3.8 / 4.6 64 24 Gen4 Dual-Channel DDR4-3200 No $20.79 Threadripper 2920X 12nm $625 12 / 24 180W 3.5 / 4.3 32 64 Gen3 Quad-Channel DDR4-2933 No $26.04 Core i9-9900K 14nm $488 8 / 16 95W 3.6 / 5.0 16 16 Gen3 Dual-Channel DDR4-2666 Yes $61 O Ryzen 9 3950X χρονίζει στα 3,5GHz (base clock) και επιτυγχάνει 4,7GHz (boost clock), όμως, όπως και άλλοι Ryzen επεξεργαστές, διαθέτει έναν συνδυασμό από γρηγορότερους και αργότερους πυρήνες. Καθώς ο 3950Χ έχει το υψηλότερο boost clock της σειράς 3000, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για κομμάτι υψηλότερης ποιότητας σε σχέση με όλα τα άλλα SKUs. Το TDP ανέρχεται στα 105W, η μνήμη cache L3 είναι 64MB και υποστηρίζονται 24 lanes PCIe Gen 4. Η τιμή του 3950Χ είναι 749$ (MSRP), αρκετά περισσότερα από τα 488$ του Core i9-9900K. H Intel επίσης διαθέτει για λίγα περισσότερα δολάρια τον i9-9900KS, αλλά πρόκειται για κομμάτι που θα διατίθεται για λίγες εβδομάδες μόνο στην αγορά (special edition). Είναι εμφανές ότι ο 3950Χ δεν έχει αντίπαλο από το στρατόπεδο της Intel στο desktop και συνεπώς θα αντιπαρατεθεί με προτάσεις όπως οι i9-9920X και i9-9960X, οι οποίοι όμως δεν είναι ανταγωνιστικοί, τουλάχιστον τιμολογιακά, εκτός εάν η Intel προχωρήσει και σε άλλες μειώσεις τιμών. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να στραφούμε στους Cascade Lake-X, που θα παρουσιαστούν στα τέλη Νοεμβρίου, για να βρεθεί αντίπαλος προς σύγκριση. Δεν είναι τυχαίο βέβαια το γεγονός ότι η Intel δεν πρόκειται να κυκλοφορήσει κάποιο SKU 16 πυρήνων, παρά μόνο 12, 14, 18... Ο επερχόμενος Intel Core i9-10980XE 18c/36t θα κοστίζει 200$ περισσότερα από τον 3950Χ. Η AMD υποστηρίζει όμως ότι ο Ryzen 9 3950X θα είναι άκρως ανταγωνιστικός με τον νέο 10980ΧΕ. Ταυτόχρονα η Intel θα διαθέτει και τον 10940X 14c/28t στα 784$, ο οποίος θα έχει σχεδόν την ίδια τιμή με τον 3950X. Ο 3950Χ κάθεται στο τυπικό socket για το desktop της AMD, ΑΜ4, και είναι συμβατός με μητρικές όπως B450, X470, X570, αλλά και παλαιότερες. Η AMD δηλώνει ότι ο 3950Χ έχει πιστοποιηθεί μόνο με το νέο 1.0.0.4Β AGESA, συνεπώς όποια μητρική και να έχει ο χρήστης, θα πρέπει απαραιτήτως να προχωρήσει σε αναβάθμιση BIOS. Θυμίζουμε ότι το νέο AGESA εμπεριέχει όλους τους πρόσφατους αλγόριθμους της AMD για max boost ρολόγια και καλύτερο efficiency. Η AMD με τον 3950Χ δεν προσφέρει κάποια ψύκτρα. Ενώ το TDP του επεξεργαστή παραμένει χαμηλό, το πρόβλημα όμως είναι η θερμική πυκνότητα του chip, καθώς στην ίδια επιφάνεια πρέπει πλέον να τρέξουν 16 πυρήνες με μεγαλύτερο boost clock από τους επεξεργαστές λιγότερων πυρήνων. Γι' αυτό τον λόγο η AMD προτείνει AIO 280mm water cooling, αν και οι εκπρόσωποί της δήλωσαν ότι και ΑΙΟ 240mm θα είναι επαρκής. Φυσικά όσο καλύτερη η ψύξη, τόσο καλύτερα θα μπορεί να δουλέψει το PBO και να προσφέρει καλύτερες επιδόσεις. Η AMD δίνει TDP 105W για τον επεξεργαστή, ο οποίος ακόμα και με βαρύ φορτίο φτάνει να τραβήξει 140W από το τροφοδοτικό. Αυτή η κατανάλωση είναι μικρότερη ακόμα και από επεξεργαστές λιγότερων πυρήνων της Intel. Η AMD ισχυρίζεται ότι οι επεξεργαστές της Zen 2 στα 7nm προσφέρουν το διπλάσιο performance/watt σε σχέση με την Intel. Παρ' όλα αυτά, εάν κάποιος επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τέτοιους επεξεργαστές σε build μικρού form factor, σίγουρα θα εκτιμήσει το Eco Mode που πλέον διαθέτει η AMD για όλους τους επεξεργαστές Zen 2, το οποίο μπορεί να ρίξει το TDP του επεξεργαστή στα 65W. Οι σχετικές ρυθμίσεις θα μπορούν να γίνουν είτε μέσα από το BIOS είτε από το Ryzen Master λογισμικό της AMD. Η τελευταία δηλώνει ότι ένας 3950Χ με ρύθμιση TDP 65W μπορεί να έχει το 77% των αρχικών επιδόσεων του chip με 44% εξοικονόμηση ενέργειας! Η AMD δημοσίευσε αρκετά benchmarks για να επιδείξει τη ναυαρχίδα της. Σε σχέση με τον 3900Χ, ο 3950Χ πετυχαίνει 1% καλύτερο IPC και συγκρίσιμες gaming επιδόσεις σε σχέση με έναν i9-9900K σε ανάλυση 1080p. (σ.σ.Τώρα το ποιος θα αγοράσει 3950Χ για να παίζει 1080p είναι ένα ενδιαφέρον ερώτημα...) Εν κατακλείδι, ο 3950Χ είναι ένας επεξεργαστής που κινείται στα όρια της desktop και της HEDT πλατφόρμας, με εξαιρετική τιμή και με τεράστια διαφορά επιδόσεων τόσο σε σχέση με τον κορυφαίο desktop Intel επεξεργαστή, τουλάχιστον σε multithreaded workloads, αλλά και σε σχέση με πολλούς HEDT επεξεργαστές.